ประวัติศาสตร์ ป.5 หน่วยที่ 1

***ใบความรู้ - ใบงานประจำบทเรียน - วิชาประวัติศาสตร์ ป.5***

  • บทที่ 1 ความเป็นมาของท้องถิ่น
  • บทที่ 1 ความเป็นมาของท้องถิ่น (ใบงาน)
  • บทที่ 2 การสร้างสรรค์อารยธรรม
  • บทที่ 2 การสร้างสรรค์อารยธรรม (ใบงาน)
  • บทที่ 3 อาณาจักรอยุธยา
  • บทที่ 3 อาณาจักรอยุธยา (ใบงาน)
  • บทที่ 4 อาณาจักรธนบุรี
  • บทที่ 4 อาณาจักรธนบุรี (ใบงาน)


******************************************



**ข้อสอบประจำหน่วยการเรียนรู้ - วิชาประวัติศาสตร์ ป.5***

  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 การสืยค้นความเป็นมาของท้องถิ่น
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 พัฒนาการของอาณาจักรอยุธยา
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 พัฒนาการของอาณาจักรธนบุรี
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 บุคคลสำคัญสมัยอยุธยาและธนบุรี
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 ภูมิปัญญาไทยในสมัยอยุธยาและธนบุรี
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 อารยธรรมตะวันออกและวัฒนธรรมต่างชาติ

**********************************************


***ข้อสอบประวัติศาสตร์ ป.5***
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น
    • เรื่องที่ 1 วิธีการสืบค้นความเป็นมาของท้องถิ่น
    • เรื่องที่ 2 ความจริงกับข้อเท็จจริงของเรื่องราวในท้องถิ่น
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 พัฒนาการของมนุษย์ชาติ
    • เรื่องที่ 1 อิทธิพลของอารยธรรมอินเดียและจีน
    • เรื่องที่ 2 อิทธิพลของอารยธรรมต่างชาติ
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 อาณาจักรอยุธยาและธนบุรี
    • เรื่องที่ 1 อาณาจักรอยุธยา
    • เรื่องที่ 2 อาณาจักรธนบุรี
    • เรื่องที่ 3 บุคคลสำคัญในสมัยอยุธยาและธนบุรี
    • เรื่องที่ 4 ภูมิปัญญาไทยสมัยอยุธยาและธนบุรี



***แบบทดสอบท้ายบทเรียน - วิชาประวัติศาสตร์ ป.5 (ชุดที่ 2)***
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ยุคสมัยและวิธีการทางประวัติศาสตร์
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 พัฒนาการมนุษย์ชาติ
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 อาณาจักรอยุธยาและธนบุรี



***แบบทดสอบท้ายบทเรียน - วิชาประวัติศาสตร์ ป.5 (ชุดที่ 1)***

  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ยุคสมัยและวิธีการทางประวัติศาสตร์
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 พัฒนาการมนุษย์ชาติ
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 อาณาจักรอยุธยาและธนบุรี



***แบบทดสอบก่อนเรียน - หลังเรียน ป.5 (วิชาประวัติศาสตร์)***

  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 การศึกษาค้นคว้าประวัติศาสตร์ท้องถิ่น
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 ความจริงและข้อเท็จจริง
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 อิทธิพลของอารยธรรมอินเดียและจีน
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 อิทธิพลของวัฒนธรรมต่างชาติที่มีต่อสังคมไทย
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 อยุธยาเมืองเก่า
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 พัฒนาการสมัยธนบุรี
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 7 ภูมิปัญญาไทย





***สรุปเข้มเตรียมสอบ ป.5 (วิชาประวัติศาสตร์)***

  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 การสืบค้นความเป็นมาของท้องถิ่น
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 อิทธิพลของอารยธรรมอินเดียและจีนที่มีต่อไทย และภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 อิทธิพบของอารยธรรมตะวันตกทีมีต่อไทย
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 พัฒนาการของอาณาจักรอยุธยา
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 5พัฒนาการขอ่งอาณาจักรธนบุรี
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 บุคคลสำคัญสมัยอยุธยาและธนบุรี
  • หน่วยการเรียนรู้ที่ 7 ภูมิปัญญาสมัยอยุธยา และสมัยธนบุรี




***ข้อสอบมาตรฐาน ป.5(ปลายภาค) - วิชาประวัติศาสตร์***

  • ข้อสอบมาตรฐานชั้น ป.5 (ปลายภาค) - วิชาประวัติศาสตร์ ชุดที่ 1 
  • ข้อสอบมาตรฐานชั้น ป.5 (ปลายภาค) - วิชาประวัติศาสตร์ ชุดที่ 2 
  • ข้อสอบมาตรฐานชั้น ป.5 (ปลายภาค) - วิชาประวัติศาสตร์ (เฉลย)

***ข้อสอบมาตรฐานชั้น ป.5 - วิชาประวัติศาสตร์***



  • ข้อสอบมาตรฐานชั้น ป.5 ประวัติศาสตร์ หน่วยที่ 1 ยุคสมัยและวิธีการทางประวัติศาสตร์
  • ข้อสอบมาตรฐานชั้น ป.5 ประวัติศาสตร์ หน่วยที่ 2 พัฒนาการมนุษยชาติ
  • ข้อสอบมาตรฐานชั้น ป.5 ประวัติศาสตร์ หน่วยที่ 3 ชาติไทย
  • ข้อสอบมาตรฐานชั้น ป.5 - ประวัติศาสตร์ (เฉลย)

๑. พฒั นาการของอาณาจักรอยธุ ยา อาณาจักรอยุธยามีเมืองหลวง คือ กรุงศรีอยุธยาซ่ึงได้ สถาปนาข้ึนเม่ือ พ.ศ. ๑๘๙๓ แล้วส้ินสุดลงเม่ือ พ.ศ. ๒๓๑๐ ใ น ช่ ว ง เ ว ล า นี้ อ า ณ า จ ั ก ร อ ยุ ธ ย า ไ ด้ พ ั ฒ น า ด้ า น ก า ร เ มื อ ง การปกครอง เศรษฐกจิ สงั คมและวัฒนธรรม ดังนี้ ประวัติศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ ๕

๑.๑ การสถาปนาอาณาจกั รอยุธยา อยุธยามีลักษณะภูมิประเทศเป็นเกาะ ประกอบด้วยแม่น้ า ล้อมรอบ อยู่ ๓ ส าย ได้แ ก่ แม่น้ า ลพบุรี แ ม่น้ าป่าส ัก แล ะ แม่ น้ า เ จ้ า พ ร ะย า ผู้ ส ถ า ป น า ก รุ งศ รี อ ยุ ธ ย า เ ป็ น ศู น ย์ ก ล า ง การปกครอง คือ สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ หรือพระเจ้าอู่ทอง (ครองราชย์ระหวา่ ง พ.ศ. ๑๘๙๓-พ.ศ. ๑๙๑๒) ประวตั ศิ าสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ ๕

ภาพวาดจาลองกรุงศรีอยุธยา ฝีมือชาวฮอลนั ดาในพทุ ธศตวรรษที่ ๒๓ จากศนู ยศ์ ึกษาประวัติศาสตร์ จังหวดั พระนครศรอี ยุธยา ประวัตศิ าสตร์ ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ ๕

ภูมิประเทศของอยุธยาประกอบด้วยแม่น้ าลาคลองมากมาย ทาใหพ้ ้นื ทม่ี ีความอดุ มสมบรู ณ์ เหมาะแก่การเพาะปลูกและค้าขายโดย ใช้แม่น้ าลาคลองเป็นเส้นทางคมนาคมติดต่อค้าขายกับชุมชนและ เมืองต่าง ๆ ได้โดยสะดวก อีกท้ังท่ีตั้งอยู่ไม่ไกลจากทะเล ทาให้มี การติดตอ่ กบั เสน้ ทางการค้านานาชาติได้ง่ายข้ึน ประกอบกับบริเวณนี้ เป็นชุมชนท่ีมีกาลังคนและมีความเจริญมาก่อน ทาให้อยุธยาสามารถ พฒั นาเป็นอาณาจักรทรี่ ุ่งเรืองไดใ้ นเวลาต่อมา อยุธยาเจริญรุ่งเรืองสืบเน่ืองมาเป็นเวลายาวนานถึง ๔๑๗ ปี โดยมพี ระมหากษตั ริย์ปกครองท้งั ส้นิ ๓๓ พระองค์ ประวัติศาสตร์ ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี ๕

ประวตั ิศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

ประวตั ิศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

ประวตั ิศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

ประวตั ิศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

ในรัชกาลสมเด็จพระบรมราชาธิราชท่ี ๑ (ขุนหลวงพะง่ัว) พระองค์ขยายอานาจไปยังดินแดนทางตอนเหนือ ซ่ึงอยู่ในเขต อิทธิพลของอาณาจักรสุโขทัย จนกระทั่งถึงรัชกาลสมเด็จพระบรม- ไตรโลกนาถ ทรงผนวกอาณาจักรสุโขทัยเข้าเป็นส่วนหน่ึงของ อาณาจักรอยุธยา ในรัชกาลสมเด็จพระนเรศวรมหาราช อาณาจักร อยุธยามีอาณาเขตกว้างขวาง ครอบคลุมดินแดนต่าง ๆ สรุปได้ ดังน้ี ประวัติศาสตร์ ช้ันประถมศึกษาปีที่ ๕

ทางเหนือ ขยายดนิ แดนไปจนถงึ อาณาจักรลา้ นนา ทางตะวนั ออก ขยายดนิ แดนไปจนถึง ดนิ แดนลาวและกมั พูชา ทางตะวนั ตก ขยายดินแดนไปจนถงึ ดินแดนมอญ ทางใต้ ขยายดินแดนไปจนถงึ ดนิ แดนชายฝ่ ังทะเล จนถงึ เมอื งปัตตานี การขยายอานาจไปยังหัวเมืองต่าง ๆ อย่างกว้างขวาง ทาให้กรงุ ศรีอยธุ ยามีความมนั่ คงและมั่งคั่งมากข้ึน ประวัติศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ ๕

๑.๒ พฒั นาการของอาณาจกั รอยธุ ยาในด้านตา่ ง ๆ ๑.๒.๑ ด้านการเมอื งการปกครอง พระมหากษัตริย์ไทยสมัยอยุธยา มีพระราชอานาจสูงสุดใน ฐานะที่ทรงเป็นสมมติเทพ (อ่านว่า สม-มุด-ติ-เทบ หมายถึง เทวดาโดยสมมุติ) ดังจะเห็นได้จากท่ีประทับซ่ึงเป็นพระราชวังท่ี งดงาม มีระเบียบพิธีกรรมอันศักด์ิสิทธ์ิ เช่น พิธีราชาภิเษก พิธถี อื น้าพระพพิ ัฒนส์ ัตยา ประวตั ิศาสตร์ ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

เคร่ืองประกอบพิธีถือน้าพระพิพัฒนส์ ตั ยา ศนู ย์ศกึ ษา ประวัติศาสตรอ์ ยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยธุ ยา ประวตั ศิ าสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี ๕

การเมอื งการปกครองสมยั อยุธยาแบ่งออกเป็น ๓ ระยะ คือ ๑) การเมืองการปกครองสมัยอยุธยาตอนต้น (พ.ศ. ๑๘๙๓- พ.ศ. ๑๙๙๑) ใ น ส ม ั ย อ ยุ ธ ย า ต อ น ต้ น ส ม เ ด็ จ พ ร ะ ร า ม า ธิ บ ดี ท่ี ๑ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้แบ่งส่วนราชการที่สาคัญออกเป็น ๓ ส่วน ได้แก่ การปกครองส่วนกลาง การปกครองส่วนหัวเมือง และการปกครองหัวเมืองประเทศราช ดังน้ี ประวัตศิ าสตร์ ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ ๕

ประวตั ิศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

ประวตั ิศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

ประวตั ิศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

หวั เมืองประเทศราช เมืองประเทศราช คือ เมืองหรือแคว้นที่ยอมรับอานาจของ อยุธยา ในสมัยอยุธยาตอนต้น เมืองประเทศราช ได้แก่ เมือง สโุ ขทัย มะริดและทวาย พระมหากษตั ริย์ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เจ้าเมืองปกครองเมืองหรือแคว้นของตนเองโดยอิสระ แต่ต้อง ส่งเคร่ืองราชบรรณาการให้กรุงศรีอยุธยาตามเวลาที่กาหนดไว้ และตอ้ งสง่ กองทัพมาชว่ ยเหลือเม่อื เกดิ ศกึ สงคราม ประวัตศิ าสตร์ ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

๒ ) ก า ร เ มื อ ง ก า ร ป ก ค ร อ ง ส ม ั ย อ ยุ ธ ย า ต อ น ก ล า ง (พ.ศ. ๑๙๙๑-พ.ศ. ๒๒๓๑) การเมืองการปกครองสมัยอยุธยา ตอนกลาง มีการเปลี่ยนแปลง คือ ในรัชกาลของสมเด็จพระบรม- ไตรโลกนาถ ทรงปฏิรูปการปกครองให้เป็นระเบียบย่ิงข้ึน โดยจัดรูปแบบการปกครอง ดังนี้ ประวัติศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ ๕

การปกครองส่วนกลาง แย ก อ า น า จ ฝ่า ย ท ห า ร แ ล ะพ ล เ รื อ น อ อ ก จ า ก ก ั น คื อ ฝ่ายทหารมีสมุหพระกลาโหม เป็นหัวหนา้ ดูแลกิจการทหาร ภายในหัวเมืองต่าง ๆ ฝ่ายพลเรือนมีสมุหนายก เป็นหัวหนา้ ดูแลกิจการพลเรือน และจตสุ ดมภ์ ทงั้ ยงั เปลย่ี นช่อื หน่วยราชการจตุสดมภ์ ดงั น้ี ประวัติศาสตร์ ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี ๕

การปกครองสว่ นกลาง ประวัตศิ าสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี ๕

การแบ่งหน่วยงานเป็นฝ่ายทหารและพลเรือนเป็นการเพ่ิม ความสามารถให้กับการปกครองส่วนกลาง ให้ปกครองหัวเมือง ได้ดีย่ิงข้ึน หน่วยงานท้ังสองต่างมีหน่วยงานแยกย่อยปฏิบัติตาม หน้าท่ีต่างกัน แต่ในกรณี ท่ีบ้านเมืองเกิดศึกสงคราม ขุนนาง ท้ังฝา่ ยทหารและพลเรอื นต้องระดมกาลังชว่ ยสูร้ บกับข้าศึก ประวัตศิ าสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕

สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ใหย้ กเลิกเมืองลกู หลวง ให้มีแตห่ ัวเมืองช้ันในและหัวเมืองชั้นนอก ทั้งนี้ เพ่ือให้ส่วนกลางมีขอบเขตการบังคับบัญชาโดยตรง กว้างขวางข้ึน และมปี ระสิทธภิ าพมากข้ึน ประวตั ศิ าสตร์ ช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ ๕

ประวตั ิศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

ประวตั ิศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

๓) การเมืองการปกครองสมัยอยุธยาตอนปลาย (พ.ศ. ๒๒๓๑- พ.ศ. ๒๓๑๐) ช่วงเวลาที่กรุงศรีอยุธยาเร่ิมเส่ือมอานาจ เกิดปัญหาความ ไม่สงบภายในราชอาณาจักร การปกครองในสมัยนี้ยังคงรูปแบบตาม สมัยอยุธยาตอนกลาง แต่มีการเปล่ียนแปลงบางส่วน กล่าวคือในสมัย สมเด็จพระเพทราชา พระองค์ทรงแบ่งหัวเมืองออกเป็น ๒ ฝ่าย คือ หัวเมืองฝา่ ยใต้ให้สมุหพระกลาโหมทาหนา้ ท่ีรับผิดชอบงานด้านทหาร และพลเรือน หัวเมืองฝา่ ยเหนือให้สมุหนายก ทาหนา้ ที่รับผิดชอบงาน ด้านทหารและพลเรือน ส่วนหัวเมืองชายทะเลทางด้านตะวันออก ให้กรมคลังเป็นผู้รับผิดชอบ ท้ังนี้เพ่ือจากัดอานาจขุนนางผู้ใหญ่ไม่ให้ มอี านาจมากเกินไป ประวตั ิศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ ๕

๒. ประวตั แิ ละผลงานของบคุ คล สาคญั ในสมยั อยธุ ยา ในสมัยอยุธยามีบุคคลสาคัญท่ีทาความดีให้กับบ้านเมือง ทน่ี กั เรียนควรทราบและยึดถือเป็นแบบอย่างคือ ประวตั ิศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

๒.๑ สมเด็จพระรามาธิบดที ่ี ๑ (พระเจ้าอู่ทอง) สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ เป็นผู้สถาปนากรุงศรีอยุธยาเป็น ราชธานี พระราชกรณียกิจท่ีสาคัญในสมเด็จพระรามาธิบดีท่ี ๑ (พระเจ้าอู่ทอง) คือ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างราชธานี ข้ึนในบริเวณหนองโสน หรือบึงพระราม ซ่ึงมีแม่น้ า ๓ สายไหล ผ่าน คือ แม่น้ าป่าสัก แม่น้ าลพบุรี และแม่น้ าเจ้าพระยา และขุดคู บริเวณทิศตะวันออกเพ่ือเช่ือมระหว่างแม่น้ าลพบุรีกับแม่น้ าปา่ สัก ทาให้ตัวเมืองกรุงศรีอยุธยากลายเป็นเกาะซ่ึงมีความอุดมสมบูรณ์ และเหมาะแก่การป้องกันเมือง นอกจากนี้แม่น้ าลาคลองยังเป็น เส้นทางคมนาคมทีต่ ดิ ตอ่ กบั ดินแดนอ่นื ได้สะดวก ประวัติศาสตร์ ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

๒.๑ สมเด็จพระรามาธิบดที ี่ ๑ (พระเจา้ อทู่ อง) พระบรมราชานสุ าวรยี ์ สมเดจ็ พระรามาธบิ ดีที่ ๑ ประวัติศาสตร์ ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

๒.๒ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ส ม เ ด็ จ พ ร ะ บ ร ม ไ ต ร โ ล ก น า ถ เ ป็ น พ ร ะ ร า ช โ อ ร ส ใ น สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๒ (เจ้าสามพระยา) และพระราชเทวี เจา้ หญิงแหง่ อาณาจกั รสุโขทยั พระราชกรณี ยกิจท่ีสาคัญในสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ในการสรา้ งความเป็นปึกแผน่ ใหก้ บั กรงุ ศรีอยุธยา มีดงั นี้ ๑) เม่ือคร้ังสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ทรงดารงตาแหน่ง พระมหาอุปราชแห่งอยุธยา ทรงเสด็จข้ึนไปปกครองเมือง พิษณโุ ลก ประวัตศิ าสตร์ ช้นั ประถมศึกษาปีที่ ๕

๒.๒ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ๒) สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ปฏิรูปการปกครอง และการบริหารราชการแผ่นดินโดยรวม อ า น า จ ก า ร ป ก ค ร อ ง ไ ว้ ที่ ส่ ว น ก ล า ง มี พ ร ะ ม ห า ก ษ ั ต ริ ย์ ทรงอานาจสงู สดุ ๓) การกาหนดศักดินา สมเด็จพระบรมไตร โลกนาถ โปรดเกล้าฯ ให้กาหนดศักดินาว่าด้วยสิทธิและหนา้ ที่ของคนทุก ระดับต้ังแต่พระมหาอุปราชจนถึงไพร่และทาส เช่น กาหนดให้ เจ้าพระยา ๑๐,๐๐๐ ไพร่ ๒๕ ทาส ๕ ผู้ที่มีศักดินาสูงก็จะมีหนา้ ที่ และความรับผิดชอบตอ่ บ้านเมืองสงู ข้นึ ด้วย ประวตั ิศาสตร์ ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ ๕

๒.๒ สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถ พระบรมราชานสุ าวรยี ์ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ประวตั ิศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

๒.๓ สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช สมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงเป็นพระราชโอรสในสมเด็จ- พ ร ะ ม ห า ธ ร ร ม ร า ช า ก ั บ พ ร ะ วิ สุ ท ธิ ก ษ ั ต รี พ ร ะ ร า ช ส ม ภ พ เม่ือ พ.ศ. ๒๐๙๘ พระองค์มีพระพ่ีนาง คือ พระสุพรรณกัลยา และพระอนุชา คือ พระเอกาทศรถ พระราชกรณี ยกิจท่ีสาคัญ ในสมเด็จพระนเรศวรมหาราช มดี ังนี้ ประวตั ิศาสตร์ ช้นั ประถมศึกษาปีที่ ๕

๒.๓ สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช ๑) การประกาศเอกราช เน่ืองจากกรุงศรีอยุธยาเสียกรุง แก่พม่าเม่ือ พ.ศ. ๒๑๑๒ พระมหาธรรมราชาจึงได้รับการสถาปนา เป็นกษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยา ส่วนสมเด็จพระนเรศวรต้องเสด็จ ไปประทับที่เมืองหงสาวดีในครัง้ น้นั ๒) กา รทา สงครามป้องกันบ้า นเมือง ภ าย หลั งจาก ท่ี ข้ึนครองราชย์ สมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงทาสงครามกับพม่า หลายครั้ง สงครามครง้ั สาคญั คือ สงครามยุทธหตั ถี ประวัตศิ าสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ ๕

๒.๓ สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช พระบรมราชานสุ าวรยี ์ สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช ประวัตศิ าสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีท่ี ๕

๒.๓ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช งานป้ ันนูนสงู จาลองการทาสงครามยทุ ธหัตถี ของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช เม่อื พ.ศ. ๒๑๓๕ ประวตั ศิ าสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

๒.๔ สมเดจ็ พระนารายณม์ หาราช สมเด็จพระนารายณม์ หาราช ทรงเป็นพระราชโอรสในสมเด็จพระ- เจ้าปราสาททองกับพระราชเทวี ซ่ึงเป็นพระราชธิดาในสมเด็จพระเจ้า- ท ร ง ธ ร ร ม ส ม เ ด็ จ พ ร ะ น า ร า ย ณ์ ม ห า ร า ช ข้ึ น ค ร อ ง ร า ช ส ม บ ั ติ เม่อื พ.ศ. ๒๑๙๙ ทรงมพี ระราชกรณียกิจทสี่ าคญั ดังนี้ ๑) การติดต่อกับต่างประเทศ ในรัชกาลของสมเด็จพระนารายณ์- มหาราช อยุธยาได้ดาเนินนโยบายติดต่อกับนานาชาติอย่างกว้างขวาง ทั้งประเทศในเอเชียและยุโรป ๒) การเรียบเรียงแบบเรียนจินดามณี สมเด็จพระนารายณ์- มหาราชทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เรียบเรียงแบบเรียนภาษาไทย ช่อื จินดามณี ประวัติศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕

๒.๔ สมเดจ็ พระนารายณม์ หาราช พระบรมราชานสุ าวรยี ์ สมเดจ็ พระนารายณม์ หาราช ประวัตศิ าสตร์ ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

๒.๕ ชาวบ้านบางระจนั ก่อนเสียกรุงศรีอยุธยาแก่พม่าครั้งท่ี ๒ ใน พ.ศ. ๒๓๑๐ กองทัพพม่าได้ส่งทหารออกไปปล้นเสบียงอาหารและได้ทาร้าย ราษฎรไทยในหม่บู ้านต่าง ๆ ชาวบ้านบางระจันจึงได้รวบรวมคนไทย ร่วมกนั ต่อสู้กับกองทพั พม่าอยา่ งเข้มแขง็ แมท่ พั พม่าได้ส่งทหารเข้า มาปราบถึง ๗ คร้ัง แต่ไม่สามารถเอาชนะชาวบ้านบางระจันได้ใน ระหว่างสู้รบชาวบ้านบางระจันได้ขออาวุธและปืนใหญ่จากกรุงศรี- อยุธยาแต่กรุงศรีอยุธยาไม่ส่งมาให้เพราะกลัวพม่าจะปล้นปืนใหญ่ ในระหว่างทาง แต่ได้ส่งพระยารัตนาธิเบศร์มาช่วยหล่อปืนใหญ่ แทน ปืนใหญ่ที่หล่อข้ึนมาแตกร้าวไม่สามารถใช้การได้ เม่ือพม่า ยกทพั เขา้ มารบในครั้งท่ี ๘ บ้านบางระจันจงึ แตก ประวัตศิ าสตร์ ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี ๕

๒.๕ ชาวบ้านบางระจัน อนสุ าวรยี ช์ าวบา้ นบางระจัน ประวัตศิ าสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

๓. ภมู ปิ ัญญาไทยสมัยอยธุ ยา ภูมปิ ัญญาไทยในสมยั กรุงศรีอยธุ ยาทน่ี ่าสนใจ ไดแ้ ก่ ประวตั ิศาสตร์ ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี ๕

๓.๑ ภมู ปิ ัญญาการขุดคลอง ชาวอยุธยาต้ังบ้านเรือนอยู่ในที่ลุ่มจึงมีปัญหาเร่ืองน้ าท่วมขัง เป็นเวลานาน ชาวอยุธยาจึงขดุ คูคลองเพ่ือระบายน้าไม่ให้น้าท่วมขัง ท า ใ ห้ ภ า ย ใ น เ ก า ะ เ มื อ ง พ ร ะ น ค ร ศ รี อ ยุ ธ ย า มี ล า ค ล อ ง ม า ก ม า ย แม่น้ าลาคลองเหล่านี้นอกจากมีประโยชน์ที่เป็นเส้นทางระบายน้ า แล้วยังเป็นเส้นทางคมนาคมที่ดีทาให้คนอยุธยาสามารถเดินทาง ติดต่อค้าขายกับชุมชนต่าง ๆ ภายในตัวเมืองและภายนอกเมืองได้ สะดวก ลาคลองเหล่าน้ียังเช่ือมกับแม่น้ าใหญ่ ทาให้สามารถติดต่อ กับเมืองสาคญั ๆ ไดห้ ลายเมอื ง ประวัตศิ าสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ ๕

ผังเมืองกรงุ ศรอี ยุธยา ซ่งึ วิศวกรชาวฝร่งั เศสได้จัดทาข้ึน ใน พ.ศ. ๒๒๓๐ ทม่ี าภาพ : การทอ่ งเที่ยวแหง่ ประเทศไทย. พระนครศรอี ยุธยา มรดกโลก. ๒๕๔๓. หนา้ ๔๐. ประวัตศิ าสตร์ ช้ันประถมศึกษาปีท่ี ๕

๓.๒ ภมู ปิ ัญญาการต่อเรอื สภาพภูมิประเทศของอยุธยาประกอบด้วยแม่น้ าลาคลองเป็น จานวนมาก ชาวอยุธยาจึงหาวิธีการติดต่อกับชุมชนอ่ืนโดย การต่อเรือเพ่ือใช้เป็นพาหนะขนส่งในแม่น้ าลาคลอง เช่น เรือพาย เ รื อ แ จ ว ซ่ึ ง ร ว บ ร ว ม ไ ว้ ใ น พิ พิ ธ ภ ั ณ ฑ์ เ รื อ ไ ท ย ที่ จ ั ง ห ว ั ด พระนครศรีอยุธยา ประวตั ศิ าสตร์ ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ ๕

ภาพวาดเรอื สาเภาสยามในพทุ ธศตวรรษที่ ๒๓ จากศนู ยศ์ ึกษาประวัติศาสตร์ จังหวดั พระนครศรีอยธุ ยา ประวตั ิศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

๓.๓ ภูมิปัญญาดา้ นศลิ ปกรรม การนับถือพระพุทธศาสนาในอยุธยาก่อให้เกิดการ ใช้ ภู มิ ปั ญ ญ า ส ร้ า ง ส ร ร ค์ ศิ ล ป ก ร ร ม ใ น รู ป ข อ ง ส ถ า ปั ต ย ก ร ร ม แ ล ะ จิตรกรรมที่งดงามมาก เช่น พระพุทธรูปทรงเคร่ืองท่ีวัดหน้า พระเมรุ หนา้ บันไม้แกะสลักที่ประดับตามวัดต่าง ๆ และจิตรกรรม ฝาผนังทแ่ี สดงถึงวิถีชีวติ ของคนในสมยั อยธุ ยา ประวตั ิศาสตร์ ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ ๕

วดั ไชยวฒั นาราม จังหวดั พระนครศรอี ยุธยา ศลิ ปกรรมในสมัยอยุธยาท่ีได้รับอิทธิพลมาจากเขมร ประวตั ิศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

เจดยี ์ย่อเหลีย่ มไมส้ ิบสองในวดั มหาธาตุ จังหวดั พระนครศรอี ยธุ ยา เป็นลกั ษณะพเิ ศษของสถาปัตยกรรมในสมัยอยธุ ยา ประวัติศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี ๕