We’ve updated our privacy policy so that we are compliant with changing global privacy regulations and to provide you with insight into the limited ways in which we use your data. Show You can read the details below. By accepting, you agree to the updated privacy policy. Thank you! View updated privacy policy We've encountered a problem, please try again. วันอังคารที่ 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2559
แบบทดสอบก่อนเรียน แบบทดสอบก่อนเรียนวิชา การใช้พลังงานไฟฟ้าในชีวิตประจำวันระดับมัธยมศึกษาตอนต้น***************เขียนโดย Unknown ที่ 19:50 ป้ายกำกับ: แบบทดสอบก่อนเรียน ไม่มีความคิดเห็น:แสดงความคิดเห็น1 2 คํานาํ ชุดวิชาการใชพลังงานไฟฟาในชีวิตประจําวัน 2 รหัสวิชา พว 22002 ตามหลักสูตร สํานักงานสงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ขอขอบคุณการไฟฟา สํานกั งาน กศน. 3 คาํ แนะนาํ ในการศึกษา ชุดวิชาการใชพลังงานไฟฟาในชีวิตประจําวัน 2 รหัสวิชา
พว22002 ใชสําหรับผูเรียน สวนท่ี 1 โครงสรางของชุดวิชา แบบทดสอบกอนเรียน โครงสรางของหนวยการเรียนรู สว นที่ 2 เฉลยแบบทดสอบและกจิ กรรม ประกอบดว ย เฉลยแบบทดสอบกอนเรียนและ วิธกี ารใชชุดวิชา ใหผ ูเรียนดําเนนิ การตามขนั้ ตอน ดังน้ี 1. ศึกษารายละเอียดโครงสรางชุดวิชาโดยละเอียด เพื่อใหทราบวาผูเรียนตองเรียนรู 2. วางแผนเพื่อกําหนดระยะเวลาและจัดเวลาที่ผูเรียนมีความพรอมที่จะศึกษาชุดวิชา 3. ทาํ แบบทดสอบกอนเรียนของชุดวิชาตามที่กําหนด เพื่อทราบพื้นฐานความรูเดิมของ 4. ศึกษาเนื้อหาในชุดวิชาในแตละหนวยการเรียนรูอยางละเอียดใหเขาใจ ท้ังในชุดวิชา 5. เม่ือทํากจิ กรรมเสรจ็ แตละกิจกรรมแลว ผเู รียนสามารถตรวจสอบคําตอบไดจากเฉลย/ 4 6.
เม่ือศึกษาเนื้อหาสาระครบทุกหนวยการเรียนรูแลว ใหผูเรียนทําแบบทดสอบ 7.
หากผูเรียนไดทําการศึกษาเนื้อหาและทํากิจกรรมแลวยังไมเขาใจ ผูเรียนสามารถ หมายเหตุ : การทาํ แบบทดสอบกอ นเรยี น - หลงั เรียน และกิจกรรมทายเร่ือง ใหทําและบันทึกลง การศกึ ษาคนควา เพ่มิ เตมิ ผูเรียนอาจศึกษาหาความรูเพ่ิมเติมไดจากแหลงเรียนรูอื่นๆ เชน หนังสือเรียนรายวิชา การวดั ผลสมั ฤทธท์ิ างการเรยี น ผเู รียนตองวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน ดงั นี้ 5 โครงสรางชุดวชิ า สาระการเรียนรู มาตรฐานการเรยี นรู วทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี กระบวนการทางวิทยาศาสตร เทคโนโลยี สิ่งมีชีวิต ระบบนิเวศ ทรัพยากรธรรมชาติและ ผลการเรียนรทู ีค่ าดหวัง การถายทอดพลังงาน การแกปญหา การดูแลรักษาและการอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและ 2. อธบิ ายเกีย่ วกับพลังงานไฟฟา การตอวงจรไฟฟา เคร่ืองใชไฟฟาในชีวิตประจําวัน แสง 3. อธิบาย ออกแบบ วางแผน ทดลอง
ทดสอบ ปฏิบัติการเรื่องไฟฟาไดอยางถูกตองและ 6 สาระสาํ คญั พลังงานไฟฟา เปนปจ จยั ทีส่ าํ คัญในการดําเนนิ ชวี ติ และการพัฒนาประเทศ ความตองการใช พลังงานไฟฟาของประเทศไทยมีแนวโนมเพมิ่ สงู ข้นึ อยางตอเนอื่ ง ในปจจบุ ันการผลิตพลังงานไฟฟา ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ ยั ง ค ง พึ่ ง พ า เ ชื้ อ เ พ ลิ ง ฟ อ ส ซิ ล เ ป น เ ชื้ อ เ พ ลิ ง ห ลั ก ใ น ก า ร ผ ลิ ต ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ซงึ่ เชือ้ เพลิงดงั กลา วกําลงั จะหมดไปในอนาคตอันใกล ดังน้ันเพ่ือเปนการลดปญหาการขาดแคลน พลังงานไฟฟาในอนาคต จึงตองมีการจัดหาพลังงานทดแทนเพ่ือใชเปนพลังงานสําหรับ ผลิตกระแสไฟฟาแทนเช้ือเพลิงฟอสซิล และกระจายการใชเช้ือเพลิงในการผลิตกระแสไฟฟา ใหมีความหลากหลาย เพ่ือใหเกิดความสมดุลในการผลิตพลังงานไฟฟาใหมากข้ึน นอกจากน้ี ยังตองชวยกันประหยัดพลังงานไฟฟา ใชพลังงานไฟฟาใหคุมคาท่ีสุด เพื่อใหมีพลังงานไฟฟาใช ตอไปในอนาคตไดอ ีกยาวไกล ขอบขา ยเนื้อหา ส่ือประกอบการเรียนรู จาํ นวนหนวยกติ 3 หนวยกิต (120 ชั่วโมง) 7 กจิ กรรมการเรยี นรู การประเมนิ ผล 8 หนา สารบญั 1 1 หนวยการเรยี นรทู ี่ 1 สาระสาํ คญั และแสงสวาง เปน ตน จึงเปน เหตุใหพลังงานไฟฟา กลายเปน สง่ิ จาํ เปนตอการดําเนินชีวิตประจําวัน ตัวชวี้ ัด ขอบขา ยเนอ้ื หา เวลาทใี่ ชใ นการศกึ ษา 15 ชวั่
โมง 1. ชดุ วชิ าการใชพ ลังงานไฟฟาในชวี ิตประจําวนั 2 รหสั วิชา พว22002 2 เรือ่ งท่ี 1 การกําเนดิ ของไฟฟา ราชบัณฑิตยสถานไดใหความหมายของคําวา “ไฟฟา” ไววา “พลังงานรูปหน่ึง 1. ไฟฟาที่เกิดจากการเสียดสีของวัตถุ เปนไฟฟาที่เกิดขึ้นจากการนําวัตถุตางกัน 2 ชนิด ผาขนสตั ว แทงแกว ภาพไฟฟา ท่เี กดิ จากการเสยี ดสขี องวตั ถุ 2. ไฟฟาท่ีเกิดจากการทําปฏิกิริยาทางเคมี เปนไฟฟาท่ีเกิดจากการนําโลหะ 2 ชนิด แบตเตอรี่ ถา นอัลคาไลน 1.5 โวลต ถานอัลคาไลน 9 โวลต ภาพอุปกรณก าํ เนิดไฟฟาจากการทําปฏิกิริยาเคมี 3 3. ไฟฟาที่เกิดจากความรอน เปนไฟฟาท่ีเกิดขึ้นจากการนําแทงโลหะหรือแผนโลหะ ทองแดง มเิ ตอร เหล็ก ภาพการตอ อุปกรณใ หเกิดไฟฟา จากความรอน 4. ไฟฟาทเี่ กิดจากพลังงานแสงอาทิตย เปน ไฟฟาที่เกิดขึ้นจากการสรางเซลลแสงอาทติ ย ภาพเซลลแ สงอาทติ ยท ีใ่ ชในการผลติ ไฟฟา ของเขือ่ นสิรนิ ธร จังหวัดอบุ ลราชธานี 4 5. ไฟฟาที่เกิดจากพลังงานแมเหล็กไฟฟา เปนไฟฟาท่ีเกิดขึ้นจากพลังงานแมเหล็ก ทศิ การหมุนของขดลวด แปรง ภาพอุปกรณกําเนดิ ไฟฟาจากพลงั งานแมเหล็กไฟฟา กิจกรรมทายเรอ่ื งท่ี 1 การกาํ เนดิ ของไฟฟา 5 เร่ืองที่ 2 สถานการณพ ลงั งานไฟฟา ของประเทศไทย และประเทศในอาเซียน เช้ือเพลิงหลักท่ีนํามาใชในการผลิตไฟฟาเร่ิมลดลงเร่ือย ๆ จนอาจสงผลกระทบตอการผลิตไฟฟา ตอนที่ 1 สถานการณพ ลงั งานไฟฟา ของประเทศไทย ตอนที่ 1 สถานการณพ ลังงานไฟฟาของประเทศไทย การขับเคล่ือนเศรษฐกิจของประเทศมากขึ้น
ท่ีผานมาความตองการใชไฟฟาของประเทศไทย อน่ึง ประชาชนทุกคนควรมีความรู ความเขาใจในเรื่องการผลิตไฟฟา การใชไฟฟา 1. สดั สว นการผลติ ไฟฟาจากเช้ือเพลงิ ประเภทตา ง ๆ ของประเทศไทย และภายนอกประเทศ จากขอมูลของการไฟฟาฝายผลิตแหงประเทศไทย พ.ศ. 2558 พบวา 6 ท่ีมา: การไฟฟา ฝา ยผลติ แหงประเทศไทย แมว า ปจจุบันการผลติ ไฟฟา ของประเทศไทยยงั เพยี งพอและสามารถรองรบั เพื่อเปนการสรางความม่ันคงทางพลังงานไฟฟา คือ
การใหมีพลังงานไฟฟา 1) ปริมาณเชือ้ เพลงิ สาํ รองเพียงพอและแนนอนเพื่อความมั่นคงในการจดั หา 7 4)
เชื้อเพลิงที่เม่ือนํามาผลิตไฟฟาแลว สามารถควบคุมมลพิษใหอยูในระดับ 5) การใชทรพั ยากรพลงั งานภายในประเทศทมี่ อี ยอู ยางจํากัดใหเ กิดประโยชนสูงสดุ 2. ความตองการไฟฟา ในแตละชว งเวลาในหน่ึงวันของประเทศไทย กลาวมาแลวน้ัน ยังตองพิจารณาถึง ประเภทของโรงไฟฟาท่ีผลิตพลังงานไฟฟาในชวงเวลา โรงไฟฟาฐาน ความตอ งการไฟฟา สงู สุด ระดับ 3 ระดับ 2 ระดับ 1 โรงไฟฟาขนาดใหญ พลงั น้ํา นา้ํ มนั กาซธรรมชาติ พลังงานทดแทน ความตองการไฟฟาพ้นื ฐาน (โรงไฟฟาฐาน) ภาพความตอ งการใชไ ฟฟาแตล ะชว งเวลาในหนึ่งวัน จากภาพลักษณะความตองการใชไฟฟาแตละชวงเวลาในหนึ่งวันของประเทศไทย 8 ระดับ 1 ความตองการไฟฟาพื้นฐาน
เปนความตองการใชไฟฟาตํ่าสุดของแตละวัน ระดับ 2 ความตองการไฟฟาปานกลาง
เปนความตองการใชไฟฟามากข้ึน ระดับ 3 ความตองการไฟฟาสูงสุด
เปนความตองการใชไฟฟาบางชวงเวลาเทานั้น 3. สภาพปจ จุบนั และแนวโนม การใชพลงั งานไฟฟา 9 ภาพการใชพ ลังงานไฟฟาของประเทศไทย จากการประมาณการภาวะเศรษฐกิจของประเทศไทย โดยสํานักงานคณะกรรมการ อาเซียน หรือ สมาคมประชาชาติแหงเอเชียตะวันออกเฉียงใต (ASEAN : Association 10 อยางรวดเร็ว ซึ่งการขยายตัวของภาคธุรกิจ อุตสาหกรรม การลงทุน และชีวิตความเปนอยู อาเซียน
เปนภูมิภาคที่มีทรัพยากรพลังงานมากและมีความหลากหลายกระจายอยู ที่มา: The World Bank-World Development Indicators จากสัดสวนการใชเชื้อเพลิงในการผลิตไฟฟาของกลุมประเทศอาเซียน พบวาประเทศ แนวทางการจัดการดานพลังงานระหวางประเทศสมาชิกอาเซียน เนนการสราง 11 หลักประกันในการมีไฟฟาใชอยางเพียงพอ อีกท้ังยังตองคํานึงถึงผลกระทบตอสิ่งแวดลอมและ กิจกรรมทา ยเรอื่ งที่ 2 สถานการณพลงั งานไฟฟา ของประเทศไทย และประเทศในอาเซียน 12 เรื่องท่ี 3 หนวยงานทเี่ ก่ยี วขอ งดา นพลงั งานไฟฟาในประเทศไทย หนวยงานทรี่ บั ผดิ ชอบเกีย่ วกบั ไฟฟา ในประเทศไทยต้งั แตระบบผลิต ระบบสงจาย จนถึง ภาพหนว ยงานที่เกี่ยวของดานพลงั งานไฟฟา ในประเทศไทย ที่ สญั ลกั ษณของหนว ยงาน หนว ยงาน/บทบาทหนาทขี่ องหนว ยงาน 1 คณะกรรมการกาํ กับกจิ การพลังงาน (กกพ.) สังกัดกระทรวงพลังงาน มภี ารกิจในการกํากับดูแล Call Center หมายเลข 1204 13 ที่ สญั ลักษณข องหนวยงาน หนว ยงาน/บทบาทหนาท่ีของหนวยงาน 2 การไฟฟาฝา ยผลิตแหงประเทศไทย (กฟผ.) เปนรัฐวิสาหกิจดานกิจการพลังงาน สังกัด Call Center หมายเลข 1416 3 การไฟฟา สว นภูมภิ าค (กฟภ.) เปน รัฐวิสาหกจิ ดา นสาธารณปู โภค สังกัดกระทรวง Call Center หมายเลข 1129 4 การไฟฟานครหลวง (กฟน.) เปน รัฐวิสาหกิจประเภทสาธารณปู โภคสาขาพลังงาน Call Center หมายเลข 1130 จากบทบาทหนาที่ของหนวยงานขางตนหากประชาชนในเขต 74 จังหวัดทั่วประเทศ 14 ท่ีอยูในแตละพ้ืนท่ี หรือ Call Center หมายเลข 1129 สวนประชาชนในเขตกรุงเทพฯ นนทบุรี กจิ กรรมทา ยเรอื่ งท่ี 3 หนว ยงานทเ่ี กี่ยวขอ งดานพลงั งานไฟฟาในประเทศไทย 15 หนว ยการเรียนรทู ี่ 2 สาระสําคญั เปนตน เชือ้ เพลงิ เหลานี้เปนเชื้อเพลิงประเภทฟอสซิล ซ่ึงกําลังจะหมดไปในอนาคตอันใกล ทําให ตวั ชีว้ ดั ขอบขา ยเนอ้ื หา เวลาทใี่ ชใ นการศกึ ษา 45 ชวั่ โมง ส่อื การเรยี นรู 16 เร่ืองท่ี 1 เชื้อเพลงิ และพลงั งานที่ใชใ นการผลติ ไฟฟา พลังงานไฟฟาเปนพลังงานรูปหน่ึงที่มีความสําคัญและมีการใชงานกันมาอยางยาวนาน ตอนที่ 1 เช้ือเพลิงฟอสซิล ตอนท่ี 1 เชอ้ื เพลิงฟอสซลิ เชื้อเพลิงฟอสซิล (Fossil Fuel) หมายถึง พลังงานของสารเชื้อเพลิงท่ีเกิดจากซากพืช 1. ถานหิน (Coal) ของซากพืชในยุคดึกดําบรรพ ถานหินมีปริมาณมากกวาเชื้อเพลิงฟอสซิลชนิดอ่ืน ๆ โดยขอมูล กระบวนการผลิตไฟฟาดวยถานหิน เริ่มจากการขนสงถานหินจากลานกองถานหิน 17 ภาพขน้ั ตอนการผลิตไฟฟาดว ยถา นหิน กระบวนการผลติ ไฟฟา ดว ยถานหิน มขี อดแี ละขอ จาํ กัดดังนี้ ขอ ดีของการผลิตไฟฟาดวยถานหนิ ขอจํากดั ของการผลติ ไฟฟา ดว ยถา นหนิ 1. มีตน ทนุ ในการผลิตไฟฟา ต่ํา 1. ปลอ ยกาซเรอื นกระจก 2. นํ้ามนั
(Petroleum Oil) ซากสัตวทับถมเปนเวลาหลายลานป โดยขอมูลป พ.ศ. 2557 พบวาปริมาณน้ํามันดิบสํารองของ 18 นํ้ามันท่ีใชในการผลิตไฟฟามี 2 ประเภท คือ นํ้ามันเตา
และนํ้ามันดีเซล ในป กระบวนการผลติ ไฟฟา ดวยนาํ้ มัน ภาพการผลิตไฟฟา จากนา้ํ มนั ดีเซล กระบวนการผลติ ไฟฟา ดว ยนํ้ามนั มีทง้ั ขอดีและขอ จาํ กดั ดงั นี้ ขอดีของการผลิตไฟฟา ดวยนํ้ามนั ขอจํากดั ของการผลติ ไฟฟาดวยนํา้ มนั 1. ขนสง งา ย 1. ตองนาํ เขาจากตา งประเทศ 2. หาซื้อไดง าย 2. ราคาไมค งทข่ี ้ึนกับราคาน้ํามันของตลาดโลก 3. มีผลกระทบตอสิ่งแวดลอ มนอ ยกวาการผลิต 3. ปลอยกาซเรือนกระจก ดว ยถานหิน 4. ไฟฟาทผี่ ลิตไดม ีตน ทุนตอ หนวยสูง 19 4. สาม ารถ เดิน เคร่ื อง ไดอ ยาง รวด เร็ ว 5. ปรมิ าณเชือ้ เพลงิ เหลอื นอ ย การทับถมของซากพืชซากสัตวมานานนับลานป โดยขอมูลป พ.ศ. 2557 พบวาปริมาณ กระบวนการผลิตไฟฟาดวยกาซธรรมชาติ เร่ิมตนดวยกระบวนการเผาไหม หมอ แปลงไฟฟา ภาพกระบวนการผลติ ไฟฟาดว ยกา ซธรรมชาติ 20 กระบวนการผลิตไฟฟาดว ยกา ซธรรมชาติ มที ง้ั ขอ ดแี ละขอ จํากดั ดงั น้ี ขอ ดขี องการผลติ ไฟฟา ดว ยกาซธรรมชาติ ขอจาํ กดั ของการผลติ ไฟฟา ดว ยกา ซธรรมชาติ 1. มีการเผาไหมสมบูรณจึงสงผลกระทบ 1. ปริ มา ณ สํา ร อง ขอ ง กา ซ ธร รม ช าติ ใ น ตอส่ิงแวดลอมนอยกวาเชื้อเพลิงฟอสซิล อาวไทยเหลือนอย บางสวนตองนําเขา ประเภทอ่ืน ๆ จากตา งประเทศ 2. มีประสิ ทธิภาพ ในกา รผลิตไ ฟฟาสู ง 2. ราคากาซธรรมชาติไมคงท่ี ผูกติดกับราคา สามารถผลิตไฟฟาไดตลอด 24 ชัว่ โมง น้าํ มัน 3. มีตนทนุ ในการผลิตไฟฟาต่ํา 3. ปลอยกาซเรือนกระจก ตอนที่ 2 พลงั งานทดแทน พลังงานท่นี าํ มาใชแทนนํ้ามันเชอ้ื เพลงิ ซง่ึ จดั เปนพลงั งานหลักท่ีใชกันอยูท่ัวไปในปจจุบัน พลังงาน 1. ความสาํ คัญของพลงั งานทดแทน ฟอสซิล เชน น้ํามัน กาซธรรมชาติ เปนตน ท้ังในดานราคาท่ีสูงขึ้น และปริมาณท่ีลดลง 2. ประเภทของพลงั งานทดแทน ท้งั น้ี กระทรวงพลังงานไดแ บง ประเภทของพลงั งานทดแทนตามแหลงที่มาออกเปน 2 ประเภท คือ ใชหมดไป เชน ถา นหิน กา ซธรรมชาติ พลงั งานนิวเคลยี ร เปน ตน 21 2.2 พลังงานทดแทนประเภทหมุนเวียน เปนพลังงานทดแทนจากแหลงที่ใชแลว 3. หลกั การทํางานของพลงั งานทดแทน ความรอ นใตพิภพ และนวิ เคลยี ร ซึง่ มรี
ายละเอยี ดดังนี้ เปลี่ยนพลังงานลมเปนพลังงานไฟฟา โดยจะตอใบพัดของกังหันลมเขากับเคร่ืองกําเนิดไฟฟา ภาพกังหนั ลม 22 3.2 พลังงานน้าํ ลงสูท่ีตํ่า เมื่อนํ้าไหลลงมาปะทะกับกังหันนํ้าก็จะทําใหกังหันหมุน แกนของเคร่ืองกําเนิดไฟฟา สายสง ไฟฟา หมอแปลง กงั หนั นํา้ แมน ้ํา ภาพการผลิตไฟฟาจากพลงั งานนา้ํ 3.3 พลังงานแสงอาทติ ย ส่ิงประดิษฐทางอิเล็กทรอนิกสชนิดหน่ึง ทํามาจากสารกึ่งตัวนําพวกซิลิคอน สามารถเปล่ียน 23 สาํ หรบั ในประเทศไทยไดรับรังสีดวงอาทิตยคอนขางสูงระหวางเดือนเมษายน แสงอาทติ ย แผงเซลลแ สงอาทติ ย DC เครื่องแปลงกระแส ระบบสายสง AC ภาพโรงไฟฟา พลงั งานแสงอาทิตย
พลังงานชีวมวลเปนพลังงานความรอนที่เกิดจากการเผาไหมเชื้อเพลิงท่ีมาจาก กระบวนการผลติ ไฟฟา จากเช้อื เพลงิ ชวี มวลมี 2 วธิ ี ดงั น้ี 24 2) การเปลี่ยนเชื้อเพลิงชีวมวลใหเปนเชื้อเพลิง เรียกวา กาซชีวภาพ ไดแก ผานกระบวนการยอย ขยะจากครัวเรอื น ไบโอกาซของเหลว ระบบทาํ ความรอ นท่ผี ลติ ได ของแขง็ สารปรับปรุงดนิ ภาพการผลิตไฟฟา จากชีวมวลโดยการเผาไหมโ ดยตรง ภาพกระบวนการผลติ กา ซชวี ภาพจากขยะอินทรียค รวั เรือน 25 ประเทศไทยทาํ การเกษตรอยา งกวา งขวาง จงึ มีวัสดุเหลือใชจากการเกษตร เชน 3.5 พลงั งานความรอ นใตพ ิภพ แหลงความรอนท่ีถูกกักเก็บอยูภายใตผิวโลก แหลงพลังงานความรอนใตพิภพจะต้ังอยูในบริเวณ ภาพแหลงพลังงานความรอนใตพภิ พบนโลก ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย มี แ ห ล ง พ ลั ง ง า น ค ว า ม ร อ น ใ ต พิ ภ พ ที่ มี ศั ก ย ภ า พ เ ป น แ ห ล ง 26 มีหลักการทํางาน คือ นํานํ้ารอนจากหลุมเจาะไปถายเทความรอนใหกับของเหลวหรือสารทํางาน ภาพโรงไฟฟาพลงั ความรอ นใตพภิ พฝางของ กฟผ. พลังงานความรอนใตพิภพมีขอจํากัด คือ ใชไดเฉพาะในพ้ืนท่ีท่ีมีศักยภาพ 3.6 พลงั งานนิวเคลียร อะตอม ซ่ึงมนุษยไดมีการนําพลังงานนิวเคลียรมาใชประโยชนในหลายดาน ไดแก การแพทย การผลิตไฟฟาจากพลังงานนิวเคลียรเปนการใชปฏิกิริยาแตกตัวนิวเคลียสของ 27 อาคารคอนกรีต เคร่ืองผลติ ไอนา้ํ สงไฟฟาไปยงั ครวั เรอื น แทง ควบคุม แทงเช้อื เพลงิ กังหนั ไอน้าํ ระบบระบายความรอ นวงจร 1 ระบบระบายความรอ นวงจร 2 ภาพโรงไฟฟา พลงั งานนวิ เคลียร ปจจุบันเทคโนโลยีการผลิตไฟฟาจากพลังงานนิวเคลียรไดรับการพัฒนา ภาพโรงไฟฟา พลังงานนวิ เคลียรและหอระบายความรอน ภาพโรงไฟฟาพลงั งานนิวเคลยี รต งั้ อยูติดทะเล 28 4. ขอ ดีและขอจํากดั ของพลงั งานทดแทน ในการพจิ ารณาเลือกใชพ ลังงานทดแทนแตล ะชนิดไดอยางถกู ตองและเหมาะสม แหลง ขอดี ขอจาํ กัด พลังงานลม 1. เปนแหลงพลังงานที่ไดจากธรรมชาติ ไมมี 1. มีความไมแนนอนขึ้นอยูกับสภาวะอากาศ คา เชอื้ เพลิง บางฤดูอาจไมมีลมตองใชแบตเตอรี่ราคาแพง 2.เปนแหลงพลงั งานสะอาด เปน แหลง เกบ็ พลงั งาน 3. สามารถใชระบบไฮบริดเพ่ือใหเกิดประโยชน 2. สามารถใชไดในบางพื้นท่ีเทานั้น พื้นท่ีที่ สูงสุด คือ กลางคืนใชพลังงานลม กลางวัน เหมาะสมควรเปนพ้ืนท่ีท่ีมีกระแสลมพัด ใชพ ลังงานแสงอาทิตย สม่าํ เสมอ 3. มเี สียงดงั และมผี ลกระทบตอทัศนียภาพ 4. ทําใหเกิดการรบกวนในการสงสัญญาณ โทรทัศน และไมโครเวฟ 5. ตน ทนุ คา ไฟฟา ตอ หนวยสูง พลังงานน้าํ 1.ไมต องเสยี คาใชจ ายในการซ้อื เชือ้ เพลิง 1.การเดินเครื่องผลิตไฟฟาขึ้นกับปริมาณน้ํา 2. ไมกอใหเกิดกาชคารบอนไดออกไซด จาก ในชว งทีส่ ามารถปลอ ยน้าํ ออกจากเข่ือนได การผลติ ไฟฟา 2.การกอสรางเข่ือนขนาดใหญในประเทศไทย 3. โครงการโรงไฟฟาพลังน้ําขนาดใหญมีขีด มีขอจํากัดเน่ืองจากอางเก็บน้ําของเข่ือน ความสามารถสูงในการรักษาความม่ันคง ขนาดใหญจะทาํ ใหเ กิดนา้ํ ทว มเปน บรเิ วณกวาง ใหแกระบบไฟฟาสําหรับรองรับชวงเวลา สง ผลกระทบตอบา นเรอื นประชาชน ทม่ี ีความตอ งการใชกระแสไฟฟา สงู สุด 4. ตน ทนุ คา ไฟฟา ตอหนวยต่ํา พลงั งาน 1.เปนแหลงพลังงานธรรมชาติขนาดใหญที่สุด 1. ตนทุนคา ไฟฟา ตอ หนวยสูง แสงอาทติ ย และสามารถใชเ ปน พลังงานไดไ มมวี ันหมด 2. แบตเตอร่ซี งึ่ เปน ตัวกกั เกบ็ พลงั งานแสงอาทิตย 2.ไมมีคา ใชจา ยในเร่ืองเช้ือเพลิง ไวใชใ นเวลากลางคืนมีอายุการใชงานตา่ํ 3.สามารถนําไปใชในแหลงที่ยังไมมีไฟฟาใช 3. มคี วามไมแนน อนขนึ้ อยกู บั สภาวะอากาศ โดย และอยูหางไกลจากระบบสายสงและสาย พืน้ ท่ีท่เี หมาะสมตอ งเปนพืน้ ที่ที่มคี วามเขม จําหนา ยไฟฟา รังสดี วงอาทติ ยค งทีแ่ ละสม่ําเสมอ 29 แหลง ขอดี ขอ จํากดั 4. เ ป น พ ลั ง ง า นส ะ อ าด ไม ก อ ใ ห เ กิ ดม ล ภา วะ จากกระบวนการผลติ ไฟฟา พลังงาน 1. ใชประโยชนจากเศษวัสดุเหลือใชทาง 1. ชีวมวลเปนวัสดุที่เหลือจากการแปรรูป ชวี มวล การเกษตร ทางการเกษตรมปี รมิ าณสาํ รองทีไ่ มแนน อน 2. เพ่ิมรายไดใหเกษตรกร 2. การบริหารจัดการเชื้อเพลิงและจัดเก็บทําได 3. ชวยแกปญหาสิ่งแวดลอมเรื่องวัสดุเหลือท้ิง ยาก ทางการเกษตร 3. ราคาชีวมวลมีแนวโนมสูงข้ึนเน่ืองจากมี ความตองการใชเ พ่ิมข้ึนเรอ่ื ย ๆ 4. ชีวมวลท่ีมีศักยภาพเหลืออยูมักจะอยู กระจัดกระจาย มีความช้ืนสูง จึงทําให ตนทุนการผลิตไฟฟาสูงข้ึน เชน ใบออย และยอดออ ย ทะลายปาลม เปนตน พลงั งาน 1. เปนแหลงพลังงานที่ไดจากธรรมชาติ ไมมี ใชไดเฉพาะในพ้ืนที่ท่ีมีแหลงความรอน ความรอน คา เช้ือเพลงิ ใตพ ิภพอยูเทานั้น ใตพ ิภพ 2. เปนแหลง พลังงานสะอาด พลังงาน 1. เปนแหลง ผลติ ไฟฟาขนาดใหญโดยมีตนทุน 1. ใชเ งินลงทุนในการกอสรางสงู นวิ เคลียร การผลิตไฟฟาตอหนวยต่ําแขงขันไดกับ 2. จําเปนตองเตรียมโครงสรางพื้นฐานและ โรงไฟฟา ชนิดอนื่ ได พัฒนาบุคลากรเพื่อใหการดําเนินงานเปนไป 2. เปนโรงไฟฟาทส่ี ะอาดไมกอ ใหเกิดมลพิษ และ อยา งมีประสิทธภิ าพ กาซเรือนกระจก 3. ตองการเตรียมการจัดการกากกัมมันตรังสี 3. ชวยเสริ มสรางความมั่นคงใหระบ บ และมาตรการควบคุมความปลอดภัยเพื่อ ผลิตไฟฟา เน่ืองจากใชเช้ือเพลิงนอยเมื่อ ปอ งกนั อุบตั ิเหตุ เทยี บกบั โรงไฟฟาความรอ นประเภทอ่ืน 4. ยังไมเปนท่ียอมรับของประชาชน ประชาชน 4. มีแหลงเช้ือเพลิงมากมาย เชน แคนาดา มขี อกงั วลใจในเรอ่ื งความปลอดภัย และออสเตรเลีย และราคาไมผันแปรมาก เมอ่ื เทยี บกับเชือ้ เพลงิ ฟอสซลิ กิจกรรมทายเรอื่ งที่ 1 เชอื้ เพลงิ และพลงั งานท่ใี ชในการผลติ ไฟฟา 30 เรือ่ งที่ 2 โรงไฟฟากบั การจดั การดา นส่ิงแวดลอ ม การกอสรา งโรงไฟฟาแตล ะแหง มกี ารใชท รัพยากรธรรมชาติ ซ่งึ กอใหเ กิดผลกระทบ 1. ผลกระทบตอสิ่งแวดลอ มดานอากาศ ความรนุ แรงของผลกระทบขนึ้ อยกู บั ชนดิ ของเชื้อเพลิงที่ใชผลิตไฟฟาในโรงไฟฟา ถาเปนโรงไฟฟา 2. การจดั การสิ่งแวดลอ มดา นอากาศ และชมุ ชน มี 5 วธิ ี ดังนี้ ที่เรียกวา เคร่ือง FGD (Flue Gas Desulfurization) ซ่ึงวิธีการน้ีจะสามารถลดกาซซัลเฟอร 2.2 การลดกาซไนโตรเจนออกไซด
กระบวนการที่ใชกันแพรหลาย และ 2.3 การลดกาซคารบอนมอนอกไซด ทําโดยการตรวจสอบอุปกรณเครื่องเผาไหม 2.4 การลดกาซคารบอนไดออกไซด ทําโดยการรวบรวมและกักเก็บกาซคารบอน- 31 2.5 การลดฝนุ ละออง ทําโดยการใชอ ปุ กรณกําจดั ฝนุ ละออง 3 ลกั ษณะ คอื แบบอัตโนมัติอยางตอเนื่อง เปนการตรวจติดตามและเฝาระวังส่ิงผิดปกติ เพื่อควบคุมคุณภาพ 1. ผลกระทบตอสิง่ แวดลอ มดา นนํ้า ซึ่งตองเติมสารเคมีบางอยางลงในนํ้า เพ่ือปรับปรุงคุณสมบัตินํ้าใหเหมาะสม และนํ้าหลอเย็น 2. การจดั การสิง่ แวดลอ มดา นน้าํ จากอาคารสํานักงานตามลักษณะหรือประเภทของน้ําเสีย โดยคุณภาพนํ้าทิ้งตองมีการควบคุม 2.1 การควบคุมอุณหภูมิของน้ํากอนท่ีจะปลอยสูลงแหลงนํ้าธรรมชาติ โดยน้ําทิ้ง 32 ซ่ึงกรมชลประทานไดกําหนดมาตรฐานไวที่อุณหภูมิ 33 องศาเซลเซียส กอนปลอยลงสูแหลงนํ้า 2.2 การจัดการสารเคมีตาง ๆ ที่อยูในน้ํากอนปลอยสูแหลงน้ําธรรมชาติ ทําโดย นอกจากน้ใี นโรงไฟฟา
ควรมรี ะบบเฝาระวงั คณุ ภาพนาํ้ ไดแ ก การตรวจวดั คุณภาพน้ํา ตอนที่ 3 ผลกระทบและการจัดการสิ่งแวดลอมดานเสียง เคร่อื งกาํ เนดิ ไฟฟากงั หันกา ซ และพาหนะทเี่ ขามาในพื้นทีโ่ รงไฟฟา 85 เดซิเบล ในระยะ 1 เมตรจากจุดกําเนิดเสียง ตามมาตรฐานขอกําหนดความดังของเสียง 2.2 ติดต้ังอุปกรณควบคุมเสียงภายในโรงไฟฟาชวงเดินเคร่ืองผลิตไฟฟาและติดต้ัง นอกจากนี้ โรงไฟฟาควรทําการตรวจวัดเสียงอยางสม่ําเสมอ โดยกําหนด กจิ กรรมทา ยเรอ่ื งที่ 2 โรงไฟฟา กับการจัดการดานส่งิ แวดลอ ม (ใหผูเ รียนไปทาํ กจิ กรรมเรอ่ื งที่ 2 ท่สี มุดบันทกึ กิจกรรมการเรียนร)ู 33 หนว ยการเรียนรูท่ี 3 สาระสําคญั เพ่ือใหการใชพลังงานไฟฟามีความปลอดภัย
ผูใชจึงตองรูจักวงจรไฟฟาและอุปกรณ พรอมทั้ง ตวั ช้วี ัด ขอบขายเนื้อหา เวลาที่ใชใ นการศึกษา 30 ชวั่ โมง สื่อการเรยี นรู 34 เรื่องท่ี 1 อุปกรณไ ฟฟา ทแี่ ตกตา งกันออกไป ไดแ ก จะผานไปตามสายไฟจนถึงเคร่ืองใชไฟฟา สายไฟทําดว ยสารท่ีมีคณุ สมบัติเปนตัวนําไฟฟา (ยอมให ชนดิ ของสายไฟ พกิ ดั แรงดนั และลกั ษณะการตดิ ตง้ั VAF สายแข็ง พิกัดแรงดัน: 300 โวลต พกิ ดั
แรงดนั : 300 โวลต พกิ ดั แรงดัน: 750 โวลต พกิ ดั แรงดนั : 300 โวลต ชนิดของสายไฟ 35 2. ฟวส (Fuse) กระแสไฟฟาไหลเกิน ฟวสจะหลอมละลายจนขาด ทําใหตัดวงจรไฟฟาในครัวเรือนโดยอัตโนมัติ ชนดิ ของฟว ส ลกั ษณะและการใชง าน ฟวสเ สน มีลกั ษณะเปน เสน ลวด นิยมใชก ับสะพานไฟ ฟวสกระเบอ้ื ง มีลักษณะเปน แผนโลหะผสม
ที่ปลายทั้งสอง มีลักษณะเปนเสนฟวสอยูภายในกระปุก ชนิดของฟวส 36 ลกั ษณะและการใชงาน เปน ฟวสขนาดเล็ก ๆ บรรจุอยูในหลอดแกว ฟวสหลอด 3. อุปกรณต ัดตอน หรอื เบรกเกอร (Breaker) ท่ีกําหนด ปุมหรือคันโยกท่ีเบรกเกอรจะดีดมาอยูในตําแหนงตัดวงจรอยางอัตโนมัติ โดยอาศัย ภาพเบรกเกอรแบบตา ง ๆ 37 4. สวิตช (Switch) เครอ่ื งใชไ ฟฟา แบงออกเปน 2 ประเภท ประกอบดว ย สวติ ชทางเดยี ว และสวติ ชสองทาง ชนิดชองสวติ ช การใชง าน สวติ ชท างเดียว สามารถโยกปด หรือเปดวงจรไฟฟาไดเพียง สวติ ชสองทาง เปนการติดตั้งสวิตช 2 จุด เพื่อใหสามารถ ขอ ควรรเู ก่ียวกบั สวติ ช 5. สะพานไฟ (Cut-out) ครัวเรือน ประกอบดวยฐานและคันโยกที่มีลักษณะเปนขาโลหะ 2 ขา มีที่จับเปนฉนวน เมื่อสับ 38 จดุ ยดึ ขวั้ ตอ สาย จุดตอไฟออก จดุ ตอไฟเขา จุดยึดฟวส หนา สมั ผสั ภาพสะพานไฟและฟวสใ นสะพานไฟ ขอ ควรรเู กยี่ วกบั สะพานไฟ 6. เคร่อื งตดั ไฟรวั่ (Earth Leak Circuit Breaker : ELCB) กรณีเกิดไฟร่ัว โดยกําหนดความไวของการตัดวงจรไฟฟาตามปริมาณกระแสไฟฟาที่ร่ัวลงดิน ภาพเครอ่ื งตัดไฟรั่ว 39 7. เตารับ (Socket) และเตา เสียบ (Plug) เตา รบั และเตาเสยี บ เปน อุปกรณท่ใี ชเ ชอ่ื มตอ วงจรไฟฟา ทาํ ใหกระแสไฟฟา ไหลเขา สู 1) เตารับหรือปลั๊กตัวเมีย คือ
อุปกรณท่ีเชื่อมตอกับวงจรไฟฟาในครัวเรือน เชน 2) เตาเสียบหรือปลั๊กตัวผู คือ อุปกรณสวนท่ีติดอยูกับปลายสายไฟของ (1) เตา เสยี บ 2 ขา ใชก ับเตา รับทม่ี ี 2 ชอง เตารบั หรอื ปลกั๊ ตวั เมีย เตาเสยี บหรอื ปลัก๊ ตวั ผู ขอ ควรรเู ก่ียวกบั เตารบั และเตา เสยี บ 1) การใชงานควรเสียบเตาเสียบใหแนนสนิทกับเตารับและไมใชเตาเสียบหลายอัน 2) เม่อื จะถอดปล๊กั ออกควรจับที่เตา เสยี บ ไมค วรดงึ ที่สายไฟ เพราะจะทําใหสายหลดุ กจิ กรรมทายเรอื่ งที่ 1 อุปกรณไฟฟา 40 เร่อื งท่ี 2 วงจรไฟฟา วงจรไฟฟา คือ
การเชื่อมตอกระแสไฟฟาจากแหลงจายไฟฟาผานสายไฟฟาไปยัง การเช่ือมตอกระแสไฟฟาจากแหลงจายไฟฟา มี 3 แบบ คือ แบบอนุกรม แบบขนาน วงจรไฟฟา ลักษณะการตอวงจรไฟฟา การตอวงจรไฟฟาแบบอนุกรม เปนการ การตอ วงจรไฟฟา แบบขนาน เปนการนําเอา วงจรไฟฟา 41 ลักษณะการตอวงจรไฟฟา การตอ วงจรแบบผสม การตอวงจรไฟฟาแบบผสม เปนการตอผสม วงจรไฟฟาภายในครัวเรือนจะเปนการตอแบบขนาน และเคร่ืองใชไฟฟาแตละชนิดรับ ภาพการตอวงจรไฟฟา ภายในบา น สาํ หรับประเทศไทย ไฟฟา ที่ใชในครัวเรือนเปน ไฟฟา กระแสสลับท่ีมีความตางศักยไฟฟา 1) สายไฟ หรือเรียกวา สายเสนไฟ หรือ สาย L (Line) เปนสายเสนท่ีมีกระแสไฟไหล 2) สายนิวทรัล หรือเรียกวา สายศูนย หรือ สาย N (Neutral) เปนสวนหน่ึงของวงจร 3) สายดิน หรือเรียกวา สาย G (Ground) เปน สายเสนทไี่ มมกี ระแสไฟฟา ทําหนาที่รับ 42 กระแสไฟฟาจะสงผานมิเตอรไฟฟามายังแผงควบคุมไฟฟา ซึ่งแผงควบคุมไฟฟา แผงควบคุมไฟฟาประกอบดวยอุปกรณตัดตอนหลัก หรือเรียกวา เบรกเกอร (Main สาย N สาย L ภาพตัวอยา งแผงวงจรไฟฟาในครวั เรือน |