1 รายงานการศกึ ษาจานวนและรายได้ของนักท่องเทีย่ ว ขององคก์ ารการท่องเทีย่ วโลกแห่งสหประชาชาติ พ.ศ. 2562 (UNWTO) 6 แผนพัฒนาการทอ่ งเที่ยวแหง่ ชาติ ฉบับท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) การจัดทาแผนพัฒนาการท่องเที่ยวแห่งชาติ ฉบับท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) ได้คานึงถึงบริบทของ แผนพัฒนาการท่องเท่ียวแห่งชาติ ฉบับท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) จึงได้เล็งเห็นถึงความสาคัญแก่ 1) ประชำชน (People): การท่องเที่ยวไทยจะมุ่งเน้นไปท่ีผลกระทบเชิงบวกต่อสังคม (Social 2) รำยได้ (Profits): การท่องเท่ยี วไทยยังคงมุ่งเน้นไปที่ผลกระทบทางเศรษฐกิจ (Economic Impact) 3) ควำมยั่งยืน (Planet): การท่องเท่ียวไทยจะมีส่วนช่วยในการรักษาความอุดมสมบูรณ์ของ 7 แผนพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วแหง่ ชาติ ฉบับท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) กำรประยกุ ต์ใช้เทคโนโลยใี นกำรบรหิ ำร ัดกำร กำรท่องเทีย่ วไทยมีควำมปลอดภยั สะอำด (กล 4.3) (กล 2.1) กำรตอ่ ยอดสนิ ค้ำอัตลัก ณ์และ ประเทศไทยมีศูนยข์ อ้ มลู (กล 4.2) (กล 2.2) กำรลดผลกระทบตอ่ สิ่งแวดล้อมและ Building Forward โครงสร้ำงพนื ำนดำ้ นกำรเดินทำง กำรตลำดกำรท่องเทีย่ วไทย (กล 3.3) รูปที่ 0-1: กรอบการฟนื้ ฟอู ตุ สาหกรรมการท่องเท่ียวไทยเพ่ืออนาคตทดี่ ีกวา่ (Build Back Better Future tourism) ทั้งนี้ แผนพัฒนาการท่องเท่ียวแห่งชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) มีวิสัยทัศน์ในการพัฒนา เป้ำหมำยของแผนพัฒนำกำรทอ่ งเท่ียวแห่งชำติ ฉบับท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 2) เทคโนโลยดี จิ ิทัลและโครงสรา้ งพ้ืนฐานดา้ นข้อมูลพร้อมสง่ เสริมการท่องเทย่ี ว (ICT Readiness) 3) ความพร้อมในการรับมือและจดั การกับความเสีย่ งทุกรปู แบบอยูเ่ สมอ (Risk Readiness) แผนพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วแห่งชาติ ฉบับท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 8 พัน กิ ตัวชวี ดั หลัก ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570) ยุท ศำสตร์กำรพฒั นำ (พ.ศ. 2566 – 2570) จึงไดก้ าหนดยุทธศาสตรก์ ารพฒั นาออกเปน็ 4 ยทุ ธศาสตร์ ดังนี้ (Resilient Tourism) ประกอบดว้ ย 3 กลยทุ ธ์ ได้แก่ 9 แผนพัฒนาการทอ่ งเทีย่ วแห่งชาติ ฉบับท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) ยุท ศำสตร์ท่ี 2 พัฒนาปัจจัยพ้ืนฐานของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวให้มีคุณภาพสูง (Quality กลยุท ์ท่ี 2.1: พัฒนาความปลอดภัย สุขอนามัย และมาตรฐานการท่องเที่ยวตลอดเส้นทาง กลยุท ์ที่ 2.2: ยกระดับโครงสร้างพ้ืนฐานด้านดิจิทัลและข้อมูลสารสนเทศ (Digital & Data กลยุท ์ที่ 2.3: พัฒนาและเชื่อมโยงโครงสร้างพ้ืนฐานด้านการเดินทาง และสาธารณูปโภค กลยุท ์ท่ี 2.4: พัฒนาศักยภาพของบุคลากรและผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมการท่องเท่ียวให้มี ยุท ศำสตร์ท่ี 3 ยกระดับประสบการณ์ด้านการท่องเท่ียว (Tourism Experience) ประกอบด้วย กลยุท ์ท่ี 3.1: สร้างประสบการณ์การท่องเท่ียวอันน่าประทับใจท่ีมีคุณค่าเพื่อตอบสนอง กลยุท ์ที่ 3.2: ส่งเสริมรูปแบบการท่องเที่ยวศักยภาพสูงที่หลากหลายและสร้างสรรค์ของไทย กลยุท ์ท่ี 3.3: ส่งเสริมการตลาดเชิงรุกมุ่งเน้นกลุ่มเป้าหมายเชิงคุณภาพด้วยเทคโนโลยีและ ยทุ ศำสตร์ที่ 4 ส่งเสริมการพัฒนาการท่องเท่ียวอย่างย่ังยืน (Sustainable Tourism) ประกอบด้วย กลยุท ์ที่ 4.1: เสริมสร้างความสมบูรณ์แก่สิ่งแวดล้อมและแหล่งท่องเที่ยวธรรมชาติ (Enriched กลยุท ์ท่ี 4.2: ส่งเสริมการอนุรักษ์และต่อยอดทรัพย์สินทางวัฒนธรรมและเอกลักษณ์ กลยุท ์ท่ี 4.3: ส่งเสริมการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีในการบริหารจัดการนักท่องเท่ียว กำรขับเคลือ่ นแผนพัฒนำกำรท่องเที่ยวแห่งชำติสู่กำรปฏบิ ตั ิและกำรติดตำมประเมนิ ผล อยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ จาเป็นต้องมีการบูรณาการความร่วมมือจากทุกภาคส่วน โดยสามารถแบ่งหน่วยงานและ หนว่ ยงำนระดับนโยบำย ประกอบด้วย คณะกรรมกำรนโยบำยกำรท่องเท่ียวแห่งชำติ (ท.ท.ช.) แผนพัฒนาการทอ่ งเท่ยี วแหง่ ชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 10 แผนพัฒนาการท่องเที่ยวแห่งชาติฉบับน้ียังจาเป็นต้องได้รับความร่วมมือจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องต่าง ๆ หน่วยงำนระดับพืนที่ ประกอบด้วย คณะกรรมกำรพัฒนำกำรท่องเท่ียวประ ำ หน่วยงำนระดบั ชมุ ชน หมายถงึ กลมุ่ /องค์กร หรอื เครือขา่ ยองค์กร เช่น กลมุ่ สหกรณ์หรือวิสาหกิจชุมชน 11 แผนพัฒนาการทอ่ งเท่ยี วแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) แผนพฒั นาการทอ่ งเท่ยี วแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 12 ส่วนที่ 1 บทนำ อุตสาหกรรมการท่องเท่ียวไทยมีบทบาทความสาคัญต่อระบบเศรษฐกิจของประเทศเป็นอย่างมาก อย่างไรก็ตาม ถึงแม้ว่าการดาเนินงานด้านการท่องเท่ียวในระยะท่ีผ่านมาประเทศไทยในภาพรวม อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวเป็นอุตสาหกรรมที่มีความหลากหลายซับซ้อน โดยจะต้องคานึงถึง 13 แผนพัฒนาการทอ่ งเทยี่ วแห่งชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) สาธารณูปโภค หน่วยงานในกลุ่มการศึกษาและวิชาการ สมาคมการท่องเท่ียวทั้งในระดับประเทศและ หากพจิ ารณาถึงผทู้ ่มี สี ว่ นได้ส่วนเสียในอตุ สาหกรรมการท่องเที่ยวสามารถแบ่งได้เป็น 1) ผู้ท่ีมีส่วนได้ รปู ท่ี 1-1: ผู้มสี ว่ นได้สว่ นเสียในอตุ สาหกรรมการท่องเที่ยวท้ังทางตรงและทางอ้อม นอกจากน้ันสภาพแวดล้อมและบริบทต่าง ๆ ที่ส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมการท่องเที่ยว แผนพฒั นาการทอ่ งเท่ยี วแหง่ ชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 14 Normal ท่ีส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมและความต้องการของนักท่องเที่ยวที่นักท่องเที่ยวคานึงถึง ด้วยเหตุน้ี กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ในฐานะเลขานุการคณะกรรมการนโยบายการท่องเท่ียว 15 แผนพฒั นาการทอ่ งเท่ยี วแห่งชาติ ฉบบั ที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) แผนพฒั นาการทอ่ งเท่ยี วแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 16 สว่ นที่ 2 สถำนกำรณ์ แนวโนม้ และทิศทำงกำรพัฒนำกำรทอ่ งเท่ียว การจัดทาแผนพัฒนาการท่องเท่ียวแห่งชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) ฉบับนี้ ได้มีการศึกษา 1. สภาพแวดลอ้ มและบรบิ ทการทอ่ งเที่ยวของไทยและของโลก 1. สภำพแวดล้อมและบริบทกำรทอ่ งเท่ียวของไทยและของโลก 1.1 สถำนกำรณ์กำรทอ่ งเท่ียวของโลก อุตสาหกรรมหลักของโลก จากรายงาน UNWTO Tourism Highlights ขององค์การการท่องเที่ยวโลก นอกจากนี้ อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวท่ัวโลกยังเป็นหน่ึงในอุตสาหกรรมท่ีได้รับผลกระทบ กำรเติบโตของรำยได้ ำกกำรท่องเที่ยวทั่วโลก โดยสภาการเดินทางและการท่องเที่ยวโลก (World Travel and Tourism Council) ประจาปี พ.ศ. 2563 2 รายงาน UNWTO International Tourism Highlights (ปี พ.ศ. 2563) แผนพัฒนาการทอ่ งเที่ยวแห่งชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 17 กกำารรเเปปรรียียบบเทเทยี ียบบรระะหหวว่ำงา่ องอตั ตัรำรกาำกราเรตเบิตโิบตโขตอขงอรงำผยลไดิต้ปภรณั ะชฑำ์มชวำลตริ วำมกดก้าำนรกทาอ่ รงทเท่อย่ี งวเทโลี่ยกวแทลัว่ ะโอลตักรำ หนว่ ย:อัตราการเตบิ โต (%) การเติบโตของผลิตภัณฑ์มวลรวมด้านการท่องเทีย่ วทัว่ โลก การเตบิ โตของผลติ ภณั ฑ์มวลรวมทว่ั โลก รูปท่ี 2-1: การเติบโตของผลิตภัณฑม์ วลรวมดา้ นการทอ่ งเท่ียวทวั่ โลก ปี พ.ศ. 2562 การเติบโตของจานวนนักท่องเท่ียวที่เดินทางระหว่างประเทศ (International ปี พ.ศ. 2562 จานวนนักท่องเที่ยวระหว่างประเทศท่ัวโลกอยู่ท่ี 1,460 ล้านคน โดยคิดเป็นอัตรา เมื่อวิเคราะห์ภาพรวมของการท่องเที่ยวในแต่ละภูมิภาค ท้ังจานวนนักท่องเที่ยวระหว่างประเทศและ สถำนกำรณก์ ำรทอ่ งเที่ยวของโลกในปี 2563 ำนวนนักท่องเทย่ี ว (ลำ้ นคน และรำยได้ ำกกำรท่องเท่ยี ว ภมู ิภำคอเมรกิ ำ ภูมิภำคยโุ รป ภมู ภิ ำคเอเชียแป ฟิ ก 1600 1,481 พนั ลำ้ นดอลลำร์ 1400 1200 1,460 800 600 400 จานวนนักทอ่ งเทยี่ ว (ลา้ นคน ภมู ภิ ำคแอฟรกิ ำ ภูมิภำคตะวันออกกลำง 0 รำยได้ 38 พนั ล้านดอลลาร์ (+1%) รำยได้ 81 พนั ล้านดอลลาร์ (+8%) รปู ท่ี 2-2: ภาพรวมสถานการณก์ ารท่องเที่ยวของโลกในปี พ.ศ. 2562 5 รายงาน UNWTO Tourism Highlights ขององค์การการทอ่ งเท่ียวโลก (The United Nations World Tourism Organization: UNWTO) ประจาปี พ.ศ. 2563 แผนพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 18 10 อันดับประเทศทีเ่ ป็น ดุ หมำยปลำยทำงของกำรท่องเท่ียว ภายในประเทศมากท่ีสุด 10 อันดับแรก สามารถดึงดูดนักท่องเท่ียวมากถึงร้อยละ 40 ของจานวน 10 อนั ดบั ประเทศทไี่ ดร้ ับรำยได้ ำกกำรท่องเที่ยวสูงท่ีสุด สร้างรายได้จากบริการด้านการท่องเท่ียวมากท่ีสุด 10 อันดับแรก สามารถสร้างรายได้จากการท่องเที่ยวได้ TOP 10 ดุ หมำยปลำยทำงกำรทอ่ งเทย่ี ว ำก ำนวนนกั ท่องเที่ยว TOP 10 ประเทศท่ไี ดร้ ับรำยได้ ำกกำรทอ่ งเทีย่ วสงู สดุ 10 ประเทศทดี่ ึงดูดนกั ท่องเทีย่ วตา่ งชาตมิ ากทีส่ ดุ มจี านวนนักทอ่ งเท่ียวรวมเป็น 10 ประเทศสรา้ งรายได้จากการท่องเที่ยวมากท่สี ุด มรี ายไดร้ วมคดิ เปน็ 50% หนว่ ย: ล้านคน หน่วย: พันลา้ นดอลลาร์ 89 +1% 214 -0% 40 7 +4% 40 +2% 39 +2% รูปที่ 2-3: อันดับประเทศท่ีเปน็ จดุ หมายปลายทางของการท่องเทยี่ วและสรา้ งรายได้สงู สุด สัดส่วนกำรท่องเทย่ี วภำยในประเทศและต่ำงประเทศ Tourism) และการเดินทางทอ่ งเท่ียวออกนอกประเทศ (Outbound Tourism) ทแี่ ตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับ 7 รายงาน UNWTO International Tourism Highlights “Top 10 destinations by international tourist arrivals” ปี พ.ศ. 2563) 19 แผนพัฒนาการทอ่ งเท่ียวแห่งชาติ ฉบับท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) กำรเดินทำงทอ่ งเทย่ี วออกนอกประเทศ (Outbound Tourism) ไมร่ ะบุ 3% แอฟริกา 3% Top 10 ประเทศท่มี ีกำรใช้ ำ่ ยดำ้ นกำรทอ่ งเท่ยี วนอกประเทศสูงทส่ี ดุ หน่วย: พันลา้ นดอลลาร์ อเมรกิ า 17% 152 255 -4% รปู ท่ี 2-4: ภาพรวมสถานการณ์การทอ่ งเที่ยวของโลกในปี พ.ศ. 2562 ทั้งน้ี ผลสารวจจากรายงานขององค์การการท่องเท่ียวโลก พบว่า 4 ใน 5 ของนักท่องเที่ยวท่ีเดินทาง เม่ือพิจารณาสัดส่วนการพ่ึงพารายได้จากการใช้จ่ายของนักท่องเท่ียวภายในประเทศ (Domestic Impact Trends ประจาปี พ.ศ. 2563 พบว่าประเทศบราซิลมีสัดส่วนการพึ่งพารายได้จากนักท่องเที่ยว ภ พ มสถ น ณ์ น ค์ (UNWTO) ื นม คมถึ น น ๒๕๖๔ ค ผ ค ค - 19 ม ส น น นน ๗๖ ใน ๙ ื น ี ๒๕๖๔ มื นใน ี ๒๕๖๒ ็ ม มู ม ม ฟื้น ค ็นค แ ค มค ม สู ค ค - 19 ส พนธ์ุ Omicron ส ผ ให ใหมใน น ี ๒๕๖๕ ใน ื นธน คมพ ็ ในภูมภ ค ม หนื แ ุ น้น ใน ส้น ส ผ ค มส ม ถใน ฟ้ืน ภ ค ใน ถ ผู ่ นุ แ ม พม ้นึ มน ส คญ ฟนื้ นื 10 รายงาน UNWTO International Tourism Highlights “Top 10 countries by international tourism spending” ปี พ.ศ. 2563) แผนพฒั นาการทอ่ งเที่ยวแห่งชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 20 น้น มู ฉ คซน ค ค - 19 พม ้ึน นื สผ มฟื้น ม ิ ใหม น ห ศ พมม ึน้ ใน น ค ค - 19 น สน น หื น พื ุ ื น ค ็ ม สื นื ัญห น ฟ้ สู แ สถ น ณ์ค ม แ ห ู ค นแ ส ซ ค ม ุนแ ม ึ้น ส ผ ศ ษฐ ุ ให ฟื้น ศ ษฐ ม ุ ส ค ม ้ึน ภ ค ฟื้น ค ณ์ นื น ุน ฉพ น ส ซ ซึ สถ น นน นม ศพ ใน ื น ุมภ พนธ์ ๒๕๖๕ มีน ส ซ น น ฉ น ๖๒๙ คน แ ใน ห น ๑-๑๙ 1.2 สถำนกำรณ์กำรทอ่ งเท่ยี วไทย 17.79 โดยผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศด้านการท่องเท่ียว (Tourism Gross Domestic Product: โดยเม่ือวิเคราะหข์ อ้ มลู สถติ จิ ากบญั ชปี ระชาชาตดิ ้านการท่องเที่ยว (Tourism Satellite Accounts – TSA)14 ให้ประชาชนกังวลเรื่องการติดเชอื้ และหลกี เลยี่ งการเดนิ ทางออกไปท่องเทย่ี ว 12 สถานการณน์ ักท่องเที่ยวรสั เซียเบื้องต้น ในระหว่างวันท่ี 1 ม.ค. – 19 มีนาคม 2565 โดยกระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา 21 แผนพัฒนาการทอ่ งเทยี่ วแห่งชาติ ฉบับท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) ในปี พ ศ 2562 เศร กิ ของประเทศไทยพ่งพำ รำยได้ ำกนกั ทอ่ งเที่ยวชำวตำ่ งชำติสูงกวำ่ นกั ทอ่ งเทย่ี วชำวไทยประมำณ 2 เทำ่ -46.37% 1.9% 0.87% GDP 7.25% 4.55% 0.97% Tourism GDP Tourism GDP รปู ท่ี 2-5: สดั ส่วนรายได้ดา้ นการทอ่ งเที่ยวของไทย จานวนนักท่องเท่ียวที่ลดลงส่งผลกระทบโดยตรงให้รายได้จากการท่องเที่ยวลดลงไปด้วย โดยพบว่า นอกจากนี้ เมื่อศึกษาสถิติการกระจายตัวของนักท่องเท่ียวจะพบว่าประเทศไทยมีการกระจุกตัวของ ในขณะท่ี นักท่องเท่ียวชาวไทยมีอัตราการกระจุกตัวท่ีน้อยกว่านักท่องเท่ียวชาวต่างชาติเล็กน้อย 15 บญั ชีประชาชาตดิ ้านการท่องเท่ยี ว (Tourism Satellite Account: TSA) 22 แผนพฒั นาการทอ่ งเที่ยวแหง่ ชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) สถิตกิ ำรกระ ำยตัวของ สถิติกำรกระ ำยตัวของ สถิติกำรกระ ำยตัวของ สดั ส่วน จานวน คน สดั สว่ น จานวน คน สดั สว่ น จานวน คน ชลบุรี 6.06% 18,602,920 ภเู กต็ 13.69% 10,598,921 นครราชสมี า 13.69% 9,700,608 เพชรบรุ ี 2.92% 8,958,499 อยธุ ยา 2.70% 8,292,809 สงขลา 3.98% 3,082,903 อยธุ ยา 3.98% 6,183,177 ในปี 2562 53.22% ของนกั ท่องเท่ยี วทังหมด 86.27% ของนักท่องเทย่ี วตำ่ งชำตกิ ระ ุกตัวอยู่เพียง 48.16% ของนกั ทอ่ งเท่ยี วไทยกระ กุ ตวั อยูใ่ น รปู ท่ี 2-6: สถิตกิ ารกระจายตวั ของนักทอ่ งเทย่ี วภายในประเทศ ำกกำรวิเครำะห์ข้อมูล ำนวนและรำยได้ ำกนักท่องเท่ียวต่ำงชำติเบืองต้นของกระทรวง 10 ประเทศที่มี ำนวนนักทอ่ งเที่ยวสงู สุด 10 ประเทศทีส่ ร้ำงรำยได้ให้ไทยสูงทีส่ ดุ 5 ประเทศคำ่ ใช้ ่ำยตอ่ คนตอ่ วันสงู ทส่ี ุด 12.00 28% 0.60 28 1 สหราชอาณาจกั ร 8,249 บาท/คน/วนั 6.00 0.20 3 รัสเซยี 7,499 บาท/คน/วัน ปี พ.ศ. 2562 จานวนนักทอ่ งเทีย่ วตา่ งชาติท่ีมาเท่ียวไทยมากที่สดุ ปี พ.ศ. 2562 ประเทศไทยได้รับรายได้การท่องเที่ยวสูงสดุ 10 ประเทศรสั เซีย สหรัฐอเมริกา และญปี่ ุน และเปน็ ประเทศที่มีค่ำใช้ ่ำยต่อคนตอ่ วัน รูปท่ี 2-7: จานวนและรายไดน้ กั ท่องเทยี่ วต่างชาติสงู สุด 16 สถติ ิจานวนและรายได้จากนักทอ่ งเท่ยี วต่างชาตเิ บอ้ื งต้นโดยกระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า (ปี พ.ศ. 2562) 23 แผนพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วแห่งชาติ ฉบบั ที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 10 ประเทศท่ีมี ำนวนนกั ท่องเที่ยวเดนิ ทำงมำประเทศไทยมำกทสี่ ดุ ในปี พ.ศ. 2562 ตารางที่ 2-1: ประเทศทมี่ ีจานวนนกั ทอ่ งเทีย่ วเดนิ ทางมาประเทศไทยมากทีส่ ดุ ในปี พ.ศ. 2562 10 ประเทศท่มี ี ำนวนนกั ท่องเที่ยวสูงสดุ ำนวนนกั ท่องเที่ยว สัดส่วน ำกนักทอ่ งเท่ียว ในส่วนของรายไดจ้ ากนักทอ่ งเทย่ี วต่างชาติ พบว่า ในปี พ.ศ. 2562 นักท่องเที่ยวจากประเทศที่สร้าง 10 ประเทศที่สร้ำงรำยไดใ้ ห้กบั ประเทศไทยสูงท่ีสดุ ในปี พ.ศ. 2562 ตารางที่ 2-2: ประเทศที่สรา้ งรายได้ใหป้ ระเทศไทยสูงสดุ ในปี พ.ศ. 2562 10 ประเทศที่สรำ้ งรำยไดใ้ ห้ประเทศไทย รำยได้ (ล้ำนบำท) สดั ส่วนรำยได้ ำกต่ำงชำติ แผนพฒั นาการทอ่ งเทีย่ วแห่งชาติ ฉบบั ที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 24 ถึงแม้ว่าชาวจีนจะเป็นนักท่องเท่ียวท่ีเดินทางมาประเทศไทยมากท่ีสุด และสร้างรายได้โดยรวมให้กับ สาหรับในปี 2564 ประเทศไทยมีจานวนนักท่องเท่ียวชาวต่างชาติสะสมตั้งแต่เดือนมกราคม - ในขณะที่สถานการณ์การท่องเที่ยวภายในประเทศ ตั้งแต่เดือนมกราคม – ธันวาคม 2564 มีจานวน ห่วงโ ่คณุ คำ่ และภำคกำรผลิตของอตุ สำหกรรมกำรท่องเทยี่ ว (Supply-Side) 330 ล้านงาน และในปี พ.ศ. 2562 มีผลิตภณั ฑ์มวลรวมด้านการท่องเท่ียวทั่วโลก คิดเป็นร้อยละ 10.3 ของ 17 หว่ งโซ่คุณคา่ ของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว องคก์ รการทอ่ งเทย่ี วโลก (UNWTO) 25 แผนพฒั นาการทอ่ งเที่ยวแหง่ ชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) หว่ งโ ่คุณคำ่ ทำงตรงของอุตสำหกรรมกำรท่องเท่ยี ว อุตสาหกรรมการท่องเทยี่ วสร้างงานสร้างรายไดเ้ ป็น 1 ใน 10 ของงานท่วั โลก หรือประมาณ 330 ล้านงาน และในปี พ.ศ. 2562 มรี ายไดป้ ระชาชาติของการท่องเทย่ี วโลกเปน็ รอ้ ยละ 10.3 ของรายได้ ประชาชาตโิ ลก อีกทงั้ ในปี พ.ศ. 2562 รำยได้ประชำชำตกิ ำรท่องเทยี่ วไทยยังเป็นรอ้ ยละ 18.39 ของรำยได้ประชำชำติทงั ประเทศไทย โดยเปน็ สดั สว่ นทางออ้ มรอ้ ยละ 10.54 และทางตรงรอ้ ยละ 7.85 การคมนาคม อาหารและ ประเทศ ท่ีเปล่ยี น บริการเชา่ รถ โรงแรม ร้านอาหารและบาร์ รา้ นขายของ สนิ ทรัพยท์ างวฒั นธรรม: การแสดง ศนู ยข์ ้อมูล การสนบั สนนุ โครงสรา้ งพืน้ ฐาน รปู ที่ 2-8: ห่วงโซค่ ุณคา่ ของอตุ สาหกรรมการท่องเที่ยว องค์กรกำรท่องเที่ยวและหน่วยงำนท่ีเกี่ยวข้องกับกำร องท่องเท่ียว ซึ่งจะแบ่งออกเป็น 1) องค์กร หน่วยงำนทำงกำรคมนำคมและขนส่ง เช่น บริษัทให้บริการเช่ารถ หน่วยงานให้บริการศูนย์ข้อมูล หน่วยงำนใหบ้ ริกำรท่พี ัก เชน่ โรงแรม รสี อร์ท อะพาร์ตเมนต์ บา้ นรบั รองแขก โฮสเทล เป็นตน้ ประเภทอาหาร ต้บู ริการอาหารอัตโนมตั ิ เป็นตน้ ชุมชนท้องถ่ิน พิพิธภัณฑ์ สถานที่ท่องเท่ียวทางประวัติศาสตร์ และสินทรัพย์ที่จั บต้องไม่ได้ เม่ือวิเคราะห์สถิติจากบัญชีประชาชาติด้านการท่องเท่ียว (Tourism Satellite Accounts – TSA)18 18 บัญชปี ระชาชาตดิ ้านการทอ่ งเที่ยว (Tourism Satellite Account: TSA) 26 แผนพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 2) การบริการโรงแรมและที่พัก อยู่ท่ี 417,933 ล้านบาท และ 3) การขายสินค้าเพื่อการท่องเท่ียว ตำรำง 5 ล้านล้านบาท 0.6 0.53 มู ค พม สสน (%4) ตำรำง 6 ้รอยละ (%)100 85.86 84.91 78.82 รปู ท่ี 2-9: มลู คา่ เพ่ิมของอตุ สาหกรรมการทอ่ งเที่ยว และสดั ส่วนการใช้จ่ายต่อมูลค่าผลผลติ ท่องเทย่ี ว มลู คำ่ กำรลงทนุ และสดั สว่ นมูลค่ำกำรสะสมทนุ ถำวรเพื่อกำรท่องเท่ียว ล้านล้านบาท (%) อตุ สำหกรรมกำรทอ่ งเที่ยวของ 10,583 15 ในขณะท่ี กิ กรรมด้ำนศลิ ปะและ รูปที่ 2-10: มลู ค่าเพมิ่ ของอุตสาหกรรมการทอ่ งเทีย่ ว และสัดสว่ นการใชจ้ ่ายต่อมูลค่าผลผลิตท่องเทีย่ ว กำรประเมินสว่ นร่วั ไหลทำงกำรท่องเทย่ี วเพ่อื สรำ้ งควำมสมดลุ ดำ้ นกำรกระ ำยรำยได้ เนอ้ื สตั ว์ สรุ า เบยี ร์ เคร่อื งใช้ไฟฟ้า รวมถึงค่าธรรมเนียมสถาบันการเงิน เป็นต้น เพื่อนาไปประกอบการดาเนิน 19 ตารางที่ 5 และตารางท่ี 6 บัญชีประชาชาติดา้ นการท่องเที่ยว (Tourism Satellite Account: TSA) 27 แผนพัฒนาการทอ่ งเท่ียวแหง่ ชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) ธรุ กจิ ทเี่ กีย่ วข้องกับการท่องเที่ยว เช่น โรงแรม ร้านอาหาร เป็นต้น ซึ่งในทางเศรษฐศาสตร์เรียกส่วนที่สูญเสีย กำรประเมนิ ส่วนรวั่ ไหลทำงกำรท่องเที่ยวเพือ่ สร้ำงควำมสมดลุ ด้ำนกำรกระ ำยรำยได้ สว่ นรัว่ ไหลทำงกำรท่องเท่ยี ว (Tourism Leakage) วัดไดเ้ ปน็ รอ้ ย 800,000 28.37% สว่ นร่ัวไหลและรำยได้ร่ัวไหลทำงกำรทอ่ งเทีย่ วของไทย ท่องเทย่ี วในแตล่ ะเขต กลมุ่ นักทอ่ งเทีย่ วหลกั สรำ้ งกำรทอ่ งเท่ยี วให้เขม้ แขงมำกขนผำ่ นกำร ดั กำรหว่ งโ ่ ภำพรวมรำยไดร้ ่ัวไหล 1 อำหำรและเครื่องด่มื 2 บรกิ ำรทพ่ี ัก 3 สนิ คำ้ และบรกิ ำร รูปที่ 2-11: การประเมนิ สว่ นรว่ั ไหลทางการทอ่ งเท่ียว ผลการประเมินการรั่วไหลทางการท่องเท่ียวของประเทศไทยในภาพรวม พบว่าธุรกิจที่เก่ียวข้องกับ อย่างไรก็ตาม สัดส่วนปริมาณรายได้รั่วไหลของแต่ละธุรกิจจะมีความแตกต่างกันออกไปขึ้นอยู่กับ ำนวนกำร ้ำงงำนในอตุ สำหกรรมกำรท่องเท่ียว เชน่ กัน อ้างอิงจากบญั ชปี ระชาชาติด้านการท่องเที่ยว (Tourism Satellite Account: TSA) อัตราการจ้างงาน 21 งานวจิ ัย “การประเมนิ ส่วนรว่ั ไหลทางการทอ่ งเทีย่ วเพื่อสร้างความสมดลุ ด้านการกระจายรายได้” โดย รศ.ดร.บณั ฑิต ชัยวิชญชาติ และคณะ มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ แผนพฒั นาการทอ่ งเทีย่ วแห่งชาติ ฉบับท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 28 ในอุตสาหกรรมการท่องเท่ียวมีการปรับตัวสูงขึ้นอย่างต่อเน่ืองตั้งแต่ปี พ.ศ. 2553 ในขณะท่ี ระหว่างปี หนว่ ย: คน กำร ำ้ งงำนในอุตสำหกรรมกำรท่องเที่ยว และสดั สว่ นต่อกำร ำ้ งงำนทงั หมดในประเทศ ในขณะเดยี วกนั ประเทศไทยไม่มสี ถาบนั ทีม่ งุ่ เนน้ 9.5% - 9.0% น น นใน ุ ส ห ม น ้ หม นใน ุ ส ห ม ในปี พ ศ มีการจา้ งงานในอตุ สาหกรรมการทอ่ งเที่ยว 372,304 คน คิดเปน็ 6 ของการจ้างงานทงั้ หมด ระหว่างปี พ ศ 2553 – 2563 การจา้ งงานในอุตสาหกรรมการทอ่ งเทยี่ วไทย มกี ำรเตบิ โตอยำ่ งตอ่ เนอ่ื งท่ี 1.31% รปู ท่ี 2-12: การจา้ งงานในอตุ สาหกรรมการทอ่ งเทีย่ วประเทศไทย ำนวนที่พกั หนำแน่นในพืนทีท่ ่องเทย่ี วสำคญั ในระหว่างปี พ.ศ. 2557 – 2561 ธุรกิจโรงแรมและที่พักระดับกลางและราคาประหยัด (Midscale Hotels 22 ตารางที่ 7 บัญชีประชาชาติดา้ นการท่องเทยี่ ว (Tourism Satellite Account: TSA) 29 แผนพฒั นาการทอ่ งเทีย่ วแหง่ ชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) จ า น ว น ห้ อ ง พั ก ที่ สู ง ข้ึ น จ น เ กิ ด ภ า ว ะ อุ ป ท า น ห้ อ ง พั ก ม า ก ก ว่ า ค ว า ม ส า ม า ร ถ ใ น ก า ร ร อ ง รั บ ข อ ง พื้ น ที่ อัตรำกำรเข้ำพักขยำยตัวชะลอลงในช่วงปี พ ศ. – กำรแขง่ ขนั ด้ำนรำคำสงู ขน ส่งผลให้รำคำหอ้ งพกั ถกู ปรบั ลดลง 10.5% หนว่ ย: อัตราการขยายตวั (%) แม คห พ ฉ 20% 4.9% 4.7% 15% 10% 2.3% 5% น นห พ แ ม พแม 0% 1 กำรขยำยตวั ของอัตรำกำรเขำ้ พักเขำ้ ใกล้ ุดอิ่มตัว ในชว่ งปี พ ศ 2559 - ระดับรำคำห้องพกั เฉลีย่ ของห้องที่มคี นเขา้ พัก Average Daily Room Rate: ADR) รูปที่ 2-13: ภาวะอุปทานห้องพกั ล้นเกิน 1 อีกทั้งยังมีการกระจุกตัวของนักท่องเท่ียวต่างชาติในเมืองสาคัญด้านการท่องเท่ียว โดยเฉพาะในพื้นท่ี กำรกระ กุ ตัวของรำยได้ ำกนักท่องเที่ยวต่ำงชำติ 6 จังหวดั ทอ่ งเทยี่ วสาคญั ไดแ้ ก่ กรงุ เทพฯ ภูเก็ต ชลบรุ ี กระบี่ เชียงใหม่ และสรุ าษฎรธ์ านี เกาะสมุย 39% รายไดร้ วมทง้ั หมด ทั้งจากนกั ทอ่ งเทย่ี วไทยและตา่ งชาติ เฉพาะใน จงั หวัดยอดนิยม คดิ เปน็ รำยรับรวมถง พ ศ 2563 ไทย ตำ่ งชำติ รวม การกระจกุ ตัวของนกั ทอ่ งเท่ียวต่างชาติโดยเฉพำะในภำคใต้ ส่งผลให้ กรงุ เทพฯ 36% 42% 39% มีการเร่งลงทนุ ดา้ นโรงแรมและท่ีพกั อยา่ งมาก 0% ภูเก็ต 5% 24% 16% นเกิดปญหำ Oversupply ในพืนที่ ชลบรุ ี 5% 13% 10% กระบี่ 4% 4% 4% เชียงใหม่ 6% 3% 4% ปญหำหอ้ งพกั ล้นเกนิ ส่งผลให้ ในปี พ ศ 2563 ราคาห้องพกั และ รูปที่ 2-14: ภาวะอปุ ทานห้องพักล้นเกิน 2 25 สถิตจิ ากธนาคารแห่งประเทศไทย TAT และ KKP Research 30 แผนพัฒนาการทอ่ งเท่ยี วแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) ตน้ ทุนดำ้ นสิง่ แวดล้อมและทรพั ยำกร รรมชำติในภำคกำรทอ่ งเท่ียว ประมาณ 226,833 ล้านบาท หรือคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 18.89 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ การใช้ทรัพยากรทางน้าในอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว อยู่ท่ี 745 ล้านลูกบาศก์เมตร คิดเป็น การใช้พลังงานในอุตสาหกรรมการท่องเท่ียว อยู่ที่ 520 ล้านเมกะจูล คิดเป็นร้อยละ 14.67 การปล่อยก๊าซเรือนกระจกในอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว อยู่ที่ 30.6 ล้านตันคาร์บอนไดออกไซด์ การสร้างขยะหรือของเสียในอุตสาหกรรมการท่องเทีย่ ว อยู่ท่ี 807,313 ตัน คิดเป็นร้อยละ 2.77 ภำคกำรท่องเท่ยี วไทย กำรใช้นำในภำคท่องเทยี่ ว กำรใชพ้ ลังงำนในภำคทอ่ งเทย่ี ว ปญหำทีเ่ กิด ำกกำรทอ่ งเทย่ี ว กำรปลอ่ ยกำ เรือนกระ กในภำคทอ่ งเทย่ี ว กำรรบกวนหรอื ทำลำย รรมชำติ หมายเหตุ: p หมายถึง ขอ้ มูลเบือ้ งตน้ จากบัญชปี ระชาชาติด้านการท่องเท่ียวที่รวมต้นทุน รูปท่ี 2-15: บญั ชีประชาชาติดา้ นการท่องเทย่ี วทรี่ วมตน้ ทนุ ดา้ นสง่ิ แวดล้อม ท้ังน้ี แม้ว่าอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวของไทยจะมีต้นทุนทางทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม 27 บญั ชปี ระชาชาตดิ ้านการท่องเทย่ี วทีร่ วมตน้ ทนุ ด้านสิ่งแวดล้อม (TSA-SEEA) แผนพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วแหง่ ชาติ ฉบับท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 31 การจัดอันดับ Sustainable Travel Index (2020) โดย Euromonitor International ระบุว่า การจัดอันดับผลการดาเนินงานตามเป้าหมาย Sustainable Development Goals ที่เกี่ยวข้องกับ การจัดอันดับขีดความสามารถในการแข่งขันด้านการเดินทางและการท่องเที่ยว (Travel & Tourism ผลกำร ัดอนั ดบั ขดี ควำมสำมำรถในกำรแข่งขันด้ำนกำรเดนิ ทำงและกำรท่องเท่ียวของประเทศไทย ความสามารถในการแข่งขันด้านการเดินทางและการท่องเท่ียวสาหรับหลายประเทศทั่วโลก (Travel & อันดับควำมสำมำรถในกำรแข่งขันด้ำนกำร มิติโครงสร้ำงพนื ำนกำรให้บรกิ ำรนักทอ่ งเทย่ี ว มติ ิกำรใหค้ วำมสำคญั กับกำรเดินทำง 4.35 35/14 4.5 มิตทิ รพั ยำกรมนุ ยแ์ ละตลำดแรงงำน มติ ิควำมยง่ั ยนื ของสภำพแวดล้อม 4.25 4.3 คะแนน 5.1 คะแนน 3.6 รูปที่ 2-16: อันดับขดี ความสามารถในการแข่งขันด้านการเดนิ ทางและการทอ่ งเท่ยี ว (TTCI) ของประเทศไทย 28 รายงาน Top Countries for Sustainable Tourism โดย Euromonitor International แผนพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 32 จากการพิจารณาท้ัง 14 ดัชนีรายการ พบ 2 ดัชนีรายการหลักท่ีได้รับคะแนนและอันดับ เมื่อวิเคราะห์ผลการจัดอันดับขีดความสามารถในการแข่ งขันด้านการเดินทางและการท่องเที่ยว ประเทศไทยมีอันดับในมิติความปลอดภัยต่าที่สุดเป็นอันดับ 2 ในอาเซียน (รองจากประเทศ ประเทศไทยมีอันดับในมิติสุขภาพและอนามัยต่าที่สุดเป็นอันดับ 4 ในอาเซียน ร่วมกับประเทศ ประเทศไทยมีอันดับในมิติด้านความยั่งยืนของส่ิงแวดล้อมต่าที่สุดเป็นอันดับท่ี 3 ในอาเซียน 32 อันดับขีดความสามารถในการแข่งขนั ด้านการเดินทางและการทอ่ งเทีย่ ว (TTCI) ของประเทศไทย (ปี พ.ศ. 2562) 33 แผนพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วแหง่ ชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) อย่างไรก็ดี เม่ือเปรียบเทียบกับประเทศที่มีศักยภาพสูงในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกและอาเซียนแล้ว 1.3 กำรคำดกำรณก์ ำรฟื้นฟูกำรทอ่ งเทย่ี วไทยหลังสถำนกำรณก์ ำรแพร่ระบำดของโรคโควิด – 19 การแพร่ระบาดของโรคโควิด – 19 พิ ำรณำใน 3 ป ัยหลัก ได้แก่ 1) ป ัยภำยนอกท่ีส่งผลต่อ ทงั้ น้ี ป ยั ภำยนอกจะพิจารณาจากความสามารถในการฟ้ืนฟูการท่องเที่ยวของโลก โดยองค์กรและ 33 อันดับขีดความสามารถในการแข่งขันดา้ นการเดนิ ทางและการท่องเท่ยี ว (TTCI) ของประเทศญ่ปี นุ (ปี พ.ศ. 2562) แผนพัฒนาการทอ่ งเท่ียวแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 34 เม่ือวิเคราะห์ป ยั กำรฟ้ืนตัว ำกสถำนกำรณ์กำรแพร่ระบำดของโรคโควิด – 19 ประกอบไปด้วย จากข้อมูลที่กล่าวมาข้างต้นจะเห็นได้ว่า องค์กรส่วนมากคาดการณ์การฟ้ืนตัวของการท่องเที่ยวโลก สถำนกำรณก์ ำรฟ้นื ตวั ของกำรท่องเท่ียวไทยและทั่วโลก การวเิ คราะหแ์ ละคาดการณว์ า่ การท่องเท่ียวไทย ขนึ้ อยกู่ บั สถานการณก์ ารฟืน้ ตวั ท่ัวโลก ทงั นีสถำนกำรณก์ ำรฟ้นื ตวั ของไทยสำมำรถแบง่ ออกเปน็ 3 กรณี รูปที่ 2-17: แนวโน้มการฟน้ื ตวั สถานการณก์ ารท่องเทย่ี วไทยจากสถานการณ์การแพรร่ ะบาดของโรคโควดิ – 19 40 แผนการฉีควคั ซีนโควดิ – 19 ในระยะถดั ไปของประเทศไทย กรมควบคมุ โรค (วันท่ี 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2564) 35 แผนพัฒนาการทอ่ งเท่ียวแหง่ ชาติ ฉบับท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) กรณีทด่ี ที ส่ี ุด (Best Case) ตารางที่ 2-3: การคาดการณ์แนวโน้มการทอ่ งเท่ยี วไทย กรณที ดี่ ที ่ีสดุ (Best Case) Best Case 2566 2567 2568 2569 2570 นักทอ่ งเท่ียวต่ำงชำติ คาดการณจ์ านวนนักท่องเท่ยี วก่อนสถานการณ์ 43.78 46.08 48.62 51.29 54.11 โควดิ – 19 อัตราการฟืน้ ตัวจากสถานการณ์โควดิ – 19 50% 60% 68% 72% 75% จานวนนักทอ่ งเท่ียวภายหลังสถานการณ์โควดิ - 19 21.89 27.65 33.06 36.93 40.58 รายได้รวมจากนักท่องเที่ยวตา่ งชาติ (ลา้ นล้านบาท) 1.38 1.75 2.10 2.36 2.61 นกั ท่องเท่ียวไทย คาดการณจ์ านวนนกั ท่องเที่ยวก่อนสถานการณ์ 186.75 193.75 201.50 209.56 217.95 โควดิ - 19 อัตราการฟน้ื ตวั จากสถานการณ์โควดิ - 19 80% 95% 100% 100% 100% จานวนนักทอ่ งเท่ยี วหลงั สถานการณ์โควิด - 19 149.40 184.06 201.50 209.56 217.95 (ล้านคน/ครัง้ ) รายได้รวมจากนักท่องเที่ยวไทย (ลา้ นลา้ นบาท) 1.07 1.36 1.56 1.63 1.73 รายไดร้ วมทั้งหมด (ล้านลา้ นบาท) 2.45 3.11 3.65 3.99 4.34 หมายเหตุ: คาดการณ์ ณ วันที่ 26 สงิ หาคม พ.ศ. 2564 ภายใตบ้ รบิ ทสถานการณ์ปัจจบุ ัน ในส่วนของกรณีที่ดีท่ีสุด มีการต้ังสมมุติฐาน ดังน้ี 1) อัตราการฉีดวัคซีนป้องกันโรคโควิด – 19 ของ จากข้อสมมตฐิ านข้างต้น ส่งผลให้ ภายใต้กรณีที่ดีท่ีสุด (Best Case) สามารถคาดการณ์ได้ว่า จานวน แผนพัฒนาการทอ่ งเทยี่ วแห่งชาติ ฉบับท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 36 กรณี ำน (Base Case) ตารางที่ 2-4: การคาดการณแ์ นวโน้มการท่องเทย่ี วไทย กรณีฐาน (Base Case) Base Case 2566 2567 2568 2569 2570 นกั ทอ่ งเท่ียวตำ่ งชำติ คาดการณ์จานวนนักท่องเท่ียวก่อนสถานการณ์ 43.78 46.08 48.62 51.29 54.11 อตั ราการฟื้นตัวจากสถานการณ์โควิด - 19 30% 45% 55% 60% 65% จานวนนกั ท่องเทย่ี วภายหลงั สถานการณโ์ ควดิ - 19 13.13 20.74 26.74 30.77 35.17 รายได้รวมจากนักท่องเท่ียวตา่ งชาติ (ลา้ นล้านบาท) 0.82 1.31 1.69 1.96 2.25 นักท่องเที่ยวไทย คาดการณจ์ านวนนักท่องเท่ียวกอ่ นสถานการณ์ 186.75 193.75 201.50 209.56 217.95 อตั ราการฟนื้ ตวั จากสถานการณ์โควิด - 19 60% 80% 95% 100% 100% จานวนนักท่องเท่ียวหลังสถานการณ์โควดิ - 19 (ล้านคน/คร้งั ) 112.05 155.00 191.43 209.56 217.95 รายได้รวมจากนักท่องเท่ียวไทย (ล้านล้านบาท) 0.76 1.06 1.34 1.49 1.58 รายได้รวมท้ังหมด (ลา้ นล้านบาท) 1.58 2.37 3.03 3.45 3.83 หมายเหตุ: คาดการณ์ ณ วนั ท่ี 26 สิงหาคม พ.ศ. 2564 ภายใตบ้ รบิ ทสถานการณป์ ัจจบุ ัน ในส่วนของกรณีฐาน มีการตั้งสมมุติฐาน ดังน้ี 1) อัตราการฉีดวัคซีนป้องกันโรคโควิด – 19 ของ จากข้อสมมติฐานข้างต้น ส่งผลให้ ภายใต้กรณีฐาน (Base case) สามารถคาดการณ์ได้ว่า จานวน 13.13 ลา้ นคน ในขณะที่จานวนนกั ทอ่ งเที่ยวไทยในปีเดียวกันจะมีจานวนการท่องเที่ยวสูงกว่าอยู่ท่ี 112.05 สอดคลอ้ งกบั รายไดจ้ ากการท่องเทยี่ วของไทยท่จี ะเพ่ิมขึ้นเร่ือย ๆ เช่นกัน โดยอัตราการฟ้ืนตัวของประเทศไทย 37 แผนพัฒนาการทอ่ งเท่ยี วแห่งชาติ ฉบบั ท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) กรณเี ลวรำ้ ยท่สี ดุ (Worst Case) ตารางท่ี 2-5: การคาดการณ์แนวโนม้ การท่องเทีย่ วไทย กรณเี ลวรา้ ยทสี่ ุด (Worst Case) Worst Case 2566 2567 2568 2569 2570 นกั ทอ่ งเท่ียวตำ่ งชำติ คาดการณ์จานวนนักท่องเทย่ี วกอ่ นสถานการณ์ 43.78 46.08 48.62 51.29 54.11 อตั ราการฟื้นตวั จากสถานการณ์โควิด - 19 10% 30% 45% 50% 55% จานวนนักท่องเทย่ี วภายหลงั สถานการณโ์ ควิด - 19 4.38 13.82 21.88 25.65 29.76 รายได้รวมจากนักท่องเที่ยวต่างชาติ (ลา้ นล้านบาท) 0.27 0.87 1.38 1.62 1.89 นกั ท่องเท่ียวไทย 186.75 193.75 201.50 209.56 217.95 รายได้รวมทง้ั หมด (ล้านลา้ นบาท) 0.73 1.65 2.46 2.90 3.25 หมายเหตุ: คาดการณ์ ณ วนั ที่ 26 สงิ หาคม พ.ศ. 2564 ภายใต้บริบทสถานการณ์ปจั จบุ ัน ในส่วนของกรณีเลวร้ายที่สุด มีการตั้งสมมุติฐาน ดังน้ี 1) มีการกลายพันธ์ุของโรคระบาดโควิด – 19 รนุ แรงในหลายประเทศทาให้ประสทิ ธภิ าพของวคั ซีนด้อยสภาพลง จงึ ตอ้ งพัฒนาวคั ซีนและเริ่มฉีดวัคซีนใหม่อีก ทั่วถึงภายในกลางปี พ.ศ. 2565 แต่เกิดการระบาดเพิ่มเติม 3) อัตราการเติบโตของค่าใช้จ่ายต่อคน จากข้อสมมติฐานข้างต้น ส่งผลให้ ภายใต้กรณีเลวร้ายท่ีสุด (Worst case) สามารถคาดการณ์ได้ว่า จะมเี พยี ง 4.38 ลา้ นคนเท่าน้ัน ในขณะที่จานวนนกั ท่องเที่ยวไทยในปีเดยี วกนั จะมีจานวนการท่องเที่ยวสูงกว่า เรื่อย ๆ ส่งผลให้เกิดการขยายตัวของรายได้จากการท่องเที่ยวของประเทศไทย อย่างไรก็ตาม สถานการณ์ แผนพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วแหง่ ชาติ ฉบับท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 38 การทอ่ งเท่ียวไทยจะฟืน้ ตัวไดส้ งู สดุ รอ้ ยละ 95 เทา่ นน้ั ในปี พ.ศ. 2569 และ พ.ศ. 2570 ในขณะท่ีการฟื้นตัว ท้งั นี้ ขอ้ สนั นษิ ฐานขา้ งต้นจะมีความเปลี่ยนแปลงไปข้ึนอยู่กับสถานการณ์และป ัยอ่ืน ๆ ท่ีสำมำรถ ประเทศเป้ำหมำยทีส่ ำคัญหลงั กำรฟื้นตัว ำกสถำนกำรณ์กำรแพรร่ ะบำดของโรคโควิด – 19 กลุ่มประเทศท่ีประเทศไทยควรให้ความสาคัญในด้านการท่องเที่ยวเป็นอันดับแรกภายหลังจาก ซ้าของนักท่องเท่ียว (Revisit) และการคาดการณ์การฟื้นตัวจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของ การเดินทางเข้ามาท่องเท่ียวในประเทศไทยซ้า ได้รับการฉีดวัคซีนครบตามเป้าหมาย และควรให้ความสาคัญ ตารางท่ี 2-6: ประเทศท่สี รา้ งรายไดใ้ หป้ ระเทศไทยสงู สดุ ปี พ.ศ. 2562 ลำดบั ประเทศ คำ่ ใช้ ำ่ ยต่อหัว (บำท/วนั /คน) 39 แผนพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วแหง่ ชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) ตารางที่ 2-7: ประเทศทนี่ กั ทอ่ งเทยี่ วเดนิ ทางมาประเทศไทยซา้ สงู สุด ปี พ.ศ. 2562 ลำดบั ประเทศ ำนวนนกั ทอ่ งเท่ียวเดินทำง ำ (ร้อยละ) ตารางที่ 2-8: ระยะเวลาการฉีดวคั ซีนป้องกันโรคโควดิ -19 ลำดับ ประเทศ ระยะเวลำกำรฉีดวคั ีนป้องกันโรคโควิด-19 (ปี) 1) ประเทศอนิ เดยี 5 2) สาธารณรัฐประชาธปิ ไตยประชาชนลาว 2 3) สหพนั ธรัฐรัสเซีย 1.5 4) ประเทศญป่ี นุ 1.5 5) ประเทศมาเลเซีย 1.5 6) ประเทศออสเตรเลยี 1 7) สาธารณรฐั เกาหลี 1 8) สาธารณรฐั ประชาชนจีน 1 9) สหราชอาณาจักร 0.5 10) สหรฐั อเมรกิ า 0.5 (หมายเหตุ: ขอ้ มูล ณ วันท่ี 19 พ.ค. 2564 ทีม่ า: The Economist Intelligence Unit) 1.4 โครงสร้ำงประชำกรโลกและพฤติกรรมทเ่ี ปลยี่ นแปลงไป จากข้อมูลประชากรโลกของสหประชาชาติ (United Nations)42 แสดงให้เห็นแนวโน้มของจานวน 42 สถิตปิ ระชากรโลกของสหประชาชาติ (ปี พ.ศ. 2523 – 2603) 40 แผนพัฒนาการทอ่ งเที่ยวแหง่ ชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) Virtuoso 43 ผู้สูงอายุกลุ่มน้ีชื่นชอบรูปแบบการท่องเท่ียวท่ีแตกต่างจากกลุ่ม Generation X และกลุ่ม ผู้สูงอายุจะมีงบประมาณการใช้จ่ายในการท่องเที่ยวมากกว่ากลุ่ม Generation X และกลุ่ม มแี นวโน้มในการทอ่ งเท่ียวเพ่อื ความบันเทงิ และการพักผอ่ นหย่อนใจสูงท่สี ดุ ำนวนและกำรคำดกำรณ์ประชำกรโลก แบ่งตำมชว่ งอำยุ 1212 1010 88 66 44 22 00219523 2159933 2543 25153 2563 2573 2583 2593 2603 ต่ากวา่ 5 ปี 5 -114 ปี 15 - 24 ปี 25 - 64ปี 65 + ปี รปู ท่ี 2-18: จานวนประชากรโลกแบง่ ตามชว่ งอายุ ผลงานวิจัยจากการวิเคราะห์ข้อมูลของ TripAdvisor และ Virtuoso44 พบว่า ระหว่าง 3 กลุ่ม 43 การวเิ คราะห์รปู แบบการท่องเท่ยี วของกลุ่มประชากรที่แตกต่างกนั ของ Tripadvisor และ Virtuoso (ปี พ.ศ. 2560) 41 แผนพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วแหง่ ชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) ตารางท่ี 2-9: พฤติกรรมการทอ่ งเทีย่ วของประชากรในแตล่ ะชว่ งอายุ Baby Boomers Generation X Millennials (อำยุ 51 ปขี นไป) (อำยุ 36 ปีขนไป) (อำยุ 17 ปขี นไป) การใช้จ่ายในการทอ่ งเท่ยี ว (USD) 8,736 5,700 2,915 รูปแบบกำรท่องเทีย่ ว ใหค้ วามสาคัญกับการพกั ผ่อนหยอ่ นใจ 82% 79% 77% การจองบริการผา่ นแพลตฟอร์มออนไลน์ 84% 82% 90% การเปรียบเทยี บตัวเลือกทางออนไลน์ 72% 71% 80% ป ยั ที่มอี ิท ิพลต่อกำรเลอื กสถำนทีท่ อ่ งเทย่ี ว สงั คมและวฒั นธรรม 52% 46% 46% คาแนะนาจากเพอ่ื น 22% 28% 36% ราคาคา่ ต๋วั เครื่องบนิ ถกู 13% 21% 36% ข้อเสนอแพ็คเกจท่พี ักราคาถูกพิเศษ 22% 23% 18% ความเฉพาะเจาะจงของท่พี ัก 20% 18% 11% สื่อท่ีมอี ิท ิพลตอ่ กำรตัดสนิ ใ ภาพยนตร์ 5% 10% 18% โทรทัศน์ 11% 19% 22% สอ่ื ส่งิ พมิ พ์ 15% 17% 15% แหล่งทีม่ ำ: EIC analysis based on data from TripAdvisor and Virtuoso กลุ่มประชากรชาว Generation X (เกิดระหว่างปี พ.ศ. 2508 – 2523) หรือประชาชนที่มีอายุ สาหรับกลุ่มประชากรชาว Millennial หรือ Generation Y (เกิดระหว่างปี พ.ศ. 2524 – 2539) 46 รายงานเจาะเทรนดโ์ ลก 2021 โดยศูนย์สรา้ งสรรค์งานออกแบบ (Thailand Creative & Design Center) 42 แผนพฒั นาการทอ่ งเท่ียวแห่งชาติ ฉบบั ที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) สาหรบั ประชากรชาว Generation Z (เกิดระหว่างปี พ.ศ. 2540 – 2555) เป็นกลุ่มคนที่เกิดมากับ รูปแบบกำรตลำดเพื่อกำรทอ่ งเท่ียวท่ีเปลีย่ นแปลงไปในยุคดิ ทิ ลั การทาการตลาดเพ่ือการท่องเท่ียวต้องปรับตัวอย่างต่อเนื่อง เน่ืองจากในปัจจุบันนักท่องเที่ยว กำรตลำดตอ้ งปรบั ตัวใหท้ ันสมัย (Marketing New Version) ป ุบนั โครงสร้ำงประชำกรคอ่ นขำ้ งหลำกหลำย รวมถงแต่ละกลุ่มคนยงั มีควำมแตกต่ำงกนั วิ ีกำรทำกำรตลำดทเี่ ปล่ยี นแปลงไปใหเ้ หมำะสมกบั ยุคป บุ ัน จากสถิตผิ ูใ้ ช้สื่อสังคมออนไลนใ์ นประเทศไทยปี พ.ศ. 2564 พบ 55 ล้านคน การส่ือสารการตลาดอย่างตรงใจนกั ท่องเท่ียวในทุก ๆ รายละเอียด (Personalized การตลาดผ่านการสร้างเนอื้ หาดว้ ยตวั ผูใ้ ชเ้ อง (User Generated Content: UGC) การตลาดผ่านผู้มีอทิ ธิพล (Influencers) จะส่งผลต่อการตัดสินใจของนักท่องเท่ยี ว การตลาดผ่านช่องทางที่เหมาะสมกับกล่มุ เป้าหมาย เชน่ การตลาดสถานทที่ ่องเท่ยี ว รปู ท่ี 2-19: รูปแบบการตลาดท่เี ปลย่ี นแปลงไปตามโครงสร้างประชากรทห่ี ลากหลาย กำรตลำดหลำกหลำยช่องทำงอย่ำงไร้รอยต่อ (Omnichannel Marketing) ซ่ึงเป็นการติดต่อ กำรตลำดผ่ำนช่องทำงสื่อสังคมออนไลน์ และสร้ำงเนือหำให้เหมำะสมกับแต่ละแพลตฟอร์ม 47 รายงานเจาะเทรนดโ์ ลก 2021 โดยศนู ยส์ ร้างสรรค์งานออกแบบ (Thailand Creative & Design Center) 43 แผนพฒั นาการทอ่ งเทีย่ วแห่งชาติ ฉบบั ที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) ท่ีแตกต่างกัน ดังน้ัน การสร้างสรรค์และนาเสนอเน้ือหาจึงจาเป็นต้องปรับให้เหมาะสมกับ 1.5 รปู แบบและประเภทกำรท่องเที่ยวศักยภำพสงู ของไทย พฤติกรรมการเดินทางของนักท่องเที่ยวไทยและนักท่องเท่ียวต่างชาติท่ีเปล่ียนไปจากสถานการณ์ กำรท่องเท่ยี วเชิงสรำ้ งสรรคแ์ ละวัฒน รรม (Creative Tourism) องค์ความรแู้ ละนวัตกรรมในการสร้างสรรคค์ ณุ ค่าสนิ คา้ และบริการการท่องเท่ียว เพ่ือสร้างประสบการณ์ใหม่ ๆ แผนพัฒนาการทอ่ งเทีย่ วแห่งชาติ ฉบบั ที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 44 และชำวตำ่ งชำตใิ นกำรท่องเท่ยี วเชงิ วัฒน รรมในประเทศไทย จากสถติ ิการศกึ ษาพฤติกรรมการเดินทางของ อย่างไรก็ตาม ประเทศไทยยังมีการพึ่งพาแหล่งท่องเที่ยวท่ีเป็นโบราณสถานหรือแหล่งท่องเที่ยว กำรท่องเทีย่ วเชิง ุรกิ (MICE) การประชุมขององค์กร (Meeting) การท่องเที่ยวเพ่ือเป็นรางวัล (Incentive) การจัดการประชุมนานาชาติ 49 รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการสารวจพฤตกิ รรมการเดนิ ทางท่องเท่ียวของชาวไทย (ปี พ.ศ. 2562) 45 แผนพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วแห่งชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) หากคานวณอตั ราการเตบิ โตของนกั ท่องเทยี่ ว จานวนนกั ท่องเทย่ี วชาวตา่ งชาติทีเ่ ดินทางเพือ่ ท่องเท่ียวเชิงธุรกิจ คา่ ใชจ้ ่ายรวมรายปีของนักท่องเทยี่ วเชงิ ธรุ กจิ ทีเ่ ดินทางมายังประเทศไทย คำ่ ใช้ ่ำย (พนั ล้ำนดอลลำร์สหรั ) 4.1 3.58 3.72 4.0 3.5 3.0 2.7 2.5 2.46 2.0 1.74 1.5 1.0 0.5 0.0 รปู ที่ 2-20: ค่าใชจ้ า่ ยรวมรายปีของนกั ท่องเท่ียวเชิงธุรกิจ ยิ่งไปกว่านั้น ประเทศไทยมจี ดุ แข็งในการรองรับนกั ท่องเที่ยวเชิงธุรกิจและการส่งเสริมอุตสาหกรรมไมซ์ แผนพฒั นาการทอ่ งเที่ยวแห่งชาติ ฉบับท่ี 3 (พ.ศ. 2566 – 2570) 46 ร้อยละของกำรเปลี่ยนแปลง อัตราการเติบโตของการใชจ้ ่ายระหว่างการทอ่ งเท่ยี วของนกั ทอ่ งเท่ียวเชิง 2.6 รปู ท่ี 2-21: อัตราการเติบโตของการใชจ้ า่ ยระหว่างการท่องเท่ยี วเชิงธรุ กจิ ท่วั โลก กำรท่องเที่ยวเชิงกีฬำ (Sport Tourism) (Sport Event Tourism) ซึ่งเป็นงานที่มีลักษณะเฉพาะ 2) การท่องเท่ียวเพ่ือเล่นกีฬา (Active Sport นอกจากนี้ ประเทศไทยยังคงมคี วามพรอ้ มดา้ นมีศูนย์การฝึกซ้อมกีฬาและสนามกีฬา โดยประเทศไทย มีสนามกฬี าที่มีความจุมากกวา่ 5,000 ทน่ี ่งั มากถงึ 69 สนาม อกี ท้งั มตี ้นแบบเมอื งท่องเท่ียวเชิงกีฬา บุรีรัมย์ โดยคว้าแชมป์ไทยแลนด์พรีเมียร์ลีกถึง 6 สมัย ยอดนักท่องเท่ียวเดินทางมาเพ่ิมข้ึนเฉล่ียร้อยละ 10 ต้ังแต่ปี พ.ศ. 2555 – พ.ศ. 2558 51 รายงานฉบบั สมบูรณ์ โครงการสารวจข้อมูลเพื่อการศกึ ษาวเิ คราะห์พฤตกิ รรมของนักท่องเทย่ี วเชงิ ลกึ (ปี พ.ศ. 2562) ของการทอ่ งเที่ยวแห่งประเทศไทย |
การ สื่อสาร การตลาดแบบ บูร ณา การ pdf
กระทู้ที่เกี่ยวข้อง
ลิขสิทธิ์ © 2024 th.ketajaman Inc.
