อารยธรรมพุทธศาสนา มีอะไรบ้าง

อารยธรรมพุทธศาสนา :  ตอน ภูมิศาสตร์โดยทั่วไปของทิเบต

                                                                  โดย  ศุภฤกษ์ ภมรรัตนปัญญา

        ทิเบตเหมือนดินเเดนในฝัน มีความมหัศจรรย์หลายอย่าง เป็นอู่อารยธรรมเเละดินเเดนเเห่งพระพุทธศาสนา ชาวทิเบตซึมซับเอาศาสนาเข้าวิถีชีวิต  เเม้จะมีอุปสรรคด้านสภาพภูมิอากาศ เเละสภาพเเวดล้อมอื่นๆ  เเต่ดูเหมือนชาวชาวทิเบตจะไม่ใส่ใจมากนัก นี้คือความเป็นทิเบต มีคำกล่าวขานว่า " นี้แหละคือสะดือโลก " นี้เเหละคือศูนย์กลางของจักรวาล "

       ตำนานโบราณบอกว่า ดินเเดนทิเบต  อยู่ใต้ทะเลมาก่อน ต่อมาผุดขึ้นมาเหนือน้ำทะเล ปกคลุมด้วยป่าไม้เเละสัตว์ป่า กลายสภาพเป็นทิเบตในปัจจุบัน มีการสำรวจทางธรณีวิทยา บนเทือกเขาชิสสาปังเเละตูลัง บริเวณเทือกเขาหิมาลัย พบซากสัตว์จำพวกปลาทะเล หรือ สัตว์น้ำลึก บางตำนานบอกว่า " เทือกเขาหิมาลัยเเละที่ลาบสูงทิเบตเกิดขึ้นประมาณ ๔ ล้านปีมาเเล้ว " ความจริงน่าจะเป็นเช่นนั้นเพราะ " ที่สูงที่สุดเหนือระดับน้ำทะเลใบปัจจุบัน ครั้งอดีต คือ ทีที่ต่ำที่สุดจากระดับน้ำทะเล " เเต่ทางหลักธรณีวิทยานั้นเป็นเพียงการพลิกกลับตัวของเปลือกโลกเท่านั้นเอง 

       ทิเบตเป็นต้นกำเนิดเเม่น้ำสายสำคัญ เช่น เเม่น้ำพรหมบุตร เเม้น้ำเเยงซี เเม่น้ำโขง เเม่น้ำสาละวิน เเละมีทะเลสาบอีก ๔ เเห่งด้วยกัน มันวิเศษมากครับถ้าใครได้ไปพบเจอมันด้วยตาของเราเอง อาณาเขตของทิเบตติดกับประเทศต่างๆดังนี้ 

        ทิศตะวันออก ทิศเหนือ เเละทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ติดประเทศจีน

        ทิศตะวันตก ทิศตะวันตกเฉียงใต้ ติดประเทศอินเดียเเละเนปาล โดยมีเทือกเขาหิมาลัยกั้น ส่วนทิศใต้ ติดประเทศสิกขิม ภูฎาน อินเดีย เเละพม่า 

        ด้วยสภาพทางภูมิศาสตร์ดังกล่าว เป็นผลทำให้ทิเบตเป็นเเหล่งนำเข้าวัฒนธรรมจากหลายประเทศ เเต่วัฒนธรรมที่เด่นมี ๒ สาย คือ จีนกับอินเดีย 

       ทิเบตเป็นจุดรวมของวัฒนธรรมที่น่าสนใจเลยทีเดียวครับ สำหรับตอนต่อไป จะนำเอาเรื่องการเมืองที่น่าสนใจของทิเบตมาฝากกันครับ                          

อารยธรรมพุทธศาสนา : ในทิเบต

                                                           โดย  ศุภฤกษ์ ภมรรัตนปัญญา

     ทิเบตคือดินแดนแห่งศาสนา ในยุคดั้งเดิม ลัทธิบอนมีบทบาทและอิทธิพลต่อวิถีชีวิตชาวทิเบต ในยุคต่อมา พระพุทธศาสนาเข้าไปมีส่วนร่วมในวิถีชีวิตชาวทิเบต ทำให้มีสีสันแห่งศาสนาหลากหลายยิ่งขึ้น ความเป็นนักบวชกับความเป็นคฤหัสถ์ในทิเบตดูจะไม่แตกต่างกันนัก เพราะแทบจะกำหนดแบ่งแยกไม่ออก แนวคิดพื้นฐานของวัฒนธรรมทิเบตมีว่า"ชีวิตคือศาสนา ศาสนาคือชีวิต" แนวคิดแบบนี้ทำให้ชีวิตของชาวทิเบตเรียบง่ายไม่หรูหราฟุ่มเฟือย แม็ธรรมาชาติจะโหดร้ายรุนแรง ต่อด้วยจิตใจที่กล้าแกร่ง ทำให้ดำรงอยู่ได้อย่างมีสุข ข้อนี้ทำให้สรุปได้ระดับหนุ่งว่า เป็นเพราะอิทธิพลของศาสนาผสมผสานกับลัทธิบอน

     ทิเบตรับพระพุทธศาสนาจากอินเดียและจีน เรียกว่าพระพุทธศาสนาตันตรยานหรือมหายานแบบทิเบตนั่นเอง นักศึกษาพระพุทธศาสนาในโลกยุคใหม่โดยเฉพาะชาวตะวันรู้จักพระพุทธศาสนาแบบทิเบตมากกว่าพระพุทธศาสนากระแสหลัก เพราะสาเหตุ ๒ ประการ คือ ประการที่ ๑ ความลึกลับในเชิงทฤษฎี ในขณะเดียวกันก็เรียบง่ายด้านการปฎิบัติและรูปแบบ ประการที่ ๒ ภาพแห่งเมตตากรุณาที่ฉายออกมาในทุกด้านของวัฒนธรรมทิเบตคนที่เข้าไปสัมผัสพระพุทธศสานาแบบทิเบตแล้วเกิดความรู้สึกอย่างจะศึกษาให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้นเพราะสาระสำคัญเน้นแนวคิดเรื่องความกลมกลืนระหว่างพลัง จักรวาล ปัจเจกชนและสังคมในสองฟากฝั่ง คือพลังสถิตกับพลังเคลื่อนไหว พลังลบกับพลังบวก พลังปรัญญากับพลังกรุณา พลังสตรีกับพลังบุตร เรื่องเหล่านรี้อยู่ใกล้ตัวมนุษย์แม้จะดูลึงซึ้งลึกลับซับซ้อนแต่ไม่ใช่เรื่องเพ้อฝัน เพราะมีพื้นฐานความจริงสามารถอนุมานถึงได้