Show โรงเรียนกับการสร้างเยาวชนพลเมืองดี2 years ago 5868 ผู้เขียน: นางสาวกนกวรรณ สุภาราญ ครูจากโครงการ Teach for Thailand “พลเมืองดี” … เป็นผู้ที่มีความรับผิดชอบ เคารพความเสมอภาค สิทธิเสรีภาพของตนเองและผู้อื่น ปฏิบัติตนตามกฎหมาย และปฏิบัติตนให้เป็นประโยชน์ต่อสังคมส่วนรวม... ทุกสังคมล้วนปรารถนาให้ประชาชนเป็นพลเมืองที่ดีมีคุณภาพ ทำแต่สิ่งที่ดี และมีประโยชน์ต่อสังคมด้วยกันทั้งสิ้น แต่การจะทำให้ทุกคนเป็นพลเมืองที่ดีได้นั้นล้วนต้องอาศัยกระบวนการอบรมบ่มเพาะที่เหมาะสมตั้งแต่แรกเริ่มจากครอบครัวและที่สำคัญไม่แพ้กันซึ่งก็คือ โรงเรียน “เพราะโรงเรียนเป็นมากกว่าสถานที่ให้ความรู้” “สร้างห้องเรียนประชาธิปไตย
สร้างพลเมืองดีของสังคม” จากงานวิจัยเรื่อง “การพัฒนาการบริหารระบบการศึกษาเพื่อเสริมสร้างความเป็นพลเมืองดีวิถีประชาธิปไตย” พบผลการศึกษาว่าการสร้างเยาวชนหรือนักเรียนในโรงเรียนให้มีลักษณะของความเป็นพลเมืองดีได้อย่างมีประสิทธิภาพนั้น ควรเริ่มต้นจากบทบาทครู และห้องเรียน รวมทั้งวิธีการอบรมสั่งสอนของครูที่มีต่อนักเรียนหลากหลายรูปแบบไม่ว่าจะเป็นวิธีการทางตรงหรือการสร้างอิทธิพลทางอ้อมก็ตาม การนำแนวทางประชาธิปไตยมาประยุกต์ใช้กับรูปแบบการอบรมนั้นก็เพื่อปรับเปลี่ยน และสร้างบรรยากาศการเรียนรู้ที่เปิดกว้าง เปิดโอกาสให้นักเรียนและครูได้เรียนรู้ที่จะรับฟังซึ่งเหตุผลและความคิดเห็นที่หลากหลายในประเด็นต่างๆ ที่ตนเองมีส่วนเกี่ยวข้อง อีกทั้งตระหนักถึงบทบาทและการมีส่วนร่วมในการแก้ไขพัฒนาปัญหาที่เขาได้พบเจอมากยิ่งขึ้น ซึ่งการเรียนรู้ และการตระหนักถึงบทบาทของตนเองนั้นไม่อาจเกิดขึ้นได้เลย หากปราศจากครู และบรรยากาศห้องเรียนที่เปิดกว้าง พื้นที่ที่รับฟังแลกเปลี่ยนความคิดเห็นระหว่างกันอย่างเคารพและเปิด “เด็กทุกคนเป็นพลเมืองดีได้” ในปัจจุบันโรงเรียนมีอิทธิพลอย่างยิ่งต่อการสร้าง และบ่มเพาะพลเมืองดีสู่สังคม เมื่อนักเรียนเข้ามาในโรงเรียน ก็เปรียบเสมือนนักเรียนได้เรียนรู้การปรับตัว และการอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมที่กว้างกว่าครอบครัวของตน สิ่งที่นักเรียนได้เรียนรู้ และซึมซับจากสิ่งแวดล้อมภายในโรงเรียนจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการดำเนินชีวิต ดังนั้น บทบาทของครูและโรงเรียนจึงมีส่วนสำคัญในการจัดบรรยากาศของโรงเรียน ห้องเรียน รวมทั้งรูปแบบการเรียนรู้ที่เอื้อให้เกิดสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมในการสร้างนักเรียน และเยาวชนให้เป็นพลเมืองที่ดี ผ่านกระบวนการที่เป็นประชาธิปไตย รับฟังและเคารพเสียงของทุกคนมากขึ้น มีการแลกเปลี่ยนพูดคุยกันบนพื้นฐานของความเคารพ และมีเหตุมีผล หากโรงเรียน ห้องเรียน และครูสามารถปลูกฝังสิ่งที่เป็นพื้นฐานของการเป็นพลเมืองดีเหล่านี้ให้แก่นักเรียนได้อย่างสม่ำเสมอแล้วนั้น เด็กนักเรียนและเยาวชนทุกคนจะมีรากฐานของการเป็นพลเมืองที่ดี และสามารถปรับตัวที่จะอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมอันกว้างใหญ่ขึ้นได้อย่างแน่นอน ที่มา ข้ามไปยังเนื้อหา 1.การอยู่ร่วมกันในสังคมได้อย่างมีความสุขนั้น สมาชิกในสังคมต้องปฏิบัติตนเป็นคนดี โดยเริ่มตั้งแต่การปฏิบัติตนเป็นสมาชิกที่ดีต่อครอบครัวและโรงเรียนในวัยเด็ก ซึ่งเป็นพื้นฐานในการใช้ชีวิตในอนาคตต่อไป 2.คนทุกคนมีความสามารถในแต่ละด้านแตกต่างกันไป
การใช้ความสามารถในด้านที่ตนมีอยู่เพื่อกระทำความดี จะส่งผลให้ตนเองเป็นผู้มีจิตใจที่ดี เป็นที่ชื่นชมของผู้อื่น และอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข 1.สมาชิกที่ดีของครอบครัวและโรงเรียน นักเรียนสามารถปฏิบัติตนเป็นสมาชิกที่ดีของครอบครัวได้โดยปฏิบัติ ดังนี้ มีความกตัญญูกตเวทีต่อบิดา มารดาและญาติผู้ใหญ่ในครอบครัว เชื่อฟังคำสั่งสอนของบิดา มารดาและญาติผู้ใหญ่ในครอบครัว
มีสัมมาคารวะต่อบิดา มารดาแลญาติผู้ใหญ่ รู้จักกล่าวคำขอบคุณขอโทษและไหว้ผู้ใหญ่
มีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็นในการทำกิจกรรมของครอบครัว มีระเบียบวินัย มีน้ำใจช่วยเหลืองานบ้าน มีเหตุผลและยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น 2 การปฏบัติตนเป็นสมาชิกที่ดีของโรงเรียน เด็กดีของโรงเรียน หมายถึง เด็กที่ปฏิบัติตนให้เป็นที่รักใคร่ ของครูอาจารย์และสมาชิกทุกคนในโรงเรียน ขยันหมั่นเพียรในการศึกษาหาความรู้มีส่วนร่วมในกิจกรรมของห้องเรียนและรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น พูดจาไพเราะ สุภาพเรียบร้อย รักษาความสะอาด ความเป็นระเบียบเรียบร้อยของโรงเรียนและรักษาทรัพย์สินของโรงเรียน เราเป็นพลเมืองดีต่อครอบครัวอย่างไรให้ความเคารพเชื่อฟังผู้นำในครอบครัว ดูแลครอบครัว ให้สามารถอยู่ได้ ทั้งด้าน เศรษฐกิจ และความเป็นอยู่อื่นๆ ไม่สร้างความแตกแยก แก่ครอบครัว ไม่สร้างความเดือดร้อนแก่ครอบครัว
เราจะปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดีได้อย่างไร๑. เคารพในสิทธิและเสรีภาพของผู้อื่น เมื่อตนเองได้รับสิทธิและเสรีภาพตามกฎหมาย แล้วย่อมไม่ทาให้ผู้อื่นเสียหาย หรือได้รับ ความเดือดร้อน ๒. ปฏิบัติตามกฎ ระเบียบ กติกา ของสังคม และปฏิบัติตามกฎหมาย ๓. มีเหตุผล เมื่อมีความเห็นที่แตกต่างกับผู้อื่น และยอมรับ ความคิดเห็นของผู้อื่นที่มีเหตุผลดีกว่าตนเอง
การพัฒนาตนเองให้เป็นพลเมืองดีควรปฎิบัติอย่างไร ตอบเป็นข้อๆ- รู้จักแสดงความคิดเห็นตามสิทธิของตนเอง รวมทั้งรู้จักรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น และเคารพข้อตกลงของคนส่วนใหญ่ - ถ้าเกิดข้อขัดแย้งกัน ให้แก้ปัญหาด้วยหลักเหตุผล ไม่ใช้อารมณ์หรือพละกำลังในการแก้ปัญหา เพราะไม่ใช่วิธีแก้ปัญหาที่ถูกต้อง แต่กลับจะทำให้เกิดปัญหาอื่น ๆ ตามมา
การเป็นพลเมืองที่ดีมีลักษณะอย่างไรพลเมืองที่ดี หมายถึง ผู้ที่สามารถปฏิบัติหน้าที่ที่ต้องทำและควรทำได้อย่างครบถ้วน สอดคล้องกับหลักธรรม วัฒนธรรม ประเพณีที่ได้กำหนดไว้ มีความกระตือรือร้นที่จะเข้ามามีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาต่างๆ ไม่ล่วงละเมิดสิทธิเสรีภาพของบุคคลอื่น ถือได้ว่า พลเมืองเป็นส่วนสำคัญของสังคม ทุกสังคมต่างต้องการพลเมืองที่มีคุณภาพเพื่อพัฒนาสังคม ...
|