โครงงานอาชีพ หมายถึง งานที่ทำเป็นประจำ เพื่อให้มีรายได้ในการเลี้ยงชีพ แบ่งเป็น 2 ประเภท ได้แก่
และดำเนินการด้วยตนเอง แบ่งเป็น 2 ลักษณะของการประกอบอาชีพ คือ อาชีพผู้ผลิต เป็นอาชีพที่ผู้ดำเนินกิจการ/ผู้ประกอบอาชีพ ผลิตชิ้นงานเพื่อจำหน่าย และอาชีพบริการ เป็นอาชีพที่ผู้ดำเนินการอำนวยความสะดวก หรือให้บริการแก่ผู้บริโภค เช่น ช่างตัดผม ช่างซ่อมวิทยุโทรทัศน์ ฯลฯ
ข้อกำหนดของหน่วยงาน หรือนายจ้างที่ตนสังกัด หลักการประกอบอาชีพอิสระ
ชีวิตประจำวัน
ถนัด และความสามารถของตนเอง การส่งเสริมให้นักเรียนได้สัมผัสกับอาชีพด้วยการทำโครงงานอาชีพ จะพัฒนานักเรียนให้เจริญ เติบโตเป็นพลเมืองดี มีคุณภาพ สามารถปรับตัวให้ดำรงชีวิตอยู่อย่างมีความสุข ในภาวะที่สังคมและเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว ประโยชน์ต่อนักเรียน
นักเรียนแต่ละกลุ่มจะประกอบอาชีพหลากหลายต่างกัน ตามความถนัด และความสนใจ นักเรียนจะได้รับผลการเรียนเหมือนรายวิชา อื่น ๆ และใน 1 รายวิชา จะมีอาจารย์ที่ปรึกษาหลายคน ตามกลุ่มอาชีพที่นักเรียนสนใจปฏิบัติ สำหรับเรื่องที่ควรจะให้นักเรียนได้เรียนรู้ เช่น
บทบาทหน้าที่ของครูที่ปรึกษา
1.1 ให้ข้อมูล หรือชี้แนะสถานประกอบการ แหล่งวิทยาการที่นักเรียนจะไปศึกษาค้นคว้าหา ความรู้ หรือดูงานเกี่ยวกับงานอาชีพในท้องถิ่น หรืองานอาชีพทั่ว ๆ ไป เพื่อเป็นแนวทางให้กับนักเรียนในการตัดสินใจเลือกอาชีพตามความสนใจ และความสามารถ 1.2 ให้คำแนะนำ และหรือร่วมกับนักเรียนวิเคราะห์ความเหมาะสม และความเป็นไปได้ของ งานอาชีพที่นักเรียนเลือกตัดสินใจที่จะดำเนินการ และวางแผนการดำเนินงาน 1.3 ให้คำแนะนำวิธีการรวมกลุ่มของนักเรียน ในการเลือกรูปแบบการดำเนินกิจการให้ สอดคล้องกับขนาดของอาชีพ จำนวนเงินที่ใช้ลงทุน และการแบ่งกำไร ขาดทุน 1.4 ให้คำแนะนำการเขียนโครงการประกอบอาชีพ 1.5 ให้คำแนะนำการจัดการด้านการผลิตหรือการบริการ 1.6 ชี้แนะช่องทางการจัดจำหน่ายผลผลิตหรือการบริการ วิธีการจัดจำหน่าย การกำหนดราคา เทคนิคการจำหน่าย ฯลฯ 1.7 ให้คำแนะนำการจัดทำบัญชีที่เหมาะสมกับขนาดของงานอาชีพ 1.8 ให้ความรู้ คำแนะนำ และหรือเชิญวิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิ ผู้มีประสบการณ์ในงานอาชีพมาให้ ความรู้ และหรือทักษะเพิ่มเติมความสามารถในการดำเนินโครงงานอาชีพของนักเรียน
2.1 ตรวจสอบการเขียนโครงการอาชีพของนักเรียนให้ถูกต้องตามรูปแบบที่กำหนด 2.2 ตรวจสอบวิธีการทำบัญชีของนักเรียน ซึ่งการบันทึกบัญชีต้องเป็นปัจจุบัน และจัดทำแฟ้ม จัดเก็บเอกสารต่าง ๆ อย่างเป็นระบบ
3.1 เข้าร่วมประชุมกลุ่มของนักเรียน เพื่อรับทราบความก้าวหน้า ปัญหา อุปสรรค และ เสนอแนะแนวทางการแก้ไขปัญหา และอุปสรรค 3.2 เสริมแรงการทำงานอาชีพของนักเรียน เช่น การประกาศเกียรติคุณ จัดแข่งขันทักษะ จัด ตลาดนัด ฯลฯ
4.1 ส่งเสริมให้นักเรียนประเมินโครงการอาชีพของนักเรียน เพื่อค้นหาข้อดีที่ควรปฏิบัติและ ค้นหาจุดอ่อนเพื่อหาทางป้องกัน ซึ่ง ควรประเมินก่อนดำเนินโครงการ 4.2 ส่งเสริมให้นักเรียนประเมินผลการปฏิบัติงานโครงการของนักเรียนเมื่อสิ้นสุดโครงการ เพื่อ สรุปผลการปฏิบัติงาน ปัญหา อุปสรรค วิธีการแก้ไข และข้อเสนอแนะที่เป็นประโยชน์สำหรับทำโครงการอาชีพครั้งต่อไป 4.3 ให้นักเรียนจัดทำรายงานสรุปผลการปฏิบัติโครงการอาชีพ รายละเอียดขั้นตอนการปฏิบัติของนักเรียน
โรงเรียนกำหนด
การดำเนินโครงการแต่ละขั้นตอน เพื่อให้ประสบความสำเร็จในการทำโครงการอาชีพ
4.10 ประมาณการรายรับ รายจ่าย 4.11 ผลที่คาดว่าจะได้รับ(กำไรที่คาดว่าจะได้รับ) 4.12 ชื่อครูที่ปรึกษาโครงการ การพิจารณาโครงการอาชีพของนักเรียน อย่างน้อยครูที่ปรึกษาควรพิจารณาในเรื่องต่าง ๆ ดังนี้
ความกังวลใจของนักเรียน
ของคนอื่นที่ไม่ใช่นักเรียน แต่ละฝ่ายไม่เกินร้อยละ 10-20(โรงเรียนตกลงกำหนดให้ชัดเจน)
นักเรียน หรือให้นักเรียนเป็นลูกจ้าง
ความสามารถของแต่ละคนอย่างเป็นระบบ
ได้เรียนรู้จรกประสบการณ์ชีวิตจริง และส่งเสริมการคิดเป็น ทำเป็น และแก้ปัญหาได้
(หรือจาก VCD)
5.1) วัน เดือน ปีที่ปฏิบัติงาน 5.2) บันทึกการปฏิบัติงาน 5.3) ปัญหา/อุปสรรค 5.4) สิ่งที่ปฏิบัติ/แก้ไขแล้ว/ข้อเสนอแนะ 5.5) ผู้ตรวจบันทึก/ผู้นิเทศ
ต่อไปนี้
ทำโครงการอาชีพชนิดเดียวกัน หรือใกล้เคียงกัน ในการดำเนินการส่งเสริมให้นักเรียนได้สัมผัสกับอาชีพต่าง ๆ ด้วยการประกอบอาชีพด้วยตนเอง อาจจะมีคณะทำงาน 1 คณะคอยดูแล อำนวยความสะดวกให้การดำเนินงานอาชีพของนักเรียนแต่ละกลุ่มประสบความสำเร็จ ซึ่งคณะกรรมการคณะนี้ อาจจะมีหน้าที่ ดังนี้
งบกำไร ขาดทุน ชื่อกิจการ………………………………………………………………………… สำหรับงวด สิ้นสุด………………………………… รายได้ รายได้จากการขาย ………………….บาท หัก สินค้าคงเหลือปลายงวด(ถ้ามี) ………………….บาท ค่าใช้จ่าย ค่าใช้จ่าย ………………….บาท ค่าใช้จ่าย ………………….บาท รวมค่าใช้จ่าย ………………….บาท กำไรจากการขาย ………………บาท การแบ่งกำไร ขาดทุน ได้กำไรสุทธิ ………………….บาท กันไว้สำหรับขยายกิจการ ………………….บาท กำไรที่ต้องแบ่งให้ผู้ร่วมลงทุน ………………….บาท งบดุล ชื่อกิจการ……………………………………………….. งบดุลเมื่อวันที่………………………………………… ทรัพย์สิน เงินสด ………………….บาท สินค้าคงเหลือปลายงวด(ถ้ามี) ………………….บาท อุปกรณ์ ………………….บาท หนี้สินและทุน เจ้าหนี้ ………………….บาท ทุน ก……………………………. ………………….บาท ข……………………………….. ………………….บาท ค……………………………….. ………………….บาท สำรองสำหรับขยายกิจการ ………………….บาท สรุปผลการปฏิบัติงานโครงการ ชื่อโครงการ…………………………………………………………………… ทรัพย์สินเมื่อเริ่มกิจการ เงินสด ………………………..บาท เงินฝากธนาคาร(ประเภท………………) ………………………..บาท อุปกรณ์ เครื่องใช้ เครื่องมือ(ตีราคา) ………………………..บาท อื่น ๆ (ระบุ)……………………………….. ………………………..บาท รวม ………………………..บาท หนี้สินและทุนเมื่อเริ่มกิจการ เงินยืมจาก(โรงเรียน, …………..) ………………………..บาท ทุนของกิจการ ………………………..บาท รวม ………………………..บาท ผลการดำเนินงาน
ดำเนินการได้ตามเวลาที่กำหนดในโครงการ เสร็จก่อนกำหนดเวลา เพราะ………………………………………………………………………………………. เสร็จสิ้นหลังกำหนดเวลา เพราะ………………………………………………………………………………….
จำนวนผลผลิต………………………………….. จำนวนบริการ……………………………………
เป็นไปตามเป้าหมาย ได้จำนวน……………………………………………… เกินเป้าหมาย ได้จำนวน………………………………………………………… ต่ำกว่าเป้าหมาย ได้จำนวน…………………………………………………….. ไม่ได้ทำ
สาเหตุเพราะ………………………………………………………………………………………………………………………..
สาเหตุ เพราะ……………………………………………………………………………………………………………………….
ได้รับรายได้ตรงตามที่กำหนดไว้ จำนวน…………………………………..บาท ได้รับรายได้สูงกว่าที่กำหนดไว้ จำนวน…………………………………….บาท ได้รับรายได้ต่ำกว่าที่กำหนดไว้ จำนวน…………………………………….บาท
จ่ายต้นทุนการผลิต และค่าใช้จ่ายตรงตามที่กำหนดไว้……………………….บาท จ่ายต้นทุนการผลิตและค่าใช้จ่ายสูงกว่าที่กำหนดไว้………………………….บาท จ่ายต้นทุนการผลิตและค่าใช้จ่ายต่ำกว่าที่กำหนดไว้…………………………..บาท
ได้กำไรสุทธิ จำนวน………………………………..บาท ขาดทุนสุทธิ จำนวน…………………………………บาท
เงินสด ………………………….บาท เงินฝากธนาคาร ………………………….บาท อุปกรณ์ เครื่องมือ เครื่องใช้ ตีราคาเป็นเงิน ………………………….บาท อื่น ๆ………………………………………… …………………………..บาท
ผู้ลงหุ้น ได้รับหุ้นละ…………….บาท จำนวน…………หุ้น เป็นเงินจ่ายรวมทั้งสิ้น…………..บาท ………………………………………………………. รวมเป็นเงิน…………………………บาท
จ่ายให้ผู้ดำเนินการทุกคน ๆ ละ……………………บาท รวมจ่ายทั้งสิ้น……………………..บาท จ่ายให้ผู้จัดการ…………………บาท จ่ายให้คณะกรรมการ คนละ………….บาท รวมจ่ายทั้งสิ้น……………………บาท ลงชื่อ………………………………………………ผู้สรุป (……………………………………………..) ที่มา ดร.เฉลิม ฟักอ่อน อดีตศึกษานิเทศก์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาลำพูน เขต ๑ |