นิทาน สามัคคี คือพลัง สั้น ๆ

“เด็กน้อยกับมดแดง” – นิทานเสริมสร้างความสามัคคี

“เด็กน้อยกับมดแดง”

นิทานเสริมสร้างความสามัคคี

โดย ศิรตะวัน ทหารแกล้ว
Siratawan Thahanklaew

                หลังเลิกเรียนเด็กๆกำลังรอพ่อแม่มารับกลับบ้าน แต่นวล น้อย เขียวและแดงเป็นเวรทำความสะอาดห้องเรียน เด็กๆไม่ชอบให้ห้องเรียนสกปรกจึงช่วยทำเวรกันอย่างขยันขันแข็ง นวลมีหน้าที่ลบกระดาน น้อยอาสากวาดห้อง เขียวเริ่มถูห้องเรียน แดงสนุกกับการเช็ดกระจกให้วาววับ ขณะที่พวกเด็กๆกำลังทำเวร อ้วนและดำ สองคู่หูก็เดินมาชวนทุกคนไปเล่น

“รีบมาเร็วเข้า เรามาเล่นสนุก รื่นเริงแสนสุข รีบมาเร็วไว ฉันมีอมยิ้มหลากสีกว่าใคร ลูกกวาดสีใสมาแบ่งพวกเรา”

ทั้งสองชูอมยิ้มอันโตและขนมอีกมากมายเช่น ขนมปังชิ้นโต และเค้กช็อกโกแลตที่มีสตอเบอร์รี่สีแดงสดติดอยู่ด้านบน นวลเห็นเพื่อนๆกำลังตามสองคู่หูไปจึงรีบร้องห้าม

“มาทำงานก่อน อย่าเพิ่งไปไหน หากงานเสร็จไว ค่อยไปสนุกกัน หากงานไม่เสร็จ อย่าเพิ่งสังสรรค์ เร็วมาช่วยกัน เสร็จทันเวลา”

น้อย เขียว แดง ไม่สนใจคำพูดของนวล พวกเด็กๆวิ่งกรูออกไปที่สนามด้านนอกที่มีชิงช้าสีขาวอยู่  เด็กๆร้องเพลงเล่นกันอย่างสนุกสนาน  อ้วนและดำแบ่งขนมให้เพื่อนๆ  เขียวชอบกินขนมปังชิ้นใหญ่  แดงชอบกินเค้กช็อกโกแลตที่มีสตอเบอร์รี่สีแดง เขียวชอบกินอมยิ้มสีสวยๆ  พวกเด็กๆหัวเราะอย่างมีความสุข  ขณะนั้นเองเขียวทำขนมปังตกลงพื้น มดแดงตัวหนึ่งกำลังเดินหาอาหารผ่านมาพบเข้า เจ้ามดน้อยดีใจมาก มันพยายามแบกขนมปังขึ้นหลังเพื่อนำกลับรัง  แต่ขนมปังชิ้นใหญ่เกินไป เจ้ามดน้อยไม่มีแรงพอที่จะแบกขนมปังชิ้นใหญ่ขนาดนี้ได้ถึงแม้ว่ามันจะพยายามจนสุดกำลัง  พวกเด็กๆเห็นเข้าก็สงสาร จึงเอ่ยปากช่วยเหลือ แต่มดน้อยปฏิเสธ

“ข้าเป็นมดน้อย ตัวจ้อยกะจิดริด แต่มีความคิด ฉลาดใช่ย่อย ขนมปังชิ้นใหญ่ ข้าไม่ท้อถอย ชวนเพื่อนตัวน้อย ร่วมด้วยช่วยกัน” เจ้ามดน้อยพูดกับเด็กๆแล้วรีบวิ่งกลับรัง

 “ขนมปังชิ้นโตร่วงสู่พื้นดิน มดน้อยอยากกิน ชักชวนเพื่อนมา หากยกคนเดียว คงไม่มีค่า สามัคคีดีกว่า ยกขึ้นสบาย”  เจ้ามดน้อยร้องชวน ทันใดนั้นมดนับสิบรีบออกมาจากรังอย่างรวดเร็ว พวกมันร้องสั่งงานกันอย่างขันแข็ง “ร่วมกันทำงานเร็วเจ้ามดน้อย สองขาเจ้าคอยยกเศษขนมปัง เจ้าตัวใหญ่ไปยกริมนั้น เจ้าตัวน้อยพลันเกาะเกี่ยวกันไป อย่าละทิ้งงานเหมือนอย่างใครๆ สามัคคีร่วมใจกันไว้พวกเรา”  พวกมดทำงานอย่างพร้อมเพรียง ขนมปังชิ้นใหญ่ที่หนักจนเจ้ามดน้อยยกไม่ขึ้น บัดนี้มดแดงทั้งฝูงกลับยกขึ้นอย่างสบายๆด้วยความร่วมมือร่วมใจกันนั่นเอง และก่อนที่ฝูงมดจะแบกขนมปังกลับรัง  มดน้อยได้หันมาพูดกับเด็กๆว่า

“เจ้าเด็กน้อยเอ๋ย ไม่ยอมทำเวร มัวแต่ร้องเพลง สรวลเสเฮฮา พวกเราเป็นมด ยังดีเสียกว่า ยังรู้เวลาช่วยกันทำงาน”  ว่าแล้วฝูงมดก็ร้อง “ฮุยเลฮุย”   พร้อมแบกขนมปังมาบรรทุกไว้บนหลังแล้วเดินจากไป

เด็กๆมองฝูงมดและคิดได้ว่าแม้มดจะตัวเล็กนิดเดียวแต่ยังมีน้ำใจ รู้จักช่วยเหลือกันและร่วมมือกันทำงานอย่างสามัคคี แม้งานจะหนักก็ไม่เคยท้อถอย  น้อย เขียว แดง จึงชวนกันไปขอโทษนวล  นวลดีใจมากที่เพื่อนๆเห็นค่าของความสามัคคี นวลคิดว่าหากร่วมมือร่วมใจกันทำงาน งานก็จะเสร็จเร็วขึ้นและทุกคนก็จะไม่เหน็ดเหนื่อยเพราะช่วยกันทำคนละไม้คนละมือ นับตั้งแต่นั้นมาเด็กๆก็ช่วยกันทำความสะอาดห้องเรียนเสมอ ไม่ว่าวันนั้นงานจะหนักสักเท่าใด อ้วนกับดำ ก็เลิกชวนเพื่อนไปเล่นสนุกอย่างเดียว สองคู่หูกลับใจมาช่วยเพื่อนๆทำความสะอาดและยังรับอาสาดูแลมุมหนังสือของห้อง เด็กๆมีความสุขมากที่ห้องเรียนของพวกเขาสะอาดและไม่เคยลืมบทเรียนที่ได้รับจากมดแดงในวันนั้นเลย

ขออาสาสมัครเล่าเรื่องให้ผู้อื่นฟังด้วยความรู้สึกเสียสละ เพื่อให้ผู้อื่นมีความสุข และตนเองมีความสุขบนของผู้อื่น

นานมาแล้ว พ่อและลูกชาย 3 คน ทำไร่องุ่น มีฐานะปานกลาง ลูกชายทั้ง 3 คน ไม่รักกัน ต่างคนต่างต้องการครอบครองสมบัติแต่เพียงผู้เดียว วันหนึ่ง พ่อได้ตายจากพวกเขา และได้สั่งไว้ ก่อนตายว่า

“ห้ามขายที่ดินและสมบัติที่มีอยู่ ให้ดูแลอย่างดี อีกทั้งไม่ให้แบ่งสมบัติกันเด็ดขาด และได้บอกว่ายังมีสมบัติฝังดินอยู่ในที่ดินอีกแปลงหนึ่ง แต่ไม่บอกว่าคืออะไร และอยู่บริเวณใด”

ต่อมา ลูกชายทั้ง 3 คนได้พยายามแข่งกันหาสมบัติ และคิดว่าตนเท่านั้นที่จะได้ครอบครองมรดก ต่างคนต่างลงมือขุด ขุดแล้วขุดอีก ทำอย่างไรก็หาไม่เจอ จนต่างก็อ่อนล้า ทั้ง3 ได้ประชุมกัน และตัดสินใจเอาเมล็ดองุ่นมาโรยในที่ดินนั้น และไม่สนใจอีก

จนกระทั่งย่างเข้าหน้าฝน ฝนได้ตก ทุกวัน และในวันหนึ่ง พวกเขาทั้ง 3 คน ได้กลับมาดูที่ดิน จึงพบว่า เมล็ดองุ่นที่นำมาโรยในที่ดิน นั้น บัดนี้ได้เติบโตกลายเป็นไร่องุ่นที่สมบูรณ์ สวยงาม สามารถนำไปขายและได้รายได้มากมาย ทั้ง 3 ลงความเห็นว่า สมบัติที่พ่อเคยพูดไว้นั้น คือ ไร่องุ่นที่สวยงามและความรักความสามัคคีกลมเกลียวกัน

ทั้ง 3 คน สำนึกผิดและขอบคุณพ่อที่ทิ้งสมบัติอันล้ำค่าให้พวกเขาได้ทำมาหากินต่อไป

ช่วยกันขยายความ

1) ให้ช่วยกันหาคติพจน์ส่งเสริมความร่วมมือ

2) ให้ช่วยกันหาคำสอนของศาสนาต่าง ๆ ที่กล่าวถึงความร่วมมือ ในทั้ง 2 กรณี ให้มีอาสาสมัครรวบรวมบันทึกไว้ เพื่อทำเอกสารแจกให้เก็บไว้เป็นที่ระลึก โดยลงวันที่ด้วย

ฝึกคุณธรรม

1) ฝึกรู้รอบ : เรื่องนี้เหมาะสมสำหรับสอนเรื่องความรักสามัคคีหรือไม่ อย่างใด

2) ฝึกเข้มแข็งกล้า : เราจะช่วยพี่น้อง 3 คนนั้นร่วมมือกันอย่างแข็งขันได้อย่างไรบ้าง

3) ฝึกพอเพียง : ร่วมมือกันอย่างไรจึงเรียกได้ว่าพอเพียง

- อย่างไรเรียกว่าขาด

- อย่างไรเรียกว่าเกิน

4) ฝึกยุติธรรม : ร่วมมืออย่างไม่ยุติธรรมมีได้หรือไม่ จงยกตัวอย่าง

กิจกรรมสันทนาการ

1) หาอาสาสมัคร 1 คน ซ่อนกระเป๋าไว้อย่างมิดชิด (พร้อมทั้งบอกที่ซ่อนด้วย) แล้วให้ทุกคนหากระเป๋าให้เจอ

2) เล่นปิดตา ให้แบ่งออกเป็นสองฝ่าย ฝ่ายละ 2 คนและนำผ้ามาปิดตาของทั้งสองฝ่าย ถือไม้ ฝ่ายละอัน แบ่งออกเป็นฝ่ายละทีม (ทั้งสองทีมอยู่คนละฝั่ง) มีหม้ออยู่ทีมละ 10 ใบ ใช้ เวลา 1 นาที ในการตีหม้อให้แตก ใครตีหม้อมากที่สุด ได้รางวัลเป็นเงิน 100 บาท และคนเปิดตา เป็นคนบอกทิศทางให้ (ให้เห็นความสำคัญของการร่วมมือ)

3) แบ่งกลุ่มอาสาสมัคร 3 คนกำหนดเป็น 1 ทีม ให้ดินน้ำมันทีมละ 1 ก้อน ให้ช่วยกันปั้น เป็น สัตว์อะไรก็ได้ที่คิดว่าตนทำได้ และทีมใดที่ปั้นเหมือนที่สุด จะได้รับรางวัล

เอกสารคุณธรรมและจริยธรรมของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ 2549-51 ปรับจากหนังสือ Discovering the Real Me, Universal Peace Federation Edition