ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ

          สถานภาพปัจจุบัน แม้ว่าประเพณีทำขวัญข้าวยังคงมีอยู่บ้างในบางท้องถิ่น แต่ก็เปลี่ยนแปลงไปมากเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของระบบการทำนา การใช้เทคโนโลยีและเครื่องมือการเกษตรที่ทันสมัย ชาวนารุ่นเก่าในภาคกลาง บางคนยังคงมีการทำขวัญข้าวตอนข้าวตั้งท้อง เพราะเป็นช่วงของการบำรุงรักษาต้นข้าวและยังมีความเชื่อในแม่โพสพ ในบางท้องถิ่นประกอบพิธีทำขวัญแม่โพสพร่วมกับการทำผ้าป่าข้าวเปลือกแทน เพื่อเรี่ยไรข้าวเปลือกนำเงินมาบูรณะหรือสร้างสิ่งก่อสร้างในวัด บางชุมชนที่เคยเป็นแหล่งปลูกข้าวในอดีตบ้างก็จัดพิธีทำขวัญแม่โพสพร่วมกับงานประจำปีของวัด บางชุมชนจัดเป็นพิธีเข้าทรงที่ศาลแม่โพสพในเดือนสี่ บางท้องถิ่นก็จัดเป็นพิธีกรรมประดิษฐ์เพื่อการท่องเที่ยว รูปแบบของพิธีกรรมในปัจจุบันจึงถูกปรับเปลี่ยนให้ย่นย่อหรือรวบรัดมากขึ้น และมักจะอยู่ในรูปแบบของการบอกกล่าวและการบนบานมากกว่าการประกอบพิธีกรรมเต็มรูป ผู้รู้ขั้นตอนในการทำพิธีกรรมมีจำนวนลดลง หมอขวัญส่วนใหญ่มักเป็นผู้ที่ศึกษาจากเอกสารมิใช่ผู้ที่สืบทอดจากการปฏิบัติเหมือนก่อน อย่างไรก็ตาม พิธีกรรมทำขวัญข้าวก็ยังตอบสนองทางด้านจิตใจ ช่วยสร้างขวัญและกำลังใจให้แก่ชาวนาไทย

ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ

ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ
 ช่วงเวลา กลางเดือน ๑๐ ประมาณเดือนตุลาคม - พฤศจิกายน ของทุกปี
                 ลักษณะความเชื่อ
                เชื่อว่าถ้าได้ทำขวัญข้าว และถ้าพระแม่โพสพได้รับเครื่องสังเวยแล้ว ไม่ทำให้เมล็ดข้าวล้ม หนอน สัตว์ต่าง ๆ มากล้ำกราย ได้ผลผลิตอุดมสมบูรณ์ ตลอดจนถวายแก่พระสงฆ์เมื่อข้าวนาสุกดีแล้ว เมื่อนวดข้าวเสร็จก็จะกำหนดวันพฤหัสบดีหรือวันศุกร์นำข้าวขึ้นยุ้ง ชาวบ้านก็จะมาร่วมทำขวัญข้าว ร้องเพลงทำขวัญแม่โพสพ
ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ
 เครื่องสังเวย
                 ให้นำเครื่องสังเวยไปบูชาแม่โพสพในแต่ละครั้ง
                 ๑. ช่วงข้าวในนากำลังตั้งท้อง
                 -กล้วย อ้อย ถั่ว งา ส้ม อย่างละ ๑ คำใส่ตะกร้าสาน
                 -หมาก พลูจีบ ๑ คำ
                 ๒. เมื่อเกี่ยวข้าวและนำขึ้นยุ้งข้าว
                 - หมาก พลูจีบ ๑ คำ
                 - บุหรี่ ๑ มวน
                 - ข้าวที่เกี่ยวแล้ว ๑ กำ
                 - ผ้าแดง ผ้าขาว ขนาด ๑ คืบ อย่างละ ๑ ผืน
ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ
 ความสำคัญ
           การทำขวัญข้าวนั้น เป็นการสร้างขวัญและกำลังใจให้กับชาวนาให้รู้ว่า การทำนาปลูกข้าวของตนนั้น จะไม่สูญเปล่า เพราะพระแม่โพสพเป็นผู้ดูแล และเมื่อมีการเกี่ยวข้าวก็จะมาช่วยกันเกี่ยวข้าว เป็นการสร้างความสมัครสมานสามัคคี และที่สุดคือการร่วมสนุกสนานเมื่อทุกคนเหนื่อยยาก และประสบความสำเร็จด้วยดี
ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ
 พิธีกรรม
           ช่วงแรกเมื่อข้าวตั้งท้อง ชาวนาจะนำตาแหลวไปปักไว้ที่หัวนา และขอบูชาพระแม่โพสพ ให้รับเครื่องสังเวย อันประกอบด้วยกล้วย อ้อย ถั่ว งา ส้ม มัดแขวนไว้กับตาแหลว และนำหมาก พลูจีบ ๑ คำ ใส่กรวยไว้หัวนา เมื่อถึงช่วงเกี่ยวข้าว ก็จะเอาหมาก พลูจีบ ๑ คำ บุหรี่มวน ๑ มวน ไปเชิญพระแม่โพสพ ผู้หญิงจะเกี่ยวข้าว ๑ กำ นำไปบูชาเป็นข้าวแม่โพสพในยุ้ง พร้อมผ้าแดง ผ้าขาว ขนาด ๑ คืบ อย่างละ ๑ ผืนใส่กระบุง

ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ
ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ
         �繻��ླշ�����͡ѹ�����෾�������Ңͧ���ӹҨ㹡�ôźѹ���������١��ż�Ե�ҡ���͹��� ��� " �������ʾ "
         ����ӹҹ�������� ��ЪҪ�����������Ӥѭ���������ʾ ������ѧ�ҡ�������ʾ���Դ�ѵ���š��ҧ�ٴ�ҡѹ���� ���Ǻ�ҹ��Ѻ�Դ��Ҿ�оط�����դ����Ӥѭ����ش �ѧ��鹹ҧ�֧˹�����������ѹ��ҧ�� �����Ң��Ǣͧ��Ǻ�ҹ��ż�Ե��������� ��Ǻ�ҹ�֧��Ŷ����оط���� ���ͧ��ç������Ҫ�Ǻ�ҹ������ѡ�ح�س�ͧ�ҧ �ҡ��鹾�оط��������ҵ����ŧ�����繻����Ҵ仺͡�ҧ ��ҧ��ҡ��索��������� ��СӪѺ������֡�֧�ҧ �ҧ���������������˹ ��Ше�ͧ�ջ����Դ������ͧ��
ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ
        
ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ

����Ѵ���§����������͡����蹨ҡ�鹢���
         �����˵ع���ǹҨ֧�Ӣ�ѭ���� �������֡�֧�ح�س�ͧ����ʾ���֧�ء�ѹ���
       �ԸշӢ�ѭ���� �բ�鹵͹�ѧ���
    1. ��������¡�û�ء�ҧ�ó�����෾��һ�Шӹ�
    2. �ػ�ó����ͧ���� �����ջҡ���� �����ǹ�Թ�ͧ ���ᴧ ������ ����� ���� ᵧ��� ���� �� ����� ������ ����ʧ ����� ��� �����ء �Ӫ� ���ä� ������� ����С� ��鶺 ��ҹ������ ��ҹ���� ���´� ����ᴧ ���¢�� ��� ��� ��ǴԹ ��������

        ��÷Ӣ�ѭ������ 2 ��������� ��÷Ӣ�ѭ����㹹� ��㹢�з���ѧ���������� ��� ��÷Ӣ������駩ҧ �������ѧ������Ǣ�����������
ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ
        
ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ

���§������ѧ�ҡ�����ǹ��Ҽ��ᴴ
        ��÷Ӣ�ѭ����㹹� �բ�鹵͹�ѧ���
    1. �Ǻ�͢�����Ҵ��¡ѹ�ӹǹ 9 ��
    2. �������ҹ���� ����ᴧ ���¢�� ���´�
    3. ¡�����յ�������� � �� �Ѻ���� 9 �� �ҡ���º�������袹�ᴧ ������ �����ء ��� ����� ���� ᵧ��� ��� �� �����ǹ
    4. ��ѧ�ҡ��鹡���ǤӢ�ѭ ����͡���Ǩ�����´� ���¢�� ����ᴧ ��ҹ���� �١�͢��� ���ѹ������� �ͧ㹺���÷����� 3 ��� ( 3 �ѹ ) ¡��鹢ͧ�դ��¡��Ѻ��ҹ��

        ��÷Ӣ�ѭ�������駩ҧ ���駩ҧ�ͧ��ǻѡ�����աͧ���Ƿ�����§�ѹ������º���¡��� " ��� " �ͧ�����㹡�÷Ӣ�ѭ�����բͧ�����繷���������͹�Ѻ��÷Ӣ�ѭ����㹹� �����㹺����ջҡ���¨е�ͧ������������� � ��Դ �բ�鹵͹�ѧ���
    1. ������������͡�������§ 3 ���§ ( ��͢��Ƿ���������ǧ � �١�Ѵ����繡� � ) ���Ҫ����ǡѹ��ҧǧ�������
    3. ���Ӣ�ѭ������Һ��Ӣ�ѭ���� ����͡���Ǩ��Ӵ���ᴧ ���´� ���¢�� �١�ͺ�͢��� 3 ���§ ���ѹ������稾Ը� ����������§��������� ���������Ӿѹ���
ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ

         ���ླա�÷ӹ����� �ʴ��͡�֧�����չ��㨵�͡ѹ ����������С�ê�������ͫ�觡ѹ��Сѹ�����ҧ��Ңͧ���ҡѺ���������շ��� ���ླա�÷ӹ����ҷ�����Դ��ͧ��ҧ�����ҧ������Ф���¹���ŧ
ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ

��ǹҡ��ѧ�͹���Ҩҡ�ŧ
        ��÷������� �������¡�����ҧ��� ����� �ç�Ѻ������������ " rawah "  ���¶֧��������鹷ӡԨ �½���˹��ŧ�ع�ա����˹��ŧ�ç ��觨��������ٻẺ�� ��÷ӹ����� ����Դ��ͻ������ ��з����ҡ���� (��Ӽ�駨ҡ)
        �Ըա�÷ӹ����� �÷����շ����ҡ � �Ӵ��µ��ͧ�����������չ������ӹ� �����餹��蹷� �µ�ŧ������͹� ��ǹ�˭�е�ŧ�ѹ���»ҡ����ա�úѹ�֡��ѡ�ҹ ����Ͷ֧Ĵ�������ǡ����ǹ���Ƿ�赡ŧ�ѹ���������Ңͧ
ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ
        
ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ

���������Ǣ���������
        ��Ҿ�ѧ������к���ɰ�Ԩ��÷ӹ����ҡ������Դ����ª���觼��������� ��м������ҡ��
���ླ�ʧ��ҹ��
ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ
         
ประเพณีทำ ขวัญข้าว ความสำคัญ
           ���ླ��Ǵ�����

ประเพณีทำขวัญข้าวมีจุดประสงค์เพื่ออะไร

พิธีทําขวัญข้าว เป็นพิธีกรรมที่สื่อความหมายให้เห็นคุณลักษณะของคนไทย ที่มีความอ่อนโยน ละเอียดอ่อน อ่อนน้อมถ่อมตนต่อผู้มีพระคุณ และหาโอกาสที่จะแสดงออกถึงความสํานึกกับผู้ที่มีพระคุณ เพราะชาวนาเชื่อว่าผลผลิตที่ได้รับนั้นนอกจากแรงงานและความเพียรของตนเองแล้ว ส่วนหนึ่งเกิดจากการดลบันดาลและการดูแลของแม่โพสพด้วย พิธีกรรมทํา ...

ประเพณีการทำขวัญข้าวมีความเกี่ยวข้องกับอาชีพใดและมีความสำคัญอย่างไร

ชาวนาจะประกอบ “พิธีการทำขวัญข้าว” เมื่อเก็บเกี่ยวเสร็จสิ้นหลังจากช่วงออกพรรษา ซึ่งถือว่าเป็นประเพณีการระลึกถึงคุณของพระแม้โพสพ โดยจะนำข้าวไปกองที่ลานเพื่อนวดข้าว หลังจากนั้นจะทำพิธีเชิญขวัญข้าวสู่ลาน และชาวนาจะนำซังต้นข้าวผูกเป็นหุ่นแม่โพสพ เพื่อทำพิธีเซ่นสังเวยขอให้ผลผลิตครั้งต่อไปอุดมสมบูรณ์

ประเพณีทำขวัญข้าวของไทยเกิดจากปัจจัยใดเป็นสำคัญ

เป็นการบวงสรวงแม่โพสพ โดยเชื่อว่าถ้าข้าวมีขวัญสิงอยู่ประจำ ต้นข้าวก็จะงอกงามสมบูรณ์ให้ผลสูง ไม่มีโรคภัยเบียดเบียนหรือเฉาตาย ในจังหวัดพัทลุงบางตำบล จะมีการรวมกันทำขวัญข้าวที่วัด เรียกว่า ทำขวัญข้าวใหญ่ โดยวัดจัดให้มีการกองข้าวเลียงขึ้น เมื่อชาวบ้านนำข้าวเลียงมาบริจาควัด ทางวัดจะเก็บรวบรวมไว้ แล้วกำหนดวันทำขวัญข้าวใหญ่ ...

ประเพณีทำขวัญข้าวทำอะไรบ้าง

ประเพณีบายศรีสู่ขวัญข้าว คือก่อนที่จะนำข้าวที่นวดแล้วไปเก็บที่ยุ้งฉาง จะมีการทำบุญนิมนต์พระสงฆ์มาสวดเพื่อให้เกิดความเป็นศิริมงคล โดยอัญเชิญรูปหล่อแม่โพสพมาไว้ตรงกลางประรำพิธี เพื่อประกอบพิธีสงฆ์ พิธีบายศรี โดยหมอขวัญ หลังจากนั้นก็เป็นการละเล่นพื้นบ้านและร่วมรับประทานอาหารร่วมกัน และจัดทำขึ้นเพื่อเป็นการบูชาพระแม่โพสพ ...