ท่านผู้หญิงแผ้ว กำลังสอนท่ารำ ในการแสดงโขนรามเกียรติ์. Show
เพื่อเชิดชูเกียรติ นาฏยาจารย์ 5 แผ่นดิน ท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (นาฏศิลป์ไทย) คนแรกของประเทศไทย และสานต่อเจตนารมณ์ในการอนุรักษ์นาฏศิลป์ไทย พร้อมทั้งให้การช่วยเหลือเหล่านาฏศิลปินอาวุโส กองทุนท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี, ทายาท, ศิษยานุศิษย์ จึงร่วมกับ สำนักการสังคีต กรมศิลปากร จัดการแสดงนาฏศิลป์ไทยในโอกาสรำลึก “109 ปีชาตกาล ท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี” ซึ่ง เพชรพริ้ง สารสิน หลานยายท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี เผยว่า การจัดการแสดงในครั้งนี้ทางกรมศิลป์เป็นผู้ริเริ่มร่วมกับทายาท เพื่อแสดงผลงานการประดิษฐ์ท่ารำของคุณยาย (ท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี) พร้อมทั้งสืบสานความงดงามของนาฏศิลป์ไทยให้คนรุ่นหลังได้เห็น และก่อนท่านจะเสียชีวิต ท่านตั้งกองทุนเพื่อช่วยเหลือนาฏศิลปินอาวุโส ซึ่งเวลาเจ็บป่วย หากไม่มีลูกหลานดูแลจะลำบาก รายได้จากการจัดงานนี้ จึงนำไปสมทบเข้ากองทุนดังกล่าว เพื่อเป็นสวัสดิการแก่นาฏศิลปินอาวุโส
ท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนีประวัติท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี (25 ธันวาคม พ.ศ. 2446 - 24 กันยายน พ.ศ. 2543) ศิลปินแห่งชาติประจำปี พ.ศ. 2528ท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี มีนามเดิมว่า แผ้ว สุทธิบูรณ์ เกิดที่จังหวัดฉะเชิงเทรา เป็นบุตรของนาย เฮง และนางสุทธิ สุทธิสมบูรณ์ ได้เข้าถวายตัวในสมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมหลวงนครราชสีมา ในพระตำหนักวังสวนกุหลาบตั้งแต่อายุ 8 ปี รับการฝึกหัดนาฏศิลป์กับ เจ้าจอมมารดาวาด (ท้าววรจันทร์) และเจ้าจอมมารดาเขียน ในรัชกาลที่ 4 เจ้าจอมมารดาทับทิม ในรัชกาลที่ 5 ต่อมาเป็นที่โปรดปรานของเจ้าฟ้าอัษฏางค์เดชาวุธ ทรงขอท่านไปเป็นชายา มีนามว่า "หม่อมแผ้ว นครราชสีมา" พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระมหากรุณารับท่านไว้ในตำแหน่งสะใภ้หลวง หลังจาก สมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมหลวงนครราชสีมา ประชวรด้วยพระโรคพระวักกะ(ไต)อักเสบ สิ้นพระชนม์ที่พระตำหนักวังสวนกุหลาบ พระราชวังดุสิต เมื่อวันที่ 9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2467 พระชนมายุได้ 36 พรรษา โดยไม่มีพระโอรสและพระธิดา ขณะนั้นหม่อมแผ้วมีอายุได้ 21 ปีต่อมาท่านผู้หญิงแผ้วจึงสมรสใหม่กับ หม่อมราชวงศ์ตัน สนิทวงศ์ (พลตรี หม่อมสนิทวงศ์เสนี) ได้ติดตามติดตามสามีซึ่งรับราชการเป็นทูตทหารไปประจำที่ประเทศฝรั่งเศส ประเทศอังกฤษ ประเทศอิตาลี จนได้รับการแต่งตั้งเอกอัครราชทูตไทย ประจำประเทศโปรตุเกสด้วยความที่เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านนาฏศิลป์ไทย นายธนิต อยู่โพธิ์ หัวหน้ากองการสังคีต กรมศิลปากร ได้เรียนเชิญให้ท่านผู้หญิงช่วยปรับปรุงฟื้นฟู และวางรากฐานด้านการละคร การรำ ให้กับกรมศิลปากร ท่านเป็นผู้ออกแบบท่ารำ เป็นผู้ฝึกสอน และอำนวยการฝึกซ้อมการแสดงโขน ละคร ฟ้อนรำ ต่างๆ เป็นจำนวนมาก (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({}); ท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี ได้รับการคัดเลือกให้เป็นศิลปินแห่งชาติ ประจำปี พ.ศ. 2528ท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี มีบุตรธิดากับพลตรี หม่อมสนิทวงศ์เสนี จำนวน 4 คน คือหม่อมหลวงแต้ว สนิทวงศ์หม่อมหลวงนวลผ่อง สนิทวงศ์ (ท่านผู้หญิงนวลผ่อง เสนาณรงค์) สมรสกับ พลเอกแสวง เสนาณรงค์พ.ต.อ. (พิเศษ) หม่อมหลวงเติม สนิทวงศ์ สมรสกับ นางโสภี โชติกพุกกณะหม่อมหลวงตวง สนิทวงศ์ สมรสกับ หม่อมเจ้าหญิงรังษีนภดล ยุคลท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี ถึงแก่กรรมเมื่อ 24 กันยายน พ.ศ. 2543 อายุ 98 ปีผลงาน-วันเดือนปีเกิด25ธันวาคม2446ประเภทนักแสดงศิลปินแห่งชาติครั้งแรกในประวัติศาสตร์ ศิลปินแห่งชาติผู้ที่ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ของชาติไทย และได้รับการบันทึกเกียรติประวัติไว้มีดังนี้  นายเฟื้อ หริพิทักษ์ ๑. นายเฟื้อ หริพิทักษ์ ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ พุทธศักราช ๒๕๒๘ เกิด เมื่อวันที่ ๒๒ เมษายน พ.ศ. ๒๔๕๓ ที่จังหวัดธนบุรี (ถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ ๑๙ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๓๖) ชีวิตครอบครัว สมรสกับ หม่อมราชวงศ์ถนอมศักดิ์ กฤดากร มีบุตร ๑ คน การศึกษา มัธยมศึกษาปีที่ ๖ โรงเรียนวัดราชบพิธ หลังจากนั้นศึกษาต่อแผนกจิตรกรรม ประเทศอินเดีย การทำงาน
รับราชการเป็นอาจารย์สอนศิลปะรุ่นแรกของมหาวิทยาลัยศิลปากร และเป็นประธานโครงการคัดลอกจิตรกรรมฝาผนัง อุโบสถ วัดประดู่ทรงธรรม จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ผลงานศิลปะของนายเฟื้อ หริพิทักษ์ การสร้างสรรค์ผลงานศิลปะ เป็นศิลปินที่รักและเข้าใจในจิตรกรรมไทยอย่างลึกซึ้ง ด้วยการค้นหาแนวทางสร้างสรรค์ ให้เหมาะกับการแสดงออกทางด้านจิตรกรรมที่มีลักษณะเฉพาะตน ในการถ่ายทอดสภาพแวดล้อม บรรยากาศ แสง-เงา ประกอบกับความคิดคำนึงเรื่องสีสันที่เป็นลักษณะตามสายสกุลศิลปะยุโรป (อิตาลี) ใช้การสะบัดฝีแปรงที่รวดเร็ว นายเฟื้อ หริพิทักษ์ ได้รับการยกย่องเป็น "ครูใหญ่ในวงการศิลปะ" ได้สร้างสรรค์ผลงานจิตรกรรม จนได้รับการยกย่องเป็นศิลปินชั้นเยี่ยม สาขาจิตรกรรม นอกจากนี้ ยังได้รับเกียรติให้เข้าร่วมเป็นกรรมการตัดสินการแสดงศิลปกรรมแห่งชาติ ผลงานจิตรกรรม และภาพลายเส้นของท่าน เป็นผลงานที่ก้าวหน้า มีคุณค่าสูง ให้ความประทับใจแก่ผู้ชม และส่งอิทธิพลต่อศิลปินรุ่นหลัง มีการแสดงผลงานทางศิลปะหลายครั้ง ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ผลงานศิลปะของนายเฟื้อ หริพิทักษ์ ผลงานดีเด่น/ผลงานที่สร้างชื่อเสียง ภาพบุพการีหรือคุณยายของฉัน หรือคุณยายกับอีสี (แมว) และภาพนางแบบ (องค์ประกอบ) ๒. นายมนตรี ตราโมท ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง พุทธศักราช ๒๕๒๘ เกิด เมื่อวันที่ ๑๗ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๔๓ ที่จังหวัดสุพรรณบุรี (ถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ ๖ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๓๘) นายมนตรี ตราโมท การศึกษา มัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนพรานหลวง ในพระบรมราชูปถัมภ์ และเข้าศึกษาในคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และการเมือง สอบได้ภาคที่ ๓ ต่อมาได้รับพระราชทานปริญญาอักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ จากมหาวิทยาลัยศิลปากร ปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ บ้านโสมส่องแสง (พิพิธภัณฑ์บ้านครูมนตรี ตราโมท) ตั้งอยู่ที่ ถนนติวานนท์ ๓ ซอยพิชยนันท์ ๒ ตำบลตลาดขวัญ อำเภอเมืองฯ จังหวัดนนทบุรี การทำงาน รับราชการที่กรมพิณพาทย์หลวง กรมมหรสพ สมัยรัชกาลที่ ๖ เกษียณอายุราชการในตำแหน่งศิลปินพิเศษ หัวหน้าแผนกดุริยางค์ไทย กรมศิลปากร ต่อมาดำรงตำแหน่งผู้เชี่ยวชาญดนตรีไทย กรมศิลปากร จนถึงแก่กรรม
การสร้างสรรค์ผลงานศิลปะ เป็นผู้ที่ได้รับการยกย่องว่าเป็นอัจฉริยศิลปินที่มีความรู้ความสามารถแตกฉาน ทั้งทางด้านดุริยางค์ วรรณคดี ดนตรีปี่พาทย์ โดยเฉพาะการบรรเลงระนาดทุ้ม เป็นผู้ถวายการครอบประสิทธิ์ประสาทวิชาดนตรีไทย และถวายความรู้ ด้านวิชาการดนตรีไทยแด่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มีผลงานการประพันธ์เพลงไทยกว่า ๒๐๐ เพลง ทั้งประเภทเพลงโหมโรง เพลงเถา เพลงสามชั้น เพลงสองชั้น เพลงดนตรีประวัติศาสตร์ไทย เพลงระบำ เพลงรำวงมาตรฐาน งานประพันธ์ทางร้องและงานบรรจุเพลงในบทละคร รวมทั้งยังมีความรู้ทางโน้ตสากลและดนตรีสากลอีกด้านหนึ่งด้วย นอกจากนี้ ยังแต่งบทร้อง ทั้งเพลงตับและเพลงเถา การแต่งกวีนิพนธ์ทั้งเรื่องสั้นและเรื่องยาว บทโทรทัศน์ บทละคร แต่งตำราดุริยางคศิลป์ไทย การละเล่นของไทย ประวัติศาสตร์การดนตรีไทย การละครไทย และสร้างหลักสูตรสาขาดนตรีและนาฏศิลป์ไทย ให้แก่โรงเรียนนาฏศิลป ผลงานดีเด่น/ผลงานที่สร้างชื่อเสียง ได้แก่ เพลงโสมส่องแสง เพลงเถา เพลงม่านมงคล เพลงวันชาติ เพลงงามแสงเดือน ท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี ๓. ท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง พุทธศักราช ๒๕๒๘ เกิด เมื่อวันที่ ๒๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๔๖ ที่จังหวัดฉะเชิงเทรา (ถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ ๑๗ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๔๓)
การสร้างสรรค์ผลงานศิลปะ เป็นผู้รอบรู้ในศิลปวิทยาการด้านนาฏศิลป์ เสมือนศูนย์รวมศิลปวัฒนธรรมไทย ผู้เชี่ยวชาญในตำราฟ้อนรำ สืบมาแต่สมัยโบราณ และมีความเชี่ยวชาญพิเศษในการคิดค้นประดิษฐ์ลีลาท่ารำ ให้เหมาะสมกับยุคสมัย และดำเนินไปโดยถูกต้องตามระเบียบแบบแผน อันมีมาแต่โบราณ ไม่ว่าจะเป็นท่วงท่า ท้าวพญามหากษัตริย์ ขุนนาง และบุคคลสำคัญ ตลอดจนท่าทางของสัตว์ต่างๆ โดยสามารถคิดลีลาท่ารำได้อย่างงดงาม และเหมาะสมกับบทบาท นอกจากนี้ยังมีผลงาน การประพันธ์บทสำหรับแสดง ทั้งโขนและละคร การแสดงนาฏศิลป์ไทย "ลาวกระทบไม้" ซึ่งลีลาท่ารำส่วนหนึ่ง เป็นการคิดประดิษฐ์ของท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี ผลงานดีเด่น/ผลงานที่สร้างชื่อเสียง ได้แก่การคิดประดิษฐ์ท่ารำสุโขทัย ท่ารำที่ปรับปรุงมาจากการแสดงละครตอนหนึ่ง ในเรื่องอิเหนา ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ พุทธศักราช ๒๕๒๘ เกิด เมื่อวันที่ ๒๐ เมษายน พ.ศ. ๒๔๕๔ ที่จังหวัดสิงห์บุรี (ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อวันที่ ๙ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๓๘) การศึกษา ปริญญาตรีเกียรตินิยม (B.A. Honours) สาขาปรัชญา การเมือง และเศรษฐศาสตร์ ปริญญาโท (M.A. Oxon) มหาวิทยาลัยออกซฟอร์ด ประเทศอังกฤษ
การทำงาน เริ่มรับราชการที่กรมสรรพากร กระทรวงการคลัง ผู้จัดการธนาคารไทยพาณิชย์สาขาลำปาง และอดีตนายกรัฐมนตรี (พ.ศ. ๒๕๑๘-๒๕๑๙)
การสร้างสรรค์ผลงานศิลปะ เป็นผู้ที่มีความรู้ความสามารถหลายบทบาท ทั้งในฐานะนักการเมือง นักการธนาคาร นักพูด นักเขียน และเป็นผู้ริเริ่มก่อตั้งคณะโขนนักศึกษาธรรมศาสตร์ จนได้รับการยกย่องเป็นปราชญ์ของเมืองไทยที่ชาวต่างประเทศ ให้การยอมรับ ส่วนการสร้างสรรค์ผลงานทางด้านวรรณศิลป์ หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช มีผลงานหนังสือและบทความ โดยมีลีลาการเขียนบทความที่มีความรู้และความสามารถในการใช้ภาษาไทย ความรู้ในเรื่องศิลปะ วรรณคดี วัฒนธรรม รวมทั้งปรัชญาทางศาสนาและการเมืองของตะวันออกและตะวันตกมาประกอบการเขียน หัวข้อของบทความ ชี้ให้เห็นถึงความหลากหลายในแนวความคิดและความรู้ แสดงถึงอัจฉริยภาพของผู้เขียนในฐานะนักคิดนักเขียน และยังสะท้อนให้เห็นสภาพสังคมไทยที่ผ่านมา ในหลายๆ ด้าน ผลงานดีเด่น/ผลงานที่สร้างชื่อเสียง เช่น ไผ่แดง สี่แผ่นดิน บันเทิงเริงรมย์ สงครามเย็น คนรักหมา กาเหว่าที่บางเพลง ฯลฯ ข้อใดเป็นผลงานการประดิษฐ์ท่ารำของท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนีการแสดงนาฏศิลป์ไทย "ลาวกระทบไม้" ซึ่งลีลาท่ารำส่วนหนึ่ง เป็นการคิดประดิษฐ์ของท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี ผลงานดีเด่น/ผลงานที่สร้างชื่อเสียง ได้แก่การคิดประดิษฐ์ท่ารำสุโขทัย ท่ารำที่ปรับปรุงมาจากการแสดงละครตอนหนึ่ง ในเรื่องอิเหนา
ท่านผู้หญิงแพ้ว สนิทวงศ์เสนี มีความสำคัญต่อการแสดงนาฏศิลป์ไทยอย่างไรท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี (สกุลเดิม สุทธิบูรณ์; 25 ธันวาคม พ.ศ. 2446 – 24 กันยายน พ.ศ. 2543) เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านนาฏศิลป์ไทย ทั้งยังเป็นผู้คิดค้นท่ารำใหม่โดยยึดระเบียบแบบแผนตามประเพณีโบราณ และมีความสามารถในการประพันธ์บทโขนละคร เคยเป็นหม่อมในสมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมหลวงนครราชสีมา ถือเป็นหญิง ...
ท่านผู้หญิงแผ้วสนิทวงศ์เสนีได้ฝึกหัดนาฏศิลป์ที่ใดท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี มีความรักด้านการรําละครมาตั้งแต่ วัยเยาว์ ท่านได้รับการฝึกหัดอบรม ด้านละครขณะอยู่ในวังสวนกุหลาบ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้า ฟ้าอัษฏางค์เดชาวุธ กรมหลวง นครราชสีมา ได้ส่งท่านผู้หญิงไป ฝึกหัดนาฏศิลป์กับครูผู้ทรงคุณวุฒิใน ราชสํานักจนมีความรู้ความสามารถ ออกแสดงเป็นตัวละครเอกในโอกาส แสดงถวาย ...
ท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี เรียนจบหลักสูตรวิชาสามัญจากที่ใดท่านผู้หญิงแผ้วสำเร็จการศึกษาวิชาสามัญจากโรงเรียนในวังสวนกุหลาบ และสำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาปีที่ 3 (ม.ศ. 3) จากโรงเรียนประชาพิทยากร นอกจากนี้เธอยังมีความรู้ด้านภาษาฝรั่งเศสจากภคินีที่โรงเรียนพระหฤทัยคอนแวนต์ และศึกษาภาษาอังกฤษจากคุณหญิงดอรีส ราชานุประพันธ์ ทั้งมีความรู้ด้านมารยาททางสังคมและการปฏิบัติตน
|
ท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี มีผลงานทางนาฏศิลป์ใดบ้าง
กระทู้ที่เกี่ยวข้อง
ลิขสิทธิ์ © 2024 th.ketajaman Inc.
