ความ ปลอดภัย ใน การ ทํา งาน เกี่ยว กับ เครื่องจั

ความปลอดภัยในการทำงาน

ความปลอดภัยในการทำงาน หมายถึง ความปลอดภัยและสุขภาพอนามัยที่ดีในการทำงานของผู้ประกอบอาชีพในสาขาต่างๆ
ในที่นี้
จริงๆแล้วมาจากคำภาษาอังกฤษที่ว่า "Occupational Safety and Health" ผู้ประกอบอาชีพในโรงเรียน ได้แก่ ผู้บริหาร
ครู นักเรียน 
เจ้าหน้าที่ด้านต่างๆ ลูกจ้าง คนงาน ยาม เป็นต้น แต่จริงๆ แล้ว ผู้ที่ต้องมีส่วนเข้ามาเกี่ยวข้อง หรือได้รับผลกระทบ
โดยตรง
ในด้านความปลอดภัยในการทำงาน โดยเฉพาะที่เกี่ยวกับนักเรียนความปลอดภัยในการทำงานเป็นสิ่งสำคัญที่พนักงาน
ต้องตระหนักและพึงระลึกถึงตลอดเวลาที่ปฏิบัติงาน
เพราะหากเกิดอุบัติเหตุจะนำมาซึ่งความสูญเสียทั้งต่อชีวิตและทรัพย์สิน

ความ ปลอดภัย ใน การ ทํา งาน เกี่ยว กับ เครื่องจั

ความปลอดภัย หมายถึง การที่ร่างกายปราศจากอุบัติภัยหรือทรัพย์สินปราศจากความเสียหายใดๆ เป็นสิ่งที่มนุษย์หรือสัตว์
ต้องการความปลอดภัยทั้งสิ้น 
ความปลอดภัยจะเป็นประโยชน์มากหรือน้อยเพียงใดขึ้นอยู่กับการปฏิบัติหรือการกระทําของตนเอง

 ความปลอดภัยในโรงงาน คือ สภาพที่ปลอดภัยจากอุบัติภัยต่าง ๆ อันจะเกิดแก่ร่างกายชีวิต หรือ ทรัพย์สินในขณะปฏิบัติงานในโรงงาน
ซึ่งก็คือสภาพการทํางานที่ถูกต้องโดยปราศจาก อุบัติเหตุในขณะทํางานนั่นเอง อุบัติเหตุ อาจนิยามได้ว่า คือเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างไม่พึงประสงค์
ในระหว่างการทํางานและมีผลไปขัดขวางหรือก่อผลเสียหายแก่การทํางานนั้นในโรงงานต่าง ๆ นั้นย่อมจะเกิดอุบัติเหตุกับระบบต่าง ๆ ได้มาก
อาทิ เครื่องจักรเครื่องกล ระบบไฟฟ้า ระบบขนส่งหรือขนถ่ายวัสดุ เครื่องมือกล วัตถุดิบ สารเคมี สารไวไฟ ฯลฯ อุบัติเหตุที่เกิดแก่ชีวิตร่างกาย 
จากสถิติที่ประเมินมาพบว่าอุบัติเหตุที่เกิดแก่ร่างกายของคนงานคิดเป็นเปอร์เซ็นต์ความถี่บ่อย ๆ ครั้งในการเกิดดังนี้

สาเหตุของการเกิดอุบัติเหตุ สาเหตุจากการกระทําที่ไม่ปลอดภัย ได้แก่

•สาเหตุของการเกิดอุบัติเหตุ สาเหตุจากการกระทําที่ไม่ปลอดภัย ได้แก่
•การกระทําไม่ถูกวิธีหรือไม่ถูกขั้นตอน
•ความประมาท พลั้งเผลอ เหม่อลอย
•การมีนิสัยชอบเสี่ยง
•การไม่ปฏิบัติตามกฎระเบียบความปลอดภัยในการทํางาน
•การทํางานโดยไม่มีอุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคล
•การแต่งกายไม่เหมาะสม
•การทํางานโดยสภาพร่างกายและจิตใจไม่ปกติ เช่น เมาค้าง ป่วย

ความ ปลอดภัย ใน การ ทํา งาน เกี่ยว กับ เครื่องจั

สาเหตุของการเกิดอุบัติเหตุ สาเหตุจากสภาพการณ์ที่ไม่ปลอดภัย ได้แก่

•ส่วนที่เป็นอันตรายหรือส่วนที่เคลื่อนไหวไม่มีอุปกรณ์ป้องกันอันตราย
•การวางผังไม่ถูกต้อง วางสิ่งของไม่เป็นระเบียบ
•พื้นโรงงานขรุขระเป็นหลุมบ่อ
•พื้นโรงงานมีเศษวัสดุ น้ำมัน น้ำบนพื้น
•สภาพการทํางานไม่ปลอดภัย เช่น เสียงดัง อากาศร้อน ฝุ่นละออง
•เครื่องมือ เครื่องจักร อุปกรณ์ชํารุด
•ระบบไฟฟ้า อุปกรณ์ไฟฟ้าชํารุด

การป้องกันก่อนการเกิดอุบัติเหตุ คือ การป้องกันหรือมีการเตรียมการล่วงหน้า เพื่อไม่ให้เกิดอุบัติเหตุ โดยมีหลักการต่างๆ เช่น 

หลักการ 5 ส. สู่การป้องกันอุบัติเหตุ เช่น
•สะสาง หมายถึงการแยกแยะงานดี-งานเสีย ใช้-ไม่ใช้
•สะดวก หมายถึงการจัดการ จัดเก็บให้เป็นระเบียบเป็นหมวดหมู่
•สะอาด หมายถึงการทำความสะอาดเครื่องมือ เครื่องจักรอุปกรณ์ สถานที่ก่อนและหลังการใช้งาน
•สุขลักษณะ หมายถึงผู้ปฎิบัติงานต้องรักษาสุขอนามัยของตัวเอง เครื่องมือ และสถานที่
•สร้างนิสัย หมายถึงการสร้างนิสัยที่ดี

กฎ 5 รู้
•รู้ งานที่ปฏิบัติว่ามีอันตรายอย่างไร มีขั้นตอนการทำงานอย่างไร

•รู้ การเลือกใช้เครื่องมือ เครื่องจักร อุปกรณ์

•รู้ วิธีการใช้เครื่องมือ เครื่องจักร อุปกรณ์

•รู้ ข้อจำกัดการใช้เครื่องมือ เครื่องจักร อุปกรณ์

•รู้ วิธีการบำรุงรักษาเครื่องมือ เครื่องจักร อุปกรณ์

ความ ปลอดภัย ใน การ ทํา งาน เกี่ยว กับ เครื่องจั

Visitors: 102,778

������ӹҨ�������㹢�� 2 (7) ��觻�С�Ȣͧ��л���ѵ� ��Ѻ��� 103 ŧ�ѹ��� 16 �չҤ� 2515 ��з�ǧ��Ҵ�¨֧��˹����ʴԡ������ǡѺ�آ�Ҿ͹������Ф�����ʹ�������Ѻ�١��ҧ��� �ѧ���仹��

���������

��� 1 㹻�С�ȹ��

�����ͧ�ѡÔ ���¤������ ��觷���Сͺ���ª����ǹ���ª������Ѻ����͡��Դ��ѧ�ҹ ����¹�����ŧ ��Ҿ��ѧ�ҹ �����觾�ѧ�ҹ ��駹�� ���¡��ѧ��� �͹�� ������ԧ �� ��� 俿�� ���;�ѧ�ҹ��� ���ҧ����ҧ˹�� �����������ҧ����ѹ ������¤�������֧ ����ͧ�ػ�ó������� ����� ��¾ҹ ��� ����� ���������蹷��ӧҹ����ѹ��ѹ �������֧����ͧ��͡Ŵ���

������͹�Ӕ ���¤������ �Ҫ�Ы�����ҧ������ͼ�Ե�͹�� ����դ����ѹ�٧���Ҥ����ѹ�ͧ����ҡ�Ȼ���

���¨�ҧ� ���¤������ ����觵�ŧ�Ѻ�١��ҧ��ҷӧҹ�¨��¤�Ҩ�ҧ��� ������¤�������֧��������Ѻ �ͺ�������ӧҹ᷹��¨�ҧ 㹡óշ���¨�ҧ�繹ԵԺؤ�� ���¤�����Ҽ�����ӹҨ��зӡ��᷹�ԵԺؤ�� ��� ������¤�������֧ ��������Ѻ�ͺ�������ӧҹ᷹������ӹҨ��зӡ��᷹�ԵԺؤ��

��١��ҧ� ���¤������ ����觵�ŧ�ӧҹ������¨�ҧ�����Ѻ��Ҩ�ҧ�����Ҩ��繼���Ѻ��Ҩ�ҧ���µ��ͧ ���������� ������¤�������֧�١��ҧ��Ш�����١��ҧ���Ǥ��� ���������֧�١��ҧ��觷ӧҹ����ǡѺ�ҹ��ҹ

��١��ҧ��ШӔ ���¤������ �١��ҧ��觹�¨�ҧ��ŧ��ҧ����繡�û�Ш�

��١��ҧ���Ǥ��ǔ ���¤������ �١��ҧ��觹�¨�ҧ��ŧ��ҧ�������繡�û�Ш� ���ͷӧҹ�ѹ���ѡɳ��繤��駤��� �繡�è� ������仵��Ĵ١��

��Ǵ 1
���������ͧ�ѡ÷����


��� 2 ����¨�ҧ�Ѵ����١��ҧ��觷ӧҹ����ǡѺ����ͧ�ѡ���������ǡ �ا��� ��蹵� ˹�ҡҡ����ͧ��ͧ�ѹ���§ �ͧ��Ҿ���ҧ������ ��������ͧ��ͧ�ѹ�ѹ������ǹ�ؤ����� � �����Ҿ����ѡɳТͧ�ҹ ��������������º��Ժѵԧҹ�ͧʶҹ��Сͺ��õ�ʹ���ҷ���١��ҧ��Ժѵԧҹ���

��� 3 ����¨�ҧ�����١��ҧ����������ͧ������������º���� �Ѵ��� ���Ҵ������ 㹡óշ��ӧҹ����ǡѺ��� ��俿�� �е�ͧ����١��ҧ�������ͧ��������������¡���

��� 4 ����¨�ҧ����������١��ҧ����ռ�����Թ����� ��������Ǻ���ͷ����ҧ˹�����ҧ����������ѡɳз���ʹ��� ��������������ͧ��дѺ��蹷���Ҩ������§�Ѻ���˹�������� ��ҷӧҹ����ǡѺ����ͧ�ѡ�

��� 5 ����¨�ҧ�Ѵ������ػ�ó����ͻ�ͧ�ѹ�ѹ���¨ҡ����ͧ�ѡ� �ѧ���仹��

(1) ����ͧ�ѡ÷�����ѧ�ҹ俿�� ��ͧ����´Թ���ͻ�ͧ�ѹ�����俿�����ǵ���ҵðҹ���ͤ�����ʹ��·ҧ俿�Ңͧ�ӹѡ�ҹ��ѧ�ҹ��觪ҵԷء����ͧ

(2) ����ͧ�ѡ÷�����ѧ�ҹ俿�� ��ͧ�����俿���������ͧ�ѡ��½ѧ�Թ�����Թŧ�Ҩҡ����٧ ��駹������� ����������俿��������º���� ����������俿�Ҫ�Դ����թ�ǹ�����繾����

(3) ����ͧ�ѡ�����Ѻ�����ѵ�ث������˹ѡ�����§ ���Դ��駵�ǹ��˹ѡ�����§����٧��������м�黯Ժѵԧҹ������� �����������Դ�ѹ�������黯Ժѵԧҹ �������Ѵ������ͧ��ͧ�ѹ���ҧ˹�����ҧ�����դ�����ʹ��µ���١��ҧ ��Ше�ͧ��������俿�����������բͧ���˹ѡ�����§

(4) ����ͧ�ѡ�����Ѻ�����ѵ�������������º ��ͧ�շ��ѡ�������շ���ͺ��ͧ�ѹ���������º��������

(5) ����ͧ�ѡ�����Ѻ�����ѵ��������ͻ�͹ ��ͧ������ͧ��ͧ�ѹ������鹨ҡ���������ͨѴ ������ͧ��͹�ѵ��᷹���

(6) ����ͧ�ѡ÷�����ѧ�ҹ俿�һ������͵Ѵ�ѵ�ط������ͻ�͹ ��ͧ����Ե���ͧ�����ҧ�ѹ��������黯Ժѵԧҹ ��ͧ�Դ��Ե�������ѹ����ͧ���

(7) ����ͧ�ѡê�Դ�ѵ��ѵ� ��ͧ��������ͧ���»Դ �Դ �����Ե���ѵ��ѵԵ����ѡ�ҡ� ��� ������ͧ��ͧ�ѹ��������˹�����㴡�з���Ե�� ���˵��������ͧ�ѡ÷ӧҹ���������

(8) ����ͧ�ѡ÷���ա�ö��·ʹ��ѧ�ҹ������� ��¾ҹ ����� ������ ��ͧ�յ��ç�����˹��� ��ͺ��ǹ�����ع�������ǹ�觶��¡��ѧ����Դ�Դ �����ǹ�����ع��������ǹ�觶��¡��ѧ�٧�����ͧ���� ��ͧ�յ��ç �������������˹����٧����ӡ����ͧ���á����������Դ�Դ

����Ѻ��¾ҹ�ǹ��·���դ������������¡��������������Ժ���õ�͹ҷ� ������¾ҹ����ժ�ǧ����Թ����������� ������¾ҹ�����ҧ��������Ժૹ������������¾ҹ�� ��ͧ�շ���ͺ�ͧ�Ѻ����Դ��������

(9) �������ǧ��͹�����Ѻ����ͧ�ѡë���Ҩ���ѹ���µ�ͼ�黯Ժѵԧҹ���ͧ�շ���ͺ ���������ǹ����٧�Թ���Ҿ�����������

(10) ����ͧ�ѡ÷����������ͧ�Ѻ �� �����觼������ ��ͧ������ͧ�Դ�ѧ��С������� ����ѵ��㹢����ҹ

��� 6 ��͹��õԴ������ͫ�������ͧ�ѡ� ��������ͧ��ͧ�ѹ�ѹ���¢ͧ����ͧ�ѡ� ����¨�ҧ�ӻ��»Դ��С����� � ����dz�Դ������ͫ����� �������ǹ���������Դ��Ե���������Ե�����

��� 7 ����¨�ҧ��������١��ҧ�ӧҹ����ǡѺ����ͧ��͡� (Mechanical Equipment) �ѧ���仹��

(1) �ء�ѹ��͹������ͧ��͡��͡�� ��ͧ��Ǩ���������������ͧ��͡Ź���������Ҿ���������л�ʹ���

(2) ����ͧ��͡ŷ����Ѻ����͹��ͧ����Ҿ�������ҹ����ö�ͧ��繢�ҧ��ѧ�� ���������ѭ�ҳ���§��͹ �����ռ��͡�ѭ�ҳ����Ͷ����ѧ

(3) ����ö¡ ö��鹨�� ��������ͧ�������Ѻ¡��� � ��黯Ժѵԧҹ�����������ػ�ó�俿�ҷ���ա����俿��������������ҧ����ʹ��� �������˹�������Ǵ俿�� �����

�. ����ἧ��ǹ��������ҧ��ǹ����ա����俿�ҡѺ����ͧ��͡Ź��

�. ����ͧ��͡Ź��������´Թ������º��������

�. �թ�ǹ�������ҧ�� ����

�. ���ҵá�ä�����ʹ���㹡��������ͧ��͡Ź�������ǡѺ����ա����俿������

��� 8 ����������¨�ҧ�������������١��ҧ������ͧ��͡ŷӧҹ�Թ���ҾԡѴ������Ե��˹��������Ѻ����ͧ��͡Ź��

��� 9 ����¨�ҧ�Ѵ����շҧ�Թ��� �͡ �ҡ�������Ѻ��Ժѵԧҹ����ǡѺ����ͧ�ѡ� �դ������ҧ�����¡��� Ỵ�Ժૹ������

��� 10 ����¨�ҧ�Ѵ������ �͡��� ��������ʴ�ࢵ�ѹ���� � ����駢ͧ����ͧ�ѡ� ����ࢵ�������ͧ�ѡ÷ӧҹ����Ҩ���ѹ���� ���Ѵਹ�ء���

��Ǵ 2

������ʹ�������ǡѺ�����͹��

¡��ԡ �¢�� 2 ��觻�С�ȡ�з�ǧ��Ҵ�� ����ͧ ������ʹ���㹡�÷ӧҹ����ǡѺ���͹�� ŧ�ѹ��� 21 ���Ҥ� �.�. 2535

��Ǵ 3
��ä�����ͧ������ʹ�����ǹ�ؤ��

��� 19 ����¨�ҧ�Ѵ����١��ҧ��觷ӧҹ����ǡѺ�ҹ����������Чҹ�����俿�� �����蹵�Ŵ�ʧ���� ��кѧ˹��Ŵ�ʧ �ا���˹ѧ �ͧ��Ҿ���ҧ���������蹻Դ˹��͡�ѹ��С��� ��ʹ���ҷ���١��ҧ�ӧҹ

��� 20 ����¨�ҧ�Ѵ����١��ҧ��觷ӧҹ����ǡѺ�ҹ�Ѻ���ͽ����д����Թ������ �����蹵� ����˹�ҡҡ��Դ�� �ا��ͼ�� ����ͧ��Ҿ���ҧ������ ��ʹ���ҷ���١��ҧ�ӧҹ

��� 21 ����¨�ҧ�Ѵ����١��ҧ��觷ӧҹ����ǡѺ�ҹ��֧���� ��֧��� �ҹ������ �ҹ����� �ҹ�Ѵ���� �����蹵�����˹�ҡҡ��Դ�� �ا��ͼ�� �ͧ��Ҿ���ҧ������ ��ʹ���ҷ���١��ҧ�ӧҹ

��� 22 ����¨�ҧ�Ѵ����١��ҧ��觷ӧҹ����ǡѺ�ҹ�������� �����蹵Ҫ�Դ�� �ا��ͼ�� ����ͧ��Ҿ���ҧ ������ ��ʹ���ҷ���١��ҧ�ӧҹ

��� 23 ����¨�ҧ�Ѵ����١��ҧ��觷ӧҹ����ǡѺ�ҹ�غ���� ����ا����ҧ����ͧ��Ҿ���ҧ������ ��ʹ���ҷ���١��ҧ�ӧҹ

��� 24 ����¨�ҧ�Ѵ����١��ҧ��觷ӧҹ����ǡѺ�ҹ���� ����ا��ͼ�� ����ͧ��Ҿ���ҧ������ ��ʹ���ҷ���١��ҧ�ӧҹ

��� 25 ����¨�ҧ�Ѵ����١��ҧ��觷ӧҹ����ǡѺ�ҹ¡ ������ �Դ��� ����ͧ���������� �ا���˹ѧ �����ǡ�� ��ʹ���ҷ���١��ҧ�ӧҹ

��� 26 ����¨�ҧ�Ѵ����١��ҧ��觷ӧҹ����ǡѺ�ҹ�Ǻ�������ͧ¹�� ����ͧ�ѡ� ��������ͧ��͡� �����ǡ�� �ͧ�Ҿ���ҧ������ ��ʹ���ҷ���١��ҧ�ӧҹ

��� 27 �ҹ㴷�����ѡɳ��������������÷�������١��ҧ���ػ�ó������ͧ������ʹ�����ǹ�ؤ��㹡�÷ӧҹ�������к�������Ǵ��� ��¨�ҧ�Ҩ��͹�ѹ����١��ҧ�ЧѺ������ػ�ó���੾�С�û�Ժѵԧҹ��ѡɳ�����ҹ���繡�ê��Ǥ�����

��Ǵ 4

��˹��ҵðҹ����ǡѺ�ػ�ó������ͧ������ʹ�����ǹ�ؤ��


��� 28 �ػ�ó������ͧ������ʹ�����ǹ�ؤ�ŵ������������Ǵ 4 �е�ͧ�դس���ѵ����ҵðҹ��鹵�� �ѧ���仹��

(1) ��ǡ�� �е�ͧ�չ��˹ѡ����Թ�����������Ժ������ ��ͧ�Ӵ����ѵ�ط����������� ��е�ͧ�դ�����ҹ�ҹ ����ö���ç���ᷡ�������¡����������Ỵ�Ժ��ҡ��š��� ������ǡ�е�ͧ���ͧ��ǡ�Ӵ���˹ѧ ���ʵԡ ��� �����ѵ����蹷�����¡ѹ ���������ҧ��ѧ��ǡ�����¡���˹��ૹ������ �������ö��Ѻ����������Ҵ����Тͧ����� ���ͻ�ͧ�ѹ����С�з��Ѻ��ѧ��ǡ

(2) �������Ѵ�����͵Ң��¤����� ��ͧ�Ӵ��¾��ʵԡ ��� �����ѵ�ط�����¡ѹ ������������ͤ����� ����������ͤ�

(3) ��蹵�����˹�ҡҡ��Դ�� ��ͧ�յ���������˹�ҡҡ�Ӵ��¾��ʵԡ�� �ͧ�����Ѵ����ö��ͧ�ѹ�ç���ᷡ�� ��ͺ�ͧ��蹵ҵ�ͧ�չ��˹ѡ��

(4) ��蹵�Ŵ�ʧ �����蹵�ͧ�Ӵ��¡�Ш��ի������öŴ������Ңͧ�ʧŧ���������дѺ���������ѹ���µ����µ� ��ͺ�ͧ��蹵ҵ�ͧ�չ��˹ѡ������ա�кѧ�ʧ������ѡɳ���͹

(5) ��кѧ˹�� ��ǡ�кѧ��ͧ�Ӵ��¡�Ш��ի������öŴ������Ңͧ�ʧŧ���������дѺ���������ѹ���µ����µ� ��ǡ�ͺ��ͧ�չ��˹ѡ����е�ͧ���Դ俧���

(6) ����Ŵ���§ (ear plugs) ��ͧ�Ӵ��¾��ʵԡ �����ҧ �����ѵ����� ������ͧ�ٷ���ͧ��ҧ ��ͧ����öŴ�дѺ���§ŧ�������¡��� 15 ഫ���

(7) ��ͺ��Ŵ���§ (ear muffs) ��ͧ�Ӵ��¾��ʵԡ �����ҧ �����ѵ����� ���ͺ�ٷ���ͧ��ҧ ��ͧ����öŴ�дѺ���§ŧ�������¡��� 25 ഫ���

(8) �ا���˹ѧ ��ͧ�դ�����������֧������ ���ѡɳ�������Ѻ���������ء����

(9) �ا��ͼ�� �����ѵ����蹷���������л� ��ͧ�դ�����������֧������ ���ѡɳ�������Ѻ���������ء����

(10) �ͧ���˹ѧ������� �����ͧ��Ҩе�ͧ������������ ����ö���ç���������¡��������������Ժˡ ���š���

��� 29 ��С�ȡ�з�ǧ��Ҵ�©�Ѻ��� �����ѧ�Ѻ����;鹡�˹�˹������Ỵ�Ժ�ѹ �Ѻ���ѹ��С����Ҫ�Ԩ�ҹ�ມ���繵��

��С�� � �ѹ��� 23 �á�Ҥ� 2519


��ʧ�� ķ�Ի����ʹ�

�Ѱ����ժ�����ҡ�� ��Ժѵ��Ҫ���᷹

�Ѱ�������ҡ�á�з�ǧ��Ҵ��

��С����Ҫ�Ԩ�ҹ�ມ�� ���� 93 �͹��� 101 �ѹ��� 10 �ԧ�Ҥ� 2519