ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับเครื่องมือทางภูมิศาสตร์และการใช้ลูกโลกเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ลักษณะของข้อมูลภูมิศาสตร์โดยทั่วไปแล้วข้อมูลภูมิศาสตร์สามารถแบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ Show
1. ข้อมูลด้านกายภาพ
หมายถึง ข้อมูลภูมิศาสตร์ที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ เช่น ลักษณะภูมิประเทศ 2. ข้อมูลด้านมนุษย์
หมายถึง ข้อมูลภูมิศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับมนุษย์และการกิจกรรมของมนุษย์ เช่น จำนวนประชากร การตั้งถิ่นฐาน การค้าขาย การเกษตร เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ข้อมูลทางภูมิศาสตร์ที่กระจายตัวอยู่บนพื้นที่บนผิวโลก จะถูกรวบรวมและจัดจำแนกให้เป็นระบบ
โดยใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับตำแหน่ง ทำเล ที่ตั้ง การกระจาย ขอบเขต ความหนาแน่น และปรากฏการณ์ต่าง ๆ เพื่อนำข้อมูลที่ได้ไปวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ ประเภทของเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ แบ่งได้เป็น 2 ชนิด คือ 1. เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ประเภทให้ข้อมูล - แผนที่ - ลูกโลก คือ หุ่นจำลองของโลก สร้างด้วยวัสดุต่างๆ เช่น
กระดาษ ยาง พลาสติก เพื่อใช้ในการศึกษาภูมิศาสตร์ ลูกโลกช่วยให้มองเห็นภาพรวมของโลก ต่างจากแผนที่ที่ให้ข้อมูลในเชิงพื้นราบ 2. เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ประเภทที่เป็นอุปกรณ์รวบรวมข้อมูล
ลูกโลกจำลองลูกโลกจำลอง สร้างเพื่อจำลองลักษณะของโลกและแสดงลักษณะต่าง ๆ ของผิวโลกบนพื้นที่ผิวทรงกลม เช่น ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ กระแสน้ำในมหาสมุทร ตลอดจนระบบกำหนดตำแหน่งบนผิวโลก ประกอบด้วย ลองจิจูด ละติจูด เส้นเมริเดียนแรก เส้นศูนย์สูตร รวมทั้งองค์ประกอบอื่น ๆ ที่ผู้สร้างลูกโลกประสงค์จะแสดง เช่น ตำแหน่งที่ดวงอาทิตย์ส่องแสงตั้งฉากกับพื้นโลก เส้นทางเดินเรือ เป็นต้น รูปทรงของโลกโลกของเรามีรูปร่างลักษณะเป็นรูปทรงรี (Oblate Ellipsoid) คือ มีลักษณะป่องตรงกลาง ขั้วเหนือ - ใต้ แบนเล็กน้อย แต่พื้นผิวโลกที่แท้จริงมีลักษณะขรุขระ สูง ต่ำ ไม่ราบเรียบ พื้นผิวโลกจะมีพื้นที่ประมาณ 509,450,00 ตารางกิโลเมตร มีเส้นผ่าศูนย์กลางที่ศูนย์สูตรยาว 12,756 กิโลเมตร มีเส้นผ่าศูนย์กลางจากขั้วโลกเหนือถึงขั้วโลกใต้ 12,714 กิโลเมตร จะเห็นว่าระยะทางระหว่างแนวนอน (เส้นศูนย์สูตร) ยาวกว่าแนวตั้ง (ขั้วโลกเหนือ - ใต้) เกิดเป็นลักษณะที่ป่องออกตรงกลางในแถบศูนย์สูตร ข้อมูลบนผิวลูกโลกระบบอ้างอิงกำหนดพิกัดภูมิศาสตร์ การกำหนดตำแหน่งบนโลกโดยสมมุติให้เป็นทรงกลม ทำโดยกำหนดจากเส้นสมมุติที่ลากผ่านขั้วโลกเหนือไปยังขั้วโลกใต้ เรียกว่า เส้นเมริเดียน (Meridian) โดยเส้นเมริเดียนหลัก (Prime Meridian) ลากผ่านเมืองกรีนนิช (Greenwich) ประเทศอังกฤษ มีค่า 0 องศา เส้นศูนย์สูตร (Equator) คือ เส้นวงกลมใหญ่ที่แบ่งโลกออกเป็น 2 ซีก ได้แก่ ซีกโลกเหนือ และซีกโลกใต้ เส้นละติจูด (Latitude) คือ เป็นค่าที่วัดเป็นมุมจากขั้วโลกเหนือหรือใต้ทำกับเส้นศูนย์สูตรเสมือนว่าผู้วัดอยู่ ณ ศูนย์กลางของโลก วัดเป็นองศา มีค่าตั้งแต่ 0 - 90 องศา เหนือ / ใต้ เส้นลองจิจูด (Longitude) เป็นค่าที่วัดจากมุมเมริเดียนหลัก โดยวัดเป็นองศาไปทางทิศตะวันออกหรือตะวันตก มีค่าตั้งแต่ 0 - 180 องศา ตะวันออก / ตะวันตก เขตเวลาโลก (World Time Zone)ตัวอย่างการเปรียบเทียบเวลาเครื่องมือทางภูมิศาสตร์มีอะไรบ้างและมีวิธีใช้อย่างไรเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ประเภทใช้หาข้อมูลได้แก่ เข็มทิศ เครื่องมือวัดพื้นที่ เทปวัดระยะทาง เครื่องย่อขยายแผนที่ กล้องวัดระดับ กล้องสามมิติ กล้องสามมิติแบบพกพา และเครื่องมือวัดลักษณะอากาศแบบต่างๆ เช่น เทอร์โมมิเตอร์ บาโรมิเตอร์ และเครื่องวัดน้ำฝน เป็นต้น ลูกโลก คือ หุ่นจำลองของโลก
เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่ใช้มีอะไรบ้างเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ แผนที่ ลูกโลก เข็มทิศ ภาพถ่ายดาวเทียม ภาพถ่ายทางอากาศ แผนที่
เครื่องมือทางภูมิศาสตร์นำไปใช้ประโยชน์ได้อย่างไรประโยชน์ของเครื่องมือทางภูมิศาสตร์
– จำลองสภาพพื้นผิวโลก ให้มีขนาดย่อส่วนลง ช่วยในการศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับพื้นที่ – เป็นเครื่องมือในการปฏิบัติภารกิจประจำของหน่วยงานต่าง ๆ ทั้งหน่วยงานระดับ กระทรวง กรม สำนัก สำนักงาน รวมทั้งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
วิธีการทางภูมิศาสตร์ มีอะไรบ้าง3. กระบวนการทางภูมิศาสตร์ ได้แก่ การ ตั้งคำาถามเชิงภูมิศาสตร์, การรวบรวมข้อมูล, การ จัดการข้อมูล, การวิเคราะห์ข้อมูล และการสรุป เพื่อหาคำาตอบ
|