ห น่ ว ย ก า ร เ รี ย น รู้ ท่ี ๒ การพฒั นาสุขภาพของตนเองและครอบครัว ผงั สาระการเรียนรู้ แนวคิดในการวางแผน การพฒั นาสุขภาพของตนเอง กระบวนการพฒั นา ครอบครัว การท่ีคนเราจะมีสุขภาพท่ียงั่ ยนื ไดน้ ้นั นอกจากตอ้ งรู้จกั การวางแผนดูแลสุขภาพของตนเองแลว้ ในการดูแลสุขภาพ เพอื่ ใหเ้ กิดสุขภาพท่ีดีและยง่ั ยนื ต่อไป ดูแลสุขภาพของตนเองแลว้ การดูแลสุขภาพของบุคคลในครอบครัว กน็ บั วา่ เป็นสิ่งสาคญั ไม่ยงิ่ หยอ่ น ไปปรับใชใ้ นการสร้างเสริมสุขภาพในชีวติ ประจาวนั และในอนาคตต่อไป ๑. แนวคดิ ในการวางแผนพฒั นาสุขภาพ ๑.๑ การพฒั นาสุขภาพของตนเอง การที่เราอยใู่ นสงั คมอยา่ งมีความสุขน้นั ตอ้
งมีสุขภาพดา้ นร่างกาย จิตใจ สงั คม และปัญญา ๑.๒ การพฒั นาสุขภาพของคนในครอบครัว การพฒั นาสุขภาพในวยั เด็ก การพฒั นาและดูแลเอาใจใส่เล้ียงดูจากพอ่ แม่จะเป็นรากฐาน การพฒั นาสุขภาพในวยั ผ้ใู หญ่ ส่วนมากจะเป็นไปในลกั ษณะการดูแลตนเอง เพราะผใู้ หญ่ การดูแลสุขภาพในวยั ชราหรือผ้สู ูงอายุ ในวยั น้ีการทางานของอวยั วะต่าง ๆ ในร่างกาย ๒. กระบวนการพฒั นาสุขภาพ การพฒั นาสุขภาพของตนเองและครอบครัว เป็นกระบวนการท่ีตอ้ งครอบคลุมท้งั การ ๒.๑ ข้ันตอนของการประเมินปัญหา
โดยแบ่งกลุ่มภาวะสุขภาพของคนเราได้ ดงั น้ี ๒.๒ ข้ันตอนการวเิ คราะห์ปัญหา หาสาเหตุของปัญหาแลว้ ดาเนินการแกไ้ ขหรือรักษา โดยนา ๒.๔ ข้นั
ตอนการลงมือปฏิบัติตามแผนที่วางไว้ ตอ้ งปฏิบตั ิดว้ ยความเตม็ ใจ ไม่เป็นการบงั คบั จึง ๒.๕ ข้นั ตอนการประเมนิ ผล เป็นกระบวนการที่เราสามารถทราบไดว้ า่ ๓. วธิ ีการวางแผนพฒั นาสุขภาพ ความหมายของการวางแผนพฒั นาสุขภาพ คือ การกาหนดแนวทางวธิ ีการในการสร้างสุขภาพ ดูแลส่งเสริมสุขภาพล่วงหนา้ โดยมีการ ๓.๑ การวางแผนพฒั นาสุขภาพโดยการออกกาลงั กาย หลกั การวางแผนการออกกาลงั กายโดยทว่ั ไปท่ีผวู้
างแผน ตลอดจนสมาชิกในครอบครัว ๑) ศึกษารูปแบบของกิจกรรมการออกกาลงั กายใหเ้ หมาะสมกบั วยั และเพศ รวมท้งั สภาพร่างกาย ๒) เตรียมอุปกรณ์และเคร่ืองใชใ้ นการออกกาลงั กายใหเ้ หมาะสมกบั ชนิดของการออกกาลงั กาย ๓) กาหนดโปรแกรมในการออกกาลงั กายใหเ้ หมาะสม ซ่ึงโดยทวั่ ไปแลว้ ไม่วา่ จะอยใู่ น ๔) ในกรณีที่มีโรคประจาตวั หรือมีปัญหาทางดา้ นสุขภาพอ่ืน ๆ ควรปรึกษาแพทยก์ ่อนการ การออกกาลงั กายมีหลกั และวธิ ีการที่เป็ นสากล เพือ่ ความพอเหมาะพอดี คือ เท่าใดจึงจะไม่เป็นอนั ตรายต่อร่างกายและไดผ้ ลดีที่สุด โดยปกติเราจะใชอ้ ตั ราการเตน้ ของหวั ใจเป็นตวั วดั ชีพจรสูงสุด =
(๒๒๐-อายุปี ) x (๗๐-๘๐%) ตวั อย่าง อไุ รวรรณอายุ ๒๐ ปี อตั ราการเต้นของหัวใจสูงสุดในการออกกาลงั กาย คือ = (๒๒๐-๒๐) x (๗๐-๘๐%) = ๑๔๐-๑๖๐ คร้ัง/นาที - ความนานของการออกกาลงั กาย ในการออกกาลงั กายเพ่ือสุขภาพแต่ละคร้ังโดยทวั่ ๆ ไป
- ความบ่อยของการออกกาลงั กาย ความเหมาะสมในการออกกาลงั กายในหน่ึงสปั ดาห์น้นั ๓.๒ การวางแผนการรับประทานอาหารให้ถูกต้องตามหลกั โภชนาการ หลกั การและแนวทางปฏิบตั ิที่สาคญั ในการวางแผนการรับประทานอาหารใหถ้ ูกตอ้ งตาม ๑) ศึกษาหาความรู้เกี่ยวกบั อาหารที่เหมาะสมกบั บุคคลวยั ต่าง ๆ ในครอบครัว เช่น อาหารที่ ๒) ควรส่งเสริมสุขนิสยั ในการรับประทานอาหารใหเ้ กิดข้ึนกบั
บุคคลในครอบครัว เช่น ๓) หากบุคคลในครอบครัวมีโรคประจาตวั ผทู้ ี่มีหนา้ ที่ในการจดั เตรียมอาหารควรตอ้ งมีความ ต่อโรคดว้ ย เช่น ผทู้ ี่เป็นโรคไตควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีรสเคม็ ๓.๓ การวางแผนการพกั ผ่อน การพกั ผอ่
นเป็นส่ิงท่ีจาเป็นต่อมนุษยแ์ ละมีความสาคญั ต่อสุขภาพท้งั ทางร่างกายและจิตใจ การ ๑) การนอนหลบั เป็นการพกั ผอ่ นท่ีดีท่ีสุด เน่ืองจากในขณะที่เรานอนหลบั อวยั วะทกุ ระบบใน ๒) กจิ กรรมนันทนาการ
เป็นกิจกรรมที่ทาในยามวา่ งนอกเหนือจากงานประจา และเป็นกิจกรรม ๓.๔ การวางแผนการตรวจสุขภาพและสร้างเสริมความต้านทานโรค โรคภยั ไข้เจ็บ เป็นสิ่งท่ีเกิดข้ึนไดก้ บั บุคคลทุกเพศทุกวยั หากปล่อยปละละเลย ไม่สนใจดูแล การวางแผนการตรวจสุขภาพมแี นวทางปฏบิ ตั โิ ดยทวั่ ไป ดงั น้ี ๑) การตรวจสุขภาพทว่ั ไป หลกั เกณฑก์ ารตรวจสุขภาพทว่ั ไปจะแตกต่างกนั ไปตามกลุ่มอายุ เช่น ๒) การตรวจสุขภาพเมื่อมอี าการผดิ ปกติเกดิ ขนึ้ นอกจากการตรวจ ผงั สรุปสาระสาคญั ๑. แนวคดิ ในการวางแผนพฒั นาสุขภาพของตนเองและครอบครัว การดูแลสุขภาพของตนเอง นบั วา่ เป็นปัจจยั พ้นื ฐานที่ การพฒั นา ๒. กระบวนการพฒั นาสุขภาพของตนเองและครอบครัว วธิ ีการวางแผนพฒั นาสุขภาพของตนเองและ ๓. วธิ ีการวางแผนพฒั นาสุขภาพของตนเองและครอบครัว การวางแผนสุขภาพของตนเองและครอบครัว สามารถวางแผน |