ธาตุที่มีเวเลนซ์อิเล็กตรอน 2 และมีเลขอะตอม 38 มีการจัดอิเล็กตรอนของธาตุอย่างไร

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

สตรอนเชียม
38Sr Ca ↑ Sr ↓ Ba รูบิเดียม ← สตรอนเชียม → อิตเทรียม
สตรอนเชียมในตารางธาตุ
ลักษณะปรากฏ
สีเงินเทามันวาวแกมเหลืองอ่อน [1]
คุณสมบัติทั่วไป
ชื่อ สัญลักษณ์ และเลขอะตอม	สตรอนเชียม, Sr, 38
หมู่ คาบและบล็อก	2 (โลหะแอลคาไลน์เอิร์ท), 5, s
มวลอะตอมมาตรฐาน	87.62±0.01
การจัดเรียงอิเล็กตรอน	[Kr] 5s2 2, 8, 18, 8, 2
ประวัติ
การตั้งชื่อ	ตั้งชื่อตามแร่สตรอนเชียไนต์, ตั้งชื่อตามหมู่บ้าน สตรอนเชียน (สกอตแลนด์)
การค้นพบ	วิลเลียม ครุกแชงก์ (1787)
การแยกครั้งแรก	ฮัมฟรีย์ เดวี่ (1808)
คุณสมบัติกายภาพ
ความหนาแน่น (ใกล้ r.t.)	2.64 g·cm−3
ความหนาแน่นของเหลวที่จุดหลอมเหลว	2.375 g·cm−3
จุดหลอมเหลว	1050 K, 777 °C, 1431 °F
จุดเดือด	1650 K, 1377 °C, 2511 °F
ความร้อนของการหลอมเหลว	7.43 kJ·mol−1
ความร้อนของการกลายเป็นไอ	141 kJ·mol−1
ความจุความร้อนโมลาร์	26.4 J·mol−1·K−1
ความดันไอ
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k ที่ T (K) 796 882 990 1139 1345 1646
คุณสมบัติอะตอม
อิเล็กโตรเนกาติวิตี	0.95 (Pauling scale)
พลังงานไอออไนเซชัน	ค่าที่ 1: 549.5 kJ·mol−1
ค่าที่ 2: 1064.2 kJ·mol−1
ค่าที่ 3: 4138 kJ·mol−1
รัศมีอะตอม	215 pm
รัศมีโควาเลนต์	195±10 pm
รัศมีวานเดอร์วาลส์	249 pm
จิปาถะ
โครงสร้างผลึก	cubic face-centered
ความเป็นแม่เหล็ก	พาราแมกเนติก
สภาพนำไฟฟ้า	(20 °C) 132Ω·m
สภาพนำความร้อน	35.4 W·m−1·K−1
การขยายตัวจากความร้อน	(25 °C) 22.5 µm·m−1·K−1
มอดุลัสของยัง	15.7 GPa
โมดูลัสของแรงเฉือน	6.03 GPa
อัตราส่วนปัวซอง	0.28
ความแข็งของโมส์	1.5
เลขทะเบียน CAS	7440-24-6
ไอโซโทปเสถียรที่สุด
บทความหลัก: ไอโซโทปของสตรอนเชียม
ไอโซโทป NA ครึ่งชีวิต DM DE (MeV) DP 82Sr syn 25.36 d ε – 82Rb 83Sr syn 1.35 d ε – 83Rb β+ 1.23 83Rb γ 0.76, 0.36 – 84Sr 0.56% 84Sr is stable with 46 neutrons 85Sr syn 64.84 d ε – 85Rb γ 0.514D – 86Sr 9.86% 86Sr is stable with 48 neutrons 87Sr 7.00% 87Sr is stable with 49 neutrons 88Sr 82.58% 88Sr is stable with 50 neutrons 89Sr syn 50.52 d ε 1.49 89Rb β− 0.909D 89Y 90Sr trace 28.90 y β− 0.546 90Y
ด ค ก
อ้างอิง

สตรอนเชียม (อังกฤษ: Strontium เสียงอ่านภาษาอังกฤษ: /ˈstrɒnʃiəm, -ʃəm, -tiəm/) สตรอนเชียมเป็นโลหะสีขาวเงิน ความถ่วงจำเพาะประมาณ 2.5 ใกล้เคียงกับอะลูมิเนียม ซึ่งมีความถ่วงจำเพราะ 2.7 ซึ่งสตรอนเชียมคือธาตุที่มีหมายเลขอะตอม 38 และสัญลักษณ์คือ Sr สตรอนเชียมอยู่ในตารางธาตุหมู่ 2 สตรอนเชียมเป็นโลหะแอลคาไลน์เอิร์ท มีสีขาวเงินหรือสีเหลืองมีเนื้อโลหะอ่อนนุ่มมีความไวต่อปฏิกิริยาเคมีมากจะมีสีเหลืองเมื่อสัมผัสกับอากาศ พบมากในแร่ซีเลสไทต์และสตรอนเชียไนต์

การค้นพบ[แก้]

อะแดร์ ครอว์ฟอร์ดและวิลเลียม ครุกแชงก์ ค้นพบธาตุสตรอนเชียมขณะเตรียมแบเรียมในปี ค.ศ. 1790[2] ต่อมาทอมัส ชาลส์ โฮป ศาสตราจารย์ด้านเคมีจากมหาวิทยาลัยกลาสโกว์ตั้งชื่อธาตุนี้ว่า สตรอนไทต์ (strontites) ตามชื่อหมู่บ้านสตรอนเชียนในสกอตแลนด์ ที่ซึ่งพบแร่ธาตุนี้เป็นครั้งแรก[3] ในปี ค.ศ. 1808 ฮัมฟรี เดวี นักเคมีชาวอังกฤษสกัดธาตุนี้ได้จากกระบวนการอิเล็กโทรไลซิส ก่อนที่เขาจะเปลี่ยนชื่อธาตุนี้เป็น สตรอนเชียม ตามชื่อธาตุในกลุ่มโลหะแอลคาไลน์เอิร์ท[4]

ดอกไม้ไฟ[แก้]

เกลือสตรอนเชียมในดอกไม้ไฟจะให้ประกายไฟสีแดง

คงมีไม่กี่คนที่เคยเห็นโลหะสีขาวเงินของสตรอนเชียม แต่คนจำนวนมากต้องเคยได้เห็นแสงที่ปลดปล่อยจากสตรอนเชียม แสงสีแดงของดอกไม้ไฟส่วนใหญ่ได้จากปฏิกิริยาเผาไหม้ของสตรอนเชียม ปฏิกิริยานี้ไม่เกี่ยวข้องกับความเป็นไอโซโทป ไม่ว่าจะเป็น 88Sr หรือ 90Sr ต่างก็ให้สีแดง

การใช้ประโยชน์[แก้]

ธาตุสตรอนเชียมใช้ประโยชน์ทำนองเดียวกับแคลเซียมและแบเรียม ประกอบกับเป็นธาตุที่หาได้ยากกว่ามาก (และมีราคาแพงกว่า) การผลิตสตรอนเชียมเพื่อมุ่งใช้ประโยชน์จึงมีน้อยมาก อย่างไรก็ตามก็มีการใช้ Sr เป็นตัว "getter" บ้างในหลอดสุญญากาศ

ซึ่งสตรอนเทียมสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ดังนี้

• ใช้ทำโลหะเจือกับ Al, Pb และ Cu
• ใช้ในอุตสาหกรรมถลุงโลหะ โดยการเกิดไนไตรด์ (nitrides) และคาร์ไบด์ (carbides) กับแร่ที่มี N และ C เป็นองค์ประกอบ
• เป็นตัวออกซิไดซ์สำหรับโลหะเจือหลายชนิด เช่น Cr-Ni, Fe-Ni, Ni-Co, Ni-Co-Fe
• เป็นตัวรีดิวซ์ในการเตรียมโลหะ Be, Cr, Ha และโลหะ rare earths
• ประโยชน์อื่น ๆ เช่น ใช้ดูดน้ำออกจากน้ำมัน แยกไนโตรเจนจากอาร์กอน เป็นต้น

กัมมันตภาพรังสี[แก้]

สตรอนเชียมเป็นสารอันตราย ปลดปล่อยกัมมันตภาพรังสีก่อฝุ่นปรมาณู (ผลพลอยได้จากการแตกตัวนิวเคลียส) ภายหลังการระเบิดของระเบิดปรมาณูที่อันตรายยิ่งกว่าสตรอนเชียมเป็นโลหะอัลคาไลน์เอิร์ทเหมือนกับแคลเซียม (Ca) จึงสะสมในเนื้อกระดูกได้เหมือนแคลเซียม แล้วปลดปล่อยกัมมันตภาพรังสี (ß ซึ่งก็คืออิเล็กตรอนความเร็วสูง) เป็นสาเหตุของมะเร็งกระดูกและมะเร็งเม็ดเลือดขาว มีครึ่งชีวิตประมาณ 29 ปี เมื่อเข้าสู่ร่างกายก็จะคงอยู่ก่ออันตรายได้ต่อเนื่องยาวนาน สร้างความทุกข์ทรมาน แต่สตรอนเชียมดังกล่าวเป็น 90Sr ซึ่งเป็นไอโซโทปที่ได้จากการแตกตัวนิวเคลียส ไม่มีในธรรมชาติ

สตรอนเชียมในธรรมชาติส่วนใหญ่เป็น 88Sr จึงไม่จำเป็นต้องวิตกกังวลใด ๆ

อ้างอิง[แก้]

1. ↑ Greenwood and Earnshaw, p. 112
2. ↑ Crawford, Adair (1790). "On the medicinal properties of the muriated barytes". Medical Communications. 2: 301–59.
3. ↑ Hope, Thomas Charles (1794). "Account of a mineral from Strontian and of a particular species of earth which it contains". Transactions of the Royal Society of Edinburgh. 3 (2): 141–49. doi:10.1017/S0080456800020275.
4. ↑ Taylor, Stuart (19 มิถุนายน 2008). "Strontian gets set for anniversary". Lochaber News. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 13 มกราคม 2009.

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]

• WebElements.com - สตรอนเชียม
• -สตรอนเชียม