ระบบภูมิคุ้มกัน Show รอบๆ ตัวเราเต็มไปด้วยเชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัส และเชื้อโรคเล็กๆ มากมายที่ตาของเรา การที่เราไม่เจ็บป่วยง่ายๆ เพราะร่างกายมีระบบภูมิคุ้มกัน (หรือภูมิต้านทาน) คอยปกป้อง ระบบภูมิคุ้มกันและการตอบสนองต่อเชื้อโรค 1. ภูมิคุ้มกันแบบไม่เฉพาะเจาะจงที่มีโดยธรรมชาติ (native immunity หรือ 2. ภูมิคุ้มกันแบบเฉพาะเจาะจง (specific acquired immunity)
จะแบ่งวิธีการ - cell-mediated immune response (CMIR) คือด้านพึ่งเซลล์ เซลล์ที่ทำหน้าที่ใน เม็ดเลือดขาว (leucocyte) แบ่งเป็น 2. non-granular leucocyte เช่น lymphocyte, monocyte โดย lymphocyte 2.
มีหน้าที่ควบคุมการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน ได้แก่ ผลิต lymphokines ชนิด 2.2 B lymphocyte เป็นต้นกำเนิดของ plasma cell ซึ่งเป็นเซลล์สำคัญในการผลิต 2. K cell (Killer Cell) การทำงานต่างจาก NK cell คือ จะทำลายเซลล์แปลก 3. Phargocyte ได้แก่ neutrophil, eosinophil, monocyte และ 4. Mediator cell ได้แก่ mast cell, basophil ใน granule มีสารหลายอย่างที่ 5. Interferon (IFN) เป็นกลุ่มของโปรตีน มี 3 ชนิด คือ 6. Interleukin (IL) เป็นสารโปรตีนที่หลั่งมาจาก leucocyte มีทั้ง IL1, IL2, ความต้านทานโรคที่ต่างกันขึ้นกับ 2 ปัจจัย คือ 2. สุขภาพร่างกาย เมื่อได้รับเชื้อโรค ร่างกายจะต้องสร้างสารภูมิคุ้มกันได้เร็วและมากพอ การเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน 2. ออกกำลังกาย การออกกำลังกายจะทำให้ระบบไหลเวียนเลือดดีขึ้น
มีการแตกแขนง 3. ทำจิตใจให้เบิกบาน จิตใจมีส่วนเกี่ยวข้องกับการหลั่งสารเอ็นดอร์ฟิน หรือสารสุขใน ปัจจุบันมีการนำความรู้ทางระบบภูมิคุ้มกันมาใช้ในการรักษาโรค
(immunotherapy) โดย สารปรับปรุงภูมิคุ้มกัน (immunomodulators) คือ สารใดๆ ก็ตามทั้งที่เป็นสาร 2. ใช้รักษาโรค AIDS โดยเชื้อ HIV จะทำลาย
helper T cell ทำให้ผู้ป่วยมีโอกาสเป็น 3. เป็นยาต้านไวรัส เช่น interferon (IFN) สามารถป้องกันไม่ให้ uninfected cell ติดเชื้อไวรัส สารปรับปรุงภูมิคุ้มกันของร่างกายมีหลายชนิด สามารถแบ่งออกเป็นกลุ่มๆ ได้ดังนี้ 2. Thymic Hormones เช่น thymosins, thymichormone factors และ 3. สารสังเคราะห์ เช่น retinoids, levamisole, isoprinosin 4. Interferons และ interferon inducers เช่น ไวรัส แบคทีเรีย สารสกัดจากรา เอกสารอ้างอิง 1. ปริ่มเฉนียน มุ่งการดี. ภูมิคุ้มกันวิทยาและระบบภูมิคุ้มกัน. เภสัชจุลชีววิทยา 2.
อัครพล แก้วมาลี และอุไรวรรณ โรจน์สังวาล. สารชีวภาพที่มีฤทธิ์ปรับภาวะภูมิคุ้มกัน 3. http://www.allergy.or.th/cover/immunology.html 4. http://thaiabonline.com/immunosystem.htm เชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอมเข้าสู่ร่างกายทางใดบ้างอวัยวะสำคัญที่ทำหน้าที่ป้องกันและทำลายเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอมเข้าสู่ร่างกาย ได้แก่ ผิวหนัง เซลล์เม็ดเลือดขาว ระบบน้ำเหลือง ผิวหนัง ป้องกันร่างกายจากเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอม แต่แอนติเจนบางชนิดก็อาจเข้าสู่ ร่างกายทางต่อมเหงื่อและรูขุมขนได้ ดังภาพ รูขุมขน
ข้อใดทำหน้าที่ป้องกันเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอมเข้าสู่ร่างกายด่านป้องกันเชื้อโรคร่างกาย ด่านป้องกันเชื้อโรคของร่างกายด่านแรก คือ ผิวหนัง ซึ่งสามารถขับกรดบางชนิดออกมากับเหงื่อช่วยในการยับยั้งแบคทีเรีย น้ำตาและน้ำลายก็มีฤทธิ์ทำลายเชื้อโรคได้ในระบบทางเดินอาหารก็มีกรดเเละเมือกคอยกำจัดเชื้อโรค รวมทั้งเมือกที่อยู่ในระบบหายใจด้วยเช่นกัน
เซลล์ชนิดใด ทำหน้าที่ป้องกันเชื้อโรคและสารแปลกปลอมที่เข้ามาในร่างกายที-เซลล์ เป็นเซลล์ภูมิต้านทานชนิดหนึ่ง ซึ่งมีหน้าที่หลักในการหาเซลล์ที่ติดเชื้อหรือเชื้อโรคต่าง ๆ และกำจัดมัน มันทำหน้าที่นี้ได้โดยการใช้โปรตีนที่อยู่บนพื้นผิวของมันเองไปยึดเกาะกับโปรตีนบนพื้นผิวของสิ่งแปลกปลอม
Lymphocyte มีอะไรบ้างเซลล์ lymphocyte มีด้วยกัน 3 ชนิดได้แก่ T cells, B cells. natural killer (NK) cells.
|