ดินเป็นทรัพยากรธรรมชาติที่สามารถจำแนกได้เป็นดินประเภทต่างๆ ซึ่งแต่ละชนิดมีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างกันออกไปซึ่งให้ประโยชน์และข้อจำกัดในการปลูก การรู้ประเภทดินของคุณมีความสำคัญมาก เนื่องจากเป็นตัวกำหนดว่าพืชชนิดใดจะเจริญเติบโตและเลือกพืชที่เหมาะกับสวนของคุณมากที่สุด รากทำงานได้ดีเพียงใดขึ้นอยู่กับคุณภาพของดิน
ในดินที่หลวมและอุดมไปด้วยสารอินทรีย์รากจะกระจายอย่างอิสระและสามารถดึงน้ำและสารอาหารจากพื้นที่ขนาดใหญ่ได้ น้ำสามารถเข้าไปในดินหลวมได้ง่ายและถูกเก็บไว้ในอินทรียวัตถุจนกว่าพืชจะต้องการ ดินที่แข็งและถูกบดอัดจะขัดขวางไม่ให้รากแพร่กระจายไปถึงสารอาหารและน้ำ น้ำไหลออกจากดินอัดแน่นแทนที่จะไหลลงสู่ดิน พืชที่ปลูกในดินที่ไม่ดีสามารถมีลักษณะแคระแกรนได้ และอ่อนไหวต่อความเสียหายจากโรค แมลง และความแห้งแล้ง ในประเทศไทยเราสามารถแบ่งประเภทของดินได้ดังนี้ ดินทราย (Sandy soil) ดินเหนียว (Clay Soil)และดินร่วน (Loamy Soil) ซึ่งดินแต่ละชนิดก็มีคุณสมบัติที่แตกต่างกันออกไปดังรายละเอียดดังนี้ ดินประเภทแรกคือดินทรายประกอบด้วยอนุภาคขนาดเล็กของหินผุกร่อน มีแนวโน้มที่จะเป็นกรดและมีสารอาหารต่ำ ดินทรายมักเรียกว่าดินเบา เนื่องจากมีน้ำหนักเบา
มีการระบายน้ำอย่างรวดเร็วและมีแร่ธาตุที่พืชต้องการต่ำเนื่องจากถูกฝนชะล้างออกไป เป็นดินประเภทหนึ่งที่ยากที่สุดสำหรับการปลูกพืชเพราะมีธาตุอาหารต่ำมากและความสามารถในการกักเก็บน้ำต่ำ ซึ่งทำให้รากพืชดูดซับน้ำได้ยาก ดินประเภทนี้ดีต่อระบบระบายน้ำมาก ดินทรายมักเกิดจากการแตกตัวของหิน เช่น หินแกรนิต หินปูน และควอตซ์ การเติมอินทรียวัตถุสามารถช่วยให้พืชได้รับสารอาหารเพิ่มเติมโดยการปรับปรุงความสามารถในการกักเก็บธาตุอาหารและน้ำของดิน ดินเหนียว (Clay Soil)ดินเหนียวเป็นดินที่ประกอบด้วยอนุภาคแร่ที่ละเอียดมากและมีสารอินทรีย์ไม่มากมีช่องว่างระหว่างอนุภาคดินไม่มากทำให้ระบายได้ไม่ดีเลย อนุภาคในดินนี้ถูกอัดแน่นเข้าด้วยกัน ดินนี้มีคุณสมบัติในการกักเก็บน้ำได้ดีมาก และทำให้ความชื้นและอากาศซึมเข้าไปได้ยาก ดินนี้มีความเหนียวมากเมื่อสัมผัสเมื่อเปียก แต่เรียบและแตกร้าวเมื่อแห้ง ดินเหนียวเป็นดินประเภทที่หนาแน่นและหนักที่สุด หากคุณสังเกตว่าน้ำมีแนวโน้มที่จะขังเป็นแอ่งน้ำบนพื้นดินมากกว่าที่จะซึมเข้าไป เป็นไปได้ว่าพื้นดินของคุณประกอบด้วยดินเหนียว เพื่อตรวจสอบว่าคุณมีดินเหนียวหรือไม่ คุณสามารถทำการทดสอบดินอย่างง่าย หากดินของเปียกและเกาะติดกับรองเท้าและเครื่องมือทำสวน เกิดก้อนขนาดใหญ่ที่ไม่สามารถแยกออกได้ง่าย และเกิดรอยแตกร้าวในสภาพอากาศแห้ง แสดงว่าเป็นดินเหนียว ดินร่วน (Loam Soil)ดินร่วนเป็นดินประเภทที่สามเป็นส่วนผสมของทราย ตะกอนและดินเหนียวในสัดส่วนที่เหมาะสมซึ่งรวมคุณสมบัติที่เป็นประโยชน์จากแต่ละอย่างไว้ด้วยเช่นมีคุณสมบัติในการกักเก็บความชื้นและสารอาหารจึงเหมาะแก่การทำการเกษตรมากกว่า ดินนี้เรียกอีกอย่างว่าดินเกษตร ดินร่วนเป็นดินในอุดมคติสำหรับการปลูกพืชเป็นส่วนผสมที่ลงตัวของดินเหนียว ทราย และตะกอนที่จะสร้างพื้นที่ว่างที่ช่วยให้แร่ธาตุ อินทรียวัตถุ น้ำ และอากาศหล่อเลี้ยงชีวิตพืช เนื่องจากมีความสมดุลของวัสดุดินทั้งสามประเภทได้แก่ทราย ดินเหนียว และตะกอนและยังมีซากพืชอีกด้วย นอกจากนั้น ยังมีระดับแคลเซียมและ pH ที่สูงขึ้นเนื่องจากมีแหล่งกำเนิดอนินทรีย์ ปริมาตรของแต่ละส่วนประกอบของดินที่เหมาะสมแก่การเพาะปลูก โดยทั่วไปจะมีแร่ 45% อินทรียวัตถุ 5% น้ำ 25% และอากาศ 25% ดังภาพ 1 ดินทราย เป็นที่ประกอบด้วยทรายตั้งแต่ร้อยละ 70 ขึ้นไป โดยน้ำหนักมีสมบัติเหมือนทราย น้ำซึมผ่านได้ง่ายมาก ดินทรายเป็นแหล่งที่อาหารพืชน้อย จึงไม่เหมาะแก่การปลูกพืชทั่วไปแต่มีพืชบางชนิดที่เจริญเติบโตได้ดีในดินทราย เช่น กระบองเพชร 2 ดินร่วน เป็นดินที่ประกอบด้วย ทราย โคลนตม และดินเหนียว โดยมีปริมาณดินทรายและดินเหนียวไม่มากนัก ดังนั้น น้ำและอากาศจึงไหลผ่านดินร่วนได้ดีกว่าดินเหนียว พืชสามารถตรึงอาหารได้มากพอสมควร มีซากพืชซากสัตว์ปนอยู่มาก เป็นแหล่งอาหารที่ดีของพืช ดินร่วนจึงเป็นดินที่เหมาะแก่การเพาะปลูก 3 ดินเหนียว เป็นดินที่มีเนื้อละเอียดแน่น อุ้มน้ำได้ดี และไม่ยอมให้น้ำซึมผ่านได้ง่าย ไม่เหมาะสมในการเพาะปลูกพืช และเมื่อให้น้ำในปริมาณที่เหมาะสมจะสามารถนำมาปั้นเป็นรูปทรงต่างๆได้ เช่น หม้อ ไห โอ่ง ถ้วย ชาม เป็นต้น เมื่อนำไปเผาจะแปรรูปเป็นวัตถุแข็ง ไม่เปลี่ยนรูป ดินเหนียวมีประโยชน์อะไรบ้างดินเหนียว เป็นดินที่มีเนื้อละเอียด ในสภาพดินแห้งจะแตกออกเป็นก้อนแข็งมาก เมื่อเปียกน้ำแล้วจะมีความยืดหยุ่น สามารถปั้นเป็นก้อนหรือคลึงเป็นเส้นยาวได้ เหนียวเหนอะหนะติดมือ เป็นดินที่มีการระบายน้ำและอากาศไม่ดี แต่สามารถอุ้มน้ำ ดูดยึด และแลกเปลี่ยนธาตุอาหารพืชได้ดี เหมาะที่จะใช้ทำนาปลูกข้าวเพราะเก็บน้ำได้นาน
ประโยชน์จากดินทรายมีอะไรบ้างการใช้ประโยชน์พื้นที่ในปัจจุบัน
ดินทรายบริเวณที่ลุ่มใช้ประโยชน์ที่ดินเป็นนาข้าว ส่วนที่ดอนใช้ปลูกพืชไร่ ปาล์มน้ำมัน ทุ่งหญ้า และไม้ละเมาะ ดินทรายบริเวณชายทะเลใช้ปลูกมะพร้าวเป็นพืชหลัก ส่วนดินทรายในที่ดอนที่มีชั้นดานอินทรีย์ มีการใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อปลูกมะพร้าวเป็นหลัก แต่มักให้ผลผลิตต่ำ
ประโยชน์ของดินใช้ทำอะไรได้บ้าง1. ใช้ในการเกษตรกรรม ดินเป็นต้นกำเนิดของการเกษตรกรรม เป็นแหล่งผลิตอาหารของมนุษย์ อาหารที่มนุษย์เราบริโภคทุกวันนี้มาจากการเกษตรกรรมถึง 90 % 2. ใช้ในการเลี้ยงสัตว์ พืชและหญ้าที่ขึ้นอยู่บนดินเป็นแหล่งอาหารสัตว์ ตลอดจนเป็น แหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์บางชนิด เช่น งู หนู แมลง นาก ฯลฯ
ดิน มีความสําคัญอย่างไรดิน..มีความสำคัญต่อการเจริญเติบโตของพืชและการเกษตรกรรม พืชอาศัย.. ดิน.. เป็นที่ให้รากยึดเกาะเพื่อให้ลำต้นยืนอยู่ได้อย่างมั่นคงแข็งแรง ต้านทานต่อลมพายุ เป็นแหล่งกักเก็บน้ำ อากาศ และธาตุอาหารที่พืชต้องใช้ในการเจริญเติบโตและให้ผลผลิต
|