ขั้นตอนใดของการเขียนโปรแกรมจะต้องเขียน ผังงาน หรือ รหัสเทียม ในการแก้ปัญหา

เมื่อรู้จักกับปัญหาและความต้องการแล้ว สิ่งต่อไปคือการคิดอย่างมีเหตุผล เพื่อหาแนวทางในการแก้ปัญหา โดยกระบวนการในการออกแบบการแก้ปัญหานั้น จะต้องถ่ายทอดความคิดและความเข้าใจไปสู่การนำไปปฏิบัติได้ การถ่ายทอดความคิดจะต้องมีจุดเริ่มต้น จุดสิ้นสุด และมีลำดับก่อนหลังที่ชัดเจน อาจอยู่ในรูปของข้อความเรียงกันเป็นลำดับ ซึ่งเราเรียกว่า “รหัสลำลอง (pseudocode)” หรืออาจจะอยู่ในรูปของ “ผังงาน (flowchart)” ที่ประกอบไปด้วยสัญลักษณ์ ข้อความ และเส้นเชื่อมโยง

รหัสลำลอง (pseudocode)

การเขียนรหัสลำลองเป็นการใช้คำบรรยายอธิบายขั้นตอนอย่างชัดเจนในการแก้ปัญหา หรือการทำงานของโปรแกรม โดยใช้ถ้อยคำหรือประโยคคำสั่งที่เขียนอยู่ในรูปแบบของภาษาที่เข้าใจง่าย เช่นภาษาอังกฤษ ภาษาไทย ที่ไม่ขึ้นกับภาษาคอมพิวเตอร์ภาษาใดภาษาหนึ่ง เพื่ออธิบายรายละเอียดของอัลกอริทึม

ตัวอย่าง

          สถานการณ์ : เขียนรหัสลำลองการคำนวณหาพื้นที่รูปสามเหลี่ยม

          เขียนรหัสลำลอง :

                   เริ่ม

                   1. รับค่าความกว้างของฐาน

                   2. รับค่าความสูง

                   3. คำนวณหาพื้นที่รูปสามเหลี่ยมจากสูตร ½ x ความกว้างของฐาน x ความสูง

                   จบ

ผังงาน (Flowchart)

ผังงาน คือ แผนภาพแสดงลำดับขั้นตอนการทำงานของอัลกอริทึม เป็นเครื่องมือที่ใช้การรวบรวมจัดลำดับความคิด เพื่อให้เห็นขั้นตอนการทำงานที่ชัดเจนและใช้วางแผนการทำงานขั้นแรก โดยสัญลักษณ์ Flowchart แสดงถึงการทำงานลักษณะต่างๆ เชื่อมต่อกัน

สัญลักษณ์พื้นฐานสำหรับการเขียนผังงาน

ขั้นตอนใดของการเขียนโปรแกรมจะต้องเขียน ผังงาน หรือ รหัสเทียม ในการแก้ปัญหา

ตัวอย่าง

          สถานการณ์ : เขียนผังงานการคำนวณหาพื้นที่รูปสามเหลี่ยม

          เขียนผังงาน :

ขั้นตอนใดของการเขียนโปรแกรมจะต้องเขียน ผังงาน หรือ รหัสเทียม ในการแก้ปัญหา

การกำหนดค่าให้ตัวแปร

          การกำหนดค่าให้กับตัวแปรสามารถทำได้ 3 วิธีคือ

          1. รับค่าจากภายนอก

          2. กำหนดค่าจากค่าคงที่

          3. กำหนดค่าจากการคำนวณ

          สัญลักษณ์ที่นิยมใช้สำหรับกำหนดค่าให้กับตัวแปรคือ ß ใช้เพื่อนำค่าทางขวาของ ß ไปกำหนดให้กับตัวแปรทางด้านซ้ายของ ß

ตัวอย่าง

          สถานการณ์ : เขียนรหัสลำลองการคำนวณหาพื้นที่รูปสามเหลี่ยม

          เขียนรหัสลำลอง :

                   เริ่ม

                   1. width ß รับค่าความกว้างของฐาน

                   2. height ß รับค่าความสูง

                   3. trianglearea ß  ½ x ความกว้างของฐาน x ความสูง

                   จบ

          เขียนผังงาน :

ขั้นตอนใดของการเขียนโปรแกรมจะต้องเขียน ผังงาน หรือ รหัสเทียม ในการแก้ปัญหา

กิจกรรม

ให้นักเรียนเขียนผังงานเพื่อแก้ปัญหาสถานการณ์ดังนี้ นักเรียนเข้าร่วมการแข่งขันวิ่งมินิมาลาทอนกีฬาสีของโรงเรียน ซึ่งหากวิ่งไม่ครบ 5 กิโลเมตรจะไม่หยุดวิ่ง

อ้างอิง

ผศ.บุรินทร์ รุจจนพันธุ์, “รหัสเทียม หรือซูโดโค้ด”, http://www.thaiall.com/datastructure/pseudocode.htm, สืบค้นวันที่ 7 มิ.ย. 61

dictionary.sanook.com, “Pseudo code”, https://dictionary.sanook.com/search/dict-computer/pseudo-code, สืบค้นวันที่ 7 มิ.ย. 61

วิฑูร มีสมคิด, “ภาษาคอมพิวเตอร์ ขั้นตอนการทำงาน Algorithm”, http://thecprogrammingproject.weebly.com/3595364136503604365035883658360436493621363235853634361936483586363736183609361236333591359136343609.html, สืบค้นวันที่ 7 มิ.ย. 61

โอฬาร สัมฤทธิ์เจียรผล, “Flowchart คือ แผนภาพแสดงลำดับขั้นตอนการทำงาน Algorithm, Workflow, Process”, http://share.olanlab.com/th/it/blog/view/214, สืบค้นวันที่ 7 มิ.ย. 61

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, “เทคโนโลยี(วิทยาการคำนวณ)”, โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, ศูนย์หนังสือแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2561 หน้า 24

รหัสเทียมและผังงานโปรแกรมต่างกันอย่างไร

2.1 อัลกอริทึม (Algorithm) คือรูปแบบของการกาหนดการทางานอย่างเป็นขั้นตอน • 2.2 ผังงาน (Flowchart) คือแผนภาพที่ใช้แสดงลาดับขั้นตอนการทางานของโปรแกรม 2.3 รหัสจาลอง หรือรหัสเทียม (Pseudo-code) คือ การเขียนโปรแกรมในรูปแบบภาษาอังกฤษที่มีขั้นตอน และรูปแบบแน่นอนกะทัดรัด

การเขียนผังงานมีความหมายตรงกับข้อใด

Flowchart หรือผังงาน เป็นเครื่องมือแสดงขั้นตอน หรือกระบวนการทำงานที่กระชับ เข้าใจง่าย โดยใช้สัญลักษณ์ที่เป็นมาตรฐานเดียวกัน และใช้ข้อความสั้น ๆ อธิบายข้อมูล ผลลัพธ์ คำสั่ง หรือจุดตัดสินใจของขั้นตอน และเชื่อมโยงขั้นตอนเหล่านั้นด้วยเส้นที่มีลูกศรชี้ทิศทางการทำงานตั้งแต่เริ่มต้นจนจบกระบวนการ

รหัสเทียมหรือซูโดโค้ดคืออะไร

รหัสเทียม (Pseudo Code อ่านว่า "ซูโดโค้ด") เป็นคำสั่งที่ไม่ขึ้นกับภาษาคอมพิวเตอร์ภาษาใดภาษาหนึ่ง แต่เป็นคำสั่งที่นำมาใช้ในการเขียนเลียนแบบชุดคำสั่งแบบย่อๆ เพื่อการออกแบบโปรแกรม หรือร่างเค้าโครงโปรแกรมที่จะเขียนขึ้นมา ก่อนที่จะนำไปแปลงเขียนเป็นชุดคำสั่งด้วยภาษาคอมพิวเตอร์จริงๆ ต่อๆไป