เฉลยกิจกรรม 6.3 ตอนที่ 2 การสร้างและเปรียบเทียบทางเลือกในการแก้ปัญหา

       สาระการเรียนรู้ ปัญหา คือ สิ่งที่เราต้องการหาคำตอบ    การค้นพบทางวิทยาศาสตร์เป็นผลมาจากความสงสัยอยากรู้อยากเห็นของคนเรานั่นเอง
โดยเราต้องสังเกตสิ่งต่างๆ ที่เราไม่สามารถอธิบายได้ จะทำให้เกิดความสงสัย  อยากรู้อยากเห็นและเกิดปัญหาที่ต้องการแสวงหาคำตอบขึ้นมา
       คำชี้แจง  ให้นักเรียนตั้งปัญหาจากหัวข้อที่กำหนดให้

       1. ตั้งปัญหาเกี่ยวกับ “ปลาร้า” มา 4 ข้อ (ข้อละ 1 คะแนน)

                 1.1 แรงดันอากาศเกี่ยวข้องกับการหมักปลาร้าหรือไม่
                 1.2 ปลาร้าทำมาจากอะไรได้บ้าง
                 1.3 วิธีการทำปลาร้ามีขั้นตอนอย่างไร
                 1.4 ปัจจัยที่มีผลทำให้รสชาติของปลาร้าอร่อยมีอะไรบ้าง
                 1.5 ปัจจัยที่มีผลทำให้ปลาร้าเน่าเสียมีอะไรบ้าง
                 1.6 ภาชนะที่ใช้บรรจุมีผลต่อคุณภาพปลาร้าหรือไม่

       2. ตั้งปัญหาเกี่ยวกับสิ่งที่พบเห็น / สิ่งที่อ่าน  (ข้อละ 3 คะแนน)
                2.1 ภายในบ้าน (ข้อละ 1 คะแนน)
                                                           (ตรวจผลงานนักเรียน)
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
                2.2 จากหนังสือที่อ่าน (ข้อละ 1 คะแนน)
                                                           (ตรวจผลงานนักเรียน)
.......................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
    

       สาระการเรียนรู้  การตั้งปัญหาเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างยิ่งเพราะหัวข้อที่ได้จากการตั้งปัญหาจะนำไปสู่การทำโครงงานวิทยาศาสตร์ ในขั้นต่อไป
การเลือกปัญหาที่เหมาะสมที่จะทำโครงงานวิทยาศาสตร์มีหลักเกณฑ์ ดังนี้
       1. เป็นปัญหาที่สามารถหาคำตอบได้ด้วยตนเอง
       2. เป็นปัญหาที่ชัดเจนสามารถหาคำตอบด้วยวิธีการต่างๆ ได้
       คำชี้แจง           
       1. ให้นักเรียนกาเครื่องหมาย (a) หน้าข้อความ ที่เห็นว่าเป็นปัญหาที่เหมาะสมจะทำโครงงานวิทยาศาสตร
์       2. ให้นักเรียนกาเครื่องหมาย (r) หน้าข้อความ ที่เห็นว่าเป็นปัญหาที่ไม่เหมาะสมจะทำโครงงานวิทยาศาสตร์ (ข้อละ 1 คะแนน)
       .........................1. ทำไมโลกจึงกลม
       .........................2. บนท้องฟ้ามีดาวกี่ดวง
       .........................3. ขนาดของใบพืชมีผลต่ออัตราการสังเคราะห์ด้วยแสง
       .........................4. ปลากินพืชเจริญเติบโตเร็วกว่าปลากินสัตว์
       .........................5. หญิงหรือชายใครเก่งกว่า
       .........................6. ว่านหางจระเข้รักษาอาการผมร่วงได้
       .........................7. น้ำสับปะรดใช้หมักเนื้อให้นุ่มได้
       .........................8. จุลินทรีย์ย่อยสลายสารในอุณหภูมิสูงได้ดีกว่าอุณหภูมิต่ำ
       .........................9. ทำไมมอดจึงกินไม้
       .........................10. ชนิดของน้ำผลไม้มีผลต่อการหมักแอลกอฮอล์

       2. ให้นักเรียนกาเครื่องหมาย (r) ทับหน้าข้อที่เป็นปัญหาที่ชัดเจน สามารถหาคำตอบโดย การชั่ง การตวง การวัด การนับ หรือ ทดสอบได้ (ข้อละ 1 คะแนน)
       2.1   ก. จุลินทรีย์อีเอ็ม ใช้ดับกลิ่นเน่าเหม็นของน้ำเสียได้หรือไม่
               ข. จุลินทรีย์อีเอ็มมีสูตรว่าอย่างไร
       2.2   ก. ทำไมจึงเคี้ยวข้าว
               ข. การเคี้ยวข้าวให้ละเอียดจะทำให้ย่อยง่ายหรือไม่
       2.3   ก. แสงแดดทำให้เกิดการสังเคราะห์ด้วยแสงได้อย่างไร
               ข. แสงสีใดทำให้เกิดอัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงได้ดีที่สุด
       2.4   ก  ความชื้นมีผลต่อการเจริญเติบโตของเชื้อรา
               ข  ทำไมบริเวณที่มีความชื้นจึงเกิดเชื้อรา

                      3. ให้นักเรียนตั้งปัญหาที่เหมาะสมที่จะทำโครงงานวิทยาศาสตร์ี่เป็นปัญหาที่นักเรียนชอบที่สุดหลัง จากตั้งปัญหาแล้วให้เติมข้อมูลของแต่ละปัญหา
(ข้อละ 2  คะแนน)
       3.1 ปัญหาที่พบในท้องถิ่น
…………...................................................................................................................................................
……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………….
              3.1.1 วัสดุอุปกรณ์ที่สามารถหาได้ คือ……………………………………………………………
…………...................................................................................................................................................
……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………….
       3.2  ปัญหาจากความสงสัย/ความสนใจ ………………………………………………………………
.…………...................................................................................................................................................
……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………….
              3.2.1 วัสดุอุปกรณ์ที่สามารถหาได้ คือ
…………...................................................................................................................................................
……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………….
              3.2.2 แหล่งความรู้ที่สามารถหาได้  คือ
…………...................................................................................................................................................
……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………….

     สาระการเรียนรู้การวิเคราะห์โครงงานวิทยาศาสตร์จากบทคัดย่อ  เป็นการศึกษาข้อมูลที่ปรากฏบนบทคัดย่อ จากนั้นจึงจำแนกเนื้อความที่รวบรวม
ไว้ออกเป็นส่วนย่อย ๆ ดังนี้

1. วัตถุประสงค์ของการศึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์ในเรื่องนั้นๆ
2. วิธีการทดลองและวิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลนั้นๆ
3. ผลการทดลอง
4. รุปผลการทดลอง

     คำชี้แจงให้นักเรียนศึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์จากบทคัดย่อที่กำหนดให้ จากนั้นให้นักเรียนตอบคำถาม  (  ข้อละ 2  คะแนน)
      ชื่อโครงงาน  มะเกลือป้องกันแปลงศัตรูพืช
      โรงเรียนพยุหะพิทยาคม
      อำเภอ พยุหะคีรี
      จังหวัด นครสวรรค์
      บทคัดย่อ
                โครงงานนี้เป็นการศึกษาปฏิกิริยาของน้ำมะเกลือกับแมลงศัตรูพืชล้มลุกในตระกูลผักกาด โดยเลือกศึกษากับผักกาดกวางตุ้งเขียว โดยแบ่ง
การทดลองออกเป็น 2 ตอน
                ตอนที่ 1 ศึกษาความเข้มข้นของน้ำมะเกลือที่มีผลต่อการป้องกันแมลง  ตอนที่ 2 ศึกษาระยะเวลาในการฉีดพ่นน้ำมะเกลือ
ที่มีผลต่อการป้องกันแมลง ตอนที่ 1 ศึกษาความเข้มข้นของน้ำมะเกลือที่มีผลต่อแมลง โดยทำการทดลองนำผลมะเกลือสดมาคั้นน้ำ โดยการโขลกผล
มะเกลือแล้วคั้นด้วยเครื่องคั้นละนำไปฉีดพ่นในแปลงผักกวางตุ้งี่มีการควบคุมให้เหมือนกันดยใช้ความเข้มข้นของน้ำมะเกลือต่างกันแต่ใช้ปริมาณเท่ากัน
และเปรียบเทียบผลกับแปลงผักกวางตุ้งที่ไม่ได้ฉีดพ่นน้ำมะเกลือซึ่งรดน้ำธรรมดาโดยใช้เกณฑ์เปรียบเทียบจากต้นกวางตุ้งที่ใบมีรูพรุนเนื่องจากแมลงรบกวน
                ตอนที่ 2 ศึกษาระยะเวลาในการฉีดพ่นน้ำมะเกลือที่มีผลต่อการป้องกันแมลง โดยทดลองนำความเข้มข้นที่ได้ผลจากตอนที่ 1 มาฉีดพ่นลงบนแปลง
ผักกวางตุ้งที่มีการควบคุมให้เหมือนกัน  แต่แตกต่างกันที่ระยะเวลาจำนวนวันในการฉีดพ่นน้ำมะเกลือไม่เท่ากัน แล้วเปรียบเทียบจำนวนต้นผักกวางตุ้ง  ที่ใบมีรูพรุน
เนื่องจากแมลงมารบกวน  เป็นเกณฑ์ในการเปรียบเทียบผลการทดลองปรากฏว่าแปลงผักกวางตุ้งที่ฉีดพ่นน้ำมะเกลือที่มีความเข้มข้น 50% โดยปริมาตรขึ้นไป
จะไม่มีแมลงมารบกวนหรือรบกวนในปริมาณน้อยมาก  ซึ่งต่างจากแปลงผักที่รดด้วยน้ำธรรมดาอย่างเดียวจะมีแมลง
มาเจาะกินใบเป็นปริมาณมาก   สำหรับผลการทดลองตอนที่ 2  ปรากฏว่าระยะเวลาที่ใช้ฉีดพ่นน้ำมะเกลือได้ผลดีที่สุดคือการฉีดพ่น 3 วัน ต่อ 1 ครั้ง
      1. การทดลองนี้กำหนดวัตถุประสงค์ไว้ว่าอย่างไร
                (ศึกษาปฏิกิริยาของน้ำมะเกลือกับแมลงศัตรูพืชล้มลุกในตระกูลผักกาด)

           2. ปัญหาของการทดลองนี้ คืออะไร            
                (1) ศึกษาความเข้มข้นของน้ำมะเกลือที่มีผลต่อการป้องกันแมลง
                (2) ศึกษาระยะเวลาในการฉีดพ่นน้ำมะเกลือที่มีผลต่อการป้องกันแมลง)

      3. สมมติฐานของการทดลองนี้ คืออะไร
                (1) ศึกษาความเข้มข้นของน้ำมะเกลือที่มีผลต่อการป้องกันแมลง
                (2) ศึกษาระยะเวลาในการฉีดพ่นน้ำมะเกลือที่มีผลต่อการป้องกันแมลง)

      4. วิธีดำเนินการทดลอง
            4.1การทดลองได้เลือกอุปกรณ์อะไรเพื่อใช้ทดลองบ้าง
                - เครื่องฉีดพ่น
                - น้ำมะเกลือ
                - ผักกาดกวางตุ้ง
                - แมลงศัตรูพืช)

            4.2 การทดลองนี้ ได้แบ่งออกเป็นกี่ขั้นตอน และมีขั้นตอนอย่างไร
               แบ่งออกเป็น 2 ตอน ดังนี้
               (1) ศึกษาความเข้มข้นของน้ำมะเกลือที่มีผลต่อการป้องกันแมลง
               (2) ศึกษาระยะเวลาในการฉีดพ่นน้ำมะเกลือที่มีผลต่อการป้องกันแมลง)

      5. ผลการทดลองเป็นอย่างไร
               ผลการทดลองปรากฏว่า
               1. แปลงผักกวางตุ้งที่ฉีดพ่นน้ำมะเกลือที่มีความเข้มข้น 50% โดยปริมาตรขึ้นไปจะไม่มีแมลงมารบกวนหรือรบกวนในปริมาณน้อยมาก
               2. ระยะเวลาที่ใช้ฉีดพ่นน้ำมะเกลือได้ผลดีที่สุดคือการฉีดพ่น 3 วัน ต่อ 1 ครั้ง)

      6. สรุปผลการทดลองได้ว่าอย่างไร          
               การศึกษาวิธีการทำมะเกลือป้องกันแมลงศัตรูพืชจะได้ผลดังนี้
               1.  แปลงผักกวางตุ้งที่ฉีดพ่นน้ำมะเกลือที่มีความเข้มข้น 50% โดยปริมาตรขึ้นไปจะไม่มีแมลงมารบกวนหรือรบกวนในปริมาณน้อยมาก
               2. ระยะเวลาที่ใช้ฉีดพ่นน้ำมะเกลือได้ผลดีที่สุดคือการฉีดพ่น 3 วัน ต่อ 1 ครั้ง)

      7. โครงงานวิทยาศาสตร์นี้มีประโยชน์อย่างไรบ้าง        
               1. ลดปัญหาแมลงศัตรูพืช
               2. ลดปัญหาการใช้สารเคมี
               3. ใช้ประโยชน์จากสมุนไพรท้องถิ่น)