ใบประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรม หรือเดิม (ก่อน พ.ร.บ. สภาสถาปนิก 2543) เรียกย่อว่า ก.ส. เป็นเอกสารรับรองของสถาปนิกในการออกแบบและเซ็นรับรองแบบ ที่รับรองโดยสภาสถาปนิก ในปัจจุบันมีอยู่ 4 สาขาด้วยกันได้แก่ สถาปัตยกรรมหลัก สถาปัตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป์ สถาปัตยกรรมผังเมือง และ ภูมิสถาปัตยกรรม ใบประกอบวิชาชีพฯมี 4 ระดับเรียงจากสูงไปต่ำ คือ วุฒิสถาปนิก สามัญสถาปนิก ภาคีสถาปนิก และ สถาปนิกภาคีพิเศษขอบเขตงานที่ควบคุมในสาขาต่าง ๆ ถูกกำหนดไว้โดยในกฎกระทรวง (พ.ศ. 2549) ว่าด้วยการกำหนดวิชาชีพสถาปัตยกรรมควบคุม Show กฎกระทรวงการกำหนดวิชาชีพสถาปัตยกรรมควบคุมนี้ ได้มีการกำหนดให้งานสถาปัตยกรรมควบคุมสาขาต่างๆ ทั้ง 4 สาขานั้น ผู้ดำเนินการงานออกแบบ ให้คำปรึกษา ตรวจสอบ ศึกษาโครงการ บริหารและอำนวยการก่อสร้าง ต้องเป็นสถาปนิก (แต่ละสาขา) ที่มีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพในระดับขั้นต่าง ๆ กันไปตามขอบเขตของงาน งานที่ต้องมีใบอนุญาต[แก้]ตัวอย่างงานที่ต้องมีสถาปนิกที่มีใบอนุญาต (ตามกฎกระทรวงปี 2549) ได้แก่
จะเห็นได้ว่าขอบเขตงานที่ต้องใช้สถาปนิกที่มีใบประกอบอนุญาตวิชาชีพจากกฎกระทรวงฯ ฉบับล่าสุดนั้นยังเป็นไปได้ยากในการปฏิบัติ เนื่องจากจำนวนสถาปนิกที่มีใบประกอบวิชาชีพมีไม่พอกับงานที่ต้องการควบคุม (จากข้อมูลปี 2548-49 นี้ โดยเฉพาะงานสถาปัตยกรรมผังเมือง มีผู้มีใบประกอบวิชาชีพ 8 คน งานภูมิสถาปัตยกรรม มีภูมิสถาปนิกที่มีใบอนุญาตเพียง 80 คน เป็นต้น) ไม่มีหน่วยงานและบุคลากรที่ทำการตรวจสอบและดูแลการบังคับใช้ และหลายๆงานไม่จำเป็นที่จะต้องมีสถาปนิกที่มีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพก็คงไม่ทำความเสียหาย หรือในหลายกรณีเป็นขอบเขตของงานที่รัฐมีหน้าที่จัดทำ (ตาม พ.ร.บ. หรือกฎหมายอยู่แล้ว) ซึ่งไม่จำเป็นต้องออกใบประกอบวิชาชีพแต่อย่างใด และตามเจตนารมณ์ของการออกกฎกระทรวงนั้นมีวัตถุประสงค์ในการบังคับใช้กับสถาปนิกนอกระบบราชการเป็นสำคัญ ทำให้เกิดการร้องเรียนคัดค้านเกิดขึ้นจากผู้ประกอบวิชาชีพเอง นักวิชาการ และผู้เกี่ยวข้อง , ใบประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรม มีลักษณะเหมือนกับใบประกอบวิชาชีพในสาขาอื่น ๆ เช่น ใบประกอบวิชาชีพวิศวกรรม และ ใบประกอบวิชาชีพเวชกรรมของแพทย์ กล่าวคือผู้ที่ไม่มีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพจะไม่สามารถประกอบวิชาชีพนั้น ๆ ได้ ถ้าฝ่าฝืนจะมีโทษตามที่องค์กรวิชาชีพแต่ล่ะองค์กรกำหนดไว้ ในกรณีของสถาปนิกนี้ มีบทลงโทษ ตามที่กำหนดไว้ใน พ.ร.บ. สถาปนิก (2543) ว่าจะมีโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี ปรับไม่เกิน 60,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ สาขาสถาปัตยกรรมหลัก
คำขอรับใบอนุญาตเป็นผู้ประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมควบคุมระดับสามัญสถาปนิก/ระดับวุฒิสถาปนิก (เลื่อนระดับ) การขอรับใบอนุญาตประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมควบคุมระดับสามัญสถาปนิก/ระดับวุฒิสถาปนิกคุณสมบัติของผู้ขอยื่นคำร้อง 1. ระดับสามัญสถาปนิก 1.1 สาย (ก)(ข) เป็นภาคีสถาปนิก สาขาสถาปัตยกรรมหลัก ผู้มีปริญญาตรีวิชาชีพ หลักสูตร 5 ปี หรือ 4 ปี ที่สภาสถาปนิกรับรอง และได้ประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมควบคุมมาแล้วไม่น้อยกว่า 2 ปี (สภาสถาปนิกอาจทำการทดสอบความรู้โดยวิธีสอบข้อเขียนด้วยก็ได้) 1.2 สาย (ค)(ง) เป็นภาคีสถาปนิก สาขาสถาปัตยกรรมหลัก ผู้มีปริญญาตรีในสาขาที่เกี่ยวข้องหลักสูตร 4 ปีขึ้นไป หรืออนุปริญญาวิชาชีพที่สภาสถาปนิกรับรอง และได้ประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมควบคุมมาแล้วไม่น้อยกว่า 2 ปี (สภาสถาปนิกอาจทำการทดสอบความรู้ด้วยโดยวิธีสอบข้อเขียนก็ได้) 1.3 สาย (จ) เป็นภาคีสถาปนิก สาขาสถาปัตยกรรมหลัก ผู้มีคุณวุฒิระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูงที่สภาสถาปนิกรับรอง และได้ประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมควบคุมมาแล้วไม่น้อยกว่า 2 ปี และสอบเทียบวิทยฐานะตามมาตรฐานความรู้ขั้นสามัญสถาปนิกที่สภาสถาปนิกจัดสอบ (สภาสถาปนิกอาจทำการทดสอบความรู้โดยวิธีสอบข้อเขียนด้วยก็ได้) 2. ระดับวุฒิสสถาปนิก 2.1 สาย (ก)(ข) เป็นสามัญสถาปนิก สาขาสถาปัตยกรรมหลัก ผู้มีปริญญาตรีวิชาชีพหลักสูตร 5 ปี หรือ 4 ปี ที่สภาสถาปนิกรับรอง และได้ประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมควบคุมมาแล้วไม่น้อยกว่า 7 ปี (สภาสถาปนิกอาจทำการทดสอบความรู้โดยวิธีสอบข้อเขียนด้วยก็ได้) การจัดทำเอกสารและรูปเล่มเพื่อยื่นพิจารณา 1. แบบฟอร์ม สภส.5 สภส.5-1 สภส.5-2 และเอกสารแนบ เช่น ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ/บัตรข้าราชการของผู้รับรอง หนังสือรับรอง ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพฯและบัตรสมาชิกของผู้ยื่น ไม่ต้องเข้าเล่มให้ใช้คลิปหนีบ 2. การจัดทำรูปเล่ม ให้เข้ากระดูกงู / ไสกาว โดยจะต้องเรียงลำดับผลงานแบบฟอร์ม สภส. 5-1 ที่เสนอมา ดังนี้ 2.1 ใบอนุญาตปลูกสร้างอาคาร / สัญญาว่าจ้าง 2.2 รูปถ่ายภายในอาคาร 4 รูป ภายนอกอาคาร 4 รูป (งานที่แล้วเสร็จ) รูปทัศนียภาพภายในอย่างน้อย 1 รูป และภายนอกอย่างน้อย 1 รูปให้เห็นภาพอาคารภายนอกอาคารอย่างชัดเจน (งานที่กำลังก่อสร้างหรือยังไม่ได้ก่อสร้าง) 2.3 สำเนาแบบขนาด A3 (ต้องมีลายมือชื่อผู้ออกแบบครบตามเงื่อนไข) 3. อิเล็กทรอนิคส์ไฟล์ PDF บรรจุลงแผ่น CD หรือ DVD แบบฟอร์มคำขอรับใบอนุญาตฯ (เลื่อนระดับ) สาขาสถาปัตยกรรมหลัก
สภาสถาปนิก เลขที่ 12 ถนนพระราม 9 (ปากซอย 36) แขวงหัวหมาก เขตบางกะปิ กรุงเทพฯ 10240 โทรศัพท์: 02-318-2112 โทรสาร: 02-318-2131-2, E-mail: [email protected] Architect Council of Thailand 12 RAMA 9 Rd. (Soi 36) Huamark Bangkapi, Bangkok Thailand 10240 Tel:+66 2 318 2112 Fax: +66 2 318 2121-2 E-mail: [email protected] |