��ջ����ԡ��˹��������͡�Ҫ�½�觷ҧ��ҹ���ѹ���ͧ��ջ ��������dz��ҹ�Ѻ���ջ���ҳ��ӽ��ҡ �ҷ� �Ѱ���á �Ѱ����ԧ�ѹ �ͧ���Ѱ����ԡ� �ǹ�������᤹ͧҴ� ���ǹ�ҧ��ҹ�Ѻ����ѧ����͡���͡�ը���ࢵ������Ѻ����ҳ��ӽ����� �ҷ� ����Һ�õ�Ź 5. ������ҧ�ҡ���� ��ջ����ԡ��˹�� �վ�鹷���ҡ���ѹ 3 �ͧ�š �ʴ���ҷ�ջ����վ�鹷����ҧ�˭��ҡ ����dz������������Ũ����Ѻ���������������������Ѵ��� ��ǹ��鹷����������ҧ�ŷ����ҡ��ҡ�Ȩ�����ТҴ��������������������žѴ������֧ แผนฯ ที่ 1 - หนงั สอื เรียน 1. ว ิเคราะห์ความแตกต่าง กระบวนการ - ต รวจแบบทดสอบกอ่ นเรยี น - การสังเกต 1. ใฝเ่ รียนรู้ แผนทีเ่ ฉพาะเรื่อง ภมู ศิ าสตร์ ม.3 ของแผนท่ีเฉพาะเรื่อง ทางภมู ศิ าสตร์ - ต รวจการทำ� แบบฝกึ สมรรถนะ - การแปลความ 2. มุ่งมั่นในการ 2 - แ บบฝึกสมรรถนะและ แต่ละประเภท เพ่ือใช้ (Geographic และการคดิ ภมู ศิ าสตร์ ม.3 ขอ้ มูลทาง ท�ำงาน การคดิ ภูมิศาสตร์ ม.3 ศกึ ษาลกั ษณะทาง Inquiry - ตรวจใบงานท่ี 1.1 ภมู ิศาสตร์ ชวั่ โมง - แ บบทดสอบกอ่ นเรยี น กายภาพของทวปี Process) - ประเมินการน�ำเสนอผลงาน - การคดิ เชงิ พืน้ ท่ี - PowerPoint อเมรกิ าเหนือและ - ตรวจผลงาน/ชิน้ งาน - การคิด - ใบงานที่ 1.1 ทวีปอเมริกาใต ้ได้ (K) - ส ังเกตพฤติกรรมการท�ำงาน แบบองคร์ วม 2. ระบุและเลือกใช้แผนที่ รายบคุ คล - การใช้เทคโนโลยี เฉพาะเร่ืองเพื่อสืบค้น - สังเกตพฤติกรรมการท�ำงาน ข้อมูลเก่ียวกับลักษณะ กลุ่ม ทางกายภาพของทวีป - ป ระเมินคุณลกั ษณะ อเมริกาเหนือและทวีป อนั พึงประสงค์ อเมรกิ าใต ้ได้ (P) 3. เ ห็นความส�ำคัญของ การใช้แผนท่ีเฉพาะ เรอ่ื งในการสบื คน้ ขอ้ มลู และใช้ประโยชน์ ในชีวิต ประจำ� วนั (A) T2 แผนการจดั ส่ือที่ใช้ จดุ ประสงค์ วิธสี อน ประเมนิ ทักษะท่ีได้ คุณลักษณะ การเรยี นรู้ อันพงึ ประสงค์ แผนฯ ท่ี 2 - หนงั สอื เรยี น 1. ว เิ คราะห์ความแตกต่าง กระบวนการ - ตรวจการทำ� แบบฝกึ สมรรถนะ - การสังเกต 1. ใฝเ่ รียนรู้ เคร่อื งมอื ทางภมู ศิ าสตร์ ภูมิศาสตร์ ม.3 ของระบบสารสนเทศ ทางภมู ศิ าสตร์ และการคิด ภมู ิศาสตร์ ม.3 - ก ารแปลความ 2. มงุ่ ม่ันในการ 2 - แบบฝึกสมรรถนะและ และสถิติทางภูมิศาสตร์ (Geographic - ตรวจการทำ� แบบวดั และ ขอ้ มลู ทาง ท�ำงาน ชัว่ โมง การคิด ภูมศิ าสตร์ ม.3 เพอ่ื ใช้ศกึ ษาลักษณะ Inquiry บันทึกผลการเรยี นรู้ ภมู ศิ าสตร์ - แ บบวัดและบนั ทกึ ผล ทางกายภาพของทวปี Process) ภมู ศิ าสตร์ ม.3 - การคดิ เชงิ พ้ืนที่ การเรียนรู้ ภมู ิศาสตร์ อเมรกิ าเหนือและ - ตรวจใบงานท่ี 1.2 - การคิด ม.3 ทวีปอเมริกาใต ้ได้ (K) - ประเมนิ การนำ� เสนอผลงาน แบบองค์รวม - แบบทดสอบหลงั เรียน 2. ระบุและเลือกใชร้ ะบบ - ตรวจผลงาน/ช้นิ งาน - การใช้เทคโนโลยี - PowerPoint สารสนเทศและสถติ ิ - สงั เกตพฤตกิ รรมการทำ� งาน - ใบงานที่ 1.2 ทางภูมศิ าสตร์ เพอื่ รายบุคคล สืบคน้ ข้อมลู เก่ยี วกับ - ส ังเกตพฤติกรรมการท�ำงาน ลกั ษณะทางกายภาพ กลมุ่ ของทวีปอเมริกาเหนอื - ป ระเมินคณุ ลักษณะ และทวีปอเมรกิ าใต้ ได้ อันพึงประสงค์ (P) - ต รวจแบบทดสอบหลังเรียน 3. สนใจศึกษาระบบ สารสนเทศและสถิติ ทางภูมศิ าสตร์ อันเป็น หนึง่ ในเครือ่ งมือทาง ภมู ิศาสตร์ เพ่อื การ สืบคน้ ขอ้ มลู และใช้ ประโยชน์ในชีวิตประจำ� วันเพม่ิ มากขึ้น (A) T3 นาํ นํา สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั นาํ (Geographic Inquiry Process) ๑ แผนที่เฉพาะเร่อื งและหนว่ ยการเรยี นรทู ่ี เคร่ืองมอื ทางภูมศิ าสตร์ 1. ครูแจงใหนักเรียนทราบถึงวิธีสอนโดยใช 㹡ÒÃÈÖ¡ÉÒ กระบวนการทางภมู ศิ าสตร ชอ่ื เรอ่ื งทจี่ ะเรยี นรู ลกั ษณะทำงกำยภำพของ จดุ ประสงคการเรียนรู ทวีปอเมริกำเหน�อและทวีป อเมริกำใต ้ ควรใช้เคร่อื งมือ 2. ครูใหนักเรียนทําแบบทดสอบกอนเรียนหนวย ชนิดใดในกำรสบื ค้นข้อมลู การเรียนรูที่ 1 เร่ือง แผนท่ีเฉพาะเรื่องและ เพรำะเหตใุ ด เคร่ืองมอื ทางภูมิศาสตร 3. ครจู ดั กจิ กรรมการสบื คน “maps competition” เพ่ือกระตุนความสนใจ/กระตุนความคิด เกย่ี วกบั แผนทเี่ ฉพาะเรอื่ ง เพอื่ นาํ เขา สกู ารเรยี น โดยใหนักเรียนแบงกลุม แตละกลุมมีจํานวน สมาชิกเทาๆ กัน จากนั้นใหแตละกลุมใช สมารตโฟนแขงขันกันสืบคนแผนที่ท่ีแสดง ขอมูลเก่ียวกับทวีปอเมริกาเหนือหรือทวีป อเมริกาใตในดานตางๆ จากอินเทอรเน็ต กลมุ ใดสามารถสบื คน ไดม ากทส่ี ดุ ภายในระยะ เวลา 5 นาที จะถือเปนผูชนะ 4. ครูใหนักเรียนวิเคราะหภาพและคําถาม (Big Question) หนาหนวยการเรียนรูท่ี 1 จาก หนังสือเรียน ภูมิศาสตร ม.3 แลวรวมกัน อภิปรายเช่ือมโยงเก่ียวกับความสัมพันธ ของภาพ คําถาม และกิจกรรมการสืบคน “maps competition” แผนที่เฉพาะเรื่องเป็นเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ส�าคัญใน ตวั ชีว้ ดั ส ๕.๑ ม.๓/๑ การศกึ ษาขอ้ มลู หรอื ปรากฏการณ ์ใดปรากฏการณห์ นงึ� ทเ่ี กดิ ขนึ้ สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง บนพื้นที่หนึ�ง การเลือกใช้แผนท่ีเฉพาะเรื่อง การอ่านและ • การเลือกใช้แผนที่เฉพาะเร่ืองและ แปลความหมายของแผนที่เฉพาะเรื่องอย่างถูกต้อง รวมทั้ง เครื่องมือทางภูมิศาสตร์สืบค้นข้อมูล การเลือกใช้เคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์อ่ืน ๆ ในการสืบค้นข้อมูล ลักษณะทางกายภาพของทวีป จะท�าให้สามารถวิเคราะห์ลักษณะทางกายภาพและสังคมของ อเมรกิ าเหน�อและทวีปอเมรกิ าใต้ ทวปี อเมรกิ าเหน�อและทวปี อเมริกาใต ้ได้อย่างถกู ตอ้ ง ๒ เกร็ดแนะครู ครูควรจัดกิจกรรมการเรียนรูโดยใหนักเรียนใชเครื่องมือทางภูมิศาสตรในการรวบรวม วิเคราะห และนําเสนอขอมูลเก่ียวกับลักษณะทางกายภาพ และสังคมของทวีปอเมริกาเหนือและทวปี อเมริกาใต โดยจัดกิจกรรม ดงั นี้ • ฝกทักษะการใชเ ครื่องมือทางภูมิศาสตร เชน การใชแผนทเ่ี ฉพาะเรื่อง หรอื เคร่อื งมือทางภมู ิศาสตรประเภทอื่นๆ • ใชก ระบวนการทํางานกลุมอยางเปน ขั้นตอนและมปี ระสทิ ธภิ าพเพือ่ เรยี นรูและสรปุ ผลเกยี่ วกับเคร่อื งมอื ทางภูมศิ าสตร T4 นาํ นํา สอน สรปุ ประเมนิ ๑ แผนทเ่ี ฉพาะเรื่อง (thematic map) ขนั้ นาํ พื้นท่ขี อ๑แงผ.โ๑นลกทดี่เแฉวผพยสานัญะทเลรื่อจ่ีกั งษดุ เณป2นแ(dแบoผบนtตทา mงี่แๆสaดpแงส)ขดองมบูลนขแอผงนสทิ่งต่ฐี าานง1ๆมกี หารรือนปํารเสานกฏอขกอารมณูลทดี่เังกนิด้ีข้ึนบริเวณ 5. ครนู าํ PPT ทแี่ สดงขอ มลู เกย่ี วกบั ตวั อยา งแผนที่ เฉพาะเรื่องแตละประเภทมาใหนักเรียนดู แผนทจ่ี ดุ ใชส าํ หรบั แสดงตาํ แหนง ของสงิ่ ตา ง ๆ ตามบรเิ วณทป่ี รากฏในพน้ื ที่ ทาํ ใหไ ดข อ มลู และทายเพื่อกระตุนความสนใจและเปนการ ความหนาแนน และแบบรปู การกระจายของส่งิ ตา ง ๆ นนั้ เชน แผนที่จุดความสูงของภมู ิประเทศ นําเขาสูบทเรียน จากน้ันใหนักเรียนดูแผนท่ี แสดงจดุ ความสงู ของภมู ปิ ระเทศในสหรฐั อเมรกิ า ตัวอยา่ ง แผนทจ่ี ุด ใหต วั แทนออกมาชตี้ าํ แหนง จดุ สงู สดุ และลาํ ดบั รองๆ ลงมา ครตู งั้ ประเดน็ อภปิ ราย เชน • จากแผนทสี่ ามารถอธบิ ายถงึ ลักษณะ ภมู ปิ ระเทศของสหรฐั อเมรกิ าไดอ ยา งไรบา ง แผนทจ่ี ุดความสูงของภมู ิประเทศในสหรัฐอเมรกิ า 120 Wํ 110 Wํ 100 Wํ 90 Wํ 80 Wํ 70 Wํ แ ค น า ด า2เม,4า2น9ตโอลิมปส มาตราสวน 1 : 32,500,000 0 500 1,000 กม. บอลด8เ ม31านเทน 4เม,3า9น2ตเ รเนย� ร ฮ2,า2ร0น7�ยพ กี เมาน3ต,2เ 8บ6เกอร เมานต3ค,1ล9ฟี 0แลนด มอนตเ9ต6ร8มบลันต อิชพา6ต9นิ3ารดิ จ แอดริ อน1,แ6ด2็ก9 1เม,9า1น7ตวอชิงตัน เม3า,น42ต6ฮดู ซากา2จ,9า9เว9ยี พีก แ3,ท0ร9ป6เปอรพ3เกี ค,4ร1ซ7พี ีก อเี กิลเมา7น0ต1 2เม,7า5น1ตเ อดดี โบ3ร,า8ห5พ9 ีก แ4,ก1ร9น9ดทที อน เมานตวิตนย� สูง 4,418 เมตร 4ส,2ไล0ด0 40 Nํ 40 ํN 4เม,3า2น2ตแ ชสตา แก4น,2น0ติ 7พกี ยอดเขาสูงสดุ ของสหรัฐอเมริกา ล4,อ3ง4ส6พ กี โดยไมรวมรฐั อะแลสกา ส ห รั ฐ อ เ ม ริ ก า1จ,นู 7เิ8พ7โรเซไอวรตร4เ าม,3พา4กีน2เทน4เม,4า1น8ตว ติ นย� วีเล3อ,ร9พ8ฮกี2เมมั าฟ3น,ร83ตีย58พคส174ิงพลี7,ส1กี 2พ 3ีกเ4ม,3า9น9ตเ อลเบิรตบอลแซ1ม,แ4บ36ร 1ส,ป4ร8ูซ2นอ็ บ แซน3ก,อ5ร0โ5กน�โอ 2เม,0า3น7ตม ิตเชลล อ4,นั 3ค6อ1มพาหเ กร2ฟพ,ช9กี เ3ช4อรสพีก แ83ม9กกาซีนเมาตเทน ท3รชู,9ัส9พ3ีก คลงิ แ2,ม0น2ส5โดม 30 ํN N บอ3,ล4ด7ีพ6ีก เ3ซ,6ีย4ร9ราแบลง็ กาพีก มหาสมทุ ร 30 Nํ ก2,ว6า6ด7าลปู พีก แอตแลนติก ปก าโช3เ,ด0ล6เ9ดียโบล แมกกาซีนเมาตเ ทน สูง 839 เมตร พ2,มั01เม8ิลพีก ยอดเขาสูงนอยท่สี ดุ ของสหรัฐอเมรกิ า คำอธิบายสัญลกั ษณ เซร2โร,7ก8ร0นั เด อยูบรเิ วณทรี่ าบตอนกลางของประเทศ จดุ ยอดเขา (เมตร) เ ม็ ก ซิ โ ก อ า ว เ ม็ ก ซิ โ ก 3เซ,3ร4โร8โมอโิ นรา เขตประเทศ 120 ํW 110 Wํ 100 ํW 90 ํW 80 ํW จากแผนที่จุดความสูงของภูมิประเทศในสหรัฐอเมริกา แสดงจุดยอดเขาและคาความสูง มีหนวยเปนเมตร พบวา ยอดเขาที่มีความสูงท่ีสุดในสหรัฐอเมริกา คือ ยอดเขาเมานตวิตนีย สงู ๔,๔๑๘ เมตร และยอดเขาทม่ี คี วามสงู นอ ยทสี่ ดุ คอื ยอดเขาแมกกาซนี เมาตเ ทน สงู ๘๓๙ เมตร อยูตอนกลางของประเทศ สังเกตไดวา การกระจายของจุดยอดเขามีมากทางทิศตะวันตกของ ประเทศ เนอื่ งจากลกั ษณะภมู ปิ ระเทศเปน กลมุ เทอื กเขาสงู วางตวั แนวเหนอื -ใต สว นบรเิ วณที่ไมม ี จดุ ยอดเขาเนอ่ื งจากลักษณะภูมปิ ระเทศเปนท่ีราบ เชน บรเิ วณตอนกลางของประเทศ ๓ ขอสอบเนน การคดิ นักเรียนควรรู ขอมลู ในลักษณะใดไมนยิ มนาํ มาจัดทาํ เปน แผนทเี่ ฉพาะเร่ือง 1 แผนทฐี่ าน แผนทซ่ี งึ่ แสดงขอ มลู ขา วสารมลู ฐานบางอยา ง ใชเ ปน หลกั สาํ หรบั 1. ขอ มลู เกยี่ วกบั ระดับความสงู ตา่ํ ของพื้นท่ี นาํ ขอ มลู ลกั ษณะเฉพาะเพม่ิ เตมิ มาประกอบหรอื พมิ พท บั ลงไป อนง่ึ ยงั หมายถงึ 2. ขอมลู สถิติการเลี้ยงสตั วเ พ่อื การคาของประเทศชิลี แผนทซ่ี งึ่ มขี อ มลู ทง้ั หมดทสี่ ามารถนาํ มาใชท าํ แผนทแี่ สดงขา วสารเฉพาะไดด ว ย 3. ขอ มลู การเดนิ ทางของนกั ทอ งเทย่ี วในทวปี อเมรกิ าเหนอื 2 แผนท่ีจุด แผนท่ีภูมิศาสตรชนิดหน่ึงซึ่งแสดงใหเห็นปริมาณของสิ่งตางๆ 4. ขอมูลการเกดิ ไฟปาในรฐั แคลฟิ อรเนยี ของสหรัฐอเมรกิ า ดวยจุด โดยกําหนดใหจุดแตละจุดแทนปริมาณของสิ่งที่ตองการแสดง เชน 1 จุด แทนประชากร 500 คน หรือ 1 จุด แทนจาํ นวนสัตวเล้ยี ง 1,000 ตัว (วเิ คราะหค ําตอบ ตอบขอ 1. เพราะขอมลู ระดับความสูงตํา่ ของ พื้นท่มี ักแสดงลงบนแผนทภี่ มู ิประเทศ ซ่ึงทาํ ใหเห็นความแตกตา ง ของระดบั ความสงู ของลักษณะภูมิประเทศไดช ดั เจนมากกวา) T5 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน ๑.๒ แผนทส่ี ดั สวน (proportional map) ข้นั ที่ 1 การตง้ั คาํ ถามเชงิ ภูมิศาสตร แผนท่ีแสดงด้วยสัญลักษณ์สัดส่วน ใช้ส�าหรับแสดงจ�านวนและชนิดของข้อมูลหลายชนิด 1. ครูกระตุนใหนักเรียนเชื่อมโยงความสําคัญ พรอ้ มก๑นั )ไ ดแ ้ โดผยนใทชส้่ีสญั ัดลสกั ่วษนณแร์ ผปู นทรภงูมเริแขทาค่งณเดติ ี่ยแลว1ะ แใผชน้แภผมูนแิภบูมบิแตทา่ ่งง แๆส ใดหงม้ สขี ัญนาลดักเษปณน็ ส์แดั ผสนว่ นทก่ีวบาั งขซอ้ ้อมนลู ของการศึกษาแผนท่ีเฉพาะเร่ืองกับการศึกษา เก่ยี วกับทวปี อเมรกิ าเหนือและทวีปอเมรกิ าใต ในแทง่ เดยี วกนั โดยความสงู ของแผนภมู แิ ทง่ เปน็ สดั สว่ นกบั คา่ ของขอ้ มลู มกั เปน็ ขอ้ มลู ชนดิ เดยี ว จากกจิ กรรม “maps competition” จากขน้ั นาํ แต่มีหลายช่วงเวลาท่ีมีค่าของข้อมูลเพ่ิมข้ึนจากเดิม เพ่ือเปรียบเทียบข้อมูลในแต่ละช่วงเวลา ท่ีผานมา แลวต้ังประเด็นคําถามตอยอด ของพ้นื ท่หี นง่ึ ๆ เพิ่มเติม เพื่อกระตุนและเช่ือมโยงใหนักเรียน ต้ังประเด็นคําถามทางภูมิศาสตรเก่ียวกับ ตวั อย่าง แผนทีส่ ดั สวนแผนภมู แิ ทง เด่ียว แผนท่ีเฉพาะเรอ่ื ง เชน • ทําไมจึงตองใชแผนท่ีหลายประเภทใน แผนทีก่ ำรสญู เสียพืน้ ทป่ี ำ แอมะซอนในแต่ละรฐั ของบรำซิล 40 Wํ การสืบคนขอมูลในทวีปอเมริกาเหนือและ 70 Wํ 60 ํW 50 ํW ทวีปอเมริกาใต • แผนที่เฉพาะเรื่องแตละประเภทมีขอจํากัด เวเนซเุ อลา กายอานา มหาสมุทร การสญู เสยี พ้นื ทีป่ า ดานการใชงานที่เหมือนหรือแตกตางกัน แอตแลนตกิ (ตารางกโิ ลเมตร) อยา งไร ซรู นิ าม • นักเรียนเคยใชแผนท่ีเฉพาะเร่ืองในชีวิต โคลอมเบีย พ.ศ. ประจําวันบา งหรอื ไม อยา งไร 2,200 3,800 7,500 2560 จากนัน้ ใหน กั เรยี นฝกทกั ษะการอา นและ โรไรมา 11,800 อามาปา 2553 แปลความแผนทแี่ สดงการสญู เสียพ้ืนท่ี 2546 ปา แอมะซอน โดยครูตัง้ ประเดน็ คําถาม เชน 0 ํ 1,500 3,000 800 • บรเิ วณใดมีการสูญเสยี ปามากที่สุด 950 900 900 เสนศนู ยส ตู ร 0 ํ • โดยรวมการสูญเสยี พืน้ ที่ปา เปน อยา งไร 600 มารันเยา • เมื่อพิจารณาภาพรวมแลวสถานการณปา 1,000 1,200 ปารา ถูกทําลายมีแนวโนมอยางไร และสงผล อามาโซนสั 450 กระทบตอสงิ่ แวดลอ มของโลกอยา งไร 800 อากรี 10 Sํ รอนโดเนย� โตกังตงิ ส 10 ํS เ ป รู โ บ ลิ เ วี ย มาตูโกรสซู บ ร า ซิ ล คำอธิบายสญั ลักษณ เขตประเทศ บราซิเลีย เขตรฐั ทางนำ้ N มาตราสว น 1 : 40,000,000 0 500 1,000 กม. ท่มี ำ : www.ra7i0nWํforests.mongabay.com 60 Wํ 50 Wํ 40 ํW จากแผนทีก่ ารสูญเสียพื้นท่ีปาแอมะซอนในแตล่ ะรฐั ของบราซลิ พบว่า รฐั มาตูโกรสซูมีการ สญู เสยี พน้ื ทีป่ าสะสมมากทสี่ ดุ ถึง ๑๔,๒๐๐ ตารางกิโลเมตร โดยเฉพาะใน พ.ศ. ๒๕๔๖ สูญเสยี พ้ืนทป่ี าถงึ ๑๑,๘๐๐ ตารางกโิ ลเมตร โดยรวมแลว้ พน้ื ท่ปี า แถบล่มุ น้า� แอมะซอนมกี ารสูญเสียปา เเมพอ่ืิ่มรขว้ึนมทกุกบั ป พน.ับศ.จ ๒าก๕ ๕พ๓. ศแ.ล ๒ะ ๕พ๔.ศ๖. ๒ท๕ี่ส๖ูญ๐ เขสอ้ียมพลูื้นททแี่ ่ีปสาดเงปเ็นปจน็ �าแนผวนนภมมู าแิ กทในง่ เทดุกยี่ รวัฐซแอ้ ลน2ะขสอ้ ูญมเลู สกียนั เพ ๓่ิม ชขนั้้ึน แสดงการสญู เสยี พนื้ ทป่ี าเพม่ิ มากข้ึนจากปท่ีผา่ นมา ๔ นักเรียนควรรู กิจกรรม ทา ทาย 1 แผนภมู แิ ทง เดยี่ ว แผนภมู ทิ ใ่ี ชส าํ หรบั ขอ มลู ชดุ เดยี ว และแสดงลกั ษณะของ นกั เรยี นจบั คสู บื คน ขอ มลู ทางภมู ศิ าสตรม า 1 เรอ่ื ง แลว นาํ มา ขอมูลทส่ี นใจเพยี งลักษณะเดยี ว เชน มูลคาการสง ออก การสูญเสียพ้ืนท่ีปา ไม จัดทําเปน แผนที่จุดและแผนท่สี ัดสวน (โดยใหเ ลือกแผนทส่ี ดั สว น 2 แผนภูมิแทงเด่ียวซอน เปนแผนภูมิแทงที่แสดงการเปรียบเทียบขอมูล แผนภมู แิ ทง เดย่ี ว หรอื แผนทสี่ ดั สว นแผนภมู แิ ทง แบบผสมอยา งใด ต้งั แต 2 ลักษณะ หรอื 2 ชวงเวลาขน้ึ ไปบนแกนเดียวกัน ซึง่ จะทาํ ใหเห็นภาพ อยา งหนง่ึ ) จากนนั้ ทาํ การวเิ คราะหต คี วามขอ มลู แลว สรปุ ผลนาํ สง การเปล่ียนแปลงและการเปรยี บเทียบขอมูลหลายขอมลู มากขน้ึ แทนท่จี ะนาํ มา ครูผสู อน เปรยี บเทยี บเปนขอ ความหรอื ตาราง T6 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ๒) แผนที่สัดส่วนแผนภูมิแท่งแบบผสม ใช้แผนภูมิแท่งแสดงสัญลักษณ์แผนที่ โดย ขน้ั สอน ความสงู ของแผนภมู แิ ทง่ เปน็ สดั สว่ นกบั คา่ ของขอ้ มลู มขี อ้ มลู หลายชนดิ เปรยี บเทยี บกนั ในพน้ื ทห่ี นง่ึ ขนั้ ที่ 1 การต้งั คาํ ถามเชิงภูมศิ าสตร ตัวอยา่ ง แผนทีส่ ัดสว นแผนภูมิแทงแบบผสม 2. ใหนักเรียนรวมกันต้ังประเด็นคําถามทาง ภูมิศาสตรเกี่ยวกับแผนท่ีเฉพาะเรื่อง เพื่อ แผนทีม่ ลู คำ่ ของแร่โลหะมคี ่ำในแตล่ ะรฐั ของแคนำดำ พ.ศ. ๒๕๖0 คน หาคําตอบ โดยครูแนะนําเพม่ิ เติม เชน 160 ํ W 150 ํ W 140 ํ W 120 ํ W 100 ํ W 80 ํ W 60 ํ W 40 ํ W 30 ํ W 20 ํ W • แผนที่เฉพาะเรอ่ื งและเครอื่ งมือทาง ภมู ศิ าสตรมคี วามสาํ คญั ตอการศึกษาทวปี มูลคา แรโลหะ อเมริกาเหนือหรือทวีปอเมรกิ าใตอ ยา งไร (พนั ดอลลารสหรฐั ) • แผนทเี่ ฉพาะเรอ่ื งแตละประเภทมีความ ทองแดง 60 ํ N เหมอื นหรอื แตกตา งกนั อยา งไร จากนน้ั ใหน กั เรยี นอา นและแปลความแผนที่ อะแลสกา ทองคำ แสดงมูลคาของแรโลหะมีคาในแตละรัฐของ เงนิ แคนาดา โดยสมุ ตวั แทนออกมาชตี้ าํ แหนง รฐั ทมี่ ี แรท องแดง ทองคาํ เงนิ มากทสี่ ดุ และใหช ว ยกนั 151,967 $ บอกวาแรเหลาน้ีใชประโยชนในอุตสาหกรรม 150,048 $ อะไรบาง 12,836 $ 60 ํ N 650,008 $ ทะเลแลบราดอร ยคู อน 6,058 $ 2,311,621 $ นอรท เวสตเทรรทิ อรสี นนู าวุต 246,352 $ 50 ํ N 884,909 $ 33,014 $ 42,508 $ อาวฮดั สนั 1,005 $ 50 ํN บริติชโคลมั เบีย 1,129 $ 153,323 $ นวิ ฟน ดแ ลนดแ ละแลบราดอร 55 $ แอลเบอรต า 296,331 $ 2,802 $ 299,872 $ 2,987,298 $ 17,583 $ 207,871 $ 65,279 $ 28,984 $ 1,333,474 $ 3,998,723 $ 87,360 $ แมนโิ ทบา ควเิ บก นิวบรนั สวกิ ออนแทรีโอ โนวาสโกเชยี 40 ํN ซสั แคตเชวนั ส ห รั ฐ อ เ ม ริ ก า คำอแมธอบิหตาาเยแขสสลตัญมปนลรทุ ตะักรเกิทษศณ 40 ํ N เขตรัฐ N มาตราสว น 1 : 43,000,000 0 500 1,000 กม. 120 ํ W 110 ํ W 100 ํ W 90 ํ W 80 ํ W 70 ํ W ทม่ี ำ : www.sead.nrcan.gc.ca จากแผนทม่ี ลู คา่ ของแรโ่ ลหะมคี า่ ในแตล่ ะรฐั ของแคนาดา พ.ศ. ๒๕๖๐ พบวา่ แตล่ ะรฐั มลู คา่ จากการผลิตแรแ่ ตกต่างกัน เชน่ รัฐออนแทรีโอมีมลู คา่ จากแร่ทองค�ามากทีส่ ดุ รัฐบริตชิ โคลัมเบีย มมี ูลคา่ จากแร่ทองแดงมากทส่ี ดุ วิธแี สดงแผนภมู ิแทง่ ลักษณะน้เี พอ่ื ให้เกิดการเปรยี บเทียบข้อมูล ต่างชนดิ กันหรอื ชนิดเดียวกนั แต่ตา่ งชว่ งเวลากนั Q? euoestion ข้อมูลสถิติทางภูมิศาสตร์ท่ีใช้แสดงผลลงบนแผนที่สัดส่วนแผนภูมิแท่งเดี่ยวมีลักษณะแตกต่างจาก ข้อมูลท่แี สดงลงบนแผนทสี่ ดั ส่วนแผนภูมิแทง่ แบบผสมอย่างไร ๕ ขอ สอบเนน การคดิ เกร็ดแนะครู ขอใดเปน วิธแี สดงขอมลู ในแผนที่สดั สวนแผนภูมแิ ทง แบบผสม ครูแนะนํานักเรียนเก่ียวกับแผนท่ีเฉพาะเรื่องวา เม่ือนักเรียนรูวาตองการ 1. ขอมูลทีแ่ สดงตองไมซํ้ากัน ศึกษาขอมูลทางภูมิศาสตรเรื่องใดแลว ยังตองมีความรู ความเขาใจเก่ียวกับ 2. ขอ มูลท่แี สดงไมค วรตง้ั ซอ นกันเกิน 3 ชั้น สัญลักษณตางๆ ที่จะใชนําเสนอขอมูลทางภูมิศาสตรลงบนแผนท่ีดวย เชน 3. ควรแสดงขอมูลชนิดเดียวกนั ในชวงเวลาเดียวกัน สญั ลกั ษณจ ดุ ใชน าํ เสนอขอ มลู จาํ นวนและการกระจายของประชากร จดุ หนาแนน 4. ควรแสดงเพ่อื ใหเกิดการเปรยี บเทียบขอ มูลตา งชนิดกนั ติดกันแสดงวาบริเวณนั้นมีประชากรอยูหนาแนน หากจุดอยูหางกันแสดงวา ประชากรเบาบาง สัญลักษณเสนเทา ใชนําเสนอขอมูลปริมาณฝน อุณหภูมิ (วเิ คราะหค าํ ตอบ ตอบขอ 4. เนอ่ื งจากแผนทส่ี ดั สว นแผนภมู แิ ทง และระดบั ความสงู ของภูมิประเทศ สญั ลกั ษณวงกลมสดั สวน ใชน ําเสนอขอ มูล แบบผสมเปนการนาํ ขอ มูลเชงิ สถิตติ ง้ั แต 2 ชนิดขนึ้ ไป มาแสดง จาํ นวนประชากร โดยขนาดวงกลมใชแ สดงคา ปรมิ าณขอ มลู เชน เมอื งทมี่ จี าํ นวน ลงบนแผนท่ี เพื่อเปรียบเทียบใหเห็นความแตกตางของขอมูล ประชากรมาก วงกลมจะมขี นาดใหญ เมอื งทมี่ จี าํ นวนประชากรนอ ย วงกลมจะมี ตา งชนดิ กัน) ขนาดเลก็ สญั ลกั ษณแ ผนภมู แิ ทง ใชเ ปรยี บเทยี บปรมิ าณขอ มลู เชน ขอ มลู รายได ประชากรในเมืองตางๆ ขอ มูลเน้ือที่ปา สัญลักษณส ี ใชแ ทนปรมิ าณและความ หนาแนน ของขอ มลู เชน บรเิ วณทม่ี ปี ระชากรอาศยั อยหู นาแนน หรอื มคี วามเสย่ี ง เกดิ ภยั ธรรมชาตมิ ากจะมสี เี ขม สว นบรเิ วณทเี่ สยี่ งนอ ยจะมสี อี อ นตามลาํ ดบั กจ็ ะ ชวยใหนักเรียนเลือกใชแผนที่เฉพาะเรื่องในการศึกษาขอมูลทางภูมิศาสตร ท่ีตอ งการไดอ ยางเหมาะสม T7 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน ๓) แผนท่ีสัดส่วนแผนภูมิวงกลม ใช้แผนภูมิรูปวงกลมและแผนภูมิสัดส่วนรูปวงกลม1 ขนั้ ที่ 1 การต้ังคําถามเชงิ ภมู ศิ าสตร แสดงข้อมูลต่าง ๆ ครใู หน กั เรยี นดแู ผนทแ่ี สดงจาํ นวนประชากร ตวั อย่าง แผนทแี่ ผนภมู ิขนาดวงกลม ในเขตเมอื งของภมู ภิ าคอเมรกิ ากลาง ใหน กั เรยี น ชต้ี าํ แหนง เมอื งทม่ี ปี ระชากรอาศยั อยหู นาแนน แผนที่จ�ำนวนประชำกรในเขตเมอื งของภูมภิ ำคอเมริกำกลำง และเบาบาง ครตู งั้ ประเดน็ อภปิ รายจากการอา น และแปลความแผนท่ี เชน 110 Wํ 100 Wํ 90 ํW 80 Wํ 70 ํW • ทาํ ไมเมก็ ซโิ กจงึ มปี ระชากรอาศยั อยมู าก N มาตราสว น 1 : 35,000,000 0 500 1,000 กม. • ทําไมหลายพื้นที่จึงมีประชากรอาศัยอยู 30 ํN ส ห รั ฐ อ เ ม ริ ก า 30 Nํ เบาบาง จากน้ันครูต้ังประเด็นใหนักเรียนรวมกัน มหาสมทุ ร ตอบคาํ ถามและทาํ กจิ กรรม หากบรษิ ทั นาํ เทย่ี ว แอตแลนตกิ ตอ งการนาํ เสนอโปรแกรมทวั รท วปี อเมรกิ าเหนอื เ ม็ ก ซิ โ ก หรือทวีปอเมริกาใต ที่ครอบคลุมท้ังดานการ บาฮามาส เดนิ ทาง กจิ กรรมทีน่ า สนใจ อาหาร และทพ่ี ัก อ า ว เ ม็ ก ซิ โ ก ควรจะตอ งใชข อ มลู และแผนทอ่ี ะไรบา งในการ 20 Nํ ฮาวานา แนสซอ โดมินิกัน 20 Nํ นาํ เสนอ เม็กซโิ กซติ ี คิ ว บ า ซานโตโดมิงโก ประชากรในเมอื ง (คน) เบเลบโมลแีซพนฮอนดรู จสั าเมกา คงิ สตนั เปฮอตรโติ แปรงซ มากกวา 5,000,000 กัวเตเมกอวั าเลตลมซาาซลลั าานซวซิตาัลี วดาดออรร เตกซู กิ ัลปา ทะเลแคริบเบยี น 10 ํN 1,000,001-5,000,000 นกิ ารากัว ปานามาซติ ี คำอธบิ ายสัญลกั ษณ 10 ํN 110 Wํ 500,001-1,000,000 250,001-500,000 มานากัว 100,001-250,000 ซานโฮเซ 50,000-100,000 คอสตารกิ า ปานามา เมืองหลวง โคลอเขมตเปบระยี เทศ 100 ํW 90 ํW 80 ํW ท่ีมำ : www.citypopulation.de จากแผนที่จ�านวนประชากรในเขตเมืองของภูมิภาคอเมริกากลาง ใช้วงกลมขนาดต่าง ๆ แทนค่าของจา� นวนประชากรในเมืองและใชส้ ีแดงแสดงเมอื งหลวง เช่น เม็กซโิ กซิต ี ทม่ี ปี ระชากร ในเมืองมากกว่า ๕,๐๐๐,๐๐๐ คน อย่างไรก็ดี แผนท่ีนี้ไม่ได้แสดงเมืองท่ีมีประชากรน้อยกว่า ๕๐,๐๐๐ คน เนอ่ื งจากแผนทม่ี มี าตราส่วนเล็ก จึงไม่สามารถแสดงข้อมูลได้ทง้ั หมด Q? euoestion ข้อมูลสถิติทางภูมิศาสตร์ใดบ้างที่นิยมน�ามาแสดงผลในรูปแบบแผนที่แผนภูมิขนาดวงกลม เพราะเหตุใด ๖ นักเรียนควรรู ขอ สอบเนน การคิด 1 แผนภมู สิ ดั สว นรปู วงกลม เปน การนาํ เสนอขอ มลู ลงในพน้ื ทว่ี งกลม โดยแบง แผนทส่ี ดั สว นแผนภมู วิ งกลม แบง สว นในวงกลมตามขนาดของ พ้ืนท่ีในรูปวงกลมออกเปนสวนยอยๆ ตามสวนของปริมาณขอมูลที่ตองการ ขอมูลในขอ ใด เปรียบเทียบ การแบงพื้นที่น้ีจะแบงมุมที่จุดศูนยกลางของรูปวงกลมตาม อัตราสวนของขอมูลท่ีตองการ ซึ่งมุมรอบจุดศูนยกลางมีขนาดเทากับ 360 1. แบง เปนรปู ทรงเรขาคณติ องศา แผนภูมิสัดสวนรูปวงกลมนิยมใชเม่ือตองการเปรียบเทียบจํานวนยอยๆ 2. แบง เปนวงกลมขนาดใหญ กับจํานวนท้ังหมด และเปรียบเทียบจํานวนยอยๆ ดวยกันเอง เหมาะแกการ 3. แบง เปนคา รอยละของขอมลู นําเสนอขอมลู จํานวนรอยละ (เปอรเ ซน็ ต) 4. แบง เปนขอ มลู เชิงซอนในวงกลมเดียวกนั (วเิ คราะหค าํ ตอบ ตอบขอ 3. แผนทส่ี ดั สว นแผนภมู วิ งกลมใชแ สดง ปรมิ าณของขอ มลู โดยแสดงคา ปรมิ าณของขอ มลู ในลกั ษณะวงกลม สัดสวนรอยละ หรอื คดิ เปน เปอรเซน็ ต) T8 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ตัวอย่าง แผนที่แผนภมู ิสัดสวนรปู วงกลม ขน้ั สอน แผนทพี่ ยำกรณร้อยละของประชำกรบรเิ วณทำงตอนเหนอื ของทวีปอเมรกิ ำใต้ พ.ศ. ๒๕๖๓ ขัน้ ที่ 2 การรวบรวมขอมูล 80 Wํ 70 Wํ เวเนซุเอลา 60 ํW 50 Wํ 1. จากประเด็นคําถามทางภูมิศาสตรในข้ันท่ี 1 10 Nํ 28,435,943 คน คำอธิบายสัญลักษณ ครูใหนักเรียนแตละคนเลือกประเด็นคําถาม โคลอมเบีย มหาสมุทร เขตประเทศ ทางภูมิศาสตรเก่ียวกับแผนท่ีเฉพาะเร่ืองท่ี 50,882,891 คน 13% 14% แอตแลนติก อยากเรียนรู 1 คําถาม จาก 4 คาํ ถาม แลว ให 10 ํN แยกยา ยกนั ไปหาเพอ่ื นทมี่ ปี ระเดน็ ความอยากรู เหมอื นกันใหไดจาํ นวน 6 - 8 คน เพอื่ จัดกลมุ 11% 11% 31% 30% 7ก86า,ย5อ5า9นคาน ซูรนิ าม เฟรนชเกยี นา รวมกันสืบคนขอมูลเกี่ยวกับแผนที่เฉพาะ เรื่อง จากหนงั สือเรียน ภูมิศาสตร ม.3 หรือ 33% 32% 7% 5% 14% 14% 586,634 คน 298,682 คน แหลง เรยี นรตู า งๆ ซง่ึ แตล ะกลมุ จะตอ งรบั ผดิ ชอบ ศกึ ษาและตอบประเดน็ คาํ ถามกลมุ ละ 1 คาํ ถาม 10% 30% 31% 13%14% 16%16% ทเี่ ลอื กไว และทกุ กลมุ จะตอ งรบั ผดิ ชอบศกึ ษา 33% 31% 31% 30% 29% และตอบประเด็นคําถามขอท่ี 4 เหมือนกัน ทุกกลุม 17เอ,6ก43ว,า0ด54อครน 7% 6% 6% 5% 6% 5% 5% 4% 11% 2. ครใู หน กั เรยี นฝก ทกั ษะการอา นและแปลความ 13% 14% เสนศนู ยสตู ร 0 ํ แผนที่เพิ่มเติม โดยการอานและแปลความ แผนท่ีพยากรณรอยละของประชากรบริเวณ 0ํ บ ร า ซิ ล ทางตอนเหนือของทวีปอเมริกาใต โดยการ ตง้ั ประเด็นคําถาม เชน 31% 31% 32% 212,559,409 คน • ทาํ ไมประเทศบราซลิ จงึ มขี นาดวงกลมใหญ ท่ีสุด และสดั สว นประชากรเปน อยา งไร 6% 5% (แนวตอบ มปี ระชากรมากท่สี ุด มีวยั ทาํ งาน 12% 12% มากที่สุด) ครอู าจแนะนาํ แหลง ขอมูลสารสนเทศ 32% 31% 8% 6% คาดการณสดั สว นประชากร พ.ศ. 2563 ทีน่ าเชอ่ื ถือ หรือใหน กั เรยี นดูตวั อยางแผนที่ เฉพาะเร่อื ง จากหนังสือเรียน ภูมศิ าสตร ม.3 เ ป รู 60 Wํ วัยเด็ก (0-14 ป) 10 Sํ ประกอบการศึกษาและรวบรวมขอ มลู เพม่ิ เติม 7% 6% 32,971,854 คน 10 ํS วัยทำงาน (15-59 ป) N มาตราสว น 1 : 40,000,000 0 500 1,000 กม. วัยสงู อายุ (60 ปข ึ้นไป) 80 ํW 70 ํW 50 ํW ที่มำ : www.worldometers.info จากแผนที่พยากรณ์ร้อยละของประชากรบริเวณทางตอนเหนือของทวีปอเมริกาใต้ พ.ศ. ๒๕๖๓ ใช้ขนาดของวงกลมแทนจ�านวนประชากร พบว่า บราซิลมีวงกลมขนาดใหญ่ที่สุด แทนประชากร ๒๑๒,๕๕๙,๔๐๙ คน ภายในวงกลมแบ่งเป็นสัดสว่ นร้อยละของประชากรเพศชาย เพศหญิง และช่วงวัยต่าง ๆ กล่าวคือ มีเพศชายร้อยละ ๔๙ ของจ�านวนประชากรท้ังประเทศ โดยเป็นวยั เด็กรอ้ ยละ ๑๑ วัยท�างานร้อยละ ๓๒ วัยสงู อายุรอ้ ยละ ๖ และมีเพศหญิงรอ้ ยละ ๕๑ ของจ�านวนประชากรทั้งประเทศ เป็นวัยเด็กร้อยละ ๑๐ วัยท�างานร้อยละ ๓๓ และวัยสูงอายุ รอ้ ยละ ๘ บราซลิ เปน็ ประเทศขนาดใหญจ่ งึ มปี ระชากรมาก ในขณะทซี่ รู นิ ามเปน็ ประเทศขนาดเลก็ มปี ระชากรเพยี ง ๕๘๖,๖๓๔ คน จงึ มีวงกลมสัดส่วนประชากรขนาดเลก็ ตามสัดส่วนเมอ่ื เทยี บกบั ประเทศอนื่ ๆ ซงึ่ สดั สว่ นโครงสรา้ งประชากรภายในวงกลมเทยี บกบั จา� นวนประชากรภายในประเทศ เทา่ นั้น ๗ กจิ กรรม สรา งเสริม เกร็ดแนะครู นักเรียนสืบคนขอมูลสถิติเก่ียวกับทวีปอเมริกาเหนือ หรือ ครูอาจแนะนํานักเรียนเกี่ยวกับหลักการเขียนแผนภูมิสัดสวนรูปวงกลม ทวีปอเมรกิ าใตใ นดา นตางๆ เชน ประชากร เศรษฐกิจ มา 1 เรอื่ ง ซึ่งมขี ั้นตอน ดังน้ี แลว นาํ ขอ มลู มาจดั ทาํ ลงในแผนทแี่ ผนภมู สิ ดั สว นรปู วงกลม ตกแตง ระบายสีใหสวยงามโดยแยกสีใหเห็นชัดเจน พรอมทั้งวิเคราะห 1. เมอ่ื ไดต วั เลขขอมลู สถิตมิ า นําขอมลู สถิตมิ าคาํ นวณใหเ ปนรอ ยละ แปลความขอ มลู จากแผนท่ี 2. ทาํ การแบง พนื้ ทวี่ งกลม โดยแบง มมุ ทจ่ี ดุ ศนู ยก ลางของวงกลมใหม ขี นาด ตามจํานวนขอ มลู ท่คี ดิ เปน เปอรเ ซ็นตห รอื รอ ยละ T9 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน ๑.๓ แผนทเ่ี สน้ เทา 1(isoline map) ข้ันท่ี 3 การจัดการขอ มูล แผนทเ่ี สน้ เทา่ แสดงเสน้ ทลี่ ากเชอ่ื มจดุ ตา่ ง ๆ ตามขอ้ มลู เชงิ ปรมิ าณของสง่ิ ตา่ ง ๆ ทม่ี จี า� นวน เทา่ กนั ตลอดทั้งเส้น เชน่ ความกดอากาศ อณุ หภมู ิ ปรมิ าณฝน สามารถใชส้ ปี ระกอบได ้ โดยแบง่ 1. สมาชิกแตละคนในกลุมนําขอมูลท่ีตนไดจาก ตามขอบเขตแตล่ ะสตี ามทข่ี อ้ มลู เทา่ กนั การรวบรวม มาอธิบายแลกเปล่ียนความรู ระหวางกนั ตัวอยา่ ง แผนทเี่ สน้ ฝนเทา 2. สมาชกิ ในกลมุ ชว ยกนั คดั เลอื กขอ มลู ทถี่ กู ตอ ง แผนทเ่ี ส้นฝนเทำ่ รำยปใ นทวีปอเมริกำใต้ แผนทป่ี รมิ ำณฝนเฉล่ียรำยปใ นทวปี อเมริกำใต้ มีความนาเช่ือถือ และจัดการคัดแยกขอมูล 80 Wํ 70 Wํ 60 Wํ 50 ํW 40 Wํ 80 ํWทะเลแครบิ เบยี 7น0 ํW 60 ํW 50 Wํ 40 ํW ท่ไี มจําเปน ออก ทะเลแครบิ เบยี น N 5ม0า0ตราส0วน 1 : 80,0010,0,00000กม. N 5ม0า0ตราส0ว น 1 : 80,0010,0,00000กม. ขน้ั ที่ 4 การวิเคราะหแ ละแปลผลขอมลู 10 ํN 1800 16100000 มหาสมทุ รแอตแลนติก 1800 16100000 มหาสมทุ รแอตแลนติก 10 ํN 1. นกั เรยี นแตล ะกลมุ วเิ คราะหแ ละแปลผลขอ มลู 2200 2200 รว มกนั จากนนั้ นาํ เสนอขอ มลู ผา นการทาํ กจิ กรรม “Agency tour” ตอ เนอ่ื งจากการตอบคําถาม 260030002200 3000 2200 2600 ทางภูมิศาสตร โดยใหแตละกลุมสวมบทบาท 0 ํ 228600002400 เปนบริษัททัวร ที่มีการกําหนดจุดเริ่มตนและ 228600002400 0ํ จดุ หมายปลายทาง แลว อธบิ ายถงึ การเดนิ ทาง 10 ํS กิจกรรมที่นาสนใจ อาหารและการพักแรม 10 ํS 2200 140102001000860000 2200 860000 20 ํS โดยใชโปรแกรม Google Earth และแผนที่ ปรมิ าณฝน 2000 1401020010002000 30 ํS เฉพาะเรอ่ื งประกอบการนําเสนอ (มิลลเิ มตร) 40 Sํ จากนนั้ ใหน กั เรยี นอา นและแปลความแผนที่ 600 80100010200118410060000 ปรมิ าณฝน 600 80100010200118410060000 50 ํS เสนฝนเทาและปริมาณฝนเฉล่ียรายปในทวีป 420000 (มลิ ลเิ มตร) 420000 อเมริกาใต ใหรวมกันวิเคราะหบริเวณท่ีมี ฝนตกมากและฝนตกนอย โดยดูสีของเสน 20 ํS 3000 18010600 3000 2 18010600 ปริมาณฝนเทาและอภิปรายปริมาณฝนเฉล่ีย 2800 2800 รายป โดยดจู ากสีในแผนท่ี พรอ มทง้ั อภิปราย 2600 มหาสมทุ รแอตแลนติก 2600 มหาสมทุ รแอตแลนติก ถงึ ผลจากปริมาณฝนดังกลาวตอพนื้ ท่ี 2400 มหาสมุทร 2400 มหาสมุทร 2200 แปซิฟก 2200 แปซิฟก 30 Sํ 2000 600800400 2000 600800400 1060000800 1060000800 1800 1800 1600 1600 1400 1400 40 Sํ 1200 1200 1000 200 1000 200 800 800 600 600 400 400 50 ํS 200 200 90 Wํ 80 ํW 70 ํW 60 Wํ 50 Wํ 40 ํW 30 ํW 20 Wํ 90 Wํ 80 ํW 70 ํW 60 ํW 50 Wํ 40 Wํ 30 Wํ 20 Wํ ที่มำ : www.esrl.noaa.gov 2 จากแผนที่เส้นฝนเท่า เป็นการลากเส้นผ่านพ้ืนที่ท่ีมีค่าปริมาณฝนตกเฉลี่ยต่อปเท่ากัน โดยใช้เสน้ สตี า่ ง ๆ ตามคา่ ปรมิ าณฝน สอี ่อนมปี ริมาณฝนตกนอ้ ย สีเข้มมีปรมิ าณฝนตกมาก และ มเี ลขกา� กบั คา่ เสน้ ปรมิ าณฝน โดยแตล่ ะเสน้ มคี า่ หา่ งกนั ๒๐๐ มลิ ลเิ มตร ซง่ึ สามารถใชส้ เี พอ่ื แสดงพนื้ ทที่ ไี่ ดร้ บั ปรมิ าณฝนเฉลย่ี เทา่ กนั ไดอ้ ยา่ งชดั เจนยงิ่ ขนึ้ 1014 1016 1014 1014 iepo 10 14 101201 6 1001180221014 1014 1018 1018 1016 เส้นเท่าเกิดจากการประมาณค่าของข้อมูลในต�าแหน่งต่าง ๆ เช่น ค่าเฉลี่ย 1020 1018 101100800406 ความกดอาก3าศในแต่ละสถานีตรวจอากาศจะท�าให้สามารถลากเส้นความ 110010100611801106018014 11001220022410262101 L 988 1000 1018 กดอากาศเท่า (isobar) ผา่ นสถานตี า่ ง ๆ จนเกิดเป็นแผนทีค่ วามกดอากาศเท่า H L 1018 1026 ๘ เพอ่ื บอกลักษณะของอากาศ ทิศทางการเคล่อื นทขี่ องลมและพายุ นักเรียนควรรู กิจกรรม สรา งเสริม 1 แผนที่เสนเทา สามารถนําไปใชในการพยากรณอากาศ และยังสามารถ ครูเตรียมแผนท่ีเสนฝนเทาและแผนที่แสดงปริมาณน้ําฝน นําไปใชวิเคราะหหาพ้ืนที่เสี่ยงตอการเกิดภัยพิบัติตางๆ ไดดวย เชน ภัยแลง ในทวีปอเมริกาใต หรือจากหนังสือเรียน มาอธิบายสัญลักษณ ดนิ โคลนถลม อทุ กภัย ท่ปี รากฏในแผนท่ี แลวใหนักเรยี นอา นและแปลความ สุมนกั เรยี น 2 เสนฝนเทา เสนที่เชื่อมจุดตางๆ ในแผนที่ท่ีมีปริมาณน้ําฝนเทากันในชวง ออกมาช้ีตําแหนงในแผนท่ี เชน บริเวณท่ีมีฝนตกมาก บริเวณ เวลาทก่ี าํ หนดไว ที่มีฝนตกนอย บริเวณที่มีปริมาณน้ําฝนมาก บริเวณท่ีมีปริมาณ 3 เสนความกดอากาศเทา เสนท่ีเช่ือมจุดตางๆ ที่มีความกดอากาศที่ระดับ นาํ้ ฝนนอ ย จากนนั้ ครตู ง้ั ประเดน็ คาํ ถาม ใหน กั เรยี นชว ยกนั อภปิ ราย ผิวพ้นื เทากนั จากการอานและแปลความในแผนที่ เชน บริเวณใดของทวีป ที่เหมาะกบั การทําเกษตรกรรมเพ่อื การคา พรอมอธิบายเหตุผล T10 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ๑.๔ แผนที่แสดงการเคลื่อนที ่ (movement map) ขนั้ สอน แผนท่ีแสดงการเคลื่อนที่แสดงให้เห็นข้อมูลท่ีมีการเคล่ือนย้ายจากต�าแหน่งหนึ่งไปยังอีก ขนั้ ที่ 4 การวิเคราะหและแปลผลขอมลู ต�าแหนง่ หนง่ึ โดยใชส้ ญั ลกั ษณ์เส้นและศรทศิ ทาง เช่น แผนทีเ่ สน้ ทางการจราจร 2. สมาชิกแตละกลุมรวมกันตรวจสอบความ ตัวอยา่ ง แผนท่ีเส้นไหลเวยี น ถูกตองของขอมูล แผนทีก่ ระแสน้�ำในมหำสมทุ รแปซิฟก 4,000 กม. 3. ตัวแทนกลุมนําเสนอผลงานหนาชั้นเรียน 40 ํE 60 ํE 80 Eํ 100 ํE 120 Eํ 140 ํE 160 ํE 180 ํ 160 Wํ 140 ํW 120 Wํ 100 Wํ 80 Wํ 60 ํW 40 ํW 20 ํW 60 Nํ สมาชิกกลุมอ่ืนผลัดกันใหขอคิดเห็น หรือ 60 Nํ N มาตราสวน 1 : 160,000,000 0 1,000 2,000 ขอเสนอแนะเพ่ิมเติม ตลอดจนอภิปราย ความรูร วมกัน 40 ํN ทวีปเอเชยี โอยะชิโอ แปซฟิ ก เหน�อ แคลฟิ อทรวเ นีปย� อเมรกิ าเหน�อ 40 ํN กโุ รชโิ อ 20 ํN 4. นักเรียนรวมกันวิเคราะหและเชื่อมโยงขอมูล 20 ํN ศูนยสตู รเหนอ� เพมิ่ เตมิ ผา นการทาํ ใบงานท่ี 1.1 เรอ่ื ง ทอ งเทย่ี ว ทั่วทวีป ไปกับแผนท่ีเฉพาะเรื่อง และรวมกัน ศนู ยสตู รสวนกลบั เฉลยคาํ ตอบ โดยครแู นะนําเพิม่ เติม จากน้ันใหนักเรียนฝกทักษะการอานและ 0 ํ ศูนยส ตู รใต 0ํ แปลความแผนท่ีเฉพาะเร่ืองเพิ่มเติม โดยให ตะวนั ออก นักเรียนอานและแปลความแผนท่ีกระแสน้ํา 20 Sํ ทวีปออสเตรเลีย ออสเตรเ ีลย ทวีป ในมหาสมทุ รแปซฟิ ก โดยการอา นและแปลความ เปรู อเมริกาใต สขี องลูกศร • สีชมพู กระแสนา้ํ อุน 20 ํS • สีฟา กระแสนํ้าเยน็ อานและแปลความทิศทางการไหล และ และโอเชียเนย� อิทธิพลจากกระแสน้ําตอลักษณะภูมิอากาศ ของทวปี 40 Sํ 40 ํS กระแสน้ำอุน แอนตารก ตกิ า กระแสน้ำเยน็ 60 ํE 80 Eํ 100 ํE 120 ํE 140 ํE 160 Eํ 180 ํ 160 ํW 140 ํW 120 ํW 100 Wํ 80 Wํ 60 ํW 40 Wํ 20 ํW ท่ีมำ : Perthes World Atlas, 2017 จากแผนท่ีกระแสน้�าในมหาสมุทรแปซิฟิก ใช้สัญลักษณ์เส้นสีชมพูแทนกระแสน�้าอุ่น และเสน้ สฟี า้ แทนกระแสน้า� เยน็ มีหวั ลกู ศรแสดงทิศทางการไหลของกระแสนา้� iepo แผนท่ีเส้นไหลเวียนอาจแสดงสัดส่วนของข้อมูลได้ด้วยความหนา โคโบลโอกมตเาบยี ของเสน้ หรอื สเี สน้ เชน่ แผนทเี่ สน้ ทางการจราจร แสดงความหนาแนน่ ของการจราจรชว่ งระยะเวลาหนึง่ ๙ เส้นสแี ดง หมายถึง การจราจรหนาแน่น เส้นสีส้ม หมายถงึ การจราจรตดิ ขดั เส้นสีเขียว หมายถึง การจราจรคล่องตวั ขอสอบเนน การคดิ บูรณาการอาเซียน เพราะเหตใุ ดขอ มลู ทศิ ทางการไหลของกระแสนา้ํ ในมหาสมทุ ร ครูอาจใหนักเรียนสืบคนขอมูลเพ่ิมเติมเกี่ยวกับการอพยพยายถิ่นของ จึงตองนําเสนอลงบนแผนท่ีในรูปแบบเสน ไหลเวยี น ประชากรในอาเซยี น แลว นาํ ขอ มลู มาจดั ทาํ ลงในแผนทแี่ สดงการเคลอ่ื นที่ จากนนั้ วิเคราะหแปลความขอมูลจากแผนที่ รวมถึงแนวโนมการอพยพของประชากร (แนวตอบ เพราะกระแสนํ้าในมหาสมุทรมีการเคล่ือนท่ีจาก อาเซียนในอนาคต และขอ ดี-ขอ เสยี ท่ีจะไดรับ บรเิ วณหน่งึ ไปยังอกี บริเวณหน่ึง ดังนั้น เพื่อใหเ ห็นทิศทางการไหล ของกระแสนํ้าไดอยางชัดเจน จึงเหมาะที่จะแสดงขอมูลโดยใช เสน ไหลเวยี นทม่ี ีลูกศรทศิ ทางมากกวาเสน เทา) T11 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน ตวั อยา่ ง แผนที่เสน้ การเคลื่อนท่ี 2,000 กม. แผนทจ่ี �ำนวนผูอ้ พยพจำกเวเนซุเอลำไปส่ปู ระเทศตำ่ ง ๆ พ.ศ. ๒๕๖๑ ขนั้ ท่ี 4 การวเิ คราะหแ ละแปลผลขอมลู 120 Wํ 100 Wํ 80 Wํ 60 Wํ 40 Wํ 5. ครูถามคําถามเพื่อใหนักเรียนไดวิเคราะห N มาตราสว น 1 : 90,000,000 0 500 1,000 ขอมูลเพ่ิมเติมเพื่อตอยอดประเด็นความคิด ตลอดจนการนาํ มาประยกุ ตใชในชวี ติ ประจาํ วนั 40 ํN สหรัฐอเมรกิ า มหาสมุทรแอตแลนตกิ 40 ํN ในประเดน็ เชน • แผนที่เฉพาะเร่ืองแตละประเภทเม่ือนํามา 290,224 รวมกนั สามารถนาํ ไปใชป ระโยชนใ นดา นใด ไดอ กี บาง 20 Nํ เม3ก็2,ซ5ิโ8ก2 ปา7โคนค5อ,าล99สมอ93ตา0ม58า,เ,5รบ89ิก9ีย3า2 2ส5า,ธ8า7ร2ณรฐั โดมนิ กิ ัน 20 ํN (แนวตอบ สามารถนาํ มาใชป ระโยชนใ นการ เวเนซุเอลา 0ํ วิเคราะหศักยภาพเชิงพื้นท่ีไดในกรณีท่ีเปน มหาสมุทรแปซิฟก บรเิ วณพน้ื ทเ่ี ดยี วกนั เชน บรเิ วณพนื้ ทห่ี นง่ึ ๆ มีแผนท่ีเฉพาะเร่ืองหลายเรื่อง ท้ังในดาน 0ํ เอก2ว0า94ด,10อ40,ร00เ0ป0รู 7บ5ร,า0ซ00ลิ อากาศ ดิน น้ํา ทรัพยากรธรรมชาติ ประชากร สงั คม เศรษฐกจิ การเพาะปลกู จำนวนผอู พยพ (คน) โบ5ล,1ิเว9ีย4 เล้ียงสัตว การคมนาคม ฯลฯ ซ่ึงหากนํา แผนท่ีเฉพาะเร่ืองทุกประเภทมาศึกษา 20 ํS 105,7ช5ลิ6ี คำอธบิ ายสญั ลักษณ 20 Sํ รวมกัน ก็จะสามารถทําใหเราทราบถึง อุรกุ วัย เขตประเทศ 40 Sํ ศักยภาพท่ีเหมาะสมของพื้นที่ดังกลาว มากกวา 200,000 ประเทศตน ทาง นําไปสูการพัฒนาหรือการลงทุนที่ถูกตอง 9อ5า,ร0เ0จ0นตนิ า 8,589 ประเทศปลายทาง และเหมาะสมกับพนื้ ทนี่ นั้ ตอ ไป) 50,001-200,000 จากนั้นใหนักเรียนฝกอานและแปลความ 80 Wํ 60 Wํ 40 Wํ แผนที่แสดงจํานวนผูอพยพจากเวเนซุเอลา 10,001-50,000 ไปสปู ระเทศตา งๆ เชน ประเทศตน ทางอพยพ ไปสปู ระเทศปลายทาง พรอมยกตัวอยาง เชน 40 Sํ เสนทางการอพยพจากเวเนซุเอลาไปสหรัฐ อเมรกิ า วเิ คราะหสาเหตกุ ารอพยพ ผลกระทบ 0-10,000 จากการอพยพดงั กลา ว 120 ํW 100 ํW ท่ีมำ : www.europarl.europa.eu จากแผนที่ผู้อพยพจากประเทศต้นทาง คือ เวเนซุเอลาไปสู่ประเทศต่าง ๆ1 ในทวีป อเมริกาเหนือและทวีปอเมริกาใต้ พ.ศ. ๒๕๖๑ เนื่องจากเวเนซุเอลาเกิดวิกฤตเศรษฐกิจ มีอัตรา เงินเฟ้อขั้นรุนแรง ท�าให้ประชาชนจ�านวนมากขาดแคลนอาหารและยารักษาโรค จึงอพยพไปสู่ ประเทศตา่ ง ๆ โดยใชส้ ญั ลกั ษณเ์ สน้ ความหนาและสแี ทนคา่ จา� นวนผอู้ พยพไปสปู่ ระเทศตา่ ง ๆ เชน่ เสน้ สมี ว่ งมปี ระชากรมากกวา่ ๒๐๐,๐๐๐ คน อพยพไปสหรฐั อเมรกิ า โคลอมเบยี เอกวาดอร ์ และเปรู เส้นสีเขียวมีประชากร ๑๐,๐๐๑-๕๐,๐๐๐ คน อพยพไปเม็กซิโกและสาธารณรัฐโดมินิกัน เสน้ การเคลอื่ นทเ่ี หลา่ นเี้ น้นแสดงปรมิ าณของขอ้ มูลจากต้นทางไปปลายทาง ควรแสดงดว้ ยแผนท่ี มาตราส่วนให้เหมาะสมต่อการน�าเสนอ เพ่อื ใหค้ รอบคลุมทกุ พนื้ ท่ที ่ขี ้อมลู กล่าวถึง ๑0 นักเรียนควรรู ขอสอบเนน การคดิ 1 วิกฤตเศรษฐกิจ เวเนซุเอลาเปนประเทศหนึ่งท่ีมีแหลงน้ํามันดิบสํารอง จากแผนท่ีจํานวนผูอพยพจากเวเนซุเอลาไปสูประเทศตางๆ มากท่ีสุดในโลก โดยมีมูลคาการสงออกน้ํามันของประเทศกวารอยละ 90 ขอ ใดใชแ สดงจํานวนผูอพยพจากเมืองหนงึ่ ไปสูประเทศตางๆ และครั้งหนึ่งเคยเปนประเทศท่ีเคยร่ํารวยที่สุดในลาตินอเมริกา โดยนับต้ังแต ค.ศ. 2015 เปนตนมา เวเนซุเอลากลับตองเผชิญกับสภาพปญหาภาวะเงินเฟอ 1. จดุ รนุ แรง (ซงึ่ มสี าเหตมุ าจากแนวคดิ ประชานยิ มกบั การทรี่ ะบบเศรษฐกจิ มงุ เนน ไป 2. ลูกศรเสน ประ ทอี่ ตุ สาหกรรมนาํ้ มนั ซงึ่ เปน แหลง รายไดห ลกั ของประเทศเพยี งอยา งเดยี ว) จนถงึ 3. ความหนาของเสนลูกศร ค.ศ. 2018 อัตราเงินเฟอพงุ สูงถงึ 1,087 เปอรเ ซน็ ต ปญหาเงินเฟอทาํ ใหร าคา 4. เสนท่แี สดงความตอ เนื่อง สนิ คา ในประเทศเพมิ่ สงู ขน้ึ อยา งรวดเรว็ สง ผลใหเ กดิ การกกั ตนุ สนิ คา หลายชนดิ และสนิ คา ทมี่ คี วามจาํ เปน ในชวี ติ ประจาํ วนั เรมิ่ ทจ่ี ะขาดแคลน นาํ มาสอู ตั ราการ (วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 3. ความหนาของเสนลูกศรใชแสดง เกดิ อาชญากรรมสงู ขน้ึ มากและประชาชนบางสว นพากนั อพยพออกนอกประเทศ จาํ นวนของผอู พยพ หากความหนาของเสน มากแสดงวา มผี อู พยพ จํานวนมาก ความหนาของเสนนอยแสดงวามีผูอพยพไปนอย สวนลูกศรใชแสดงทิศทางการอพยพจากสถานที่หนึ่งไปยังอีก สถานทหี่ น่งึ ) T12 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ๑.๕ แผนที่โคโรเพลท (choropleth map) ขน้ั สอน แผนที่โคโรเพลทแสดงขอ้ มลู เชงิ ปรมิ าณในพนื้ ท ่ีโดยใชส้ อี ยา่ งมรี ะบบ เชน่ สเี ขม้ แสดงขอ้ มลู ขัน้ ที่ 5 การสรุปเพื่อตอบคาํ ถาม ที่มีปริมาณมากหรือหนาแนน่ สอี อ่ นแสดงข้อมลู ทีม่ ปี ริมาณน้อยหรือเบาบาง เป็นเทคนคิ การท�า แผนทที่ น่ี ยิ มใชอ้ ยา่ งแพรห่ ลาย สามารถใชเ้ ปน็ แผนทฐ่ี านรว่ มกบั แผนทป่ี ระเภทอน่ื ๆ ได ้ ทง้ั ขอ้ มลู 1. รวมกันอา นและแปลความแผนทแี่ สดงจํานวน แผนทจ่ี ดุ ขอ้ มูลแผนท่เี ส้น และขอ้ มูลแผนท่สี ัดสว่ น ประชากรในรัฐตางๆ ของสหรัฐอเมริกา ในประเดน็ เชน เมอื งทม่ี จี าํ นวนประชากรมาก ตวั อยา่ ง แผนที่โคโรเพลท เมอื งทม่ี จี าํ นวนประชากรนอ ย พรอ มสง ตวั แทน ชี้ตําแหนง แลววิเคราะหผลจากการมีจํานวน แผนทจ่ี ำ� นวนประชำกรในรฐั ตำ่ ง ๆ ของสหรัฐอเมรกิ ำ 70 Wํ ประชากรดังกลาว และนักเรียนในช้ันเรียน 120 Wํ 110 Wํ 100 ํW 90 ํW 80 Wํ รว มกนั สรปุ เกยี่ วกบั แผนทเี่ ฉพาะเรอื่ งประเภท ตา งๆ แ ค น า ด า มาตราสว น 1 : 32,500,000 0 500 1,000 กม. 2. ครูใหสมาชิกในแตละกลุมชวยกันสรุปสาระ วอชิงตัน เมน สําคัญเพื่อตอบคําถามเชิงภูมิศาสตร โดยครู แนะนําเพิ่มเตมิ มอนแทนา นอรทดาโคตา มินนิโซตา โอไเฮวโสอตเวเอพรนเจวซิเอนิลแรียนเจมวิวิเรเนนยิแียเอียลวรนอนกเดรดิวมแลนคเจอมาิวออนแสแโนรตรวฮซเซดรนมาียไตชปอ เูทเแซชิคลตียัตนสรด เซาทดาโคตา วิสคอนซิน มิชิแกน 3. ครูอาจถามคําถามปลายเปด หรือใหนักเรียน ออริกอน ดู PPT ทแี่ สดงขอ มลู เกยี่ วกบั แผนทเี่ ฉพาะเรอื่ ง เนแบรสกา ไอโอวา แตล ะประเภทเพอื่ เปน การสรปุ ความรเู พมิ่ เตมิ ไอดาโฮ แคนซัส อินดีแอนา 40 ํN 4. นกั เรยี นทาํ แบบฝก สมรรถนะฯ ภมู ศิ าสตร ม.3 40 Nํ ไวโอมิง มิสซูรี อิลลินอยส เร่ือง แผนท่ีเฉพาะเรื่อง เพื่อทดสอบความรู ทีไ่ ดศกึ ษามา เนวาดา ยูทาห โคโลราโด เคนทักกี แคลิฟอรเนีย ขนั้ สรปุ นอรทแคโรไลนา เทนเนสซี ครูและนักเรียนรวมกันสรุปประเด็นสําคัญ แอริโซนา โอคลาโฮมา อารคันซอ เซาทแคโรไลนา เกี่ยวกับแผนท่ีเฉพาะเรื่อง ตลอดจนความสําคัญ N จอรเจีย มหาสมุทร ของแผนที่เฉพาะเรื่องท่ีมีอิทธิพลตอการศึกษา 30 Nํ นิวเม็กซิโก มิสซิสซิปแปอ ละแบมา แอตแลนติก 30 Nํ และการดําเนนิ ชวี ติ หรือใช PPT สรปุ สาระสาํ คัญ ของเนอ้ื หา จำนวนประชากรในเมอื ง (คน) เท็กซัส ลุยเซียนา ขน้ั ประเมนิ 1,052010500050,00,0,0,00,00000000000 ฟลอริดา 1. ครูประเมินผลโดยสังเกตจากการตอบคําถาม เ ม็ ก ซิ โ ก อ า ว เ ม็ ก ซิ โ ก การรวมกันทํางาน และการนําเสนอผลงาน หนาชน้ั เรยี น 110 ํW 100 ํW 90 Wํ 80 Wํ 2. ครตู รวจสอบผลจากการทาํ ใบงานและแบบฝก ทีม่ ำ : www.citypopulation.de สมรรถนะฯ ภมู ศิ าสตร ม.3 จากแผนทจี่ า� นวนประชากรในรฐั ตา่ ง ๆ ของสหรฐั อเมรกิ า พบวา่ เมอื งทม่ี ปี ระชากรมากกวา่ ๑,๐๐๐,๐๐๐ คน ใชส้ ญั ลกั ษณส์ แี ดงเขม้ โดยพน้ื ทสี่ ว่ นใหญอ่ ยบู่ รเิ วณชายฝง่ั ตะวนั ออกและชายฝง่ั ตะวนั ตกของประเทศ สว่ นเมอื งทมี่ ปี ระชากรนอ้ ยกวา่ ๕๐,๐๐๐ คน อยบู่ รเิ วณตอนบนและตอนกลาง ของประเทศ แสดงสญั ลกั ษณส์ โี ดยใชส้ อี ่อนซง่ึ มีจา� นวนมากทีส่ ดุ Q? euoestion ขอ้ มลู สถติ เิ ชงิ ภมู ศิ าสตรท์ เ่ี กบ็ ขอ้ มลู ในรปู แบบตารางจา� นวนหลายรอ้ ยหนา้ สามารถแสดงใหเ้ หน็ ภาพ ไดง้ า่ ยด้วยเครื่องมอื ทางภูมศิ าสตร์ใด ใหย้ กตัวอย่าง ๑ ตัวอยา่ ง 11 กจิ กรรม ทาทาย แนวทางการวัดและประเมินผล นักเรียนนําขอมูลประชากรของประเทศในทวีปอเมริกาใต ครสู ามารถวดั และประเมนิ ความเขา ใจเนอื้ หา เรอื่ ง แผนทเี่ ฉพาะเรอ่ื ง ไดจ าก จากหนังสือเรียน ภูมศิ าสตร หนา 84 มาจดั ทําแผนทโี่ คโรเพลท การตอบคําถาม การรวมกันทํางาน และการนําเสนอผลงานหนาช้ันเรียน โดยกําหนดจํานวนประชากรออกเปน 5 ชว งช้ัน ไดแ ก โดยศึกษาเกณฑการวัดและประเมินผลจากแบบประเมินการนําเสนอผลงาน ที่แนบมาทายแผนการจัดการเรียนรูหนวยที่ 1 เร่ือง แผนท่ีเฉพาะเรื่องและ • ชว งชน้ั ท่ี 1 0-1,000,000 คน เคร่ืองมือทางภูมศิ าสตร • ชวงชั้นที่ 2 1,000,001-2,000,000 คน • ชวงชน้ั ที่ 3 2,000,001-3,000,000 คน แบบประเมนิ การนาเสนอผลงาน • ชว งชั้นที่ 4 3,000,001-4,000,000 คน • ชว งชั้นท่ี 5 4,000,001 คนข้ึนไป คาช้ีแจง : ให้ผู้สอนประเมนิ ผลการนาเสนอผลงานของนักเรยี นตามรายการ แลว้ ขดี ลงในชอ่ งท่ี จากนั้นกําหนดสีในแตละชวงชั้น แลวระบายลงในแผนที่ ตรงกับระดบั คะแนน โครงรา งทวปี อเมรกิ าใต พรอมท้ังวเิ คราะหแ ปลความขอมูล ลาดับที่ รายการประเมนิ ระดับคะแนน 1 32 1 ความถูกตอ้ งของเน้อื หา 2 การลาดับขน้ั ตอนของเรื่อง 3 วิธีการนาเสนอผลงานอยา่ งสรา้ งสรรค์ 4 การใช้เทคโนโลยีในการนาเสนอ 5 การมสี ่วนรว่ มของสมาชิกในกลุม่ รวม ลงชอ่ื ...................................................ผูป้ ระเมนิ ............/................./................ เกณฑก์ ารให้คะแนน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกบั รายการประเมินสมบูรณช์ ัดเจน ให้ 2 คะแนน ให้ 1 คะแนน ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสอดคล้องกบั รายการประเมนิ เปน็ ส่วนใหญ่ ผลงานหรอื พฤติกรรมสอดคล้องกบั รายการประเมนิ บางส่วน เกณฑก์ ารตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 12 - 15 ดี 8 - 11 พอใช้ T13 ตา่ กว่า 8 ปรบั ปรงุ นาํ นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ นาํ (Geographic Inquiry Process) ๒ Iรnะfบorบmสaาtรioสnน เSทyศsภtูมemศิ า: สGตISร ์ )(Geographic1 1. ครูแจงใหนักเรียนทราบถึงวิธีสอนโดยใช ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (GIS) เป็นระบบท่ีใช้ ในการจัดเก็บ รวบรวม น�าเข้าข้อมูล กระบวนการทางภมู ศิ าสตร ชอ่ื เรอื่ งทจ่ี ะเรยี นรู วิเคราะห์ แสดงผลสรปุ ขอ้ มลู ทางภมู ิศาสตร์ และแสดงผลขอ้ มลู เชิงพนื้ ทด่ี ว้ ยระบบคอมพวิ เตอร์ จดุ ประสงคการเรียนรู ๒.๑ ขอ้ มลู ระบบสารสนเทศภมู ิศาสตร์ 2. ครแู ละนักเรยี นรว มกนั ทบทวนความรเู กีย่ วกบั แผนที่เฉพาะเรื่อง ท่ีไดศึกษาเมื่อช่ัวโมงท่ี ข้อมูลระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ แบง่ ออกไดเ้ ป็น ๒ ลักษณะ ดงั น้ี ผา นมา ๑) ขอ้ มลู เชงิ พนื้ ท ่ี(spatial data) เปน็ ขอ้ มลู ทแี่ สดงลกั ษณะทปี่ รากฏบนพน้ื โลก สามารถ 3. ครูจัดกิจกรรมการสืบคน “ลูกเตาชางสงสัย” เพ่ือกระตุนความสนใจ/กระตุนความคิด อ้างองิ พิกดั หรือตา� แหนง่ ทางภูมิศาสตร ์ได ้ แบ่งเปน็ ๒ ประเภท ดังนี้ เก่ียวกับเคร่ืองมือทางภูมิศาสตร นอกเหนือ จากแผนท่ีเฉพาะเร่ือง เพ่อื นาํ เขาสกู ารเรียน ขอ้ มูลเวกเตอร์ (vector data) เปน็ ข้อมูลทีม่ ลี กั ษณะ ดงั นี้ ๑. จุด (point) ๒. เส้น (line) ๓. พื้นท่ ี (polygon) ใช้แสดงต�าแหน่งที่ต้ังของส่ิง เป็นได้ทั้งเส้นตรงและเส้นโค้ง เปน็ เสน้ ปดิ ใชอ้ ธบิ ายขอบเขตของ ตา่ ง ๆ โดยใชจ้ ดุ แสดงทตี่ ง้ั เชน่ เช่น แม่น้�า ถนน ทางรถไฟ ขอ้ มลู เชน่ ขอบเขตรฐั ขอบเขต ทีต่ งั้ อาคาร ทว่ี ่าการรัฐ เส้นแบง่ เขตการปกครอง ประเทศ การใชป้ ระโยชนท์ ่ีดิน ขอ้ มลู แรสเตอร ์ (raster data) เป็นข้อมูลเชิงพ้ืนท่ีที่มีค่า เชิงเลข (Digital Number: DN) ประจา� เซลลภ์ าพ (pixel) เชน่ ขอ้ มลู ภาพจากดาวเทียม ข้อมูลภาพจากดาวเทียมควิกเบิร์ด (QuickBird) ทม่ี ำ : Google Earth, บริเวณแมน่ า้� โคลมั เบยี รัฐวอชิงตนั สหรัฐอเมริกา 2019 ๒) ข้อมูลเชิงอรรถำธบิ ำย (attribute data) เปน็ ข้อมลู ทอ่ี ธิบายคุณลักษณะตา่ ง ๆ ใน พืน้ ทน่ี ้นั ในรูปแบบตาราง เชน่ ขอ้ มูลรายช่อื รฐั เมอื ง จ�านวนประชากร เนอื้ ท ี่ โดยในพื้นท่มี ีข้อมลู จา� นวนประชากรในรัฐ เมืองในพ้นื ทตี่ วั อยา่ งอยู่ดว้ ย ตาราง ประชากรทวีปอเมรกิ า ประเทศ รัฐ รหสั รฐั เมอื ง ตัวยอ ประเทศ.รฐั .เมือง ปร2ะ05ช15า86ก0ร1 เน้อ� ท่ี ลำดบั รปู รา ง United States Alabama 34789 Autauga US.AL.AU 218022 .149916 0 Polygon United States Alabama 34790 Baldwin US.AL.BD 24881 .399685 1 Polygon United States Alabama 34791 Barbour US.AL.BR 22400 .221918 2 Polygon United States Alabama 34792 Bibb US.AL.BI 57840 .156362 3 Polygon United States Alabama 34793 Blount US.AL.BU 10138 .165045 4 Polygon United States Alabama 34794 Bullock US.AL.BL 19680 .154980 5 Polygon United States Alabama 34795 Butler US.AL.BT 41239 .191457 6 Polygon United States Arkansas 34943 Mississippi US.AR.MS .237480 7 Polygon United States Arkansas 34944 Monroe US.AR.ME 6900 .157320 8 Polygon ๑๒ นักเรียนควรรู ขอสอบเนน การคดิ 1 ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร (Geographic Information System: GIS) บคุ คลใดนาํ ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร (GIS) มาประยกุ ตใช หรือจีไอเอส เปนระบบขอมูลขาวสารท่ีเช่ือมโยงกับคาพิกัดภูมิศาสตรและ ใหเ กิดประโยชนใ นชวี ิตประจาํ วนั มากทีส่ ดุ รายละเอียดของวัตถุบนพ้ืนโลก โดยใชคอมพิวเตอรที่ประกอบดวยฮารดแวร และซอฟตแวร เพื่อการนาํ เขา จดั เก็บ ปรับแก แปลง วิเคราะหข อมูล และแสดง 1. นุยใชต ดิ ตามสถานการณน้ําทวม ผลลพั ธในรปู แบบตา งๆ เชน แผนท่ี ภาพ 3 มิติ สถติ ิ ตารางขอ มูล เพ่อื ชว ย 2. หนึ่งใชจ ัดทําคลปิ วิดีโอสารคดีทองเทย่ี ว ในการวางแผนและตัดสินใจของผใู ชใ หมคี วามถูกตอ งแมนยาํ 3. โหนงใชต รวจสอบวงโคจรของดาวเทยี ม 4. เหนง ใชต ิดตามบริการส่งั อาหารเดลิเวอรี่ (วเิ คราะหค าํ ตอบ ตอบขอ 1. GIS สามารถนาํ ไปใชใ นดา นตา งๆ ได เชน ดานการจัดการภัยธรรมชาติ โดยการจัดทําแผนที่เส่ียงเกิด อทุ กภยั เพอ่ื นาํ ไปใชว เิ คราะหแ ละวางแผนการสรา งแนวคนั กนั้ นาํ้ และพืน้ ทเี่ หมาะสมสําหรับรบั น้ําเพ่ือแกปญ หาอทุ กภัย) T14 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ๒.๒ การวเิ คราะหข์ ้อมูลและการนําเสนอ ขน้ั สอน ข้อมูลใน GIS จะถกู จัดเกบ็ แยกกันเปน็ ชั้นข้อมูล (layer) และมรี ะบบพกิ ดั เดยี วกนั เพอื่ งา่ ยตอ่ การวเิ คราะห์ LANDUSE การใชป้ ระโยชน์ที่ดิน ขัน้ ที่ 1 การตงั้ คาํ ถามเชงิ ภมู ิศาสตร และแสดงผล ซึ่งการวิเคราะห์ข้อมูลสามารถท�าได้โดย ZONING การจดั เขตทด่ี นิ การนา� ชนั้ ข้อมลู แต่ละชนั้ มาซอ้ นทบั กนั เชน่ การหาพนื้ ท่ี ภูมิประเทศ 1. ครกู ระตนุ ใหน กั เรยี นเชอ่ื มโยงความสาํ คญั ของ เส่ียงต่อการเกิดอุทกภัย ผู้วิเคราะห์จะต้องมีข้อมูล TOPOGRAPHY พน้ื ท่ชี ุ่มน้�า การศกึ ษาและเลอื กใชเ ครอื่ งมอื ทางภมู ศิ าสตร ภูมิประเทศแสดงระดับความสูงของพื้นท่ี ข้อมูลการใช้ WETLANDS ขอ้ มูลประชากร ประเภทอน่ื ๆ นอกเหนอื จากแผนทเ่ี ฉพาะเรอื่ ง ประโยชน์ทดี่ ิน ข้อมลู แมน่ ้�า และปริมาณฝน เมอื่ ซอ้ น DEMOGRAPHICS สงิ่ ปกคลุมดนิ เชน ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร สถิติทาง ทับข้อมูลแล้ว จะรู้ว่าพื้นท่ีส่วนใดมีโอกาสเกิดอุทกภัย LAND COVER ภาพจากดาวเทียม ภูมิศาสตร แลวต้ังประเด็นคําถามตอยอด บา้ ง กลายเป็นข้อมลู ใหมจ่ ากผลการวิเคราะห์ แผนทีฐ่ าน เพ่ิมเติมเพ่ือกระตุนและเชื่อมโยงใหนักเรียน IMAGERY ต้ังประเด็นคาํ ถามทางภมู ศิ าสตร เชน • นกั เรยี นคดิ วา ในชวี ติ ประจาํ วนั ของนกั เรยี น BASEMAP หรอื คนใกลช ดิ ไดเ กยี่ วขอ งกบั ระบบสารสนเทศ ภูมิศาสตร และสถิติทางภูมิศาสตรบาง ๒.๓ การใช้ประโยชนจ์ ากระบบสารสนเทศภมู ศิ าสตร์ หรือไม อยางไร ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์มีการใช้งานอย่าง แพร่หลายมากขึ้น เพื่อวางแผนการบริหารจัดการ Coronavirus COVID-19 2. ใหน ักเรียนรวมกันต้ังประเด็นคําถามทาง Global Cases ภมู ศิ าสตรเ กยี่ วกบั ระบบสารสนเทศภมู ศิ าสตร และสถิติทางภูมิศาสตร เพ่ือคนหาคําตอบ นโยบายดา้ นต่าง ๆ ของหนว่ ยงานทัง้ ภาครฐั และเอกชน จี น เกาหลเี หนอ� ญปี่ นุ โดยครูแนะนาํ เพิ่มเตมิ เชน เชน่ ดำ้ นคมนำคมขนสง่ ใชว้ างแผนเสน้ ทางเดนิ รถ เพอ่ื เนปาล เกาหลใี ต • การมเี ครอื่ งมอื ทางภมู ศิ าสตรห ลายประเภท ทําใหเกดิ ประโยชนอยา งไร วางแผนการสรา้ งเส้นทางคมนาคม ดำ้ นสำธำรณสุข ใช้ อนิ เดีย ไตหวนั • ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร และสถิติทาง ภมู ศิ าสตร สามารถแสดงขอ มลู ใดไดบาง แผนท่ีแสดงการกระจายที่ตั้งโรงพยาบาล เพ่ือวางแผน ศรลี งั กา ไทย • ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร และสถิติทาง การใหบ้ รกิ ารแกป่ ระชาชน ดำ้ นกำรจดั เกบ็ ภำษ ี ใช ้ในการ เวยี ดนาม ภูมศิ าสตร มีความสาํ คญั ตอการศกึ ษาทวีป ประเทศไทย อเมริกาเหนือและทวปี อเมรกิ าใตอ ยา งไร กัมพชู า ฟล ิปปนส จากน้ันใหนักเรียนดูภาพ จากหนังสือเรียน มาเลเซยี หนา 13 การใชร ะบบ GIS แสดงจาํ นวนผตู ดิ เชอ้ื สิงคโปร ไวรสั COVID -19 อา นและวเิ คราะหข อ มลู พน้ื ท่ี โรคระบาด จดั ทา� ฐานข้อมลู ตา� แหนง่ สถานประกอบการ แปลงท่ดี ิน ตCิดaเsชe้อืs l Comfirmed อิ น โ ด นี เ ซี ย เพื่อการจัดเก็บภาษี ด้ำนส่ิงแวดล้อม ใช้ติดตาม 37 ราย 0เสยีราชยีวติ l Deaths สถานการณ์พื้นที่เกิดไฟปา แสดงเป็นจุดความร้อน การใช้ระบบ GIS แสดงจ�านวนผู้ติดเชื้อไวรัส (hotspot) โดยในภาพจากดาวเทียมจะแสดงเป็นค่า COVID-19 แบบเรยี ลไทม ์(วนั ท ่ี ๒๕ กมุ ภาพนั ธ์ จดุ ความร้อนทมี่ คี ่าอณุ หภูมิสงู พ.ศ. ๒๕๖๓) ท่มี ำ : www.gisanddata.maps.arcgis.com ๒.๔ การเช่อื มโยง GIS กบั ภูมิศาสตรด์ า้ นตาง ๆ 1 ระบบสาร2สนเทศภูมิศาสตร์แสดงให้เห็นความเช่ือมโยงระหว่างภูมิศาสตร์กายภาพกับ ภมู ศิ าสตรม์ นษุ ย ์ ซง่ึ งา่ ยตอ่ การวเิ คราะหป์ จั จยั ทางพน้ื ทแี่ ละสามารถเชอ่ื มโยงกบั รปู แบบเศรษฐกจิ ของประเทศต่าง ๆ จากแผนทที่ ่ตี ั้งของเมอื งเศรษฐกิจ บอสตนั ส�าคญั ของสหรัฐอเมริกา สว่ นใหญต่ ัง้ อยูท่ าง แซคราเมนโต ดิมอยนชคิ อานิโกเดยี ดแิทนรโอพยลตสิ นิวยอรก ตะวนั ออกและตะวันตกของประเทศ เนอ่ื งจาก แซนแฟรนซิสโก เซนตล ูอสิ ฟลาเดลเฟย ลอสแอนเจลิส ลาสเวกสั โอคลาโฮมาซติ ี วอชงิ ตัน ด.ี ซ.ี มีลกั ษณะเป็นทร่ี าบใกลช้ ายฝ่ังทะเล เหมาะแก่ แซนดเีิ อโก ฟนกิ ซ แนชวิลล ราลี แอตแลนตา การเปน็ เมอื งทา่ ส�าคัญ แดลลัส ออรแลนโด ออสตนิ ฮิวสตนั ๑๓ไมแอมี กิจกรรม เสริมสรางคณุ ลักษณะอันพึงประสงค นักเรียนควรรู นักเรียนรวมกันวิเคราะหขอมูลจากภาพการใชระบบ GIS 1 ภูมิศาสตรกายภาพ เปนการศึกษาเกี่ยวกับลักษณะกระบวนการและ แสดงจํานวนผูติดเชื้อไวรัส COVID-19 วิเคราะหพ้ืนที่ระบาด การกระจายของปรากฏการณธรรมชาติในโลกท่ีอยูแวดลอมตัวมนุษย เชน พนื้ ทเี่ สยี่ งการระบาดของโรค คาดการณแ นวโนม การระบาดของโรค ลักษณะภูมิอากาศ ลักษณะภูมิประเทศ ธรณีสัณฐาน อุทกวิทยา ปจจุบัน และการระบาดของเชื้อไวรัสในประเทศไทย พรอมทั้งบอกขอดี ใชขอมูลจากการสํารวจพื้นที่ การรับรูจากระยะไกล (remote sensing) และ จากการศกึ ษาขอ มลู จากการใชร ะบบ GIS จากนนั้ ใหน กั เรยี นสบื คน เทคนคิ อ่นื ๆ ดานคณิตศาสตร สถติ ิ และการทําแผนท่ี การใชร ะบบ GIS แสดงขอ มลู สถติ ทิ างภมู ศิ าสตรใ นทวปี อเมรกิ าเหนอื 2 ภูมิศาสตรมนุษย ภูมิศาสตรแขนงใหญแขนงหน่ึงที่ศึกษาเก่ียวกับความ และทวีปอเมริกาใตในรูปแบบตางๆ เชน Infographic แผนผัง เปนอยูของมนุษยในดานสังคม เศรษฐกิจ การเมือง และการปกครอง เชน แผนภูมิ นํามาอานและวิเคราะหขอมูล พรอมบอกขอดีของการ ภมู ศิ าสตรเ ศรษฐกจิ ภมู ิศาสตรก ารเมอื ง นําเสนอขอ มลู ดงั กลา ว T15 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน ๓ สถติ ทิ างภมู ิศาสตร์ ขัน้ ที่ 2 การรวบรวมขอมลู หลายชขว่ อ้งเมวูลลสา ถมิตที ิทงั้ าขงอ้ ภมูมลู ิศเชาสงิ คตณุร์เปภน็าพข1แอ้ ลมะลู ขขอ้ อมงลูปเรชางิ กปฏรกมิ าารณณ2 สเ์ ชาิงมพาน้ืรถทใ่ตีชา่เ้ ปง น็ๆห ณล กั ชฐว่ างนเใวนลกาาหรนอ่งึ า้ หงรอืองิ วเิ คราะหข์ ้อมลู เพ่ือนา� เสนอในรปู แบบตา่ ง ๆ 1. ครูยกตัวอยางการนําเสนอขอมูลสถิติจาก หนังสอื เรียน หนา 14 ใหนกั เรียนชว ยกนั อา น ตัวอยา่ ง ข้อมูลสถติ ิทางภมู ศิ าสตร์ และวิเคราะหขอมูล และบอกขอดีของการ นาํ เสนอขอ มลู ในรปู แบบแผนภมู ิ แผนผงั ตาราง ขอ้ มูลการส�ารวจการเล้ียงสกุ รประจา� ปข องประเทศแคนาดา Infographic พรอมยกตัวอยางเพิ่มเติม และ ตำรำงจ�ำนวนสกุ รในแต่ละรัฐของแคนำดำ (ตวั ) จากประเด็นคําถามทางภูมิศาสตรในขั้นที่ 1 ครูใหนักเรียนจัดกลุมใหไดจํานวน 6-8 คน รฐั พ.ศ. ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑ เพื่อรว มกันสบื คน ขอมลู เกยี่ วกับระบบ สารสนเทศภมู ศิ าสตร และสถติ ทิ างภมู ศิ าสตร พรินซ์เอ็ดเวริ ์ดไอแลนด์ ๕๒,๐๐๐ ๔๗,๙๐๐ ๔๒,๒๐๐ ๓๕,๔๐๐ ๓๗,๗๐๐ ท่ีแสดงขอมูลเกี่ยวกับทวีปอเมริกาเหนือหรือ ทวปี อเมรกิ าใตใ นดา นตา งๆ จากหนงั สอื เรยี น นิวบรันสวกิ ๕๕,๐๐๐ ๓๖,๔๐๐ ๓๓,๙๐๐ ๓๓,๐๐๐ ๒๘,๕๐๐ ภมู ศิ าสตร ม.3 หรือแหลง เรียนรูอ ่ืนๆ ควิเบก ๔,๑๗๐,๐๐๐ ๔,๒๒๕,๐๐๐ ๔,๓๔๕,๐๐๐ ๔,๓๔๕,๐๐๐ ๔,๔๐๕,๐๐๐ 2. ครูใหความรูเพ่มิ เตมิ โดยใช PPT เรอื่ ง ระบบ สารสนเทศภูมิศาสตรและสถิติทางภูมิศาสตร ออนแทรีโอ ๓,๐๓๗,๐๐๐ ๓,๐๙๘,๓๐๐ ๓,๓๗๗,๕๐๐ ๓,๓๗๕,๓๐๐ ๓,๕๗๓,๑๐๐ และใหนักเรียนแตละกลุมนําขอมูลที่ได รวบรวมมา บนั ทกึ ผลลงในใบงานที่ 1.2 เร่ือง แมนิโทบา ๒,๙๖๕,๐๐๐ ๓,๐๔๕,๐๐๐ ๓,๑๐๐,๐๐๐ ๓,๑๘๐,๐๐๐ ๓,๔๙๕,๐๐๐ ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร และสถิติทาง ภมู ิศาสตร ซัสแคตเชวนั ๑,๑๑๐,๐๔๐ ๑,๐๖๓,๗๐๐ ๑,๑๗๕,๐๐๐ ๑,๐๘๕,๐๐๐ ๑,๐๗๕,๐๐๐ แอลเบอร์ตา ๑,๑๔๕,๐๐๐ ๑,๔๕๕,๐๐๐ ๑,๔๘๐,๐๐๐ ๑,๕๐๕,๐๐๐ ๑,๕๑๕,๐๐๐ บริตชิ โคลมั เบยี ๘๘,๐๐๐ ๙๑,๐๐๐ ๘๖,๐๐๐ ๘๗,๐๐๐ ๙๑,๐๐๐ หมำยเหตุ : รฐั อน่ื ๆ ไมพ่ บการเลยี้ งสกุ ร ทมี่ ำ : www.cpc-ccp.com/hog-farm-data แผนภมู จิ �ำนวนสกุ รในแตล่ ะรัฐของแคนำดำ พ.ศ. 2557 2558 2559 2560 2561 ลา นตัว 5 4 3 2 1 0 แมนโิ ทบา ออนแทรีโอ ควิเบก นิวบรันสวกิ พรนิ ซไเออแ็ดลเนวริดด บโครลติ มัชิ แเบอียลเบอรตาซสั แคตเชวัน ๑๔ นักเรียนควรรู กิจกรรม Geo - Literacy 1 ขอมูลเชิงคุณภาพ เปนขอมูลท่ีแสดงถึงสถานภาพ คุณลักษณะ หรือ นักเรียนอานและแปลความขอมูลการเล้ียงสุกรประจําปของ คุณสมบัติ เชน เพศ เชื้อชาติ สถานภาพสมรส ศาสนา กลุม เลอื ด ประเทศแคนาดา แลวตั้งคําถามทางภูมิศาสตรเพ่ือคนหาคําตอบ 2 ขอมูลเชิงปริมาณ เปนขอมูลท่ีอยูในรูปตัวเลขที่แสดงถึงปริมาณ อาจเปน เชน ทําไมรัฐควเิ บกจึงมีการเล้ียงสกุ รมากทสี่ ดุ จากน้ันใหน กั เรยี น คาท่ีเปนจํานวนเต็มหรือจํานวนนับ เชน จํานวนรถยนตในกรุงเทพมหานคร สืบคนขาวขอมูลสถิติทางภูมิศาสตรของทวีปอเมริกาเหนือและ จํานวนบตุ รในครอบครัว หรอื เปน คาท่มี ีจดุ ทศนยิ มได เชน ความสงู นาํ้ หนัก ทวีปอเมริกาใตท ี่นาสนใจ เชน ดา นเศรษฐกจิ ประชากร เทคโนโลยี อายุ อัตราเงินเฟอ ปรมิ าณฝนเฉล่ยี ในปตางๆ แลวต้ังประเด็นคําถามเพ่ือการสืบคน โดยใชกระบวนการทาง ภมู ิศาสตรเ พื่อคน หาคําตอบ T16 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ จากข้อมลู การส�ารวจการเลย้ี งสกุ รประจา� ปของประเทศแคนาดา เมอ่ื น�ามาจัดทา� เป็นแผนภมู แิ ท่งเพอ่ื ขน้ั สอน เปรยี บเทยี บในแตล่ ะป พบวา่ แตล่ ะรฐั มแี นวโนม้ การเลยี้ งสกุ รเพมิ่ ขน้ึ ทกุ ป ยกเวน้ ในรฐั พรนิ ซเ์ อด็ เวริ ด์ ไอแลนด์ ข้ันที่ 3 การจดั การขอ มูล และรฐั นิวบรนั สวิก มแี น1วโน้มการเลยี้ งสกุ รลดลงทกุ ป 1. สมาชิกแตละคนในกลุมนําขอมูลที่ตนไดจาก จากแผนภมู แิ ทง่ พบวา่ ม ี ๓ รฐั ทม่ี ปี รมิ าณการเลยี้ งสกุ รเปน็ จา� นวนมาก คอื รฐั ควเิ บก รฐั ออนแทรโี อ การรวบรวม มาอธิบายแลกเปล่ียนความรู และรัฐแมนิโทบา ในขณะทร่ี ฐั อื่น ๆ มีจ�านวนนอ้ ยมาก จึงเลือกใช้ขอ้ มลู ของปล ่าสดุ คือ พ.ศ. ๒๕๖๑ นา� มาจดั ระหวางกัน ช่วงชั้นข้อมูลและระบุต�าแหน่งของแต่ละรัฐ เพื่อหาความเช่ือมโยงเป็นเหตุเป็นผลของศักยภาพในการ เล้ยี งสุกรในรัฐต่าง ๆ ได ้ ดงั น้ี 2. สมาชกิ ในกลมุ ชว ยกนั คดั เลอื กขอ มลู ทถี่ กู ตอ ง นา เชอื่ ถอื และจดั การคดั แยกขอ มลู ทไี่ มจ าํ เปน แผนทจี่ �ำนวนสุกรในแต่ละรัฐของแคนำดำ พ.ศ. ๒๕๖๑ ออก 160 ํ W 150 ํ W 140 ํ W 120 ํ W 100 ํ W 80 ํ W 60 ํ W 40 ํ W 30 ํ W 20 ํ W ขน้ั ที่ 4 การวเิ คราะหและแปลผลขอ มลู อะแลสกา ทะเลโบฟอรต คำอธบิ ายสญั ลกั ษณ จำนวนสกุ ร (ลา นตัว)60 ํ N 1. นกั เรยี นแตล ะกลมุ วเิ คราะหแ ละแปลผลขอ มลู เขตประเทศ มากกวา 4 รวมกัน จากนั้นนําขอมูลที่ไดบันทึกผลลงใน 60 ํ N เขตรฐั ใบงานที่ 1.2 มานาํ เสนอในรูปแบบตา งๆ ทางน้ำ 3-4 ยูคอน รฐั ทีม่ ีการเลย้ี งสกุ ร 2. สมาชกิ แตล ะกลมุ รว มกนั ตรวจสอบความถกู ตอ ง รฐั ที่ไมม กี ารเล้ยี งสกุ ร 1-3 ของขอมูล นนู าวตุ นอ ยกวา 1 3. ตัวแทนกลุมนําเสนอผลงานหนาช้ันเรียน โดยสมาชกิ กลมุ อนื่ ผลัดกนั ใหข อคดิ เห็น หรือ นอรทเวสตเ ทรริทอรสี ทะเลแลบราดอร 50 ํ N ขอ เสนอแนะเพมิ่ เตมิ ตลอดจนอภปิ รายความรู รว มกัน 50 ํN บรติ ิชโคลมั เบยี อาวฮัดสัน นิวฟน ดแ ลนดและแลบราดอร 4. ครูถามคําถามเพื่อใหนักเรียนไดวิเคราะห แอลเบอรตา พรนิ ซเ อด็ เวิรดไอแลนด ขอมูลเพ่ิมเติมเพื่อตอยอดประเด็นความคิด แมนโิ ทบา ตลอดจนการนาํ มาประยกุ ตใ ชใ นชวี ติ ประจาํ วนั ออนแทรโี อ ควิเบก นวิ บรนั สวิก โนวาสโกเชีย ซัสแคตเชวนั 5. ครมู อบหมายใหน กั เรยี นทาํ แบบฝก สมรรถนะฯ มหาสมทุ ร ภมู ศิ าสตร ม.3 เรอ่ื ง ระบบสารสนเทศภมู ศิ าสตร มาตราสว น 1 : 42,000,000 40 ํ N และสถิติทางภูมิศาสตร เพ่ือทบทวนความรู 0 500 1,000 กม. ความเขาใจ เปนการบานสง ครใู นชวั่ โมงถดั ไป N สหรฐั อเมริกา แอตแลนติก 120 ํ W 110 ํ W 100 ํ W 90 ํ W 80 ํ W 70 ํ W จากแผนทจ่ี า� นวนสกุ รในแตล่ ะรฐั ของแคนาดา พ.ศ. ๒๕๖๑ พบวา่ รฐั ทอ่ี ยเู่ หนอื ละตจิ ดู ๖๐ องศาเหนอื ข้ึนไป ไม่มีการเลี้ยงสุกร เนื่องจากมีสภาพอากาศหนาวเย็น ส่วนรัฐท่ีมีการเลี้ยงสุกรมาก ได้แก่ รัฐควิเบก เนอ่ื งจากเปน็ รฐั ขนาดใหญ ่ มพี น้ื ทส่ี ว่ นใหญเ่ ปน็ ทรี่ าบ และมแี หลง่ นา�้ ทเี่ ปน็ ทะเลสาบกระจายอยมู่ าก จงึ เหมาะแก่ การเลย้ี งสตั ว ์ รัฐออนแทรีโอ เน่ืองจากมีที่ราบ มีแหล่งน�้าขนาดใหญ่ทางตอนใต้ และเป็นเขตอากาศอบอุ่น รฐั แมนโิ ทบำ เนื่องจากอยบู่ ริเวณที่ราบรอบอา่ วฮดั สนั มีทะเลสาบขนาดใหญ่บริเวณตอนกลาง จงึ เห็นได้วา่ ขอ้ มลู สถิติทีม่ ีความเช่อื มโยงกับพื้นท่มี กั มีความเก่ียวข้องทางภูมศิ าสตร ์ ทั้งเรอื่ งลักษณะ ทางกายภาพ เศรษฐกิจ สงั คม การเมอื ง วัฒนธรรม และการแพทย ์ เชน่ การระบาดของโรคสุกร ซง่ึ สามารถ ใชเ้ ครอ่ื งมือทางภูมศิ าสตร ์ในการศึกษาและน�าเสนอข้อมูลไดท้ ั้งสิน้ ๑๕ ขอสอบเนน การคดิ นักเรียนควรรู อตั ราสวนผใู ชเฟซบุกตอประชากรท้ังหมดในทวีปอเมริกาเหนือ ป 2017 1 แผนภูมแิ ทง (bar charts) เปน แผนภมู ทิ ่ีประกอบดว ยแกนนอน (แกน x) ออัตตั รราาสสวว นน5ผผอููใใชันชตดตอับอปปขรรอะะงชชโลาากกรรททัง้ ง้ั หหมมดด และแกนต้ัง (แกน y) ท่ีนิยมแสดงออกมาในรูปแทงส่ีเหล่ียมท่ีสามารถบอก ยูเออี 85.1 ความสงู ได เหมาะสาํ หรบั ใชเ ปรยี บเทยี บจาํ นวนของขอ มลู ในแตล ะชดุ ซง่ึ ชดุ ขอ มลู ไทย 82.4 ทางภมู ศิ าสตรใ นแกนนอนมกั ใชเ ปน ตวั แทนของชอื่ สถานท่ี ขนาดพนื้ ที่ ชว งเวลา รอ ยละ 64.1 ไตหวัน 76.9 ในแตล ะเดอื นของป หรอื สดั สว นของชว งป เปน ตน สว นแกนตง้ั มกั ใชเ ปน ตวั แทน ของคา ความถ่ี หรอื เปอรเ ซน็ ตข องชดุ ขอ มลู ทวี่ ดั ไดใ นพน้ื ที่ เชน จาํ นวนประชากร สหรฐั อเมรกิ า 73.4 ความหนาแนนของประชากร ชิลี 71.4 T17 รอยละ 73.4 เพราะเหตุใดประเทศไทย 240 ลา นคน รอยละ 42.1 100 30 มีสัดสวนประชากรผูใชเฟซบุก ถึงรอยละ 82.4 ของจํานวน ประชากรทงั้ หมดในประเทศ มากกวา ประเทศในทวปี อเมรกิ าเหนอื (แนวตอบ เนื่องจากคนไทยสวนใหญใหความนิยมกับเฟซบุก ในการเสพขาวสาร และสถานะของบุคคลตางๆ ซึ่งแตกตาง จากคนในอเมริกาเหนือท่ีสวนใหญหันไปใหความสําคัญกับ YouTube, Instagram และการเลน Twitter มากกวา ) นาํ สอน สรุป ประเมิน ขนั้ สอน ๑สรปุ สาระสาํ คญั ขน้ั ที่ 5 การสรปุ เพอ่ื ตอบคาํ ถาม หนว่ ยการเรียนรทู ี่ 1. นักเรียนในช้ันเรียนรวมกันสรุปเก่ียวกับระบบ แผนที่เฉพาะเร่ือง แสดงข้อมูลหรือปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นบนพื้นท่ีด้วยสัญลักษณ์ชนิดต่าง ๆ สารสนเทศภมู ศิ าสตร และสถติ ทิ างภมู ศิ าสตร มีรปู แบบการนา� เสนอขอ้ มูล ดงั น้ี 2. ครูใหสมาชิกในแตละกลุมชวยกันสรุปสาระ สําคัญเพ่ือตอบคําถามเชิงภูมิศาสตร โดยครู แผนทจ่ี ดุ แสดงความหนาแนน่ และรปู แบบการกระจายของขอ้ มลู เชน่ ประชากร โดยใชจ้ ดุ เปน็ สญั ลกั ษณ ์ แนะนําเพิ่มเตมิ แผนที่สัดส่วน แสดงจ�านวนและชนิดของข้อมูลหลายชนิดพร้อมกันได้ โดยใช้สัญลักษณ์ 3. ครใู หน กั เรยี นแบง กลมุ มอบหมายใหท าํ ชนิ้ งาน/ รูปทรงเรขาคณิตและแผนภูมแิ บบตา่ ง ๆ ท่ีมีขนาดเปน็ สัดส่วนกับขอ้ มูล ภาระงาน (รวบยอด) คือ การใชแ ผนทเ่ี ฉพาะ เรื่องและเครื่องมือทางภูมิศาสตร สืบคน แผนทีเ่ ส้นเท่ำ แสดงขอ้ มูล โดยใช้สญั ลักษณ์เส้นลากผ่านต�าแหนง่ ที่มี ประเทศที่นาสนใจในทวีปอเมริกาเหนือและ ข้อมลู บนพื้นทีเ่ ท่ากันตลอดท้งั เสน้ เช่น ความกดอากาศ อุณหภูม ิ ทวีปอเมริกาใต 1 ประเทศ โดยจัดทําเปน ปรมิ าณฝน สามารถใชส้ ปี ระกอบได ้ โดยแบง่ ตามขอบเขตทขี่ อ้ มลู รายงานการคนควา ครแู นะนาํ เพิม่ เติม เทา่ กัน 4. ครใู หน กั เรยี นทาํ แบบวดั ฯ ภมู ศิ าสตร ม.3 เรอ่ื ง แผนท่ี แผนที่แสดงกำรเคลื่อนที่ แผนทเ่ี ฉพาะเรอ่ื งและเครอ่ื งมอื ทางภมู ศิ าสตร เฉพาะเรอ่ื ง แสดงข้อมูลการเคล่ือนย้ายจากต�าแหน่งหนึ่งไปอีก เพือ่ วดั และประเมินผลตามตัวชีว้ ดั และเครือ่ งมือ ตา� แหนง่ หนง่ึ โดยใชส้ ญั ลกั ษณเ์ สน้ และลกู ศรทศิ ทาง เชน่ ทางภูมิศาสตร์ แผนทแี่ สดงจา� นวนผอู้ พยพ ขนั้ สรปุ แผนท่ีโคโรเพลท ครูและนักเรียนรวมกันสรุปความรูเก่ียวกับ แสดงข้อมลู เชิงปริมาณในพนื้ ท ่ี โดยใช้สัญลักษณส์ ีและ แผนท่ีเฉพาะเรื่อง และเครื่องมือทางภูมิศาสตร แสดงระดับความเขม้ ของสี เช่น สีเขม้ แสดงขอ้ มลู ที่มี ซ่ึงไดแก ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร และสถิติ ปรมิ าณมากหรอื หนาแนน่ สอี อ่ นแสดงขอ้ มลู ทม่ี ปี รมิ าณ ทางภูมิศาสตร ตลอดจนความสําคัญท่ีมีอิทธิพล นอ้ ยหรือเบาบาง ตอการดําเนินชีวิตประจําวัน และใช PPT สรุป สาระสําคญั ของเน้อื หาทา ยหนวย ระบบสารสนเทศภมู ศิ าสตร ์ (GIS) เปน็ ระบบขอ้ มลู ขนั้ ประเมนิ ทีเ่ ช่ือมโยงกับคา่ พกิ ดั ภมู ศิ าสตร์และรายละเอียดของพ้ืนท ่ี โดย ใชค้ อมพวิ เตอรแ์ ละแสดงผลลพั ธ ์ในรปู แบบตา่ ง ๆ เชน่ แผนท ี่ สถติ ิ 1. ครูประเมินผลโดยสังเกตจากการตอบคําถาม ภาพ ๓ มติ ิ ตารางขอ้ มลู รอ้ ยละ เพอ่ื ใช ้ในการวางแผนและตดั สนิ ใจของ การรวมกันทํางาน และการนําเสนอผลงาน ผ้ใู ชใ้ ห้มีความถกู ต้องและเหมาะสม หนา ชน้ั เรยี น สถติ ทิ างภมู ศิ าสตร์ ขอ้ มลู ของปรากฏการณเ์ ชงิ พนื้ ทต่ี า่ ง ๆ ณ ชว่ งเวลาหนง่ึ หรอื หลายชว่ งเวลา แลว้ นา� เสนอ 2. ครูตรวจสอบผลจากการทําใบงาน แบบฝก สมรรถนะฯ และแบบวัดฯ ภูมศิ าสตร ม.3 หลากหลายรปู แบบ เพอ่ื ง่ายต่อการวิเคราะหข์ ้อมูล 3. ครูใหนักเรียนทําแบบทดสอบหลังเรียนหนวย ๑๖ การเรียนรูท่ี 1 เรื่อง แผนท่ีเฉพาะเรื่องและ เคร่อื งมือทางภมู ิศาสตร แนวทางการวัดและประเมินผล กิจกรรม 21st Century Skills ครสู ามารถวดั และประเมนิ ความเขา ใจเนอ้ื หา เรอ่ื ง เครอื่ งมอื ทางภมู ศิ าสตร นักเรียนแบงกลุมสืบคนขาวสถานการณของโลกท่ีสงผล ไดจ ากการตอบคาํ ถาม การรว มกนั ทาํ งาน และการนาํ เสนอผลงานหนา ชนั้ เรยี น กระทบตอประเทศในทวีปอเมริกาเหนือและทวีปอเมริกาใต หรือ โดยศึกษาเกณฑการวัดและประเมินผลจากแบบประเมินการนําเสนอผลงาน เหตุการณท่ีเกิดขึ้นแลวสงผลกระทบตอประเทศตางๆ ท่ัวโลก ท่ีแนบมาทายแผนการจัดการเรียนรูหนวยที่ 1 เร่ือง แผนท่ีเฉพาะเร่ืองและ ในวงกวา ง เชน สถานการณก ารระบาดของโรคโควดิ -19 (COVID-19) เครอื่ งมอื ทางภมู ิศาสตร วิเคราะหเสนทางการเกิดและเชื่อมโยงสถานการณโ ดยใชเ ครอ่ื งมือ ทางภูมิศาสตร เชน แผนที่ ลูกโลก ภาพจากดาวเทียม ระบบ แบบประเมนิ การนาเสนอผลงาน สารสนเทศภูมิศาสตร แลววเิ คราะหในประเดน็ คาชี้แจง : ให้ผู้สอนประเมินผลการนาเสนอผลงานของนักเรียนตามรายการ แลว้ ขดี ลงในช่องท่ี • สถานการณ ตรงกบั ระดบั คะแนน • สาเหตุ • ผลกระทบตอประเทศตางๆ ลาดับท่ี รายการประเมนิ ระดบั คะแนน 1 • การเปลี่ยนแปลงหรือแนวโนมการเปลี่ยนแปลงหลังจาก 32 เหตกุ ารณน นั้ ยุติลง สรุปสาระสําคัญเปนแผนผังความคิดนําเสนอหนาชั้นเรียน 1 ความถูกตอ้ งของเนือ้ หา ในรปู แบบตา งๆ โดยใชเ ครอ่ื งมอื ทางภมู ศิ าสตรป ระกอบการนาํ เสนอ 2 การลาดบั ขนั้ ตอนของเรื่อง 3 วธิ กี ารนาเสนอผลงานอยา่ งสร้างสรรค์ 4 การใช้เทคโนโลยใี นการนาเสนอ 5 การมสี ว่ นรว่ มของสมาชิกในกลุ่ม รวม ลงช่ือ...................................................ผูป้ ระเมนิ ............/................./................ เกณฑ์การให้คะแนน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสอดคล้องกับรายการประเมนิ สมบรู ณ์ชดั เจน ให้ 2 คะแนน ให้ 1 คะแนน ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสอดคล้องกบั รายการประเมินเปน็ สว่ นใหญ่ ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสอดคล้องกบั รายการประเมนิ บางสว่ น เกณฑ์การตดั สินคุณภาพ ชว่ งคะแนน ระดับคุณภาพ 12 - 15 ดี T18 8 - 11 พอใช้ ตา่ กว่า 8 ปรับปรุง นาํ สอน สรปุ ประเมนิ คําถามเน้นการคิด เฉลย คาํ ถามเนนการคิด ๑. แผนทเี่ ฉพาะเรือ่ งมลี ักษณะสา� คญั อย่างไร และมปี ระโยชนอ์ ยา่ งไร 1. แผนท่ีเฉพาะเรื่องเปนแผนที่ที่ใชศึกษาขอมูล ๒. แผนทเ่ี ฉพาะเร่อื งแตล่ ะประเภทใหข้ อ้ มลู เหมอื นหรือแตกตา่ งกันอย่างไร เรอื่ งใดเรอื่ งหนงึ่ ของพนื้ ทท่ี ตี่ อ งการศกึ ษา เชน ๓. การอา่ นและแปลความหมายแผนทเี่ ส้นเทา่ แตกต่างจากแผนท่ีแสดงการเคลื่อนทีอ่ ยา่ งไร ขอมูลสภาพอากาศ ปริมาณฝน แหลงแรที่มี ๔. หากต้องการศกึ ษาภมู ิประเทศแบบเทอื กเขาในภูมภิ าคอเมรกิ ากลาง ควรเลือกใช้แผนท่แี ละ ความสําคัญทางเศรษฐกิจ เสนทางคมนาคม จาํ นวนประชากร และมปี ระโยชนโ ดยสามารถ เครื่องมือภมู ิศาสตร์ใด เพราะเหตใุ ด นาํ มาใชร ว มกบั แผนทล่ี กั ษณะภมู ปิ ระเทศหรอื ๕. การเลือกใช้เคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์ในการศึกษาเรื่องราวต่าง ๆ ของทวีปอเมริกาเหนือ แผนท่ีเฉพาะเรื่องอ่ืนๆ เพื่อใชวิเคราะหและ วางแผนในดานตางๆ เชน วางแผนจัดการ และทวีปอเมริกาใต ้ ควรคา� นงึ ถึงส่งิ ใดบ้าง เพราะเหตใุ ด ภัยพิบัติ พยากรณอ ากาศ หรอื วิเคราะหค วาม เหมาะสมของพน้ื ทเี่ พอื่ วางแผนกอ สรา งตา งๆ กิจกรรมพฒั นาทักษะ 2. ใหขอมูลแตกตางกัน โดยขึ้นอยูกับความ ๑. น ักเรียนสืบค้นแผนท่ีเฉพาะเรื่องเก่ียวกับประเทศในทวีปอเมริกาเหนือหรือทวีปอเมริกาใต้ เหมาะสมในการนําเสนอขอมูลลงบนแผนท่ี ๑ แผน่ อ่านและแปลความหมายแผนทีด่ งั กลา่ ว แลว้ นา� เสนอหน้าช้นั เรียน และการนําไปใชวิเคราะห เชน แผนท่ีจุด โดยสว นใหญจ ะแสดงขอ มลู เกย่ี วกบั ทตี่ ง้ั เมอื ง ๒. นักเรียนแบ่งกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ถึงการน�า GIS ไปใช้ประโยชน์ในการศึกษาลักษณะ และจาํ นวนประชากร เพื่อใหเห็นปริมาณและ ทางกายภาพ สังคม และวฒั นธรรมของทวีปอเมรกิ าเหนอื และทวปี อเมรกิ าใต้ แล้วน�าเสนอ การกระจายของขอมูล แผนทแี่ ผนภูมวิ งกลม และอภปิ รายสรุปรว่ มกนั สดั สว น โดยสว นใหญจ ะแสดงขอ มลู มากกวา 2 ชนิดข้ึนไป เพื่อเปรียบเทียบสัดสวนขอมูล ๓. นักเรียนสืบค้นข้อมูลสถิติเกี่ยวกับประเทศในทวีปอเมริกาเหนือหรือทวีปอเมริกาใต้ ๑ เร่ือง ตา งๆ เชน ขอมูลปริมาณการสงออกแรเ หล็ก แลว้ น�าเสนอข้อมูลในรปู แบบตา่ ง ๆ เช่น อนิ โฟกราฟิก แผนภูม ิ แผนท่เี ฉพาะเร่อื ง ทอง ทองแดง ๑๗ 3. แผนทเ่ี สน เทา และแผนทแี่ สดงการเคลอ่ื นทใี่ ช นาํ เสนอขอ มลู ทแ่ี ตกตา งกนั โดยใชส ญั ลกั ษณ ท่ีแตกตา งกัน ซ่ึงการแปลความแผนที่เสนเทา จะตองดูสัญลักษณเสนและสี ที่มีการไลเฉด สีแทนปริมาณขอมูล สวนแผนที่แสดงการ เคลือ่ นท่ีจะตองดูสญั ลักษณทิศทางของลกู ศร และความหนาของเสน ลกู ศรทใี่ ชแ สดงปรมิ าณ ขอ มลู ท่ีเคลอ่ื นทจ่ี ากจดุ หนง่ึ ไปยงั อีกจุดหน่ึง 4. แผนทภี่ มู ปิ ระเทศ ภาพจากดาวเทยี ม เนอ่ื งจาก แสดงใหเ หน็ ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศในแบบตา งๆ ไดอ ยางชัดเจน 5. คํานึงถึงความทันสมัยและความถูกตองของ ขอ มลู เชน ขอ มลู ประชากร ภาพจากดาวเทยี ม และขอมูลสถิติตางๆ ของทวีปอเมริกาเหนือ และทวีปอเมริกาใต เพื่อใหผลลัพธท่ีไดจาก การวเิ คราะหข อ มลู มคี วามถกู ตอ งแมน ยาํ ทสี่ ดุ เฉลย แนวทางประเมินกจิ กรรมพัฒนาทักษะ ประเมินความรอบรู • ใชในการประเมินความรอบรูในหลักการพ้ืนฐาน กระบวนการความสัมพันธของขั้นตอนการปฏิบัติงาน รวมถึงทักษะการคิดในเรื่องตางๆ โดยทั่วไป งานหรอื ชิ้นงานใชเ วลาไมนาน งานสาํ หรับประเมนิ รูปแบบนอ้ี าจเปน คําถามปลายเปด หรือผงั มโนทศั น นิยมสําหรับประเมนิ ผเู รยี นรายบคุ คล ประเมินความสามารถ • เชน ความคลอ งแคลว ในการใชเ ครอื่ งมอื ทางภมู ศิ าสตร การแปลความหมายขอ มลู ทกั ษะการตดั สนิ ใจ ทกั ษะการแกป ญ หา งานหรอื ชน้ิ งานจะสะทอ นถงึ ทักษะและระดบั ความสามารถในการนาํ ความรไู ปใช อาจเปน การประเมนิ การเขยี น ประเมนิ กระบวนการทํางานทางภมู ศิ าสตรต า งๆ หรือการวเิ คราะห และการแกปญ หา ประเมนิ ทกั ษะ • มีเปาหมายหลายประการ ผเู รยี นไดแสดงทักษะ ความสามารถทางภูมศิ าสตรตางๆ ท่ีซบั ซอนขน้ึ งานหรือชน้ิ งานมกั เปน โครงงานระยะยาว ซง่ึ ผูเรียน ตองมกี ารนําเสนอผลการปฏิบตั งิ านตอ ผูเ กย่ี วขอ งหรือตอสาธารณะ สิ่งที่ตองคํานึงถึงในการประเมิน คือ จํานวนงานหรือกิจกรรมที่ผูเรียนปฏิบัติ ซ่ึงผูประเมินควรกําหนดรายการประเมินและทักษะที่ตองการประเมินให ชัดเจน T19 Chapter Overview แผนการจัด สอื่ ท่ีใช้ จดุ ประสงค์ วธิ ีสอน ประเมนิ ทักษะท่ีได้ คุณลกั ษณะ การเรยี นรู้ อนั พงึ ประสงค์ แผนฯ ท่ี 1 - หนงั สือเรยี น 1. วเิ คราะหท์ �ำเลท่ีตั้ง กระบวนการ - ตรวจแบบทดสอบกอ่ นเรยี น - การสงั เกต 1. ใฝเ่ รยี นรู้ ท�ำเลทต่ี ้ัง ขนาด อาณาเขต ภมู ิศาสตร์ ม.3 ขนาด อาณาเขต และ ทางภมู ศิ าสตร์ - ต รวจการทำ� แบบฝกึ สมรรถนะ - การแปลความ 2. ม ุ่งม่ันในการ และลกั ษณะ ภูมิประเทศ - แบบฝึกสมรรถนะและ ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศของ (Geographic และการคดิ ภมู ศิ าสตร์ ม.3 ขอ้ มลู ทาง ทำ� งาน 3 การคดิ ภมู ศิ าสตร์ ม.3 ทวปี อเมรกิ าเหนอื ได้ (K) Inquiry - ตรวจใบงานท่ี 2.1 ภมู ศิ าสตร์ ชั่วโมง - แบบทดสอบก่อนเรียน 2. ใ ชเ้ ครอื่ งมอื ทาง Process) - ประเมนิ การน�ำเสนอผลงาน - การคิดเชิงพน้ื ที่ - PowerPoint ภูมิศาสตร์สืบค้นข้อมูล - ตรวจผลงาน/ชน้ิ งาน - ก ารคดิ - ใบงานท่ี 2.1 เกี่ยวกบั ทำ� เลทต่ี ้งั - สงั เกตพฤตกิ รรมการท�ำงาน แบบองคร์ วม ขนาด อาณาเขต และ รายบุคคล - การใชเ้ ทคโนโลยี ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศของ - สังเกตพฤติกรรมการท�ำงาน ทวปี อเมรกิ าเหนอื ได้ (P) กล่มุ 3. เหน็ คณุ คา่ ของการศกึ ษา - ประเมินคณุ ลักษณะ เกย่ี วกบั ทำ� เลทต่ี ง้ั ขนาด อันพงึ ประสงค์ อาณาเขต และลกั ษณะ ภมู ิประเทศของทวีป อเมรกิ าเหนอื (A) แผนฯ ที่ 2 - หนังสอื เรยี น 1. วิเคราะห์ลกั ษณะ กระบวนการ - ต รวจการทำ� แบบฝกึ สมรรถนะ - การสงั เกต 1. ใฝเ่ รียนรู้ ลักษณะ ภูมอิ ากาศและ ภมู ศิ าสตร์ ม.3 ภมู อิ ากาศและ ทางภมู ศิ าสตร์ และการคดิ ภมู ศิ าสตร์ ม.3 - การแปลความ 2. ม ุ่งม่ันในการ พชื พรรณ ธรรมชาติ - แ บบฝึกสมรรถนะและ พชื พรรณธรรมชาตขิ อง (Geographic - ตรวจใบงานท่ี 2.2 ขอ้ มลู ทาง ท�ำงาน 2 การคดิ ภมู ศิ าสตร์ ม.3 ทวปี อเมรกิ าเหนอื ได้ (K) Inquiry - ประเมนิ การน�ำเสนอผลงาน ภมู ศิ าสตร์ ชว่ั โมง - PowerPoint 2. ใช้เครอื่ งมอื ทาง Process) - ตรวจผลงาน/ชิน้ งาน - การคดิ เชงิ พ้นื ท่ี - ใบงานท่ี 2.2 ภูมิศาสตร์สืบค้นข้อมูล - ส งั เกตพฤติกรรมการท�ำงาน - การคดิ เกยี่ วกับลกั ษณะ รายบุคคล แบบองคร์ วม ภมู อิ ากาศและ - สังเกตพฤติกรรมการท�ำงาน - การใชเ้ ทคโนโลยี พชื พรรณธรรมชาตขิ อง กลุ่ม ทวปี อเมรกิ าเหนอื ได้ (P) - ประเมนิ คุณลักษณะ 3. เ ห็นคณุ คา่ ของ อนั พึงประสงค์ การศกึ ษาเกยี่ วกับ ลักษณะภูมิอากาศและ พชื พรรณธรรมชาตขิ อง ทวีปอเมรกิ าเหนอื (A) T20 แผนการจัด สอื่ ท่ีใช้ จดุ ประสงค์ วธิ สี อน ประเมนิ ทกั ษะท่ีได้ คุณลกั ษณะ การเรียนรู้ อนั พึงประสงค์ แผนฯ ท่ี 3 - หนังสอื เรยี น 1. ว ิเคราะหล์ กั ษณะ กระบวนการ - ตรวจการทำ� แบบฝกึ สมรรถนะ - การสังเกต 1. ใฝ่เรยี นรู้ ลักษณะ ทรัพยากร ภมู ศิ าสตร์ ม.3 ทรพั ยากรธรรมชาตขิ อง ทางภมู ศิ าสตร์ และการคิด ภมู ศิ าสตร์ ม.3 - ก ารแปลความ 2. มุ่งมั่นในการ ธรรมชาติ - แบบฝึกสมรรถนะและ ทวปี อเมรกิ าเหนอื ได้ (K) (Geographic - ตรวจใบงานท่ี 2.3 ข้อมลู ทาง ท�ำงาน 2 การคดิ ภมู ศิ าสตร์ ม.3 2. ใชเ้ ครอ่ื งมือทาง Inquiry - ประเมินการน�ำเสนอผลงาน ภูมิศาสตร์ ชัว่ โมง - PowerPoint ภูมิศาสตร์สืบค้นข้อมูล Process) - ตรวจผลงาน/ช้ินงาน - การคิดเชงิ พื้นท่ี - ใบงานท่ี 2.3 เก่ยี วกับลกั ษณะ - ส ังเกตพฤตกิ รรมการท�ำงาน - การคดิ ทรพั ยากรธรรมชาตขิ อง รายบคุ คล แบบองค์รวม ทวปี อเมรกิ าเหนอื ได้ (P) - สังเกตพฤติกรรมการท�ำงาน - การใช้เทคโนโลยี 3. เหน็ คุณคา่ ของการ กลมุ่ ศึกษาเกี่ยวกับลักษณะ - ประเมินคณุ ลักษณะ ทรพั ยากรธรรมชาตขิ อง อันพึงประสงค์ ทวีปอเมรกิ าเหนอื เพ่มิ มากข้นึ (A) T21 แผนการจัด สอื่ ท่ีใช้ จุดประสงค์ วธิ ีสอน ประเมิน ทักษะที่ได้ คุณลักษณะ การเรียนรู้ อนั พงึ ประสงค์ แผนฯ ที่ 4 - หนงั สอื เรียน 1. อธบิ ายการตงั้ ถิ่นฐาน กระบวนการ - ตรวจการทำ� แบบฝกึ สมรรถนะ - การสงั เกต 1. ใฝ่เรียนรู้ ลักษณะ ประชากร ภมู ศิ าสตร์ ม.3 การกระจายและการ ทางภมู ศิ าสตร์ และการคิด ภูมิศาสตร์ ม.3 - การแปลความ 2. ม ุ่งมั่นในการ สงั คมและ วัฒนธรรม - แบบฝึกสมรรถนะและ เปลย่ี นแปลงประชากร (Geographic - ตรวจใบงานท่ี 2.4 ข้อมูลทาง ท�ำงาน 3 การคดิ ภมู ศิ าสตร์ ม.3 ในทวีปอเมริกาเหนือได้ Inquiry - ประเมนิ การน�ำเสนอผลงาน ภูมิศาสตร์ ชวั่ โมง - PowerPoint (K) Process) - ตรวจผลงาน/ชนิ้ งาน - การคิดเชงิ พนื้ ที่ - ใบงานที่ 2.4 2. อ ธิบายลกั ษณะทาง - สังเกตพฤตกิ รรมการท�ำงาน - ก ารคิด สังคมและวัฒนธรรม รายบุคคล แบบองคร์ วม ของประชากรในทวปี - สังเกตพฤติกรรมการท�ำงาน - การใช้เทคโนโลยี อเมรกิ าเหนือได้ (K) กล่มุ 3. ส �ำรวจและระบทุ �ำเล - ป ระเมินคณุ ลักษณะ ทีต่ ัง้ ของกิจกรรม อนั พึงประสงค์ ทางสงั คมในทวปี อเมรกิ าเหนอื ได้ (K) 4. ว เิ คราะหป์ ัจจัยทาง กายภาพและปจั จัยทาง สังคมที่ส่งผลต่อท�ำเล ทีต่ ง้ั ของกิจกรรมทาง สังคมในทวีป อเมรกิ าเหนอื ได้ (K) 5. ใช้เครื่องมือทาง ภมู ศิ าสตรส์ ืบค้น เก่ยี วกับลักษณะ ประชากร สงั คมและ วฒั นธรรมของทวีป อเมรกิ าเหนือได้ (P) 6. เหน็ คณุ คา่ ของ การศึกษาลกั ษณะ ประชากร สงั คมและ วฒั นธรรมของทวปี อเมรกิ าเหนอื (A) T22 แผนการจดั ส่ือท่ีใช้ จดุ ประสงค์ วธิ ีสอน ประเมิน ทกั ษะที่ได้ คุณลักษณะ การเรียนรู้ อันพึงประสงค์ แผนฯ ท่ี 5 - ห นังสือเรียน 1. อธิบายลักษณะทั่วไป สืบเสาะ - ต รวจการทำ� แบบฝกึ สมรรถนะ - การสังเกต 1. ใฝ่เรียนรู้ ลกั ษณะ เศรษฐกจิ ภูมิศาสตร์ ม.3 ทางเศรษฐกิจของทวีป หาความรู้ และการคดิ ภมู ศิ าสตร์ ม.3 - การแปลความ 2. ม ุ่งมั่นในการ 4 - แบบฝึกสมรรถนะและ อเมริกาเหนอื ได้ (K) (5Es - ตรวจการท�ำแบบวดั และ ขอ้ มูลทาง ท�ำงาน ชว่ั โมง การคดิ ภมู ศิ าสตร์ ม.3 2. ส �ำรวจและระบุท�ำเล Instructional บันทกึ ผลการเรียนรู้ ภูมศิ าสตร์ - แ บบวดั และบนั ทกึ ผล ทีต่ ้ังของกจิ กรรมทาง Model) ภูมศิ าสตร์ ม.3 - การคิดเชงิ พ้ืนที่ การเรียนรู้ ภมู ิศาสตร์ เศรษฐกจิ ของทวปี - ตรวจใบงานท่ี 2.5 - ก ารคดิ ม.3 อเมริกาเหนือได้ (K) - ป ระเมินการน�ำเสนอผลงาน แบบองค์รวม - แบบทดสอบหลังเรยี น 3. วเิ คราะห์ปจั จยั ทาง - ตรวจผลงาน/ชิ้นงาน - การใชเ้ ทคโนโลยี - PowerPoint กายภาพและปัจจยั ทาง - สังเกตพฤตกิ รรมการท�ำงาน - ใบงานท่ี 2.5 สังคมที่ส่งผลต่อท�ำเล รายบุคคล ทต่ี ั้งของกิจกรรมทาง - สังเกตพฤติกรรมการท�ำงาน เศรษฐกิจในทวีป กล่มุ อเมรกิ าเหนอื ได้ (K) - ประเมินคณุ ลักษณะ 4. ใช้เครือ่ งมือทาง อนั พงึ ประสงค์ ภมู ิศาสตรส์ บื คน้ - ต รวจแบบทดสอบหลังเรยี น เกีย่ วกับลักษณะ เศรษฐกจิ ของทวปี อเมรกิ าเหนอื ได้ (P) 5. เห็นคุณคา่ ของการ ศกึ ษาลกั ษณะเศรษฐกิจ ของทวีปอเมริกาเหนือ เพิม่ มากขึน้ (A) T23 นาํ นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั นาํ (Geographic Inquiry Process) ๒ ทวีปอเมริกาเหนือหนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ »¨˜ ¨ÂÑ ทางกายภาพ 1. ครูแจงใหนักเรียนทราบถึงวิธีสอนโดยใช และปจั จยั ทางสงั คมสง่ ผล กระบวนการทางภมู ศิ าสตร ชอ่ื เรอ่ื งทจี่ ะเรยี นรู ตอ่ ทา� เลทต่ี งั้ และกจิ กรรม จดุ ประสงคก ารเรยี นรู ทางเศรษฐกจิ และสงั คม ในทวปี อเมรกิ าเหนอื 2. ครูใหนักเรียนทําแบบทดสอบกอนเรียนหนวย อยา่ งไร การเรยี นรทู ่ี 2 เรอื่ ง ทวีปอเมรกิ าเหนือ 3. ครใู หน กั เรยี นวเิ คราะหภ าพ โดยครตู งั้ คาํ ถามนาํ เชน • ตัง้ อยูในประเทศอะไร • มีลักษณะทางกายภาพอยา งไร • มีความสาํ คญั ตอ ทวีปอเมริกาเหนอื อยา งไร จากน้ันรวมกันอภิปรายประเด็นสําคัญจาก คาํ ถาม (Big Question) หนา หนว ยการเรยี นรทู ี่ 2 จากหนังสือเรยี น ภูมิศาสตร ม.3 ทวีปอเมริกาเหนือเป็นทวีปที่มีขนาดใหญ่ มีพ้ืนที่ตั้งอยู่ ตวั ช้วี ัด ส ๕.๑ ม.๓/๑ ทางซีกโลกเหนอื ท้งั หมด ล้อมรอบดว้ ย ๓ มหาสมุทร ไดแ้ ก่ ส ๕.๒ ม.๓/๑-๒ มหาสมุทรแปซิฟิก มหาสมุทรแอตแลนติก และมหาสมุทร อารก์ ตกิ ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศเปน็ ทร่ี าบกวา้ งใหญบ่ รเิ วณตอนกลาง สาระการเรยี นรู้แกนกลาง มเี ทอื กเขาสงู ทางดา้ นตะวนั ตก และมหี มเู่ กาะในทะเลแครบิ เบยี น • ท่ตี ้งั ขนาด และอาณาเขตของทวีป ลักษณะภูมิอากาศมีความหลากหลาย และมีทรัพยากร อเมริกาเหนอ� ธรรมชาตอิ ดุ มสมบรู ณ์ นอกจากน้ี ยงั เปน็ ทวปี ทม่ี กี ลมุ่ คนหลาย • การเลือกใช้แผนท่ีเฉพาะเรื่อง เช้ือชาติ ท้ังชนพ้ืนเมืองดั้งเดิม และผู้ท่ีอพยพเข้ามาอยู่ใหม่ และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์สืบค้น จงึ ทา� ใหม้ สี งั คมและวัฒนธรรมทแ่ี ตกต่างและหลากหลาย ข้อมูลลักษณะทางกายภาพของ ๑8 ทวปี อเมริกาเหน�อ • ทา� เลทตี่ ง้ั ของกจิ กรรมทางเศรษฐกจิ และสังคม เช่น พ้ืนที่เพาะปลูก และเลี้ยงสัตว์ แหล่งประมง การ กระจายของภาษาและศาสนาในทวปี อเมริกาเหนอ� • ปัจจัยทางกายภาพและปัจจัยทาง สังคมที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลง โครงสรา้ งทางประชากร สง�ิ แวดลอ้ ม เศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมใน ทวปี อเมรกิ าเหน�อ เกร็ดแนะครู ครูควรจัดกิจกรรมการเรียนรูโดยเนนความสามารถในการใชทักษะ กระบวนการ และความสามารถทางภูมิศาสตร เชน ทักษะการแปลความขอมูล ทางภมู ศิ าสตร ทักษะการใชเทคนิคและเครอื่ งมอื ทางภูมศิ าสตร ประกอบการเรียนการสอน โดยจัดกจิ กรรม ดังนี้ • ใชเคร่ืองมือทางภูมิศาสตร เชน แผนท่ีเฉพาะเรื่อง ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร สถิติทางภูมิศาสตร เพื่อสืบคนและนําเสนอขอมูลทางภูมิศาสตร เกีย่ วกบั ลกั ษณะทางกายภาพ ประชากร สงั คมและวัฒนธรรม และเศรษฐกจิ ของทวปี อเมรกิ าเหนือ • ตั้งประเดน็ และรว มกนั อภิปรายแสดงความคดิ เห็นเกยี่ วกับทวปี อเมรกิ าเหนอื ในดานตา งๆ • จดั ทาํ แผนผงั ความคดิ เกยี่ วกบั การเปลย่ี นแปลงทางดา นเศรษฐกจิ ของทวปี อเมรกิ าเหนอื เพอ่ื ใหน กั เรยี นมคี วามเขา ใจและตระหนกั ถงึ ผลทเี่ กดิ ขน้ึ จาก การเปลยี่ นแปลงทางเศรษฐกิจ • การจดั กจิ กรรมตา งๆ ควรเนน กจิ กรรมทก่ี ระตนุ ความสนใจของนกั เรยี น ใหน กั เรยี นรจู กั คดิ และมสี ว นรว มในกจิ กรรมตา งๆ รวมทงั้ สง เสรมิ ประสบการณ และความสามารถของผูเรียน T24 นาํ นํา สอน สรปุ ประเมนิ ๑ ทตี่ ้งั ขนาด และอาณาเขต ขนั้ นาํ ทวีปอเมริกาเหนือมีพ้ืนท่ีต้ังอยูทางซีกโลกเหนือท้ังหมด ต้ังอยูในภูมิอากาศเขตรอน เขต 4. ครใู หน กั เรียนดูแผนทท่ี วปี อเมรกิ าเหนือ อบอุน และเขตหนาว จึงสงผลใหมีความหลากหลายท้ังดานปรากฏการณธรรมชาติและสภาพ บอกทําเลท่ตี งั้ อาณาเขต แลวจัดกิจกรรมเกม สิ่งแวดลอม “ท่ีนี่ที่ไหน” เพื่อกระตุนความสนใจ/กระตุน ความคิดเก่ียวกบั ทําเลท่ีต้งั ขนาด อาณาเขต ๑.๑ ท่ีตัง้ และลกั ษณะภมู ปิ ระเทศของทวปี อเมรกิ าเหนอื ทวีปอเมริกาเหนอื มที ่ตี งั้ ตามพิกดั ทางภูมิศาสตรร ะหวางละตจิ ดู ๗ ํ ๑๕’ เหนือ ถึงละติจดู เพอื่ นาํ เขา สกู ารเรยี น โดยครนู าํ รปู ภาพปรศิ นา ๘๓ ํ ๓๘’ เหนือ และระหวา งลองจิจูด ๑๗๒ ํ ๓๐’ ตะวนั ออก ถงึ ลองจจิ ูด ๑๒ ํ ๐๘’ ตะวนั ตก เมื่อ มาใหนักเรียนทายชื่อประเทศ สถานที่ หรือ พิจารณารายละเอียดจุดตําแหนงท่ีตั้งของแผนดินใหญทวีปอเมริกาเหนือและดินแดนซึ่งเปนเกาะ ลักษณะภูมิประเทศที่อยูในทวีปอเมริกาเหนือ ตาง ๆ ในทวีปอเมริกาเหนือ มตี ําแหนง ทางภมู ิศาสตร ดังน้ี พรอมทั้งระบุตําแหนงของสถานที่ดังกลาว ตาํ แหนง ทีต่ ้ังของทวปี อเมรกิ าเหนอื บนแผนที่ท่อี ยใู นหนงั สือเรยี น ภูมศิ าสตร ม.3 1 ใหถูกตอง (เชน ภาพสุนัขพันธุแลบราดอร จุดเหนอื สุด คอื แหลมมอรรสิ เจซัป เกาะกรนี แลนด ประเทศเดนมารก กาํ ลงั คาบสมดุ หมายถงึ การใบค าํ ถงึ คาบสมทุ ร จดุ ใตสดุ คือ คาบสมุทรอาซวยโร ประเทศปานามา แลบราดอร, ภาพดอกแค-ทุงนา-นักรองชื่อ จุดตะวนั ออกสดุ คอื แหลมนอรด ออสตุนดินเกน เกาะกรนี แลนด ประเทศเดนมารก ดา เอ็นโดฟน หมายถงึ การใบคาํ ถึงประเทศ จดุ ตะวนั ตกสุด คอื เกาะแอตตู หมูเกาะอะลเู ชียน สหรฐั อเมริกา แคนาดา ฯลฯ) ภายในระยะเวลาภาพละไมเ กนิ 2 นาที ใครตอบไดถ กู ตอ งและรวดเรว็ ทส่ี ดุ เปน ๑.๒ ขนาด ผชู นะ ทวีปอเมรกิ าเหนอื มีเนอ้ื ท่ี ๒๔,๒๔๗,๐๓๙ ตารางกิโลเมตร หรือประมาณรอยละ ๑๖.๕ ของ เนือ้ ทีท่ งั้ หมดของโลก มขี นาดใหญเ ปน อนั ดบั ๓ รองจากทวปี เอเชยี และทวีปแอฟริกา มลี กั ษณะ รปู รา งกวา งทางตอนเหนอื และเรยี วแคบลงทางตอนใต วดั ระยะความกวา งของแผน ดนิ จากชอ งแคบ เบริงถึงเกาะนิวฟนดแ ลนดได ๔,๘๒๘ กิโลเมตร สวนท่แี คบทส่ี ดุ ของแผนดนิ อยทู ่คี อคอดปานามา กวา งประมาณ ๕๐ กโิ ลเมตร เทือกเขาร็อกกีต้ังอยูทางตะวันตกของทวีปอเมริกาเหนือ มีแนวทอดตัวยาวจากแคนาดา สหรัฐอเมริกา ๑๙ จนถึงเม็กซโิ ก ยาวประมาณ ๔,๘๐๐ กโิ ลเมตร ขอสอบเนน การคดิ นักเรียนควรรู ขอใดกลาวไดถูกตองเกี่ยวกับที่ตั้งและอาณาเขตของทวีป 1 กรนี แลนด ไดม กี ารลงประชามตเิ พม่ิ ความเปน อสิ ระจากประเทศเดนมารก อเมรกิ าเหนือ เพอ่ื สรา งเศรษฐกจิ ดว ยตนเองบนพนื้ ฐานของแหลง ทรพั ยากรธรรมชาติ เมอ่ื วนั ท่ี 25 พฤษภาคม ค.ศ. 2009 โดยผลการลงประชามตปิ ระกาศในวนั ที่ 26 พฤษภาคม 1. ปานามาเปนเพียงประเทศเดยี วที่มพี ้นื ทีอ่ ยูในซกี โลกใต ค.ศ. 2009 ปรากฏวา รอ ยละ 75.54 เห็นดว ย ขณะทีร่ อยละ 23.57 ไมเ ห็นดว ย 2. เสน เมรเิ ดียนแรกลากผา นเมอื งนิวยอรกของสหรฐั อเมริกา ผลรบั รองดงั กลาวทําใหประชาชนกวา 56,000 คน บนเกาะกรีนแลนดจ ะยังได 3. ชายฝง ดา นตะวันตกของทวีปตดิ ตอ กับมหาสมุทร รับเงินอุดหนุนประจําปจากเดนมารก และกรีนแลนดมีสิทธิขาดในการบริหาร แหลงทรัพยากรธรรมชาติ ซงึ่ รวมถึงนา้ํ มนั ทองคํา สังกะสี และตะกวั่ แอตแลนตกิ เหนือ 4. แมน ้าํ รีโอแกรนดเปน พรมแดนธรรมชาตทิ ี่กั้นระหวา ง ภมู ภิ าคอเมรกิ าเหนือและอเมริกากลาง (วเิ คราะหคําตอบ ตอบขอ 4. แมน ้ํารโี อแกรนดเ ปนเสน แบงเขต ดานตะวันตกและตะวันตกเฉียงใตของรัฐเท็กซัส และระหวาง รัฐเท็กซสั กับประเทศเม็กซิโก) T25 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน ๑.๓ อาณาเขต ขัน้ ที่ 1 การตั้งคาํ ถามเชิงภูมิศาสตร ทวีปอเมริกาเหนือมีอาณาเขตจดนานน้ํา คือ มหาสมุทร ทะเล และอาวตาง ๆ ทุกทิศ โดยรอบพนื้ ทท่ี วปี มเี พยี งทางใตบ รเิ วณปานามาทมี่ พี นื้ ทตี่ ดิ ตอ กบั ทวปี อเมรกิ าใต อาณาเขตตดิ ตอ 1. ครใู หนักเรียนดูแผนท่ีทวปี อเมริกา ชต้ี าํ แหนง มีดังนี้ 12 ทาํ เลทตี่ งั้ ของทวปี อเมรกิ าหนอื และใหน กั เรยี น ทศิ เหนอื จดมหาสมุทรอารกตกิ ทะเลโบฟอรต อาวแบฟฟน อา วฮัดสนั และทะเล เชื่อมโยงความสําคัญของการศึกษาทําเลท่ีต้ัง ทศิ ตะวันออก แลบราดอร ขนาด อาณาเขต และลักษณะภูมิประเทศของ ทิศใต จดมหาสมทุ รแอตแลนตกิ ตอนเหนือ ทวีปอเมริกาเหนือ จากกิจกรรม “ท่ีน่ีท่ีไหน” จดมหาสมุทรแปซิฟก ติดตอกับทวีปอเมริกาใต จดอาวเม็กซิโก และ จากข้ันนําที่ผานมา แลวต้ังประเด็นคําถาม ทะเลแคริบเบยี น ตอยอดเพ่ิมเติม เพ่ือกระตุนและเชื่อมโยง ทศิ ตะวนั ตก จดมหาสมุทรแปซิฟก ตอนเหนอื อาวอะแลสกา และมชี องแคบเบรงิ กน้ั ใหนักเรียนต้ังประเด็นคําถามทางภูมิศาสตร แแผผนนทท่ทีที่ ่ีตีต่ งั้ง้ั แแลละะออาาณณาาเเขขตตขตรอิดะงตหทอววขาีปององทเทวมวปี รปี อกิ อเามเเมหรรนกิ กิา�อาเหเหนนอื อืกับทวปี เอเชยี เกี่ยวกับทําเลที่ตั้ง ขนาด อาณาเขต และ 180 ํ 100 ํW ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศของทวปี อเมรกิ าเหนอื เชน 140 ํE เหน�อสุด • แอปเปลวอชิงตันที่รูจักกันในไทยมาจาก มหาสมุทรอารกติ แหลมมอรร ิสเจซัป ตะวันออกสุด 20 ํE สหรฐั อเมรกิ าจรงิ หรือไม 7เ0สน Nํ อาทรกวตปี กิ เเซออรเเชคลิีย เกาะกรนี แลนด แหลมนอรดออสตุนดนิ เกน 10 ํE • ปอู ะแลสกาเกย่ี วขอ งกบั รฐั อะแลสกาหรอื ไม 150 ํE ก 83 ํ 38' N เ ก า ะ ก รี น แ ล น ด 160 Eํ 60 ํN เกาะกรีนแลนด 2. ครูใหนักเรียนรวมกันตั้งประเด็นคําถามทาง ทะเลโบฟอรต 12 ํ 08' W ภมู ศิ าสตรเ กย่ี วกบั ทาํ เลทต่ี งั้ ขนาด อาณาเขต 50 Nํ และลักษณะภูมิประเทศ เพื่อคนหาคําตอบ งแคบเบรงิ ทวีปยโุ รป 0 ํ โดยครูแบงนกั เรยี นออกเปน 6 กลุม กลุมละ เสนแบงเขตวันสากล อา วแบฟฟน 6 - 8 คน ตามลักษณะภูมิประเทศของทวีป ชอ เหนอ� สุดของแผน ดิน อเมรกิ าเหนอื ไดแก 30 ํN 40 ํNคาบสมทุ รบเู ทีย • เขตกลมุ เทือกเขาดานทิศตะวนั ตก 170 Eํ 71 ํ 59' N 10 Wํ • บริเวณที่สูงและภูเขาดานทศิ ตะวันออก ทะเลแลบราดอร ตะวันออกสดุ ของแผน ดนิ 20 ํW • บรเิ วณท่รี าบตํ่ารอบอา วฮัดสนั า • ทรี่ าบเกรตเพลนส 40 ํN • ทร่ี าบตาํ่ ตอนกลางและทร่ี าบชายฝง ทะเล ตะวนั ตกสดุ อะแอลา สวก อา วฮดั สัน ปลายแหลมของอา วแบตเทลิ • เกาะและหมเู กาะ 180 ํ เกาะแอตตู ทวปี อเมริกาเหนอื หมเู กาะอะลูเชียน สหรฐั อเมรกิ า ตะวันตกสดุ ของแผน ดนิ 55 ํ 42' W Wํ 30 Nํ 172 ํ 30' E แหลมพรนิ ซออฟเวลส มเุลสน ททนรอปรก ตออิ ฟกแคนเซอร 170 30 ํW 160 มห 168 ํ 05' W ส 40 ํW แ 20 ํN แป า ส มุ ท ร ม ห า 20 ํN ํW ซิ ฟ ก แ อ ต หมเู กาะฮาวาย 10 Nํ อา วเมก็ ซิโก หมูเกาะเวสตอินดีส 10 Nํ 150 Wํ ทะเลแคริบเบียน 50 ํW N ใตสุด ทวปี คำอธบิ ายสัญลกั ษณ 0ํ คาบสมุทรอาซวยโร อเมริกาใต เขตประเทศ ทางน้ำ 500มาต0ราสว5น001 1: ,8000,00010,5,00000กม. ปานามา แหลงนำ้ Pro1je40ctiWํ on: Lambert1C30onWํ formal Coni1c20 Wํ 7 ํ 15' N 90 Wํ C8O0PYWํ RIGHT © Akso7r0nWํCharoenTat ACT6.0CํWo.,Ltd ๒๐ 110 ํW 100 ํW นักเรียนควรรู ขอ สอบเนน การคิด 1 ทะเลโบฟอรต ทะเลในมหาสมทุ รแอตแลนติก อยูทางตะวนั ออกเฉียงเหนือ ถานักเรียนนั่งเรือขา มชอ งแคบเบริงจากสหรฐั อเมรกิ าไปทาง ของรัฐอะแลสกา สหรัฐอเมริกา ทางตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศแคนาดา ทิศตะวนั ตกจะพบกับประเทศใด และทางตะวันตกของเกาะแบงสใ นกลมุ เกาะอารก ติก ลกึ ประมาณ 4,600 เมตร 2 อาวแบฟฟน อาวในมหาสมุทรแอตแลนติก ต้ังอยูระหวางดานตะวันตก 1. ญีป่ ุน ของเกาะกรีนแลนดกับดานตะวันออกของเกาะแบฟฟน เชื่อมตอกับมหาสมุทร 2. รัสเซยี แอตแลนตกิ ทางชองแคบเดวสิ 3. เดนมารก 4. โคลอมเบีย (วเิ คราะหคําตอบ ตอบขอ 2. ชองแคบเบริงเช่ือมมหาสมุทร อารกติกกับทะเลเบริง และกั้นระหวางประเทศรัสเซียกับทวีป อเมรกิ าเหนือ) T26 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ แผนนทท่ีเเ่ีขขตตกการาปรกปคกรคอรงอขงอขงทองวีปทอวเีปมอรกิเมารเหิกนาอืเหน�อ ขน้ั สอน 500 ม0าตราสว น 1 : 501,,000000,0001,500 กม. มหาสมุทรอารกติก เ สนอา รก ิตกเซอ รเ ิคล 70 ํN 3. ครูใหนักเรียนดูแผนที่เขตการปกครองของ ทวีปอเมริกาเหนือ สุมตัวแทนบอกช่ือมลรัฐ 80 ํN และช้ีตําแหนงที่ตั้ง แลวเปรียบเทียบขนาด N ของสหรัฐอเมริกากับประเทศไทย จากน้ันครู ท ะ เ ล โ บ ฟ อ ร ต ก รี น แ ล น ด นําแผนท่ีแสดงลักษณะภูมิประเทศของทวีป ท7ว0 ปีNํ เอเชียทะเลชุค (ดินแดนปกครองตนเองของประเทศเดนมารก) อเมรกิ าเหนอื มาใหแ ตล ะกลมุ นาํ ไปศกึ ษาและ งแคบเบรงิ ชี รวมกันตั้งประเด็นคําถามจากแผนที่ท่ีแตละ 60 ํN ชอ อ า ว แ บ ฟ ฟ น กลุมไดรับ กลุมละ 1 คําถาม โดยคําถาม 60 Nํ จะตองแสดงความสัมพันธระหวางท่ีตั้งและ อะแลสกา ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาเหนือ ทะเลเบรงิ ชอ งแคบเดวสิ กับกิจกรรมของประชากรในทวีป ซ่ึงครูอาจ ทาํ การแนะนําเพิม่ เติม เชน ยคู อน นนู าวตุ นิวฟนดแ ลทนะดเแลละแแลลบบรราาดอร • ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาเหนือ สง ผลตอ กจิ กรรมของคนในทวปี อยา งไร 50 Nํ อา วอะแลสก นอรทเวสตเ ทรรทิ อรีส • ปจจัยใดที่ทําใหลักษณะทั่วไปของทวีป อเมริกาเหนอื แตล ะพ้นื ท่ีแตกตา งกนั า อา วฮัดสัน 50 Nํ • ทวีปอเมริกาเหนือมีลักษณะภูมิประเทศ ท่ีโดดเดนแตกตางจากทวีปอนื่ อยางไร แ ค น า ด าบรติ ชิ โคลมั เบยี แอลเบอรต า ดอร • ทวีปอเมริกาเหนือมีลักษณะภูมิประเทศ ที่คลายคลึงกับประเทศไทยบางหรือไม มหาสม ซสั แคตเชวนั แมนิโทบา ควิเบก อยางไร (เชน แกรนดแคนยอนในสหรัฐ อเมริกากับออบหลวงที่จังหวัดเชียงใหม ทุ รแปซ40 Nํ วอชงิ ตัน ออนแทรโี อ นวิ บรนั สวกิ พรนิ ซเ อ็ดเวริ ด ไอแลนด มีกระบวนการเกิดเหมือนกันหรอื ไม) โนวาส. ฟิ ก ส ห รั ฐ อ เ ม ริ ก า30 เมน 40 ํN 22นฮ00คอิกNํ ำํNนาสอรดหธาูริบกรัสฮาฐััวาทเแเเยอขขมวคหาสเเาตตอืกิมงยญัลาวรปงนรจะง ฐัหลคริก้ำนาเบก1ากัะลเาำ้ห6ไาเมษวว0ะทามโงกณเูอศํWบกาวาาาะฮฮฮู าเเกฮวาาาตมยะเเกซฮิ าสาานะโวสาตเ7ดามธ0เวยมาซินาอํWนินรเี ซตณกิ นคอนัติอรตรสฐัแมกิแลอเอนลนะเเนตซะวกดเเนานซรอดอนตวมารลิสแาไนิรดเูออัตกีซีนรด6ายีปยโิ0สาซแบทูโซ กํWฮนอาามฟิมวรนหาาอบาบกทเรนดนิวาตกี ไอดแรวิีนาวลทเาเโีกแบโมูปคนอลโก็ โามดะลซสิงรโิ ากเมเโนซดก็เอานซ1รทแทโิ0ดออเเมเเบกวพว0ทแดโินิลราสอซรอโนค.ก็.าดโสํWร.คิตค.โนซ.จกคลีต.ิซสักาตามาัสโาอเเอแเนิ ฮวพวมนลิินอสอไมนลรดอรติโาซแิินแีจซกอโเมลลิวออาเิอวลาัวตนนกิสอเยนวิสรวเุยาียดรซสตาคเาัวคเวจนูรซมันเิอเเียีนียาซอซนตอยีเลนาอลซลิามนานิ.มซซซเามทิตลัอลั็เิชลีนคินววกิแนเาดาานกดท.ดสนโซเเอกัเตฮออซบบรกอกไิีจรลอลีฮอโซูอโโีซนตมริกอเฮนเนตแวกลัจอดาสาพอปียสกิมวเ.วรนูรวนเาเาตาาทซพอวิาสันทซนยราาแนวรจมาอาาทรคอ..ิครนรากิโแกชก.ะรวัโกคิิงาฮไววตบโลัวเ.รเซันปนไาบจลาดลฮนเานดแี.ปาซวิ ลามนนาาาเเ.ีาจแคปสมนมหแคโนแอาซงิรอามวอรวิากดสามรอรซมแสนคไสตโาสียฮซเาอตนานัซมาเแมแตเชปฮติลรสปทเูุทนเีนซิชติครดอตทยีรบงตั ิสรรซแเอ มอปสเซทโกเตาาดรปอธบนแวมออกิาโฟลีนิรีปตแรแยาณนโซกิโ คดตนในัตนรมนฮรัฐเติกิงซวโิ โอกนก ร0321000ํ ํN แคลิฟอรเ นีย ํN ํN ฟลอริดา ํN แอละแบมา มิสซิสซปิ ป เ ม็ ก ซิ มหาสมทุ รแ เซเแนหอปตมูงเอมกกราวิาโรละติตเลวนิราอโรกจิน ค คอสตาริกา กรเี นดา 10 ํN ว. เวอรมอนต เสนศูนยส ตู ร โนวาส. โนวาสโกเชยี 90 ํWCOPYRIGHT © Aksorn C8h0aroํWenTat ACT. Co.,Ltd Projection: Lambert Conformal Conic ๒๑ กจิ กรรม สรางเสริม เกร็ดแนะครู ครูนําแผนที่โครงรางของทวีปอเมริกาเหนือมาใหนักเรียน ครูควรนําแผนท่ีแขวนขนาดใหญที่แสดงที่ต้ังและอาณาเขตของประเทศ ระบายสี พรอ มเขยี นรายละเอยี ดตา งๆ ลงบนแผนที่ เชน ชอื่ ประเทศ ในทวปี อเมรกิ าเหนอื มาใชป ระกอบการเรยี นการสอน เพอื่ ใหน กั เรยี นไดเ หน็ ภาพ เมอื งหลวง ทะเล อา ว เกาะ หมเู กาะ มหาสมทุ ร ทีช่ ดั เจนและเขา ใจในรายละเอยี ดของแผนทไ่ี ดงา ยขึ้น กจิ กรรม ทา ทาย ส่ือ Digital นกั เรยี นฝก ทกั ษะการใชแ ผนท่ี การอา นแผนที่ โดยใหจ บั สลาก ศึกษาคนควาขอมูลเพิ่มเติมเก่ียวกับแผนที่ท่ีตั้งและอาณาเขตของทวีป ชื่อประเทศในทวีปอเมรกิ าเหนือ คนละ 1 ประเทศ แลว ออกมาชี้ อเมริกาเหนือ ไดที่ https://legacy.lib.utexas.edu/maps/americas.html ตาํ แหนง บนแผนทโ่ี ครงรา ง พรอ มบอกอาณาเขตตดิ ตอ ของประเทศ สาํ นักหอสมุดมหาวิทยาลยั เท็กซสั ดังกลาว T27 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน ๑.๔ ภมู ภิ าคทางภมู ศิ าสตรข์ องทวีปอเมริกาเหนือ ขั้นท่ี 2 การรวบรวมขอ มลู ทวีปอเมริกาเหนือแบ่งออกเป็นประเทศต่าง ๆ รวม ๒๒ ประเทศ แบ่งย่อยออกเป็น ๓ ภูมิภาค และดนิ แดนในการปกครองของประเทศต่าง ๆ ดังนี้ 1. จากประเด็นคําถามทางภูมิศาสตรในขั้นที่ 1 ครูใหนักเรียนแตละกลุมรวมกันสืบคนขอมูล ภมู ิภาคอเมรกิ าเหนอื ประเทศ เนอื้ ท่ี ประชากร เมอื งหลวง โดยใชเ ครอื่ งมอื ทางภมู ศิ าสตร เชน แผนทแี่ สดง ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาเหนือ ๑๙,๓๕๑,๙๐๕ ตร.กม. แคนาดา (ตร.กม.) (ล้านคน) เว็บไซตเกี่ยวกับทวีปอเมริกาเหนือ และจาก ๓๖๕.๒ ลา้ นคน สหรฐั อเมรกิ า Aksorn World Geography Atlas เกีย่ วกับ ๙,๙๗๖,๑๘๕ ๓๗.๒ ออตตาวา ทตี่ งั้ ขนาด อาณาเขต และลกั ษณะภมู ปิ ระเทศ ๙,๓๗๕,๗๒๐ ๓๒๘.๐ วอชิงตนั ด.ี ซี. ของทวีปอเมริกาเหนือ ตามเขตภูมิประเทศ ทก่ี ลมุ รบั ผิดชอบ จากหนังสอื เรยี น ภมู ศิ าสตร เบลซี ๒๒,๙๖๕ ๐.๔ เบลโมแพน ม.3 หรือแหลงเรียนรูอ่ืนๆ รวมทั้งแตละกลุม จะตองศึกษาและตอบประเด็นคําถามทาง คอสตารกิ า ๕๐,๘๙๙ ๕.๐ ซานโฮเซ ภมู ิศาสตรจ ากข้นั ท่ี 1 ดวย ภมู ภิ าคอเมรกิ ากลาง เอลซัลวาดอร์ ๒๑,๓๙๓ ๖.๕ ซานซลั วาดอร์ 2. ครใู หความรเู พม่ิ เติมเกย่ี วกับทําเลทีต่ ้ัง ขนาด อาณาเขต และลกั ษณะภมู ปิ ระเทศ โดยใช PPT ๒,๔๙๙,๐๐๓ ตร.กม. กัวเตมาลา ๑๐๘,๘๘๙ ๑๗.๒ กวั เตมาลาซติ ี ประกอบเปนความรูพื้นฐาน และเสริมความรู ๑๗๙.๔ ลา้ นคน เกี่ยวกับภูมิภาคของทวีปอเมริกาเหนือ ให ฮอนดรู สั ๑๑๒,๐๘๗ ๙.๐ เตกซู ิกัลปา นกั เรยี นชว ยกนั บอกชอ่ื ประเทศ และเมอื งหลวง ของประเทศตางๆ พรอมสุมตัวแทนออกมา เม็กซโิ ก ๑,๙๖๗,๑๘๓ ๑๓๐.๘ เม็กซโิ กซติ ี ชี้ตําแหนงในแผนท่ี และแนะนําแหลงขอมูล สารสนเทศท่ีนาเช่ือถือประกอบการศึกษา นิการากวั ๑๒๘,๔๑๐ ๖.๓ มานากัว และรวบรวมขอมลู เพ่ิมเตมิ ปานามา ๘๗,๑๗๗ ๔.๒ ปานามาซติ ี ดนิ แดนในการปกครอง ดินแดนของสหราชอาณาจักร ดินแดนของเนเธอรแ์ ลนด์ ของประเทศต่าง ๆ ๒๒ แองกวิลลา เบอร์มิวดา1หมู่เกาะเวอร์จิน อารบู า เนเธอรแ์ ลนด์แอนทลิ ลสี 2 มอนต์เซอร์รัต หมู่เกาะเติกส์และเคคอส (ประกอบดว้ ยเกาะคูราเซา เกาะโบแนร์ หมูเ่ กาะเคย์แมน พื้นทต่ี อนใต้ของเกาะเซนต์มาร์ตนิ เกาะเซนตย์ สุ เตเชียส เกาะซาบา) นักเรียนควรรู ขอสอบเนน การคดิ 1 เบอรมิวดา อยูในมหาสมุทรแอตแลนติกเหนือ ประกอบดวยเกาะตางๆ ขอ ใดกลา วถงึ ดนิ แดนในทวปี อเมรกิ าเหนอื ทอ่ี ยใู นการปกครอง ประมาณ 300 เกาะ ในจํานวนน้มี ีผูอ ยูอ าศัยเพยี ง 20 เกาะ เกาะทใ่ี หญที่สุด คือ ของชาตติ ะวันตกไดถ กู ตอ ง เบอรม วิ ดา หรือเกรตเบอรม ิวดา หรอื ลองไอแลนด เมืองหลวงชอ่ื แฮมลิ ตัน 2 เนเธอรแลนดแอนทิลลีส ดนิ แดนปกครองตนเองของประเทศเนเธอรแลนด 1. กรีนแลนด : สหรัฐอเมรกิ า ประกอบดว ยเกาะหลายเกาะในหมเู กาะเวสตอ นิ ดีส ไดแก เกาะครู าเซา เกาะ 2. อารูบา ครู าเซา ซาบา : ฝรัง่ เศส โบแนร นอกจากน้ี ยงั มเี กาะเซนตม ารต นิ (สว นทางตอนใต) เกาะเซนตย สุ เตเชยี ส 3. เกาะคลิปเปอรต นั กวาเดอลปู : เดนมารก และเกาะซาบาซ่ึงอยูปลายสุดทางตอนเหนือของหมูเกาะลีเวิรด เมืองหลวงชื่อ 4. เบอรม ิวดา แองกวลิ ลา : สหราชอาณาจกั ร วลิ เลมสตดั (วเิ คราะหคาํ ตอบ ตอบขอ 4. เบอรม วิ ดา แองกวลิ ลา เปน ดนิ แดน ในการปกครองของสหราชอาณาจกั ร และยงั มอี กี 3 ดนิ แดน ไดแ ก หมเู กาะเวอรจ นิ ขององั กฤษ มอนตเ ซอรร ตั และหมเู กาะเตกิ สแ ละ เคคอส) T28 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ประเทศ เนอ้ื ที่ ประชากร เมอื งหลวง ขนั้ สอน (ตร.กม.) (ลา้ นคน) ข้นั ท่ี 3 การจัดการขอ มลู แอนทีกาและบารบ์ ิวดา ๔๔๓ ๐.๑ เซนตจ์ อนส์ ภูมิภาคแครบิ เบยี น 1. สมาชิกแตละคนในกลุมนําขอมูลท่ีตนไดจาก ๐.๔ แนสซอ การรวบรวม มาอธิบายแลกเปล่ียนความรู บาฮามาส ๑๓,๙๕๐ ๐.๓ บรดิ จ์ทาวน์ ๒๑๕,๗๐๓ ตร.กม. ระหวางกัน ๑๑.๑ ฮาวานา ๓๖.๙ ล้านคน บาร์เบโดส ๔๓๐ ๐.๐๗ โรโซ 2. สมาชกิ ในกลมุ ชว ยกนั คดั เลอื กขอ มลู ทถ่ี กู ตอ ง ๑๐.๘ ซานโตโดมิงโก นา เชอื่ ถอื และจดั การคดั แยกขอ มลู ทไี่ มจ าํ เปน ๐.๑ เซนต์จอรเ์ จส ออก ๑๐.๘ ปอร์โตแปรงซ์ ควิ บา ๑๑๐,๘๖๒ ๒.๙ คงิ สตัน ๐.๐๕ บาสแตร์ ดอมนิ ีกา ๗๔๙ ๐.๒ แคสตรีส์ ๐.๑ คิงสทาวน์ สาธารณรัฐโดมินิกัน ๔๘,๓๒๒ กรีเนดา ๓๔๔ เฮติ ๒๗,๗๔๙ จาเมกา ๑๑,๕๘๐ เซนตค์ ติ สแ์ ละเนวสิ ๒๖๙ เซนต์ลูเชยี ๖๑๖ เซนตว์ ินเซนต์ ๓๘๙ และเกรนาดนี ส์ ทีม่ า : • ข้อมลู เนือ้ ทจี่ ากพจนานุกรมชอื่ ภูมิศาสตรส์ ากล เล่ม ๑ (อักษร A-L), ๒๕๔๙ และพจนานุกรมช่อื ภูมศิ าสตร์สากล เล่ม ๒ (อกั ษร M-Z), ๒๕๕๐ • ข้อมูลจา� นวนประชากร พ.ศ. ๒๕๖๑ จาก www.prb.org (2018) ดนิ แดนของฝรัง่ เศส ดินแดนของสหรัฐอเมริกา ดนิ แดนของเดนมารก์ กวาเดอลูป มาร์ตีนีก แซงปีแยร์ เเกปาอะรน์โตารแโิ วกส1ซหามู่เเกคาระือเรวัฐอร์จนิ กรีนแลนด์ และมีเกอลง เกาะคลิปเปอร์ตัน ร์ แซงบาร์เตเลมี พ้ืนท่ีตอนเหนือ ของเกาะเซนตม์ าร์ติน ๒๓ ขอสอบเนน การคิด เกร็ดแนะครู ประเทศใดตอ ไปนม้ี ีขนาดเนอื้ ท่แี ตกตา งกันมากทีส่ ดุ ครูใหนักเรียนศึกษาตารางจากหนังสือเรียน หนา 22-23 แลวใหนักเรียน 1. นกิ ารากวั : ฮอนดรู สั รวมกันอภิปรายถึงจํานวนประชากรตอพ้ืนท่ีของภูมิภาคอเมริกาเหนือ ภูมิภาค 2. เมก็ ซิโก : บารเ บโดส อเมริกากลาง และภูมิภาคแครบิ เบียน 3. เอลซลั วาดอร : เบลซี 4. สหรฐั อเมริกา : แคนาดา นักเรียนควรรู (วิเคราะหค าํ ตอบ ตอบขอ 2. เมก็ ซโิ ก มเี นอื้ ท่ี 1,967,183 ตร.กม. 1 เครอื รฐั เปอรโ ตรโิ ก เปน เกาะในหมเู กาะเวสตอ นิ ดสี เมอื งหลวงชอื่ ซานฮวน สวนบารเบโดส มเี นอื้ ทเี่ พยี ง 430 ตร.กม. สว นขอ 1. นกิ ารากัว คริสโตเฟอร โคลมั บัส เดนิ ทางมาถึงเกาะนใี้ น ค.ศ. 1943 พบวา มชี นพ้นื เมือง มเี น้อื ที่ 128,410 ตร.กม. ฮอนดูรัส มเี น้อื ท่ี 112,087 ตร.กม. ขอ 3. เผาอาราวักอาศัยอยู สเปนไดต้ังอาณานิคมขึ้นเม่ือ ค.ศ. 1508 สหรัฐอเมริกา เอลซลั วาดอร มเี นอื้ ที่ 21,393 ตร.กม. เบลซี มเี นอื้ ท่ี 22,965 ตร.กม. ไดค รอบครองดินแดนนเ้ี ม่อื ค.ศ. 1898 และไดป ระกาศใหเปน เครอื รัฐปกครอง และขอ 4. สหรัฐอเมริกา มีเนื้อท่ี 9,375,720 ตร.กม. แคนาดา ตนเองของสหรฐั อเมรกิ าเมือ่ ค.ศ. 1952 มีเนื้อท่ี 9,976,185 ตร.กม. ซ่ึงลวนแตมีขนาดเนื้อที่ใกลเคียงกัน ดงั นนั้ คาํ ตอบขอ 2. จงึ เปน ประเทศทมี่ เี นอ้ื ทแ่ี ตกตา งกนั มากทสี่ ดุ ) T29 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน ๒ ลกั ษณะภูมปิ ระเทศ ข้นั ท่ี 4 การวเิ คราะหและแปลผลขอ มลู ทวปี อเมรกิ าเหนอื มลี กั ษณะทางกายภาพเปน แผน ดนิ ใหญแ ละเกาะขนาดตา งกนั จาํ นวนมาก มีพืน้ ท่ีที่เปนอา วและทะเล ซง่ึ เปน สว นของมหาสมทุ รอารก ตกิ มหาสมุทรแปซิฟก และมหาสมุทร 1. นักเรียนแตละกลุมวิเคราะหขอมูลรวมกัน แอตแลนติก ลักษณะของทวีปอเมริกาเหนือท่ีมีความสูงตางกันและแสดงลักษณะภูมิประเทศ จากน้ันสมาชิกแตละกลุมรวมกันตรวจสอบ ตา งกัน ไดแ ก เทือกเขา ทวิ เขา ทร่ี าบสงู ท่รี าบ คาบสมุทร เกาะ หมเู กาะ และกลุมเกาะ เปน ความถกู ตองของขอมลู ลักษณะภมู ปิ ระเทศท่ีเกิดจากพนื้ ทีท่ ม่ี ีโครงสราง การกาํ เนิด และการเปลย่ี นแปลงตา งกัน ลักษณะ ภูมปิ ระเทศและโครงสรางของแผน ดนิ ทวปี อเมรกิ าเหนือแบงไดเ ปน ๖ เขต ดังนี้ 2. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายถึงลักษณะ ภมู ปิ ระเทศเขตกลมุ เทอื กเขาดา นทศิ ตะวนั ตก ๒.๑ เขตกลมุ เทอื กเขาดา นทศิ ตะวนั ตก (The Western Cordillera) และยกตัวอยางลักษณะภูมิประเทศสําคัญ สถานที่ทองเที่ยวทางธรรมชาติท่ีสําคัญที่เปน เขตกลุมเทือกเขาดานทิศตะวันตกประกอบดวยเทือกเขาขนาดใหญหลายเทือกทอดตัว เอกลักษณ เชน พุน้ํารอนท่ีอุทยานแหงชาติ ตามชายฝงมหาสมุทรแปซิฟก นับจากรัฐอะแลสกาลงไปทางใตจนสุดดินแดนอเมริกากลางท่ี เยลโลวสโตน ใหนักเรียนใชสมารตโฟนสองดู ปานามา ประกอบดวยเทือกเขาสูงสลับซับซอน ไดแก เทือกเขาอะแลสกา มียอดเขาสูงท่ีสุด QR Code เร่อื ง ทะเลทรายสขี าวทสี่ วยท่ีสดุ ชื่อ เมานตแ มกคินลีย สงู ๖,๑๙๔ เมตร เทอื กเขารอ็ กกี มยี อดเขาสูงทสี่ ุด ชื่อ เมานตเ อลเบิรต ในโลก จากหนงั สอื เรยี น ภมู ศิ าสตร ม.3 ประกอบ สมทูงาาเงดต๔ระอ,ว๓อัน๙กอ๙ซอเิกดเนมเรตตียัลรก2วบาแรลเเิ ทวะณือมกีแตเอนขนวาเกเซทลียือารงกรเเปาขมน าาทเเซี่รดาียรบโรอสรเงูารเมยีมนาก็ เตซดลัิโร1กเทปแานงลตสะะทววานนั งตตใตอกเเนเรร่ือียียงกกจววาาากเเเทททอืือือกกกเเขขเขาาเเาซซรียยี็อรรกรรกาาี การวเิ คราะหและแปลผลขอมูลเพิม่ เติม มาเดรเดลซูร มียอดเขาสงู ทสี่ ดุ คอื ภูเขาไฟซีตลลั เตเปเติล สงู ๕,๗๐๐ เมตร 3. ครูใหแตละกลุมต้ังคําถามจากขอมูลลักษณะ เขตกลุมเทือกเขาดานทิศตะวันตกเกิดจากแผนเปลือกโลกแปซิฟกเคล่ือนที่ชนแผนเปลือก ภูมิประเทศตามประเด็นหัวขอที่กลุมของ โลกอเมริกาเหนือเม่ือประมาณ ๘๐ ลานปที่ผานมา ทําใหแผนดินยกตัวสูงข้ึนและเกิดเทือกเขา ตนเองรับผิดชอบ กลมุ ละ 10 คาํ ถาม ขนานกับชายฝงมหาสมุทรแปซิฟก ซึ่งสงผลใหเกิดปรากฏการณธรรมชาติและภูมิประเทศที่มี ลกั ษณะเดน ไดแ ก แผน ดนิ ไหว เนอ่ื งจากการเลอื่ นตวั ของแผน ดนิ ตามแนวรอยเลอ่ื นทมี่ พี ลงั ขนาด ใหญช อ่ื “แซนแอนเดรยี ส” ในรฐั แคลฟิ อรเ นยี สหรฐั อเมรกิ า มคี วามยาว ๑,๓๐๐ กโิ ลเมตร ภเู ขาไฟ ในพน้ื ทพ่ี บภเู ขาไฟทง้ั ประเภทภเู ขาไฟทมี่ พี ลงั และภเู ขาไฟดบั สนทิ ตงั้ แตห มเู กาะอะลเู ชยี น ชายฝง ตอนใตในรัฐอะแลสกา รัฐวอชิงตัน ชายฝงเม็กซิโก กัวเตมาลา 3เอลซัลวาดอร นิการากัว และ คอสตารกิ า พนุ า้ํ รอ นและบอ นาํ้ รอ น ทอี่ ทุ ยานแหง ชาตเิ ยลโลวส โตนในรฐั ไวโอมงิ และรฐั มอนแทนา ของสหรฐั อเมรกิ า เปน ขอบงชี้ถึงพลงั งานความรอ นใตพ ภิ พ ทะเลทรายสีขาว (White Sands Desert) เปนทะเลทรายยิปซัม มีพื้นท่ีประมาณ ๗๘๐ ตารางกิโลเมตร ต้ังอยูใน รัฐนิวเมก็ ซิโก สหรัฐอเมริกา เปน แหลง ยิปซัมท่ีใหญท่ีสุดในโลก ๒๔ White Sands Desert ทะเลทรายสีขาวท่ีสวยทีส่ ดุ ในโลก นักเรียนควรรู ขอสอบเนน การคิด เขตกลุมเทือกเขาดา นทิศตะวนั ตกของทวปี อเมริกาเหนือ 1 เทือกเขาเซียรรามาเดรโอเรียนตัล เทือกเขาในประเทศเม็กซิโก พาดผาน มีลกั ษณะสาํ คัญอยา งไร ขนานไปกับชายฝง อาวเม็กซิโก และเขตแดนท่รี าบสงู ตอนกลางของเมก็ ซิโก 2 เทอื กเขาเซยี รร ามาเดรออกซเิ ดนตลั เทอื กเขาในประเทศเมก็ ซโิ ก พาดผา น 1. ยอดเขาทสี่ งู ที่สุดในเขตน้ี คอื เมานตว ติ นยี ขนานไปกบั มหาสมทุ รแปซิฟก และเขตแดนที่ราบสูงตอนกลางของเมก็ ซิโกทาง 2. บรเิ วณท่ีราบสงู ที่มีแมนาํ้ มิสซรู ีไหลผา นเพียงสายเดยี ว ดานตะวันตก 3. เปน เขตเทอื กเขาหนิ ใหม มชี อ่ื เรยี กอกี อยา งวา เขตเทอื กเขา 3 อุทยานแหงชาติเยลโลวสโตน ไดรับการจัดต้ังเปนอุทยานแหงชาติ เม่ือ วันที่ 1 มีนาคม ค.ศ. 1872 เปนอุทยานแหงชาติแหงแรกของสหรัฐอเมริกา ร็อกกี และของโลก มีพ้นื ท่คี รอบคลุมระหวา งรฐั ไวโอมิง รฐั มอนแทนา และรฐั ไอดาโฮ 4. เปน เขตกลุม เทอื กเขาที่วางตัวเปน แนวยาวไปตามชายฝง ภายในอุทยานประกอบดวยบอนํ้ารอนและพุน้ํารอนจํานวนมาก ปาเขาและ แมนาํ้ ลาํ ธารท่ีอดุ มสมบรู ณ รวมถงึ สตั วป านานาชนดิ มหาสมทุ รแปซฟิ ก (วิเคราะหค าํ ตอบ ตอบขอ 3. กลมุ เทอื กเขาดา นทศิ ตะวนั ตกหรอื เทอื กเขารอ็ กกี เปน เขตเทอื กเขาหนิ ใหม ประกอบดว ยเทอื กเขาสงู สลบั ซับซอน มยี อดสูงสุด คอื เมานตแ มกคนิ ลยี ) T30 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ แแผผนนททีล่ ่ลี กั ักษษณณะภะภูมมูิปรปิ ะรเทะเศทขศอขงทอวงปีทอวเีปมอรกิเมาเรหกิ นาอืเหนอ� ขนั้ สอน 500 ม0าตราสว น 1 : 501,,000000,0001,500 กม. มหาสมุทรอารกติก ก.เอล สเมียร ข้ันที่ 4 การวิเคราะหและแปลผลขอมูล 80 ํN ชองแคดบเด เนสมนาอารรกกติกเซอ รเ ิคล 70 ํN ท7ว0 ปีNํ เอเชียทะเคล.ชชุคคุ ชี ก.อัไกฮเ เบ 4. ครใู หน กั เรยี นอภปิ รายลกั ษณะภมู ปิ ระเทศของ ทวีปอเมริกาเหนือโดยดูแผนท่ีประกอบแลว N ครูนําจ๊ิกซอวแผนท่ีแสดงที่ต้ังและอาณาเขต 6 1 ปซฟิ ก 3อ54 า ว เ ม็ ก6ซิ โ ก2ท ะ เ ล แ6ค ริอบเมทเรวบิกีปี ายใตนมก.อะลูเช252ทลกกม1มออ00ยี0ะคา5า.ก.เกหวนํNลํNว0อำํNเ..าบะบ1อนแหเกWํสรร0กาทธงิคิสหลดมมมกาNํีริบ.ตภทเภแมุอลทุูเ.ขะกอโาหกะาูเเูเมะครตลขขแ.ยกงาลเแดลมภกาานสกะาคงปีแสง.นไเะมูญัำ้คแรนกกอำกซฟคก.วิเตเา.กปิยมบย้ำม1นลอฟิบ..เคสนทลจเา4ูาคอบีเรเา1ักตานฮกนฮาร0..อ.ท.ะ6รงิกาวตษเตอดนื0เเคทแมชา6.ํWอแแทอแทรโณี1กกามบอเWํมะแวมก9ะลศอื.วกบาเลกค4นาอ.แลาโา.กเก็คนาสลคฮฮนลำ้กชบสเไินข1ซต4าเยบปมูมวมสทากขล9ไ3าโลากเาริกกาน9ร.กุทลฮ0.ียขนก.บเานิลอโร6มล.5.อแาคมฮเร9กะ.นํWาลอิกดมเโว5ิสเ.ลกโตนลลทเลอี3ล4เบส9ดนี.มมาป.บ.นบไ6แตฮ0รก็ซเสาาสกม7บ7นระ.ารนิโอพร01เงักํNาว1เนซุเโโีตโนซลรเาอก2.ยกนเทWํวเแย.ต0รปซลลอตืฟเสคอราอาเรํWรฮวบิ4นเ2 โรนเกเ3ไ5วมแตลโ4เพยีนี95เม2ตบาทนเ3ร2อห0ม0ยาเ2รขมอ.ยนูจก2นโิาราฟเNํตกีเ4เ.นมกนสเ4ทแม3วตาคยีร1ทชนม9อนกอลนร8ติสล5สีร่มอัอ็ต.รุท.4.ลเาาต1โจเบเวลรบนวเีบกบาค1ิตนิวรสสอน.ีซยสรี0ริกเนโาตแนั.6ลนดต.นิทเนโลมลิียแ0ก.นํWคอ.ซกซันนราี่รอ.รเโํWอาาสดอาตซทตกลรนโบเล.าะแทด.แซเรลทแตกสซากูบนลซนสรังูโมสสังั.ตแสดนเ4ม.สแ4มคแเส3แก2อกิสตาตกอ9เ็มค0ซนท3นลเซ9นท.ชค7กิ.ติ9เวฟตรเด.ูลรนะ9เกิเซชูคซเเนซูีเแ3อตามตัสรียตยีบนลตอกรวโนพัลเเนเสพบรเป.ี.ีก.รตหสแกรากีนริโยีสม11ยีเบาตปร312ฟว0า0โ5ก็กะเ,,,กเ04อ24000ดดาสNํ5อ00000รรเต0Wํับดเ000000นชนมดเปลครอ..ลกแอุลตัปิงเเทซวาซ5น.สิรมซซแซล7กนัา.นีตูรอคตอซล0รนมรอบลล0.าเซโเนาอัลแบสตรดคอโ.ลเเเูวกฮมตทจูงีอเงวกยสิ.ียเบคอแปเนมซซ(ัอมคเเนานเตสตดาทสรมเ.ม.วลิอเแสิปเปชกตอตกกฮพุทนกเ.ีอเร.ชลเีมลบัาดอ.รรอบ)ลซูปลแยี สก.าูดเกตอชานชบันาันแลอีอโลบวกรตฟง.9สาชซเแน..ชช0าแฟ(านคนเงมอ.สนอกนกเคบโํWนบงาาน.บส..อนะชนยวอแชลส2น.ลอกฮิอังกูอรตค1ีราซฟสสั.กเอิาร4าาแรโเ2รงพอีบนี.มีารน3ตอีโอ0เูแลก.นตอวาฟพฮโาป3าดอดคกการลนรกน7ตัดิร2กรูนิโนนวับเติต.กซน2ตสัแดรสา3ดแฟม5รนิสนั8มวัทน9ลิตาลโ2ลเานูลกจดล0เ.ออกชคลอก.าเกรคเมล.เอะท.กปต.ชนสร.ิดลครแลคาสแเี่าสดินานน)น.ลอกา1วิกเนกเเบฟูศงตเค.6ซบดลเลวีาโร5กชคูนยอยียกตอรอามา22มนึูบรดสดียยงร2.ามกเตนออจัลวลสม5ลนป.รกิา.6าบูตบ.ปหาคอเเดาอนเบรเีาค38าอามนอ3โีตาาฮต6รน0ดวลอท3ริากต9วโาสส6อนามอล4ฟมะนัํWา0ดมงมฟ.าเเาเแรรสาาลเสฟกุทยชลกน แลแรอ..ทนฮรเลดลงกวรสิแวิ.อแบ.ลชอเคปฟลบาอรปบนกนลนาอกแต.สโกดดเรคอทยปแ.มแบอไลิ อฟลออิวลลารตดนซแนโลคาดตแีตนสรลเิโิกซนกอร ของทวีปอเมริกาเหนือที่มีรูปภาพสถานที่ 60 ํN ทิ ว ชอ งแคบ สําคัญของทวีปอเมริกาเหนือซอนอยูดานหลัง มาประกอบการวิเคราะหพรอมท้ังนําเสนอ ชอ ค.ซูเอิ 60 Nํ ขอ มลู ของนกั เรยี น แลว ใหท าํ กจิ กรรม “บอกใบ 50 Nํ ทายภาพ” น กค.อพ.อโรบฟนิ รเซวเลดคสออ.ารบว ูเคท.ียเมลวิลล ชอ งแคบเดวสิ 40 ํN 30 ํN 5. ตวั แทนกลมุ นาํ เสนอขอ มลู หนา ชนั้ เรยี นทลี ะกลมุ น.ยูคอน น.แา มแกมเคกนเซคี บร วนัท่ี ร า อร 20 ํN แลวใหถามคําถามกลุมอ่ืน หากตอบถูกจะ 10 Nํ สามารถเปด ปา ยตามจก๊ิ ซอวแ ผนทที่ คี่ รเู ตรยี ม เะ แ ล ส 0ํ มาได และไดตอบคําถามขอตอไปเรื่อยๆ มี ก คะแนนคาํ ถามละ 1 คะแนน จนสามารถเหน็ ภาพที่ซอนอยูและทายไดวาเปนภาพอะไร า จะไดร บั คะแนนพเิ ศษเพม่ิ อกี ภาพละ 5 คะแนน จากนั้นสมาชิกกลุมอื่นผลัดกันใหขอคิดเห็น น หรือขอเสนอแนะเพิ่มเติม ตลอดจนอภิปราย ความรรู ว มกนั ซที ื เ ทื า อ น. ีพซ ค ะ เ ส.วนิ นเิ พก็ แบสกา ก น.เ .นเรนเดียร เ อ ข า อาวเจมส โ ิทวเขาแคสเคดกเ ชวัน เน.เชีซยน ตนลอ วเรนซค.โนวาสโกเ ีชลย ออาวเวเรซนซน ต น.โ เฟรเซอ ร คก.แสวตนคเู วอร บ น.อ ฮรู อน ราีโเอล ข เ สิ ซปิ ป ทล่ี มุ ตอนกลาง น.ว ส. ิม ิชแกน มสิ ซรู ี รค ั เ ไขฮโาอแ อ ป พ กรตเพลน ก า ร็ อ ก อ น.ส เซียรราเนวาดา น. ิมส ิซส ิซปป บรซสั น.น.แแอชละตแทบาม ูฮานีช.เเททื ค.ฟลอรดิ า กสทีค่ี .รบโี าอาฮกเซารเบซแ3นัียคร3อรเสโ4ลดารร8ูิฟวางแรโมอรมคเราาเอลมเมนดิโมฟิา�ย็นรเอกดหอรรรอาโซเากนอิสเยีโรมยีกนทุ ตรลัแ ค. ูยกาต รีเอน อาวม า มาซนี ต มก. มก.วนิ ดเ วริ ด 1 เขตกลมุ เทอื กเขาดา นทศิ ตะวนั ตก 2 บรเิ วณทส่ี งู และภเู ขาดา นทศิ ตะวนั ออก 3 บรเิ วณทร่ี าบตำ่ รอบอา วฮดั สนั 4 ทร่ี าบเกรตเพลนส 5 ทร่ี าบตำ่ ตอนกลางและทร่ี าบชายฝง ทะเล 6 เกาะและหมเู กาะ Projection: Lambert Conformal Conic ๒๕COPYRIGHT © Aksorn CharoenTat ACT. Co.,Ltd ขอ สอบเนน การคดิ เกร็ดแนะครู ขอ ใดกลา วถงึ ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศของทวปี อเมรกิ าเหนอื ไดถ กู ตอ ง ครูใหนักเรียนศึกษาลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาเหนือเพิ่มเติม 1. ทะเลสาบสุพเี รยี อยใู นเขตกลุมเทอื กเขาดา นตะวนั ตก โดยใชโ ปรแกรม Google Earth เพอ่ื ชว ยใหน กั เรยี นเขา ใจและเหน็ ความแตกตา ง 2. เกรตเลกส ไดแ ก ทะเลสาบสพุ ีเรีย มชิ ิแกน ฮูรอน อิรี ของเขตภมู ปิ ระเทศทวปี อเมรกิ าเหนอื ไดเดน ชัดมากยิง่ ขน้ึ แลว รว มกันอภปิ ราย ในชั้นเรยี น และออนแทรโี อ 3. แมนํ้ามิสซูรีและแมน้ํามิสซิสซิปปเปนแมนํ้าสายสําคัญของ บูรณาการอาเซียน ประเทศแคนาดา นักเรียนสืบคนลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาเหนือ จากนั้นรวมกัน 4. แมนํ้าที่เปนเสนกั้นพรมแดนระหวางสหรัฐอเมริกากับเม็กซิโก วเิ คราะหเ ปรยี บเทยี บความเหมอื นและความแตกตา งกบั ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศของ อาเซียน คอื แมน ้ํามสิ ซสิ ซิปป (วเิ คราะหค ําตอบ ตอบขอ 2. เกรตเลกส หรือทะเลสาบท้ัง 5 T31 ประกอบดวย ทะเลสาบสพุ ีเรยี มชิ ิแกน ฮูรอน อิรี และออนแทรีโอ เปน กลมุ ของทะเลสาบนาํ้ จดื ทม่ี ขี นาดใหญท ส่ี ดุ ในโลก อยรู ะหวา ง พรมแดนสหรฐั อเมรกิ าและแคนาดา มเี พยี งทะเลสาบเดยี วทอี่ ยใู น สหรฐั อเมริกา คือ ทะเลสาบมิชแิ กน) นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน ที่ราบสูงและแอ่งแผ่นดิน ท่ีเกิดขึ้น ระหวา่ งแนวกลมุ่ เทอื กเขาตา่ ง ๆ ไดแ้ ก่ ทร่ี าบสงู ขั้นที่ 4 การวิเคราะหและแปลผลขอมูล อะแลสกา ท่ีราบสูงบริติชโคลัมเบีย ท่ีราบสูง โคโลราโด ที่ราบสูงเม็กซิโก ส�าหรับท่ีราบสูง 6. นักเรียนรวมกันวิเคราะหและเช่ือมโยงขอมูล โคโลราโดในรัฐแอริโซนามีลักษณะภูมิประเทศ เพม่ิ เตมิ โดยการทาํ ใบงานที่ 2.1 เรอื่ ง ทาํ เลทต่ี ง้ั แบบโกรกธารของแมน่ า้� โคโลราโดท่ีไหลกดั เซาะ ขนาด อาณาเขต และลักษณะภูมปิ ระเทศของ จนเปน็ หน้าผาลกึ มากกวา่ ๑.๖ กิโลเมตร กว้าง ทวีปอเมริกาเหนือ และรวมกันเฉลยคําตอบ ๖-๒๙ กโิ ลเมตร มรี ะยะทางยาวประมาณ ๔๕๐ โดยครูแนะนําเพ่ิมเติมและตรวจสอบความ กิโลเมตร บางบริเวณมียอดเขาและโกรกธาร ถูกตอ ง “ขแนการดนเดลแ์ ็กคนลย้ออนม”1ร(อGบrดan้วdยCทaี่รnาyบoสnูง) เรียกว่า แกรนด์แคนยอนเกิดจากแม่น�้าโคโลราโดไหลกัดเซาะหิน 7. ครูใหนักเรียนดูภาพแกรนดแคนยอนจาก และดินบริเวณที่ราบสูงโคโลราโดต่อเนื่องมานานหลาย หนงั สอื เรยี น ภมู ศิ าสตร ม.3 ใหบ อกลกั ษณะเดน ลา้ นปี ท�าให้กลายเปน็ ร่องหุบเขาลกึ การเกิดลักษณะภูมิประเทศดังกลาว และ อภิปรายถึงลักษณะภูมิประเทศบริเวณท่ีสูง ๒.๒ บรเิ วณที่สูงและภเู ขาดา้ นทิศตะวันออก (The Highland and และภูเขาดานทิศตะวันออก บริเวณที่ราบต่ํา The Eastern Mountains) รอบอา วฮดั สนั และเขตทรี่ าบเกรตเพลนส แลว ครู ถามคาํ ถาม เพือ่ ใหน กั เรียนไดว ิเคราะหขอมูล บรเิ วณทสี่ งู และภเู ขาดา้ นทศิ ตะวนั ออกประกอบดว้ ยบรเิ วณทส่ี งู กบั กลมุ่ ทะเลสาบเกรตเลกส์ เพม่ิ เตมิ เพอ่ื ตอ ยอดประเดน็ ความคดิ ตลอดจน และเทอื กเขาแอปพาเลเชยี น บริเวณ ทีส่ ูงลอเรนเชยี น (Laurentian Plateau) เปน็ พน้ื ท่ีเหลืออยู่ การนํามาประยุกตใชในชีวิตประจําวัน เชน จากการกร่อนโดยธารน�้าแข็งท่ีเคยปกคลุมเคล่ือนที่ครูดไถในอดีต เมื่อ2๒,๐๐๐ ล้านปีที่ผ่านมา • จากตําแหนงท่ีต้ังและลักษณะภูมิประเทศ กลมุ่ ทะเลสาบเกรตเลกส ์ (Great Lakes) เปน็ พน้ื ทซ่ี งึ่ ในอดตี มพี ดื น�า้ แขง็ (ice sheet) ปกคลุมและ ของทวีปอเมริกาเหนือสงผลตอลักษณะ เกิดกระบวนการกร่อน ท�าให้ผิวเปลือกโลกส่วนน้ันหลุดไปจากการครูดถูและการน�าพาไปจนเกิด ภูมิอากาศของทวีปอยางไร เป็นแอง่ รบั น้�าขนาดใหญ่ เทือกเขาแอปพาเลเชยี น (Appalachian Mountains) เกิดจากการยกตวั (แนวตอบ สง ผลใหทวปี อเมริกาเหนอื มีพ้ืนที่ ขึ้นของแผ่นดินสูงขึ้นโค้งเป็นเทือกเขาเม่ือ ๔๐๐ ล้านปีท่ีผ่านมา เป็นแนวขนานกับชายฝั่ง อยูใ นทุกเขตอากาศ เชน มหาสมุทรแอตแลนติก มยี อดเขามิตเชลลเ์ ป็นยอดเขาสูงทสี่ ุด สงู ๒,๐๓๗ เมตร • เขตรอ น บรเิ วณภมู ภิ าคอเมรกิ ากลางและ หมเู กาะแครบิ เบยี นมลี กั ษณะภมู ปิ ระเทศ ๒.๓ บ ริเวณทีร่ าบต�่ารอบอา่ วฮัดสัน (Hudson Bay Depression) แบบคาบสมทุ รและหมเู กาะ ทาํ ใหม ลี กั ษณะ อากาศแบบรอนชื้น ไดรับอิทธิพลจาก บรเิ วณทร่ี าบตา่� รอบอา่ วฮดั สนั ลกั ษณะพนื้ ทเี่ ปน็ ฐานทวปี เดยี วกนั กบั ทส่ี งู ลอเรนเชยี น เคยมี ทะเลเขตรอ น มีปริมาณฝนชกุ ตลอดป พดื นา้� แขง็ ปกคลมุ ปจั จบุ นั เปน็ ลานทวปี บรเิ วณกวา้ ง ประกอบดว้ ยตะกอนธารนา�้ แขง็ สะสมอยู่ และ • เขตหนาว บริเวณตอนบนของประเทศ พบทะเลสาบนา้� จดื ขนาดเลก็ ทหี่ มิ ะละลายอยทู่ วั่ ไป เรยี กโดยรวมวา่ คะเนเดยี นชลี ด ์ (CanadianShield) แคนาดามีอากาศหนาวเย็นตลอดทั้งป มฤี ดรู อนเพยี งชว งเวลาส้ันๆ) ๒.๔ ทีร่ าบเกรตเพลนส์ (The Great Plains) ที่ราบเกรตเพลนส์ลักษณะเป็นที่ราบลาดเขาขนาดใหญ่ ด้านทิศตะวันออกของเขตกลุ่ม เทอื กเขาดา้ นทศิ ตะวนั ตก พบเปน็ เนนิ ตะกอนทแี่ มน่ า�้ สายตา่ ง ๆ พดั พาตะกอนกรวด หนิ และทราย สะสมตวั พนู สูง เนอื่ งจากกระแสน้า� ลดความเรว็ และปรมิ าณน�า้ ลง แม่นา้� สายตา่ ง ๆ จะไหลสู่ทร่ี าบ ตอนเหนือของแคนาดา ตอนกลางของสหรฐั อเมริกา และด้านทศิ ตะวันออกของเมก็ ซโิ ก ๒๖ นักเรียนควรรู ขอสอบเนน การคดิ 1 แกรนดแ คนยอน โกรกธารของแมน ํา้ โคโลราโดชวงทีไ่ หลผานมมุ ตะวันตก ขอ ใดกลา วถงึ เขตคะเนเดยี นชลี ดข องทวปี อเมรกิ าเหนอื ไดถ กู ตอ ง เฉียงเหนือของรัฐแอริโซนา ครอบคลุมบริเวณจากปากแมนํ้าลิตเทิลโคโลราโด 1. เขตหมเู กาะมแี ผน ดนิ ไหวเสมอ ถึงหนาผาแกรนดวอชคลิฟส ใกลเขตแดนรัฐแอริโซนากับรัฐเนวาดา บางคร้ัง 2. เขตทีร่ าบใหญมแี มน ้าํ หลายสาย จะนบั รวมมารเ บลิ แคนยอนซงึ่ อยทู างตอนเหนอื ไวด ว ย ทาํ ใหม คี วามยาวประมาณ 3. เขตหนิ เกาผานการสึกกรอนมานาน 450 กิโลเมตร ภายในโกรกธารมียอดเขาและโกรกธารขนาดเล็กหลายแหง 4. เขตที่ราบสูงมแี องแผน ดินหลายแหง จดั ต้งั เปนอทุ ยานแหงชาติเมอื่ ค.ศ. 1919 2 พืดนํ้าแข็ง นํ้าแข็งที่ปกคลุมพ้ืนดินเปนบริเวณกวางใหญแถบข้ัวโลก (วเิ คราะหคําตอบ ตอบขอ 3. เขตคะเนเดียนชีลด หรือเขต โดยเฉพาะท่เี กาะกรีนแลนดแ ละทวปี แอนตารกติกา หินฐานทวีปคะเนเดียน เปนเขตหินเกาอยูทางตอนบนของทวีป อเมรกิ าเหนอื โครงสรา งเปน หนิ ทม่ี คี วามแขง็ แรง ผา นการสกึ กรอ น มานานจากการกระทาํ ของธารนาํ้ แขง็ ลกั ษณะพนื้ ผวิ จงึ เปน ทรี่ าบ และเนินตะกอนธารน้ําแขง็ แองทะเลสาบ และอา ว) T32 นาํ สอน สรปุ ประเมิน ๒.๕ ท ่ีราบต�า่ ตอนกลางและท่รี าบชายฝงทะเล (The Central ขนั้ สอน Lowland and Coastal Plain) ขัน้ ที่ 5 การสรปุ เพ่อื ตอบคําถาม ๑) ทร่ี าบลมุ่ นา้� มที ร่ี าบลมุ่ นา�้ ของแมน่ า�้ มสิ ซสิ ซปิ ปี แมน่ า้� แอละแบมา แมน่ า้� แชตทาฮชู ี 1. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายลักษณะ แม่น�า้ แบรซัส และแมน่ ้�ารโี อกรนั เดหรือรีโอแกรนด์ ซง่ึ ไหลลงสู่อา่ วเมก็ ซโิ ก แม่น้�าไดพ้ ัดพาทราย ภูมิประเทศเขตที่ราบตํ่าตอนกลางและที่ราบ ดนิ และอินทรียวตั ถอุ น่ื ไปสะสมจนเป็นท่ีราบตะกอนนา�้ พาขนาดใหญ่ เปน็ แผ่นดินทีอ่ ุดมสมบรู ณ์ ชายฝงทะเล เขตเกาะและหมูเ กาะ พรอมยก และตรงบริเวณปากแม่น�้าสายต่าง ๆ เป็นดินดอนสามเหลี่ยมและกลายเป็นแผ่นดินท่ีเพ่ิมขึ้น ตวั อยา งความโดดเดน ของลกั ษณะภมู ปิ ระเทศ จากการทบั ถมของตะกอนบริเวณปากแมน่ �้า และสถานท่ีทองเท่ียวทางธรรมชาติที่สําคัญ เชน หมเู กาะเวอรจ นิ หมเู กาะบาฮามาส แลว ให ๒) ที่ราบชายฝงทะเล ประกอบด้วยท่ีราบชายฝั่งทะเลด้านมหาสมุทรแอตแลนติก นกั เรียนในชั้นเรียนรว มกันสรปุ ประเด็นสําคญั เก่ียวกับทําเลท่ีต้ัง ขนาด อาณาเขต และ มหาสมุทรแปซิฟก และทะเลแคริบเบียน เกิดจากกระแสน�้าพัดพาตะกอนมาทับถมและแม่น้�า ลกั ษณะภูมิประเทศของทวปี อเมรกิ าเหนือ สายส้นั ๆ ภายในแผน่ ดนิ พัดพาตะกอนมาผสมกับตะกอนจากทะเล 2. ครใู หส มาชกิ แตล ะกลมุ ชว ยกนั สรปุ สาระสาํ คญั ๒.๖ เกาะและหมูเกาะ (The Island and Islands) เพื่อตอบคําถามเชิงภูมิศาสตร จากแผนท่ี ๑) เกาะกรีนแลนด์และหมู่เกาะตอนเหนอื ของแคนาดา ได้แก่ เกาะแบฟฟน เกาะ เฉพาะเร่ืองและการสืบคนโดยใชเคร่ืองมือ ทางภมู ศิ าสตรทวปี อเมริกาเหนือ วกิ ตอเรยี เกาะเอลสเ์ มียร์ เกาะนิวฟันด์แลนด์ บริเวณตอนเหนอื ของมหาสมุทรแอตแลนตกิ และ ตอนใตข้ องมหาสมทุ รอารก์ ตกิ ลกั ษณะทว่ั ไปเปน็ เกาะทเ่ี คยมพี ดื นา�้ แขง็ ปกคลมุ มายาวนาน จงึ พบ 3. นกั เรยี นทาํ แบบฝก สมรรถนะฯ ภมู ศิ าสตร ม.3 ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศแบบฟอี อร์ด (fiord) คล้ายอา่ วเล็ก ๆ ทเ่ี วา้ ลึกเขา้ ไปในแผน่ ดนิ เปน็ หนา้ ผาชัน เรือ่ ง ทําเลทต่ี งั้ ขนาด อาณาเขต และลกั ษณะ ทยี่ าวและแคบ โครงสรา้ งทางธรณวี ทิ ยาเปน็ หนิ ฐานธรณี มเี กาะกรนี แลนดท์ างตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ภมู ิประเทศของทวปี อเมริกาเหนือ ของทวปี เปน็ เกาะใหญท่ ่สี ุดของโลก (ไม่นบั รวมทวปี ออสเตรเลียและโอเชียเนยี ) ขน้ั สรปุ ๒) หมู่เกาะฮาวายและหมู่เกาะอะลูเชียน ในมหาสมุทรแปซิฟก เป็นหมู่เกาะที่อยู่ใน ครูและนักเรียนรวมกันสรุปความรูเก่ียวกับ แนวเขตสนั เขากลางสมทุ รและแนววงรอบแปซิฟก จงึ เปน็ เกาะท่ีมีแผน่ ดนิ ไหวและภูเขาไฟมพี ลัง ทาํ เลทตี่ ง้ั ขนาด อาณาเขต และลกั ษณะภมู ปิ ระเทศ ของทวีปอเมริกาเหนือ ตลอดจนความสําคัญที่มี ๓) หมเู่ กาะเวสตอ์ นิ ดสี หมู่เกาะในทะเลแคริบเบียน ประกอบด้วย ๓ หมู่เกาะ ได้แก่ อิทธิพลตอการศึกษาและการดําเนินชีวิต หรือใช PPT สรุปสาระสาํ คัญของเน้ือหา (๑) หมเู่ กาะเกรตเตอร์แอนทิลลีส ประกอบดว้ ยเกาะคิวบา เกาะจาเมกา เกาะเปอร์โตริโก และเกาะ ฮิสปนั โยลา (ดินแดนเฮติและสาธารณรัฐโดมินิกนั ) (๒) หมเู่ กาะเลสเซอร์แอนทลิ ลีส ประกอบดว้ ย ขน้ั ประเมนิ หมเู่ กาะเวอรจ์ นิ หมเู่ กาะลเี วริ ด์ และหมเู่ กาะวนิ ดเ์ วริ ด์ ซง่ึ ทง้ั ๒ หมเู่ กาะน้ี มภี เู ขาไฟทยี่ งั มพี ลงั อยู่ และ (๓) หม่เู กาะบาฮามาส เป็นหม่เู กาะตอนเหนือใกลร้ ฐั ฟลอรดิ าของสหรฐั อเมรกิ า 1. ครูประเมินผลโดยสังเกตจากการตอบคําถาม การรวมกันทํางาน และการนําเสนอผลงาน P25 หนา ชน้ั เรียน หมู่เกาะเวอร์จิน ต้ังอยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของหมู่เกาะเวสต์อินดีส ห่างจากดินแดนเปอร์โตริโกไปทาง ๒๗ 2. ครตู รวจสอบผลจากการทาํ ใบงาน และแบบฝก ทศิ ตะวันออก ๙๕ กโิ ลเมตร หมเู่ กาะนถ้ี กู แบง่ เป็นของสหราชอาณาจกั รกบั สหรัฐอเมริกา สมรรถนะฯ ภมู ศิ าสตร ม.3 กิจกรรม Geo - Literacy แนวทางการวัดและประเมินผล นกั เรยี นใชเ ครอื่ งมอื ทางภมู ศิ าสตรป ระเภทตา งๆ ทต่ี นเองสนใจ ครูสามารถวัดและประเมินความเขาใจเน้ือหา เรื่อง ทําเลที่ต้ัง ขนาด สืบคนขอมูลลักษณะภูมิประเทศท่ีโดดเดนของทวีปอเมริกาเหนือ อาณาเขต และลักษณะภูมปิ ระเทศ ไดจากการตอบคําถาม การรว มกนั ทํางาน เชน และการนาํ เสนอผลงานหนา ชนั้ เรยี น โดยศกึ ษาเกณฑก ารวดั และประเมนิ ผลจาก แบบประเมินการนําเสนอผลงานท่ีแนบมาทายแผนการจัดการเรียนรูหนวยท่ี 2 • เทอื กเขาร็อกกี เรือ่ ง ทวปี อเมรกิ าเหนือ • คะเนเดียนชีลด • แกรนดแ คนยอน แบบประเมนิ การนาเสนอผลงาน • กลุม ทะเลสาบเกรตเลกส โดยสืบคนในประเด็นของกระบวนการเกิด และลักษณะทาง คาชีแ้ จง : ใหผ้ ู้สอนประเมินผลการนาเสนอผลงานของนักเรยี นตามรายการ แล้วขีด ลงในชอ่ งที่ กายภาพท่ีสงผลตอการดําเนินกิจกรรมตางๆ ของมนุษย จากน้ัน ตรงกับระดบั คะแนน สรุปขอมลู แลว นําเสนอในช้นั เรียน ลาดบั ท่ี รายการประเมิน ระดบั คะแนน 1 32 1 ความถกู ต้องของเน้อื หา 2 การลาดบั ข้นั ตอนของเร่ือง 3 วธิ ีการนาเสนอผลงานอยา่ งสร้างสรรค์ 4 การใชเ้ ทคโนโลยใี นการนาเสนอ 5 การมีส่วนรว่ มของสมาชกิ ในกล่มุ รวม ลงช่ือ...................................................ผู้ประเมนิ ............/................./................ เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรือพฤตกิ รรมสอดคล้องกบั รายการประเมนิ สมบรู ณช์ ดั เจน ให้ 2 คะแนน ให้ 1 คะแนน ผลงานหรอื พฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินเปน็ ส่วนใหญ่ ผลงานหรือพฤตกิ รรมสอดคล้องกับรายการประเมนิ บางส่วน เกณฑก์ ารตัดสนิ คุณภาพ ชว่ งคะแนน ระดบั คณุ ภาพ 12 - 15 ดี 8 - 11 พอใช้ ต่ากวา่ 8 ปรบั ปรงุ T33 นาํ นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั นาํ (Geographic Inquiry Process) ๓ ลักษณะภูมิอากาศและพชื พรรณธรรมชาติ 1. ครูแจงใหนักเรียนทราบถึงวิธีสอนโดยใช ทวีปอเมริกาเหนือมีลักษณะภูมิอากาศแตกตางกันหลายเขต เน่ืองจากปจจัยควบคุม กระบวนการทางภมู ศิ าสตร ชอ่ื เรอื่ งทจี่ ะเรยี นรู ภมู อิ ากาศท่แี ตกตา งกัน จุดประสงคก ารเรียนรู ๓.๑ ปจจยั ควบคุมภมู อิ ากาศ 2. ครแู ละนักเรยี นรวมกนั ทบทวนความรเู ก่ยี วกบั ทําเลท่ีต้ัง ขนาด อาณาเขต และลักษณะ ทวปี อเมรกิ าเหนอื มลี กั ษณะภมู อิ ากาศแตกตา งกนั ตามฤดกู าล โดยมปี จ จยั ทเ่ี ปน ตวั ควบคมุ ภูมิประเทศของทวีปอเมริกาเหนือที่ไดศึกษา ภูมิอากาศในแตล ะเขตของทวปี ดังนี้ แลวใหดูภาพเขตความกดอากาศตามละติจูด ๑) ตาํ แหนง ที่ต้งั ตามละตจิ ูด และทศิ ทางลมประจาํ ซกี โลกเหนอื เพอ่ื อภปิ ราย 60 ํ N เขตหนาว ถงึ ปจ จยั ควบคมุ ภมู อิ ากาศของทวปี อเมรกิ าเหนอื ทวปี อเมรกิ าเหนอื ตง้ั อยรู ะหวา งละตจิ ดู ๗ -ํ ๘๓ ํN1 จงึ มอี ณุ หภ2มู ติ ามลกั ษณะ3ภมู อิ ากาศแบบเขตรอ น 30 ํ N 90Hํ N เขตอบอนุ L ล(eมaขsวั้teโลrliกeฝsา pยoตlaะrวันwอinอdก) L เขตอบอุน และเขตหนาว จงึ ทาํ ใหด นิ แดนของ 0ํ H (wลมesฝtาeยrlตieะsวwนั ตinกd) H เขตรอน แคนาดามีอุณหภูมิเฉลี่ยต่ําตลอดป ซ่ึงตางไป จากปานามาที่มีอณุ หภูมิเฉล่ยี สูง ๒) ทิศทางของลมประจํา ลมประจํา L เสนศูนยสูตรลม(nคoาrtตhะeวaนั sLอt อtrกaเdฉe�ยwงเinหdน)อ� 30 ํ S (ลsมouคtาhตeะaวsนั t อtrอaกdeเฉw�ยiงnใdต) L ทพี่ ดั จากทะเลเขา สฝู ง จะนาํ ความชน้ื และฝน เชน ในชว งฤดรู อ นลมฝา ยตะวนั ตก(westerlieswind) เขตรอน พัดจากมหาสมุทรแปซิฟกเขาสูชายฝงแผนดิน H เขตอบอุน แคนาดาและสหรัฐอเมริกาเกือบตลอดป จึงทําให เขตความกดอากาศตามละตจิ ดู และทศิ ทาง บรเิ วณดังกลา วมปี ริมาณฝนเฉลยี่ รายปม ากกวา ลมประจาํ ซีกโลกเหนือ ๒,๕๐๐ มลิ ลเิ มตร ๓) ความสูงของพ้ืนที่ สภาพของพ้ืนท่ีท่ีมีความสูงตามแนวตั้งของบรรยากาศชั้น โทรโพสเฟย ร เมื่อข้ึนสงู จากระดบั ทะเลปานกลางข้นึ ไป อุณหภมู ิจะลดลงเฉลย่ี ประมาณ ๖.๔ Cํ ตอ ระยะสงู ๑,๐๐๐ เมตร เชน ในเขตรอ นช้นื ของ เมอื งเวรากรุซในเม็กซิโก มชี ายหาดสวยงาม ณ ละตจิ ดู ๙ ํN อณุ หภมู ิ ๓๒ Cํ ขณะทที่ าง ทิศตะวันตก ภูเขาไฟซีตลัลเตเปเติล ซ่ึงอยูในละติจูดเดียวกัน ปรากฏวา บริเวณยอดเขามีหิมะปกคลุม เนื่องจากอุณหภูมิบนยอดเขา ตาํ่ กวา บรเิ วณทร่ี าบตามความสงู ที่เพิม่ ขึ้น เหลือเพยี ง -๔.๔๘ Cํ ภูเขาไฟซตี ลัลเตเปเตลิ ในเทือกเขาเซียรร ามาเดรเดลซรู ต้ังอยูทางตอนใต ของเมก็ ซโิ ก มีความสงู ๕,๗๐๐ เมตร บรเิ วณยอดเขามีหิมะปกคลมุ ๒๘ นักเรียนควรรู ขอ สอบเนน การคิด เพราะเหตุใดบริเวณหมูเกาะเวสตอินดีสของอเมริกากลางจึงมี 1 เขตรอน เขตท่ีมีภูมิอากาศรอน โดยกําหนดตามละติจูด ต้ังแตเสน ฝนตกชกุ ตลอดป ทรอปก ออฟแคนเซอรถ งึ เสน ทรอปก ออฟแคปริคอรน 2 เขตอบอุน เขตที่มีภูมิอากาศอบอุน โดยกําหนดตามละติจูด ต้ังแตเสน 1. มปี าไมค ลมุ พนื้ ทที่ ัว่ หมเู กาะ ทรอปก ออฟแคนเซอรถ ึงเสน อารก ติกเซอรเ คลิ และเสนทรอปก ออฟแคปริคอรน 2. ไดร ับอิทธพิ ลจากลมคา ตลอดป ถงึ เสน แอนตารก ตกิ เซอรเ คิล 3. มีกระแสนํ้าอนุ ไหลเลยี บชายฝง 3 เขตหนาว เขตที่มีภูมิอากาศหนาว โดยแบงตามวิธีการสมัยโบราณ ซึ่ง 4. ไดร ับผลกระทบจากปรากฏการณลานีญา กําหนดตามละติจูดต้ังแตเสนอารกติกเซอรเคิลถึงขั้วโลกเหนือ และเสน (วิเคราะหคาํ ตอบ ตอบขอ 2. หมูเกาะเวสตอินดีสตั้งอยูบริเวณ แอนตารก ตกิ เซอรเคิลถึงขั้วโลกใต เขตรอนในซีกโลกเหนือกลางทะเลแคริบเบียน ไดรับอิทธิพลจาก ลมคา ตะวันออกเฉียงเหนือตลอดป ทําใหมฝี นตกชกุ จากความชืน้ ทะเล) T34 นาํ นํา สอน สรปุ ประเมนิ ๔) การวางตัวของเทือกเขา เขตกลุมเทือกเขาดานทิศตะวันตกท่ีวางตัวแนวเหนือ-ใต ขน้ั นาํ หางจากชายฝงมหาสมุทรแปซิฟกเขาไปในแผนดินใหญ ประกอบดวยเทือกเขาร็อกกีและ 3. ครูใหนักเรียนดูภาพการวางตัวของเทือกเขา เทอื กเขาตา ง ๆ และยงั มที ร่ี าบสงู หลายแหง เปน ตวั ขวางกนั้ ความชน้ื ทล่ี มพดั พามาจากทะเล ทาํ ให ร็อกกีกับทิศทางการพัดของลมชีนุก ซ่ึงสงผล เทกรี่ ิดาฝบนตตอกนมกลากางในมดีปารนมิ ราับณลมฝนสตวกนนดอ ายนแทละี่รมาบีลสมูงรแอลนะดเชานนปลลมาชยนีลุกม1(cไhดinแoกo kท)่ีราบเกรตเพลนสและ ตอปริมาณน้ําฝน แลวอภิปรายถึงทิศทางลม และผลจากปรากฏการณด งั กลา วตอ ทวปี แลว ทิศทางลม ต้ังประเด็นคําถามใหนักเรียนรวมกันอภิปราย เพ่อื กระตุน ความสนใจ/กระตุนความคดิ เชน มหาส ุมทรแป ิซฟก ที่ราบเกรตเพลนส • นกั เรยี นคดิ วา ปจ จยั ใดบา งทมี่ ผี ลตอ ลกั ษณะ รอนแ ภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีป อเมรกิ าเหนอื รอน (แนวตอบ ตําแหนงท่ีต้ังตามละติจูด ระยะ อุนและชื้น และแหเกงรตเบซิน ละแหง ความสูงของพื้นที่ ทิศทางของลมประจํา ลมชีนกุ การวางตวั ของเทอื กเขา พายหุ มนุ ระยะหา ง จากทะเล กระแสนา้ํ ในมหาสมุทร) เทือกเขารอ็ กกี 4. ครจู ัดกิจกรรม ใชกจิ กรรมเกม “ไปปุบ เจอปบ ” ลมชีนุกพัดมาจากทิศตะวันตกของเทือกเขาร็อกกีในสหรัฐอเมริกา แลวตกลงทางดานตะวันออกของเทือกเขาร็อกกี เพอ่ื กระตนุ ความสนใจ/กระตนุ ความคดิ เกย่ี วกบั ลมน้เี ปนลมรอนและแหง แลง มักจะพดั มาอยางรวดเรว็ ทาํ ใหอากาศดา นลางมีอณุ หภมู สิ ูงข้นึ กวาเดิมมาก และบางครงั้ ลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติ ทาํ ใหหมิ ะละลายอยางรวดเรว็ ของทวีปอเมริกาเหนือ เพ่ือนําเขาสูการเรียน โดยใหนักเรียนกลุมเดิม (จากชั่วโมงที่แลว) ๕) พายุหมุน เปนปจจัยหนึ่งท่ีทําใหทวีปอเมริกาเหนือมีปริมาณฝนเพิ่มสูงข้ึนจากฝน จับคูบัตรภาพพืชพรรณกับลักษณะภูมิอากาศ จาํ นวน 5 ภาพ ภายในระยะเวลากลมุ ละ 1 นาที ที่เกิดตามอิทธิพลของลมประจําฤดู พายุหมุนนําฝนมาตกปริมาณมากในชวงเวลาส้ันประมาณ มีคะแนนภาพละ 1 คะแนน เม่ือครบตาม ๓-๕ วนั จงึ อาจมีปริมาณฝนสูงกวา ฝนตามฤดูที่ตกถงึ ๒-๓ เดอื น พายหุ มุนในทวปี อเมริกาเหนอื กําหนดเวลา ครูบอกคะแนนที่แตละกลุมได ทีส่ ําคญั ไดแ ก แตยังไมเฉลยคําตอบ จากน้ันครูสรุปผล กจิ กรรมและเช่อื มโยงเขาสบู ทเรียน • พายุเฮอรริเคน เกิดขึ้นในทะเลแคริบเบียนและอาวเม็กซิโก สงผลตอหมูเกาะเวสต อนิ ดีสและสหรัฐอเมริกา แถบอาวเมก็ ซโิ ก และชายฝง ตะวนั ออกเฉียงใต คิวมูโลนิมบ•ัส2หพมายุนทุเปอนรนงวาโงดสูพเก้ืนดิ โจลากกพเปายนฝุ พนาฟยาุหคมะุนนทอ่ีงรอุนยแารงงรนุ เแกริดงบแรลิเะวมณแี ทน่ีรวาเบมตฆ่ําพตงุ อจนากกฐลาานงขเมอฆง สหรัฐอเมรกิ า ๖) ระยะหา งจากทะเล ทวปี อเมรกิ าเหนอื มอี ณุ หภมู แิ ละความชน้ื ตา งกนั คอื นา นนาํ้ ของ ทะเลโบฟอรต อา วฮดั สนั และอา วแบฟฟน มอี ากาศหนาวเยน็ ตลอดป บรเิ วณหมเู กาะไดร บั อทิ ธพิ ล จากลมขวั้ โลกทว่ั ทง้ั พน้ื ทเี่ กาะ สว นดา นทศิ ใตแ ถบอเมรกิ ากลางและหมเู กาะเวสตอ นิ ดสี เปน นา นนา้ํ มหาสมุทรแปซิฟกและมหาสมุทรแอตแลนติกขนาบพื้นที่แคบกวาตอนเหนือของทวีปท่ีกวาง อกี สาเหตหุ นง่ึ ดนิ แดนตอนใตข องทวปี อยใู นเขตรอ น ดงั นนั้ จงึ ไดร บั อทิ ธพิ ลของลมประจาํ ทพ่ี ดั ผา น ไดท วั่ ทั้งพืน้ ที่ ทําใหมีความช้นื และมีพืน้ ทแ่ี หงแลง นอ ยกวาทางตอนเหนอื ของทวีป ๒๙ ขอสอบเนน การคิด นักเรียนควรรู การวางตัวของเทือกเขามอี ทิ ธพิ ลตอสภาพภูมอิ ากาศในทวีป 1 ลมชีนุก ลมรอนและแหงแลงพัดมาจากทิศตะวันตกของเทือกเขาร็อกกี อเมรกิ าเหนืออยา งไร ในสหรัฐอเมริกาตกลงทางดานตะวันออกของเทือกเขาร็อกกี ลมนี้มักจะพัด มาอยา งรวดเรว็ ทาํ ใหอ ากาศเบอื้ งลา งมอี ณุ หภมู สิ งู ขน้ึ กวา เดมิ มาก และในบางครงั้ (แนวตอบ เทือกเขาในทวีปอเมริกาเหนือสวนใหญวางตัว สามารถละลายหิมะไดอยา งรวดเร็ว ทอดยาวจากทศิ เหนอื ลงสูท ิศใต เชน แนวเทอื กเขาทางตะวันตก 2 เมฆคิวมูโลนิมบัส เมฆกอนขนาดใหญ เกิดโดยการไหลข้ึนของกระแส ซ่ึงเปนตัวขวางกั้นความชื้นและลมมรสุมจากมหาสมุทรแปซิฟก อากาศ มีรูปลักษณะคลายภูเขาหรือเปนทรงหอคอยขนาดใหญ อาจเกิดขึ้น ทาํ ใหพ น้ื ที่ทอ่ี ยูดา นหลงั เทือกเขากลายเปน เขตอบั ฝน ปริมาณฝน อยา งโดดเดยี่ ว หรอื เกดิ รวมกบั เมฆชนดิ อน่ื เปน เมฆทแี่ สดงถงึ สภาวะอากาศไมด ี เฉล่ียตลอดปจึงอยูในเกณฑตํ่า ไดแก บริเวณที่ราบเกรตเพลนส เมอ่ื กอ ตวั เตม็ ท่ี ยอดเมฆมกั จะแผต วั แบนออกจนมลี กั ษณะคลา ยรปู ทงั่ ฐานเมฆ ของสหรฐั อเมรกิ า ทรี่ าบสงู เมก็ ซโิ ก ขณะทแ่ี นวเทอื กเขาทางตะวนั ออก ทห่ี นาทบึ จะเปน สดี าํ และมกั จะมฝี นตกลงมาดว ย บางครงั้ ฝนทต่ี กจากเมฆชนดิ นี้ ซง่ึ เปน ดา นรบั ลม ไดแ ก บรเิ วณทร่ี าบชายฝง ตะวนั ออกและตะวนั ออก เปน ฝนซู แตถา เปน ฝนหนักและรนุ แรงมกั จะมีฟา แลบและฟารองเกิดขนึ้ ดว ย เฉียงใตของสหรัฐอเมริกา จะมีปริมาณฝนเฉลี่ยสูงกวาบริเวณอ่ืน โดยฝนที่ตกสวนใหญจะเปนฝนปะทะภูเขาท่ีเกิดจากลมพัดพา T35 ความชื้นมาปะทะกับแนวเทอื กเขาทีข่ วางก้ันทศิ ทางลม) นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน ๗) กระแสนาํ้ ในมหาสมทุ ร1ในมหาสมทุ รแปซฟิ ก กระแสนา้ํ อนุ อะแลสกาและกระแสนา้ํ อนุ ข้นั ที่ 1 การตัง้ คําถามเชิงภูมิศาสตร แปซฟิ ก เหนอื ทาํ ใหช ายฝง ทะเลตอนใตอ า วอะแลสกามคี วามชน้ื สงู เขา สแู ผน ดนิ และกระแสนา้ํ เยน็ แคลฟิ อรเ นยี ทเ่ี กดิ การลอยตวั ของมวลนาํ้ เยน็ ขน้ึ มาสเู บอื้ งบน ทาํ ใหช ายฝง ทะเลไดร บั ความชนื้ ลดลง 1. ครกู ระตนุ ใหน กั เรยี นเชอื่ มโยงลกั ษณะภมู อิ ากาศ สวนในมหาสมุทรแอตแลนตกิ กระแสนํ้าอนุ กัลฟสตรมี ไหลเลียบชายฝง ตะวันออกของทวปี ขึน้ ไป และพชื พรรณธรรมชาตขิ องทวปี อเมรกิ าเหนอื ทาํ ใหพืน้ ทบี่ ริเวณนน้ั อากาศมคี วามช้นื ตลอดป ทะเลไมเป2นนํ้าแขง็ กระแสน้าํ เยน็ แลบราดอรแ ละ จากกจิ กรรม “ไปปบุ เจอปบ ” จากขน้ั นาํ ทผ่ี า นมา กระแสน้ําอุนกลั ฟสตรีมไหลไปบรรจบบริเวณแกรนดแ บงส เปนแหลง ทีม่ ีปลาจาํ นวนมากใกลเกาะ แลวตั้งประเด็นคําถามตอยอดเพิ่มเติมเพ่ือ นวิ ฟนดแ ลนด กระตุนและเชื่อมโยงใหนักเรียนตั้งประเด็น คาํ ถามทางภมู ศิ าสตรเ กย่ี วกบั ลกั ษณะภมู อิ ากาศ แแผผนนททกี่ ีก่ รระะแแสสนน้ำํา้ ใในนมมหหาาสสมมุททุ รรททม่ี ่ีมีอีอทิ ทิ ธธพิ ิพลลตตออททววปี ปี ออเเมมรริกกิ าาเเหหนน�ออื และพชื พรรณธรรมชาติ เชน • จากแผนทก่ี ระแสนา้ํ ในมหาสมทุ รทม่ี อี ทิ ธพิ ล มหาสมุทรอารกติก ตอทวีปอเมริกาเหนือ นักเรียนคิดวาสงผล 7เ0สน ํNอารกตกิ เซอรเคลิ แอตแกลรนนี ตแกิ ลเหนนดอ� กระทบใหเ กดิ ลกั ษณะภมู อิ ากาศและพชื พรรณ 60 Nํ ราด ธรรมชาติแบบใดบาง • หากนกั เรยี นมโี อกาสไดไ ปเรยี นตอ ทฮี่ ารว ารด 50 Nํ ในชว งเดอื นตลุ าคม จะตอ งเตรยี มตวั อยา งไร • จากกรณีที่สโมสรลิเวอรพูลจะมุงหนาสู โอยะชิโอ อะแลสกา แลบ 40 Nํ อเมรกิ าโดยเปน สว นหนง่ึ ของปรซี ซี น่ั ฤดกู าล อร 2019-20 ในการเตรยี มตวั ชว งเดอื นกรกฎาคม 40 Nํ โดยจะลงเลน 3 เกม ในสนามที่บอสตัน นิวยอรก และอินดีแอนา นักเรียนคิดวา แคลฟิ อรเ น�ยเหน�ออา วอะแลสกา อา วฮัดสัน แแกบรงนสด ตเสสน ทแรมอปุลก ทออนฟแรคตนเิซอร นกั ฟตุ บอลจะตอ งปรบั ตวั อยา งไรเพอื่ ใหพ รอ ม แปซิฟก ตอ การแขงขนั ดังกลาว 30 ํN ม หา ส ร แคนาดา มอนทรอี อล ักล ฟสต ีรมหา 30 ํN 20 Nํ แ ป ซิ ฟ แวนคูเวอร กแอ 20 Nํ มุ ท นวิ ยอรกซิตี ม ก ฟลาเดลเฟย แซนแฟรนซิสโก ฮาวาย ลอสแแซอนนดเจเี อลโสิ ก สหรัฐอเมริกา แอตแลนตา นวิ ออรลีนส เมก็ ซเโิมก็กซิโกซอิตา ี วเมก็ ซิโไกมแอมฮี าวปาอแนราคโ ตรแปิบรงเซบ ียซแาซนนนโฮตวโดนมงิ โคกำอธศบิ าูนยยสญัสลูตักรษณ 10 Nํ 10 ํN กวั เตซมานาลซาลั ซวติาดี อร มานาซกาวั นโฮเซ เมอื งสำคัญ ปานามาซิตี เขตประเทศ 0ํ N ศนู ยส ตู รเหนอ� ศนู ยส ตู รสวนกลบั กระแสน้ำอุน 0ํ กระแสน้ำเย็น 110 Wํ 100 Wํ 90 ํW C8O0PYWํ RIGHT © Akso7r0nํWCharoenTat ACT6.0CํWo.,Ltd 500มาต0ราสว5น001 1: ,8000,00010,5,00000กม. Pro1je40ctiWํ on: Lambert1C30onWํ formal Coni1c20 ํW ๓๐ นักเรียนควรรู ขอ สอบเนน การคิด 1 กระแสนา้ํ ในมหาสมทุ ร กระแสนาํ้ ทไ่ี หลประจาํ อยใู นมหาสมทุ รตา งๆ ซงึ่ เกดิ สาเหตใุ ดที่ทาํ ใหช ายฝง แคลฟิ อรเ นียมีลักษณะภูมิอากาศ จากการหมนุ เวยี นของมวลนา้ํ ในมหาสมทุ รตามระบบเวลาและฤดกู าลทแี่ นน อน แบบแหง แลง เนื่องจากสาเหตุตางๆ เชน ลมที่พัดประจําตามฤดูกาล การเกิดน้ําข้ึนนํ้าลง และความแตกตางระหวางอุณหภูมิ ความหนาแนนหรือความเค็ม ซ่ึงจะกอให 1. ทศิ ทางลมประจาํ เกิดกระแสน้ําในมหาสมทุ รท่มี ีลักษณะแนนอนตามสาเหตุนนั้ 2. การวางตวั ของเทอื กเขา 2 แกรนดแ บงส บรเิ วณนา้ํ ตนื้ ของไหลท วปี อเมรกิ าเหนอื ในมหาสมทุ รแอตแลนตกิ 3. อยูบรเิ วณเขตละติจดู สูง อยทู างตะวนั ออกและทางใตข องเกาะนวิ ฟน ดแ ลนด ประเทศแคนาดา ครอบคลมุ 4. อทิ ธิพลจากกระแสน้าํ ในมหาสมทุ ร พนื้ ท่กี วางประมาณ 320 กิโลเมตร ยาวจากตะวนั ออกไปทางตะวนั ตกประมาณ 560 กิโลเมตร มีความลึกเฉล่ีย 92 เมตร มีกระแสน้ําเย็นแลบราดอรจาก (วเิ คราะหค ําตอบ ตอบขอ 4. กระแสนํา้ เยน็ แคลิฟอรเ นยี ทีไ่ หล ทางเหนือไหลไปรวมกับกระแสน้ําอุนกัลฟสตรีม ทางขอบดานตะวันออกของ บรเิ วณชายฝง แคลฟิ อรเ นยี ทาํ ใหพ น้ื ทบี่ รเิ วณชายฝง ไดร บั ความชนื้ บริเวณนํ้าตื้นนีเ้ ปน แหลง จับปลาค็อดท่สี ําคัญ นอยลง เนื่องจากอัตราการระเหยมีนอย เปนสาเหตุหนึ่งที่ทําให เกิดความแหง แลง บริเวณชายฝง แคลิฟอรเนยี ) T36 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ๓.๒ เขตภูมิอากาศและพชื พรรณธรรมชาติ ขน้ั สอน ทวีปอเมริกาเหนือจ�าแนกเขตภูมิอากาศแบบเคิปเปิน-ไกเกอร์ (Koppen-Geiger climate ขั้นที่ 1 การตั้งคาํ ถามเชงิ ภมู ิศาสตร classification) แบง่ ตามสภาพภูมอิ ากาศ (อณุ หภูมแิ ละปริมาณฝน) ลกั ษณะพืชพรรณธรรมชาติ (Peel et al., 2007) น้นั ภายหลงั เมอื่ สภาวะของภูมิอากาศโลกมกี ารเปลยี่ นแปลง นกั วิทยาศาสตร์ 2. นกั เรยี นรว มกนั ตงั้ ประเดน็ คาํ ถามทางภมู ศิ าสตร สิ่งแวดล้อมจงึ มกี ารน�าข้อมูลภมู อิ ากาศระหวา่ ง พ.ศ. ๒๕๒๓-๒๕๕๙ มาจ�าแนกใหม่ จงึ ปรากฏ เก่ียวกับลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณ เขตภมู ิอากาศโลกปจั จุบนั (Beck et al., 2018) ดงั นี้ ธรรมชาติของทวีปอเมริกาเหนือ เพ่ือคนหา คาํ ตอบ โดยครแู นะนําเพมิ่ เติม เชน ภูมอิ ากาศเขตร้อน (A: tropical climates) • ลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติ ลกั ษณะเฉพาะ คอื มอี ณุ หภมู สิ งู อยา่ งตอ่ เนอื่ งเกนิ กวา่ ๑๘ � C ทกุ เดอื น มปี รมิ าณฝนมากนอ้ ยตามลกั ษณะ ของทวีปอเมรกิ าเหนอื มลี ักษณะอยางไร และทตี่ ัง้ ของพ้นื ที่ • ทําไมทวีปอเมริกาเหนือจึงมีเขตภูมิอากาศ ที่หลากหลาย ภ มู อิ ากาศแบบรอ้ นชน้ื แถบศนู ยส์ ตู ร (tropical rainforest climate:1 Af) มอี ณุ หภมู สิ งู และปร2มิ าณฝนสงู • ลักษณะภูมอิ ากาศสง ผลตอพชื พรรณ ธรรมชาตใิ นทวปี อยา งไร เฉลย่ี เกนิ ๖๐ มลิ ลเิ มตรตอ่ เดอื น จากฝนทเี่ กดิ จากการพาความรอ้ นและฝนภเู ขาจากลมมรสมุ ตะวนั ออก • ปจ จยั ใดบา งทท่ี าํ ใหล กั ษณะภมู อิ ากาศและ เฉยี งเหนอื พบบรเิ วณดา้ นทศิ ตะวนั ออกของอเมรกิ ากลางและหมเู่ กาะเวสตอ์ นิ ดสี พืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาเหนือ พ ืชพรรณธรรมชาต ิ : มลี กั ษณะเปน็ ปา่ ดบิ ชนื้ มพี รรณไมห้ ลายชนดิ ทม่ี ีใบเขยี วตลอดปี และมพี รรณไม้ แตล ะพืน้ ท่แี ตกตางกัน พนื้ ลา่ งจา� พวกบอน หวาย เฟนิ มอสส์ ถดั ขนึ้ ไปมพี ชื จา� พวกปาลม์ และไมพ้ มุ่ ตน้ ไมใ้ หญส่ ามารถสงู เกนิ • ทาํ ไมจงึ จบั ปลาไดม ากบรเิ วณแกรนดแ บงส ๒๐ เมตร บางพนื้ ทม่ี ตี น้ ไมข้ น้ึ หนาแนน่ จนแสงอาทติ ย์ไมส่ ามารถสอ่ งถงึ พน้ื ดนิ • ทวปี อเมรกิ าเหนอื มลี กั ษณะภมู อิ ากาศและ ภมู ิอากาศเขตมรสมุ (tropical monsoon climate: Am) ไดร้ ับอทิ ธิพลจากลมมรสุม มปี ริมาณฝนเฉลยี่ พชื พรรณธรรมชาติท่ีโดดเดน อยา งไร เกิน ๑๐๐ มิลลิเมตรต่อเดือน ยกเว้นช่วงเปล่ียนลมมรสุมจะมีฝนตกน้อย พบใกล้พ้ืนที่ภูมิอากาศ • พ้ืนที่ใดของทวีปอเมริกาเหนือท่ีมีลักษณะ แบบรอ้ นชน้ื แถบศูนย์สตู ร ภมู อิ ากาศหรอื พชื พรรณธรรมชาตทิ คี่ ลา ยคลงึ พชื พรรณธรรมชาต ิ : มลี กั ษณะเปน็ ปา่ โปรง่ และมกี ารทงิ้ ใบในชว่ งฤดแู ลง้ มพี รรณไมเ้ ดน่ จา� พวกไผแ่ ละปาลม์ กับประเทศไทย อยา งไร ภูมอิ ากาศแบบสะวันนา (tropical savanna climate: Aw) มีชว่ งฝนตกชุกจากอทิ ธพิ ลลมมรสมุ ๖ เดอื น และมชี ว่ งแลง้ ฝนอยา่ งเดน่ ชดั อกี ๖ เดอื น พบบรเิ วณอเมรกิ ากลางและหมเู่ กาะเวสตอ์ นิ ดสี เปน็ บรเิ วณกวา้ ง พชื พรรณธรรมชาต ิ : มปี า่ หญา้ สลบั กลมุ่ ไมใ้ หญท่ ท่ี นตอ่ ความแหง้ แลง้ กระจายอยทู่ วั่ ไปในลกั ษณะปา่ ละเมาะ iepo การจา� แนกเขตภมู อิ ากาศแบบเคปิ เปนิ -ไกเกอร์ ไดอ้ า้ งองิ คา่ เฉลยี่ ของอณุ หภมู แิ ละปรมิ าณหยาดนา�้ ฟา้ เชน่ ฝน หิมะ ลูกเห็บ ท่ปี รากฏตามพ้ืนท่ี โดยใชอ้ กั ษรโรมันตวั ใหญอ่ ธบิ ายอณุ หภูมิ แบง่ เปน็ ๕ เขตหลกั ดังน้ี A : ภูมิอากาศเขตรอ้ น B : ภูมิอากาศเขตแห้งแล้ง C : ภูมอิ ากาศเขตอบอนุ่ D : ภมู อิ ากาศเขตหนาว E : ภมู ิอากาศเขตขว้ั โลก ภมู อิ ากาศหลกั นี้ ยงั แบง่ เปน็ กลมุ่ ยอ่ ยโดยใชอ้ กั ษรโรมนั ตวั เลก็ และตวั ใหญต่ อ่ ทา้ ยแทนการแสดงขอ้ มลู ละเอยี ดของอุณหภมู ิและปรมิ าณฝน นอกจากนี้ การแบง่ เขตภูมอิ ากาศแบบอน่ื มีการเพมิ่ อักษร H แทน เขตภูมิอากาศแถบภูเขา ท่ีลกั ษณะภมู อิ ากาศเปลยี่ นแปลงตามความสูง ๓๑ ขอ สอบเนน การคิด นักเรียนควรรู บรเิ วณใดของทวปี อเมรกิ าเหนอื ทม่ี ลี กั ษณะภมู อิ ากาศคลา ยคลงึ 1 ฝนท่ีเกิดจากการพาความรอน ฝนท่ีเกิดจากเมฆท่ีกอตัวข้ึนจากการที่ กบั ประเทศไทย กระแสอากาศลอยข้ึนสูเบื้องบน เชน เมฆจําพวกคิวมูลัสและคิวมูโลนิมบัส ฝนซูก็เปน ฝนทเ่ี กดิ จากการพาความรอ นเชน เดยี วกัน 1. หมเู กาะเวสตอ นิ ดีส 2 มรสุม หรือลมประจําฤดู เปนคําท่ีมาจากภาษาอาหรับ คือ mausim 2. ชายฝง เกาะกรีนแลนด แปลวา ฤดกู าล ในคร้ังแรกใชเรยี กลมที่เกิดข้นึ ในยา นทะเลอาหรบั ซ่ึงพัดจาก 3. แถบทะเลสาบเกรตเลกส ทศิ ตะวนั ออกเฉียงเหนือเปนเวลา 6 เดอื น และทิศตะวนั ออกเฉียงใตเ ปนเวลา 4. บรเิ วณคาบสมทุ รแคลิฟอรเ นีย 6 เดือน ตอมาไดน าํ คาํ นี้ไปใชเ รียกลมท่ีพดั เปลย่ี นทิศทางตามฤดกู าลในรอบป (วเิ คราะหคาํ ตอบ ตอบขอ 1. เน่ืองจากมีภูมิอากาศเขตรอน อันเน่ืองมาจากความแตกตางของหยอมความกดอากาศเหนือภาคพื้นทวีป มีฝนตกชุกตลอดป มีปริมาณฝนมากกวา 2,500 มิลลิเมตรตอป กบั มหาสมทุ รทอ่ี ยูขา งเคียง อุณหภูมิเฉล่ียสูงกวา 27 องศาเซลเซียส พืชพรรณธรรมชาติ เปน ปา ฝนหรอื ปา ดบิ ชื้น) T37 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน แแผผนนททีเ่เ่ีขขตตภภมู มู อิ อิากากาศาขศอขงอทงวทปี วอีปเมอรเิกมารเกิหนาเอื ห (นแอ�บบ(เแคบปิ บเปเคนิป-ไเกปเนกอ-ไรก์ ปเกรบัอปรร ปงุ )รบั ปรงุ ) ขน้ั ท่ี 2 การรวบรวมขอมูล 500 ม0าตราสว น 1 : 501,,000000,0001,500 กม. มหาสมุทรอารกติก 1. ครูแบงนักเรียนออกเปน 5 กลุม ตามเขต N EF EF ภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีป ทะเลชุค อเมรกิ าเหนอื แลว จบั ฉลากเลอื กเขตภมู อิ ากาศ ET EF เ สนอา รก ิตกเซอ รเ ิคล จากบัตรภาพในกิจกรรมเกม “ไปปุบเจอปบ” ไดแ ก ชี ET ท ะเล โ บ ET อ าว • ภูมิอากาศเขตรอ น Dsc ET ET ET • ภมู ิอากาศเขตแหงแลง 60 Nํ ฟ อ ร ต ET แ บ ฟ EF 60 ํN • ภูมอิ ากาศเขตอบอนุ ทะเลเบรงิ Dwc ET 50 Nํ • ภูมิอากาศเขตหนาว Dfc ฟ น • ภูมอิ ากาศเขตข้วั โลก 50 ํN ทะเลแลบราด จากนั้นแตละกลุมรวมกันสืบคนขอมูล Dwc Dsc ประกอบการใชเ ครอื่ งมอื ทางภมู ศิ าสตร และให สอดคลอ งกับ 3 ประเดน็ ไดแก ปจจัยควบคุม อา วอะแลสก ET Dsc ET Dsc ET อร ภูมิอากาศ เขตภูมิอากาศ และพืชพรรณ ธรรมชาตทิ พี่ บจากหนงั สอื เรยี น ภมู ศิ าสตร ม.3 า Dfc ET Dfc ET หรอื แหลง เรยี นรอู น่ื ๆ เชน หอ งสมดุ อนิ เทอรเ นต็ อา วฮัดสัน เขตภูมอิ ากาศ 2. ครใู หค วามรเู บอ้ื งตน เกยี่ วกบั ลกั ษณะภมู อิ ากาศ Cfb Dsc Dfc Dfc Dfb ของทวีปอเมริกาเหนือ โดยใช PPT และอาจ เขตรอน แนะนําแหลงขอมูลสารสนเทศท่ีนาเชื่อถือ Af รอนชน้ื แถบศูนยส ตู ร ประกอบการศกึ ษาและรวบรวมขอ มลู เพม่ิ เตมิ Am เขตมรสุม ET 40 ํN Aw สะวนั นา Cfb Dfb Dfb 40 ํN เขตแหง แลง Dsb BSk Dwb Dfa มหาสมุทรแอตแลนติก 30 Nํ Csb Dwa Cfa Dsb BSk Dfc BWh ทะเลทรายเขตรอน BWk ทะเลทรายเขตอบอุน BSh กึ�งแหง แลงเขตรอน Csa Dfa 30 Nํ BSk กงึ� แหง แลงเขตอบอุน BWk BWk เขCตsอaบอเแนุ มหดงิเแตลองรแเรลเะนร�ยอนนแในบฤบดรู อ น BWh BSk Csb แเมหดงเิแตลอง รแเ รลเะนอ�ยบนอแุน บในบฤดรู อน BWk Cfa Cfa เสน ทรอปก ออฟแคนเซอร20 BSh BSh อ า ว เ ม็ ก ซิ โAกm Af 20 ํN Cwa ชแห้ืนงส แลลับงแใลนงฤเดขูหตอนบาวอแุนลแะบรบอนในฤดูรอน Cwb BWh Aw ค ริ บ เ บี ย น Nํ 10 Nํ Nํ Cwb ชแห้ืนงส แลลับงแใลนงฤเดขูหตนอบาวอแุนลแะบอบบอนุ ในฤดรู อน Aw BSk Aw Aw Aw 10 Cfa ชืน้ กง�ึ เขตรอน Cwa Af Cfb ชายฝง ตะวนั ตกภาคพ้ืนสมุทร ACwwb ท ะAmเ Af CAwmbAf ลแ เขตหนาว Aw Af Dsb ภาคพน้ื ทวปี แบบแหงแลงและอบอนุ ในฤดูรอน Aw Am Dsc ภาคพื้นทวีปแบบแหง แลงและหนาวในฤดูรอ น Dwa ภาคพน้ื ทวปี แบบแหง แลงในฤดหู นาวและรอ นในฤดูรอน Af Am Dwb ภาคพน้ื ทวปี แบบแหงแลงในฤดูหนาวและอบอนุ ในฤดรู อ น Aw Dwc ภาคพื้นทวีปแบบแหงแลงในฤดหู นาวและฤดูรอน เขตข้ัวโลก 1 Dfa ชื้นภาคพืน้ ทวปี แบบไมมฤี ดูแลงและรอ นในฤดรู อน 0ํ Dfb ชืน้ ภาคพื้นทวีปแบบไมมฤี ดูแลงและอบอนุ ในฤดรู อ น ET ทนุ ดรา เสนศูนยส ตู ร 0 ํ Dfc ชน้ื ภาคพ้นื ทวปี แบบไมมีฤดูแลงและหนาวในฤดูรอน EF ทุง น้ำแข็ง Projection: Lamb1e20rtWํConformal Conic 110 ํW 100 Wํ 90 ํW COPYRIGHT © Aksorn C8h0aroํWenTat ACT. Co.,Ltd ๓๒ เกร็ดแนะครู กจิ กรรม สรางเสริม ครูอธิบายความรูเพิ่มเติมใหนักเรียนเขาใจวา การแบงเขตภูมิอากาศของ ครูใหนักเรียนศึกษาแผนที่เขตภูมิอากาศจากหนังสือเรียน ทวีปอเมริกาเหนือหรือทวีปตางๆ แตละแหลงจะมีการแบงเขตท่ีแตกตางกัน หนา 32 จากนน้ั แจกแผนทโี่ ครงรา งทวปี อเมรกิ าเหนอื ใหน กั เรยี น ออกไป หรืออาจมชี ่ือเรยี กแตกตา งกนั ได ข้ึนอยกู ับหลกั เกณฑท ี่นํามาแบง ระบายสแี บง เขตภมู ิอากาศ เสรจ็ แลวนําสงครูผูส อน นักเรียนควรรู กจิ กรรม ทาทาย 1 ทุนดรา (tundra) เปนคําภาษารัสเซียและภาษาของชาวแลปปในยุโรป นักเรียนแบงกลุมศึกษาคนควาลักษณะภูมิอากาศของทวีป ภาคเหนือ หมายถึง บริเวณพ้ืนที่ซ่ึงปราศจากตนไม มีแตพืชจําพวกมอสส อเมริกาเหนือจากแหลงเรียนรูตางๆ จากนั้นจัดปายนิเทศแสดง และไลเคน โดยพน้ื ทด่ี งั กลา วอยูในเขตชายฝง มหาสมทุ รอารก ตกิ ใกลข วั้ โลกเหนอื ผลงานหรือเร่ืองนารูเกี่ยวกับลักษณะภูมิอากาศท่ีไดไปศึกษา มีลักษณะภมู ิอากาศ ทเ่ี รยี กวา ภมู อิ ากาศแบบทุนดรา คนความา และนําผลงานเก็บรวบรวมใสเ ปน แฟม สะสมผลงาน T38 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ภมู อิ ากาศเขตแหงแลง (B: arid climates) 1 ขนั้ สอน ลักษณะเฉพาะ คือ มีฝนตกนอยกวาอัตราการระเหยตลอดป จนไมพอสําหรับการเพาะปลูก ในท2วีป ขั้นที่ 3 การจัดการขอมลู อเมรกิ าเหนอื มีเขตแหงแลงแถบท่สี ูงระหวางเขตกลุมเทอื กเขาดานทิศตะวนั ตก เนือ่ งจากเปน พนื้ ที่อับฝน ภมู อิ ากาศแบบทะเลทรายเขตรอ น (hot desert climate: BWh) มอี ณุ หภมู เิ ฉลย่ี สงู กวา ๑๘ ํC อากาศรอ น 1. สมาชิกแตละคนในกลุมนําขอมูลท่ีตนไดจาก และมปี รมิ าณฝนรายปเ ฉลยี่ ๒๕๐ มลิ ลเิ มตร พบบรเิ วณทะเลทรายโซนอรนั ทอ่ี ยโู ดยรอบอา วแคลฟิ อรเ นยี การรวบรวม มาอธิบายแลกเปลี่ยนความรู พชื พรรณธรรมชาติ : มพี รรณไมจ าํ พวกกระบองเพชร ไมพ มุ ไมห นาม และหญา ระหวางกัน ภมู อิ ากาศแบบทะเลทรายเขตอบอนุ (cold desert climate: BWk) มอี ณุ หภมู ิเฉลย่ี ตา่ํ กวา ๑๘ ํC อากาศ เยน็ เนอ่ื งจากอยูในพน้ื ทสี่ งู และตงั้ อยแู นวละตจิ ดู ๓๕ ํ-๔๐ ํN มปี รมิ าณฝนรายปต า่ํ กวา ๒๕๐ มลิ ลเิ มตร 2. สมาชกิ ในกลมุ ชว ยกนั คดั เลอื กขอ มลู ทถ่ี กู ตอ ง พบบรเิ วณทะเลทรายโมฮาวี รฐั แคลิฟอรเ นยี ของสหรฐั อเมรกิ า นา เชอื่ ถอื และจดั การคดั แยกขอ มลู ทไ่ี มจ าํ เปน พืชพรรณธรรมชาติ : มพี รรณไมจ าํ พวกกระบองเพชร ไมพ มุ ไมห นาม และหญา ออก ภมู ิอากาศแบบกึ่งแหงแลง เขตรอ น (hot steppe climate: BSh) มอี ุณหภูมเิ ฉล่ียสูงกวา ๑๘ ํC อากาศ รอ นและมปี รมิ าณฝนรายปต ง้ั แต ๒๕๐-๕๐๐ มลิ ลเิ มตร พบบรเิ วณตอนลา งของทรี่ าบเกรตเพลนสร ะหวา ง ข้นั ท่ี 4 การวเิ คราะหและแปลผลขอมูล รฐั เท็กซัสของสหรฐั อเมรกิ ากับชายแดนเม็กซิโก พืชพรรณธรรมชาติ : มีพรรณไมจาํ พวกกระบองเพชร ปาลม ไมพมุ ไมห นาม และหญา 1. นกั เรยี นแตล ะกลมุ วเิ คราะหแ ละแปลผลขอ มลู ภมู อิ ากาศแบบกง่ึ แหง แลง เขตอบอนุ (cold steppe climate: BSk) มอี ณุ หภมู เิ ฉลยี่ ตา่ํ กวา ๑๘ ํC มปี รมิ าณ รวมกัน จากน้ันใหแตละกลุมนําเสนอขอมูล ฝนรายปต ง้ั แต ๒๕๐-๕๐๐ มลิ ลเิ มตร พบบรเิ วณทรี่ าบเกรตเพลนส ซง่ึ เปน พนื้ ทอี่ บั ฝนของเทอื กเขารอ็ กกี ประกอบการใชแผนที่เขตภูมิอากาศท่ีครูจัด พชื พรรณธรรมชาติ : มีพรรณไมจําพวกกระบองเพชร ปาลม ไมพมุ ไมหนาม และหญา เตรียมมา พรอมโยงลูกศรแสดงตําแหนงและ ขอมูลท่ีพบในบริเวณเขตภูมิอากาศดังกลาว ภมู ิอากาศเขตอบอุน (C: temperate climates) จนครบทั้ง 5 เขต ลักษณะเฉพาะ คือ ไมมีพ้ืนท่ีใดเปนเขตแหงแลง มีฝนตกตามฤดู อุณหภูมิเฉลี่ยของเดือนที่หนาวท่ีสุด ต่าํ กวา ๑๘ ํC และไมตาํ่ กวา ๑๐ ํC ถงึ -๓ ํC มากกวา ๔ เดือน ในรอบป 2. สมาชิกกลุมอ่ืนผลัดกันใหขอคิดเห็น หรือ ขอ เสนอแนะเพม่ิ เตมิ ตลอดจนอภปิ รายความรู ภมู อิ ากาศแบบเมดเิ ตอรเ รเนยี น (mediterranean climate: Cs) ฤดรู อ นอากาศแหง แลง เนอ่ื งจากมลี มพดั รว มกัน ออกจากแผน ดนิ ใหญ บรเิ วณทรี่ าบสงู โคโลราโดและทรี่ าบเกรตเบซนิ สชู ายฝง มหาสมทุ รแปซฟิ ก ทาํ ให พนื้ ทชี่ ายฝง ตะวนั ตกรอ นและแหง แลง เมอ่ื ถงึ ชว งฤดหู นาวจะไดร บั อทิ ธพิ ลของลมประจาํ ตะวนั ตกทพ่ี ดั 3. ครใู หน กั เรยี นแตล ะกลมุ รว มกนั ทาํ ใบงานท่ี 2.2 จากมหาสมทุ รแปซฟิ ก เขา สแู ผน ดนิ จงึ มคี วามชน้ื มากตงั้ แตเ ดอื นตลุ าคมเปน ตน ไป เรอ่ื ง ลกั ษณะภมู อิ ากาศและพชื พรรณธรรมชาติ ของทวีปอเมรกิ าเหนอื • ลกั ษณะภูมอิ ากาศแบบ Csa มีอากาศแหงแลง และรอนในฤดรู อ น พบแถบชายฝง แคลิฟอรเ นียของ สหรฐั อเมรกิ าลงไป และบางสว นของคาบสมทุ รบาฮากาลฟี อรเ นยี ทางตอนบนของเมก็ ซโิ ก • ลักษณะภูมิอากาศแบบ Csb มีอากาศแหงแลงและอบอุนในฤดูรอน พบแถบชายฝงแคลิฟอรเนีย ขนึ้ ไปจากภมู อิ ากาศแบบ Csa บรเิ วณพนื้ ทล่ี ะตจิ ดู ๔๐ ํ-๔๕ ํN พืชพรรณธรรมชาติ : มีพรรณไมใบหนาเล็ก ผิวมัน เพื่อปองกันการระเหยของนํ้าในชวงฤดูรอนซึ่ง อากาศแหง เชน พืชสกุลสม มะกอก เลมอน ๓๓ ขอสอบเนน การคิด นักเรียนควรรู บริเวณใตสดุ ของแหลมฟลอริดาจะพบพชื พรรณธรรมชาติแบบใด 1 อัตราการระเหย ข้ึนอยูกับปจจัยตางๆ เชน การรับแสงแดด ความชื้น 1. ตน เมเปล ความเรว็ ลม สภาพของพนื้ ผวิ อตั ราการระเหยจะสงู ถา ไดร บั แดดมาก อากาศแหง 2. ตน สนใบยาว ลมแรง และพื้นผิวเปดโลง ในทางตรงกันขาม อัตราการระเหยจะลดลง 3. ปา ไมไ มผลัดใบ ถาไดร ับแสงแดดนอย ลมออ น ความช้นื สูง หรอื พ้นื ผิวมีสิง่ ปกคลุม 4. ทุงหญาสะวนั นา 2 พื้นท่ีอับฝน พื้นท่ีที่โดยเฉลี่ยแลวมีปริมาณฝนตกนอย เน่ืองจากเปนดาน ปลายลมของพื้นท่ีซึ่งมีภูเขาสูงตั้งขวางอยู เมื่ออากาศชื้นทางหนาเขาซึ่งเปน (วิเคราะหค ําตอบ ตอบขอ 4. บรเิ วณใตส ดุ ของแหลมฟลอริดามี ดานรับลมยกตัวสูงข้ึน จึงทําใหมีฝนตก ความชุมช้ืนของอากาศท่ีผานไปทาง ภมู อิ ากาศแบบสะวนั นา พชื พรรณเปน ปา ไมผ ลดั ใบตา งๆ และเปน ดานหลงั เขาจะลดลงและอุนข้นึ ฝนดานปลายลมทางหลังเขาจึงมปี รมิ าณนอ ย ทงุ หญา สะวนั นา ซงึ่ เปน ทงุ หญา ยาวและมไี มพ มุ ปะปนอยู เรยี กวา ทงุ หญาปนปา โปรง) T39 นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน ภูมิอากาศแบบชื้นสลับแลงเขตอบอุน (temperate wet-dry climate: Cw) มีพื้นที่สูงจึงมีอุณหภูมิต่ํา เสมือนเขตอบอนุ แตมีฝนตกชว งฤดฝู นและมอี ากาศแหง แลงในชว งฤดูหนาว คลายกับภมู ิอากาศแบบ ขั้นที่ 4 การวิเคราะหและแปลผลขอมลู สะวันนา (Aw) แตตา งกันทอี่ ุณหภมู ิเฉล่ียทต่ี าํ่ กวา ๑๘ ํC 4. ครูถามคําถามเพ่ือใหนักเรียนไดวิเคราะห • ลกั ษณะภมู อิ ากาศแบบ Cwa คอื มอี ากาศแหง แลง ในฤดหู นาวและรอ นในฤดรู อ น พบบรเิ วณทส่ี งู แถบ ขอมูลเพ่ิมเติมเพื่อตอยอดประเด็นความคิด ตลอดจนการนาํ มาประยกุ ตใชในชวี ติ ประจาํ วนั เมอื งซาโปปน และเมอื งกวาดาลาฮาราของเม็กซโิ ก ในประเด็น เชน • พชื พรรณธรรมชาติมคี วามสมั พันธก ับ • ลักษณะภูมิอากาศแบบ Cwb คอื มอี ากาศแหงแลง ในฤดูหนาวและอบอุนในฤดรู อ น พบบริเวณท่ีสงู ลกั ษณะภูมปิ ระเทศและภมู อิ ากาศอยางไร (แนวตอบ ลักษณะพืชพรรณธรรมชาติ แถบเทือกเขาเซียรรามาเดรออกซิเดนตัลในเม็กซิโก และเทือกเขาสูงแถบกรุงกัวเตมาลาซิตีของ มคี วามสมั พนั ธกับลักษณะภมู อิ ากาศ กัวเตมาลา โดยขึ้นอยูกับอุณหภูมิและความชื้น ซึ่ง พชื พรรณธรรมชาติ : มีพรรณไมเดน เชน โอก ลักษณะภูมิอากาศขึ้นอยูกับทําเลท่ีตั้งและ บชี เฮมล็อก ลักษณะภูมิประเทศ เชน ในเขตรอนมี ภมู อิ ากาศแบบชน้ื กงึ่ เขตรอ น (humid subtropi- อุณหภูมิและความชื้นสูง ทําใหมีลักษณะ cal climate: Cfa) ลกั ษณะอากาศทวั่ ไปไมม ฤี ดู พืชพรรณธรรมชาติแบบปาดิบชื้น แตใน เขตรอ นแถบตะวนั ตกของทวปี มอี ณุ หภมู สิ งู แลง ไดร บั ความช้ืนตลอดปจ1ากมวลอากาศอุน แหง แลง ทาํ ใหพ ชื พรรณเปน แบบทะเลทราย อณุ หภมู แิ ละความชน้ื อาจมกี ารเปลยี่ นแปลง และกระแสนํ้าอุนกัลฟสตรีม ในชวงฤดูรอน ไดจากปจจัยตางๆ เชน ท่ีตั้งตามละติจูด อุณหภูมิสงู กวา ๒๒ ํC พบบรเิ วณทีร่ าบเหนือ ความสูงตํ่าของพื้นที่ กลางวัน-กลางคืน อาวเม็กซิโกและบริเวณชายฝงตะวันออกของ ฤดูกาล ทศิ ทางของลมประจาํ อิทธพิ ลจาก สหรัฐอเมริกา กระแสน้าํ ) พืชพรรณธรรมชาติ : มพี รรณไมว งศส นชนดิ บรเิ วณอทุ ยานแหง ชาตเิ กรตสโมกกเี มาตเ ทน รฐั เทนเนสซี 5. ครมู อบหมายใหน กั เรยี นทาํ แบบฝก สมรรถนะฯ ตา งๆ เชน ไพน สปรซู เฟอร ของสหรฐั อเมรกิ า มพี รรณไมส าํ คญั ไดแ ก สนชนดิ ตา ง ๆ ภูมิศาสตร ม.3 เร่ือง ลกั ษณะภมู อิ ากาศและ พืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาเหนือ ภูมอิ ากาศแบบชายฝงตะวันตกภาคพืน้ สมุทร (marine west coast climate: Cfb) มฝี นตกตลอดป ไมมี เพื่อทบทวนความรูความเขาใจ เปนการบาน ฤดแู ลง ไดร บั อทิ ธพิ ลจากกระแสนาํ้ อนุ แปซฟิ ก เหนอื และลมตะวนั ตก ชว งฤดรู อ นอากาศอบอนุ อณุ หภมู ิ สงครูในช่ัวโมงถัดไป ๔ ํ-๒๒ ํC พบบริเวณชายฝง ตะวันตกเฉยี งเหนอื ของรฐั วอชิงตนั ของสหรฐั อเมรกิ า และชายฝง ตะวนั ตก เฉยี งใตรฐั บรติ ชิ โคลมั เบยี ของแคนาดา พืชพรรณธรรมชาติ : โอก และไมวงศส นชนดิ ตา ง ๆ ภูมอิ ากาศเขตหนาว (D: cold climates) ลกั ษณะเดน คอื มอี ณุ หภมู เิ ฉลยี่ สงู กวา ๑๐ ํC ในชว งฤดรู อ นเพยี ง ๔ เดอื น โดยทวั่ ไปมอี ณุ หภมู เิ ฉลย่ี ๐ ํC หรือต่ํากวา -๓ ํC ไดรับอทิ ธิพลจากนา นนา้ํ จงึ มีความช้ืนตลอดปแ ละไมแ หง แลง ภมู อิ ากาศแบบกง่ึ อารก ตกิ ภาคพนื้ ทวปี (continentalsubarcticclimate:Ds,Dw) มคี วามแหง แลง เนอื่ งจาก มฝี นตกนอ ยและความชนื้ ท่ไี ดร บั เปน หมิ ะจาํ นวนนอ ย • ลกั ษณะภมู อิ ากาศแบบ Dsb มคี วามแหง แลง และอบอนุ ในฤดรู อ น มปี รมิ าณฝนตาํ่ กวา ๔๐ มลิ ลเิ มตร |