กรณ ศ กษาผ ป วยท ม ภาวะความในกะโหลกศ รษะส ง

1

หลมพรางการพยาบาลผ ปวยบาดเจบศรษะท มภาวะความดัน

ในกะโหลกศรษะสง

มลฤด แสนจันทร

*

สวคนธ ทองดอนบม

**

บทคัดยอ

บทความวชาการน มวัตถประสงคเพ อนาเสนอหลมพรางการพยาบาลผ ปวยบาดเจบศรษะท ม ภาวะความดันในกะโหลกศรษะสงเพ อใหพยาบาลสามารถประเมนสภาพผ ปวยและหลกเล ยงการ ปฏบัตการพยาบาลท ผดพลาด ปองกันอันตรายจากภาวะแทรกซอนท จะตามมา หลมพรางหรอขอผดพลาดในการปฏบัตการพยาบาลพจารณาจาก ปจจัยดานองคการ การกากับดแลท ไมปลอดภัย สภาพ/เง อนไขท ไมปลอดภัย และการกระทาท ไมปลอดภัย ผ ปวยบาดเจบท ศรษะสมองอาจไดรับการ กระทบกระเทอน สงผลใหเกดภาวะความดันในกะโหลกศรษะสงได ดังนั นหากเกดขอผดพลาดในการพยาบาล อาจเปนสาเหตสาคัญของการเสยชวตหรอภาวะทพลภาพ

ซ งหลมพรางการพยาบาลผ ปวยบาดเจบศรษะท มภาวะความดันในกะโหลกศรษะสงแบงเปน 2 ดานดวยกันคอ หลมพรางในการประเมน สภาพผ ปวย ท พบบอย เชน การประเมนระดับความร สกตัว การประเมนภาวะความดันในกะโหลกศรษะ สง เปนตน และหลมพรางในการปฏบัตกจกรรมการพยาบาลท พบบอย เชน การดดเสมหะ การจัดทาผ ปวย เปนตน นอกจากน การฟ นฟสภาพภายหลังสมองกระทบกระเทอนในระยะแรก และระยะตอเน อง และฟ นฟ เปนกจกรรมการปฏบัตการพยาบาลท ควรทาเพ อสงเสรมใหสมองไดฟ นหายภายหลังไดรับ บาดเจบ จงควรมการสงตอขอมลผ ปวยใหกับพยาบาลระดับปฐมภมเพ อตดตามเย ยมผ ปวยท บาน ดังนั น การประเมนสภาพและการปฏบัตการพยาบาลท ถกตอง หลกเล ยงการปฏบัตกจกรรมท จะมผลตอการ เพ มข นของความดันในกะโหลกศรษะ หรอพยายามลดผลกระทบจากการปฏบัตการพยาบาลใหเหลอนอยท สด จะชวยลดขอผดพลาดหรอหลมพราง

(pitfalls)

ความพการและอัตราการตายได

คาสาคัญ:

หลมพรางการพยาบาล

/

การพยาบาล

/

ผ ปวยบาดเจบท ศรษะ

/

ความดันในกะโหลกศรษะสง

*

ผ รับผดชอบหลัก อาจารยพยาบาล วทยาลัยพยาบาลศรมหาสารคาม คณะพยาบาลศาสตร สถาบันพระบรมราชชนก

E

-

mail

:

monruedee@smnc

.

ac

.

th

**

อาจารยพยาบาล วทยาลัยพยาบาลศรมหาสารคาม คณะพยาบาลศาสตร สถาบันพระบรมราชชนก

2

Pitfalls of Nursing Care in Head Injury Patients with Increased Intracranial Pressure

Monruedee

Sanchan

*

Suwakhon Thongdornbom

**

Abstract

This paper aims to present the pitfalls of nursing care in head injury patients with increased intracranial pressure so nurses can assess patients, avoid inappropriate nursing activities, and prevent complications. Pitfalls in nursing practice are determined by organization influence, unsafe supervision, unsafe conditions, and unsafe act. Head injuries may cause brain injury

with increased intracranial pressure

.

It is the leading cause of death or disability in brain injury

.

The pitfalls of nursing care in head injury patients with increased intracranial pressure can be divided into two parts

:

first, are pitfalls of patient assessment such as assessing the level of consciousness, intracranial pressure detection ect. Second, there are pitfalls of nursing practices, such as suction, position ect.

In addition, rehabilitative activities by nurses in the early period after brain injury should be provided for brain recovery and continued improvement after injury. Additionally, nurses should provide patient information to primary care nurses who provide home visits. When nurses understand the appropriate assessment and nursing practice required, they can offer activities that affect intracranial pressure, minimize pitfalls, and reduce serious complications.

Keywords

:

Pitfalls

/

Nursing/ Head Injury/ Increased Intracranial Pressure

Article info: Received May 21, 2021; Revised July 22, 2021; Accepted August 30, 2021 * Corresponding author, Leturer, Srimahasarakham Nursing College, Faculty of Nursing, Praboromrajchanok Institute ** Leturer, Srimahasarakham Nursing College, Faculty of Nursing, Praboromrajchanok Institu

3

บทนา

ปญหาการบาดเจบศรษะเปนปญหาสาคัญ ทาใหเกดการบาดเจบท สมองตามมา

มอบัตการณสงเน องจากสัมพันธกับการบาดเจบจากการจราจร (

Road traffic injury)

1,2

ในป พ.ศ.

2559

ตองสญเสยคาใชจายในการรักษาพยาบาลผ ปวยท มการบาดเจบในกะโหลก ศรษะ

(

Intracranial injury)

เปนจานวนกวา

2,460

ลานบาท จากสถตดังกลาวช ใหเหนถงภาระหนาท ทางสาธารณสขท ตองดาเนนการและ ภาระของบคลากรทางสาธารณสขท ตองดแลผ ปวยจากการบาดเจบศรษะท มากข น

3

ดังนั นการพยาบาลผ ปวยไมใหเกดภาวะแทรกซอน เชน ความดันในกะโหลกศรษะสงจงมความสาคัญในการลด ความพการ และอัตราการ ตายได

ภาวะความดันในกะโหลกศรษะสง

(Increased Intracranial Pressure: IICP)

เปนกล มอาการท เกดการเปล ยนแปลงทางระบบ ประสาทอยางเฉยบพลัน สงผลใหขาดความสมดลระหวางปรมาตรและความดันภายในกะโหลกศรษะ โดยจะพบความดันในกะโหลกศรษะ

(Intracranial pressure: ICP)

มคามากกวา 20 มลลเมตรปรอท

4

ปกตมคา

0-

15

มลลเมตรปรอท

หากมการเพ มข นของปรมาตร การยายท หรอกดเบยดของสวนประกอบอ นๆ ภายในกะโหลกศรษะ สงผลใหเกดความดันในกะโหลกศรษะสงได

5

อาการและอาการแสดงของความดัน ในกะโหลกศรษะสงประกอบดวย

6

ปวดศรษะ อาเจยน อาจจะมอาเจยนพ ง มสัญญาณชพผดปกต ผ ปวยท มความดันในกะโหลกศรษะสง จะมการเปล ยนแปลงของสัญญาณชพแบงออกเปน

2

ระยะ

6

คอ

ระยะท รางกายชดเชย ได

(

Compensate)

เปนระยะท ความดันเลอดขณะหัวใจบบตัวจะสงข น

และความดันเลอดขณะหัวใจคลายตัวจะต าลงเลกนอยไมไดสัดสวน กับความดันเลอดขณะหัวใจบบตัวท เพ มข น อัตราการหายใจเร มเปล ยนแปลงและไมสม าเสมอ หากไมรบแกไขอาการทางสมองจะเลวลงจนเขาส ระยะตอไป

ระยะท รางกายชดเชยไม ได (

Decompensate)

ในระยะน ความดันในกะโหลกศรษะสงในชวงตอนปลาย ความดันชพจรกวาง มคามากกวา

60

มลลเมตรปรอท ความดันเลอดขณะหัวใจบบตัวสงและหัวใจเตนชา หรอเรยกวา การประเมนการตอบสนองของรางกายในระยะปรับตัวชดเชย

(Cushing’s

triad)

และสดทายมการเปล ยนแปลงรปแบบการหายใจพบการหายใจจะเรวข น บางรายอาจจะหยดหายใจ อณหภมรางกายอาจสงข น ในระยะน แมจะไดรับการแกไขผ ปวยกไมสามารถฟ นคนสตได หรออาจเสยชวตไดพยาบาลตองสามารถประเมนอาการและอาการแสดงของผ ปวยเพ อลดขอผดพลาดทางการพยาบาล หลมพรางทางการพยาบาล เปนขอผดพลาดในการปฏบัตการพยาบาลสงผลใหผ ปวยตองนอนโรงพยาบาลนานข นและอาจไดรับอันตรายถงแกชวตได

การรายงานตัวเลขสถตเก ยวกับเหตการณไมพงประสงคในประเทศไทย คอนขางนอย อาจเน องจากประเดนความออนไหวของการเปดเผยขอมล

7

แนวคดการ