สมรรถนะของครูผู้สอนในศตวรรษที่ 21 ซึ่งกระทรวงศึกษาธิการได้กำหนดไว้ ดังนี้ n สมรรถนะหลัก (Core Competency) 5 ประการ ได้แก่ n สมรรถนะตามสายปฏิบัติงาน
(Functional Competency) 6 ประการ ได้แก่
- การบริหารหลักสูตรและการจัดการเรียนรู้
- การพัฒนาผู้เรียน
- การบริหารจัดการชั้นเรียน
- การวิเคราะห์ สังเคราะห์และวิจัยเพื่อพัฒนาผู้เรียน
- ภาวะผู้นำ
- การสร้างความสัมพันธ์ และความร่วมมือกับชุมชน
สำหรับยุคแห่งเทคโนโลยีและการสื่อสารที่เต็มไปด้วยข้อมูลสารสนเทศหลากหลาย ครูผู้สอนจึงจำเป็นต้องมีทักษะสำคัญสำหรับยุคนี้ที่เรียกว่า C-Teacher (ถนอมพร เลาหจรัสแสง) ซึ่งได้แก่
- Content: ผู้สอนต้องมีความรู้และทักษะในเรื่องที่สอนเป็นอย่างดี เพราะหากผู้สอนไม่เชี่ยวชาญในเรื่องที่สอนหรือถ่ายทอด ก็ไม่สามารถทำให้ผู้เรียนเรียนรู้ได้บรรลุเป้าหมาย
- Computer (ICT) Integration: ผู้สอนต้องมีทักษะในนการใช้เทคโนโลยีมาช่วยในการจัดการเรียนการสอน เนื่องจากกิจกรรมการเรียนการสอนที่ใช้เทคโนโลยีจะช่วยกระตุ้นความสนใจให้แก่ผู้เรียน ยิ่งถ้าได้ผ่านการออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอนอย่างมีประสิทธิภาพจะยิ่งช่วยส่งเสริมทักษะที่ต้องการได้เป็นอย่างดี
- Constructionist: ผู้สอนต้องเข้าใจแนวคิดที่ว่า ผู้เรียนสามารถสร้างองค์ความรู้ขึ้นได้เองจากการเชื่อมโยงความรู้เดิมที่มีอยู่เข้ากับความรู้และประสบการณ์ใหม่ ๆ ที่ได้รับ และได้จากการลงมือปฏิบัติในกิจกรรมต่าง ๆ โดยครูสามารถนำแนวคิดนี้ไปใช้ในการวางแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อให้ผู้เรียนได้มีโอกาสสร้างความรู้และสร้างสรรค์ชิ้นงานต่าง ๆ ผ่านการประยุกต์ความรู้และประสบการณ์ที่ได้รับจากในชั้นเรียนและจากการศึกษาด้วยตนเอง
- Connectivity: ผู้สอนต้องสามารถจัดกิจกรรมให้เชื่อมโยงระหว่างผู้เรียนด้วยกัน ระหว่างผู้เรียนกับผู้สอนและระหว่างผู้สอนในสถานศึกษาเดียวกันหรือต่างสถานศึกษา รวมถึงความเชื่อมโยงระหว่างสถานศึกษาและสถานศึกษากับชุมชนเพื่อสร้างสภาพแวดล้อมในการเรียนรู้ที่เป็นประสบการณ์ตรงให้แก่ผู้เรียน
- Collaboration: ผู้สอนมีบทบาทสำคัญในการจัดการเรียนรู้ในลักษณะการเรียนรู้แบบร่วมมือระหว่างผู้เรียนกับผู้เรียน และระหว่างผู้เรียนกับผู้สอน เพื่อฝึกทักษะการทำงานเป็นทีม การเรียนรู้ด้วยตนเอง การแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและสารสนเทศระหว่างกัน ซึ่งจะส่งผลต่อการพัฒนาผู้เรียนในด้านทักษะอาชีพและทักษะชีวิต
- Communication: ผู้สอนมีทักษะการสื่อสาร ทั้งการบรรยาย การยกตัวอย่าง การเลือกใช้สื่อ การนำเสนอสื่อ รวมถึงการจัดสภาพแวดล้อมให้เอื้อต่อการเรียนรู้ เพื่อถ่ายทอดความรู้ให้แก่ผู้เรียนได้อย่างเหมาะสมนำไปสู่ความเข้าใจและสามารถเรียนรู้ได้บรรลุเป้าหมายที่กำหนดไว้
- Creativity: ผู้สอนในศตวรรษที่ 21 จำเป็นต้องสร้างสรรค์กิจกรรรมการเรียนการสอนที่หลากหลาย แปลกใหม่จัดสภาพแวดล้อมให้เอื้อต่อการเรียนรู้ของผู้เรียนโดยเน้นการเรียนรู้ด้วยตนเองให้มากที่สุด ผู้สอนต้องเป็นมากกว่าผู้ถ่ายทอดความรู้โดยตรงเพียงอย่างเดียว
- Caring: ผู้สอนต้องมีมุทิตาจิตต่อผู้เรียน ต้องแสดงออกถึงความรัก ความห่วงใยอย่างจริงใจต่อผู้เรียน เพื่อให้ผู้เรียนเกิดความเชื่อใจส่งผลต่อการจัดสภาพการเรียนรู้ทำให้รู้สึกผ่อนคลาย ซึ่งเป็นสภาพที่ผู้เรียนจะมีความสุขในการเรียนรู้และจะเรียนรู้ได้ดีที่สุด
จาก”ผู้สอน (Instructor)”มาสู่การ “ผู้อำนวยความสะดวก(facilitator)”หรือ “โค้ช (Coach)”
ครูในศตวรรษที่ 21 ที่ทรงประสิทธิภาพ ควรมีคุณลักษณะที่จำเป็นอย่างไรบ้าง และเพื่อให้ผู้เรียนมีทักษะในศตวรรษที่ 21 (3Rx8Cx2L)ครูควรมีบทบาทอย่างไรบ้าง
ครูในศตวรรษที่ 21 ที่ทรงประสิทธิภาพ ควรมีคุณลักษณะที่จำเป็นอย่างไรบ้าง
——— ครูในศตวรรษที่ 21 นั้น จะต้องเปลี่ยนบทบาทของผู้สอน มาเป็นผู้อำนวยความสะดวก(facilitator)หรือ ผู้แนะแนวทาง (guide/coach) ครูจึงต้องพร้อมที่จะปรับตัวและพัฒนาตนเองให้เท่าทันเทคโนโลยี อยู่เสมอ และต้องมีความกระตือรือร้นที่จะพัฒนาทักษะและวิทยาการให้ทันสมัย เพื่อให้เกิดการเรียนรู้ เทคนิควิธีการ การจัดกกิจกรรมการเรียนรู้แบบใหม่ๆ
โดยการเน้นให้ผู้เรียนลงมือปฎิบัติได้ด้วยตนเองได้อย่างมีประสิทธิภาพ
——– โดยลักษณะของครูในยุคศตวรรษที่ 21 จะต้องมีลักษณะ E-Teacher”ดังนี้
1. Experience มีประสบการณ์ในการจัดการเรียนรู้แบบใหม่ อย่างที่กล่าวมา ครูไม่ใช่ผู้สอน แต่ครูจะเป็นผู้ชี้แนะให้แก่ผู้เรียน โดยครูจะต้องจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้แก่ผู้เรียนที่ไม่จำเป็นจะต้องอยู่ภายในห้อง แต่เปิดกว้างให้แก่ผู้เรียนได้รับประสบการณ์ใหม่
2. Extended มีทักษะการแสวงหาความรู้ ครูจึงต้องรู้เท่าทันความเป็นไปของโลก การค้นหาความรู้ใหม่ เพื่อนำมาจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้กับผู้เรียน ไม่ซ้ำซาก
3. Expended มีความสามารถในการถ่ายทอดหรือขยายความรู้ของตนสู่นักเรียนผ่านสื่อเทคโนโลยีได้อย่างมีประสิทธิภาพ การที่เทคโนโลยีได้เข้ามามีบทบาทในการดำเนินชีวิตมากมาย โดยเฉพาะในด้านการเรียนรู้ของผู้เรียน ครูจึงต้องมีทักษะในการใช้สื่อ เทคโนโลยีและนวัตกรรมต่างๆ ให้เหมาะสมและให้ตื่นตัวในการเรียนรู้
4. Exploration มีความสามารถในการเสาะหาและคัดเลือกเนื้อหาความรู้หรือเนื้อหาที่ทันสมัย เหมาะสมและเป็นประโยชน์ต่อผู้เรียนผ่านทางสื่อเทคโนโลยี ครูจึงต้องค้นหาความรู้ใหม่ๆ และใช้สื่อเทคโนโลยีอย่างสร้างสรรค์
5. Evaluation เป็นนักประเมินที่ดี มีความบริสุทธิ์และยุติธรรม และสามารถใช้เทคโนโลยีในการประเมินผล
ครูที่ดีจะต้องมีความรักและเมตตาต่อศิษย์ทุกคน ไม่ลำเอียง รวมทั้งการประเมินผลที่ตรงกับสภาพจริงของผู้เรียนแต่ละคนโดยการนำเทคโนโลยีเข้ามาช่วย ซึ่งผลนั้นจะทำให้ทราบถึงประสิทธิภาพของผู้เรียนและผู้สอน นำมาปรับปรุงกิจกรรมการเรียนรู้ให้ดียิ่งขึ้น
6. End-User เป็นผู้ที่ใช้เทคโนโลยี (user) อย่างคุ้มค่า และใช้ได้อย่างหลากหลาย ซึ่งครูจะต้องรู้จักการใช้เทคโนโลยีให้เป็นประโยชน์ เช่น การค้นหาข้อมูล เนื้อหา เพื่อนำมาใช้ในการจัดกิจกรรมให้กับผู้เรียน
7. Enabler สามารถใช้เทคโนโลยีสร้างบทเรียน ครูจะต้องสามารถนำเทคโนโลยี หรือนวัตกรรมใหม่ๆ ที่ทันสมัย มาใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เพื่อให้ผู้เรียนสามารถเข้าถึงได้ง่าย และตื่นตัวในการเรียนรู้
8. Engagement ต้องร่วมมือและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันผ่านสื่อเทคโนโลยีจนพัฒนาเป็นเครือข่ายความร่วมมือ โดยครูด้วยกันสามารถมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ข่าวสาร หรือแชร์ประสบการณ์ต่างๆ เพื่อเป็นแนวทางในการไปพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้แก่ผู้เรียน เช่น เครือข่ายครูบน Web ต่างๆ
9. Efficient and Effective สามารถใช้สื่อเทคโนโลยีอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลทั้งในฐานะที่เป็นผู้ผลิตความรู้ ผู้กระจายความรู้ และผู้ใช้ความรู้ เชน การสร้าง Web ข่าวสาร ประชาสัมพันธ์ หรือความรู้ต่างๆ แบบออนไลน์ที่ผู้เรียนสามารถเรียนรู้ และเข้าถึงได้ทุกที่ทุกเวลา
————-เพื่อให้ผู้เรียนมีทักษะในศตวรรษที่ 21 (3Rx8Cx2L) ครูจึงต้องมีความตื่นตัวและเตรียมพร้อมในการจัดการเรียนรู้แก่ผู้เรียน ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 ที่ต้องเรียนรู้ไปตลอดชีวิต คือ 3R 8C และ 2L ที่เป็นทักษะจำเป็นยิ่งทั้งในทักษะพื้นฐาน คือ 3R Reading (อ่านออก) (W)Riting (เขียนได้) (A)Rithmetics (คิดเลขเป็น) โดยครูจะต้องจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้สอดคล้องกับ ผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 ไม่ใช่แค่อ่านออกเท่านั้น แต่จะต้องมีทักษะในการอ่าน คิดวิเคราะห์ แยกแยะ และสามารถเขียนสรุป หรือจับใจความสำคัญ รวมถึงการคิดเลขเป็น และ 8C ทักษะรู้เท่าทัน ครูจะต้องให้ผู้เรียนแก้ปัญหาด้วยตัวเอง เป็นฝึกทักษะให้ผู้เรียนมีการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สู่การมีความคิดสร้างสรรค์ ทำงานแบบร่วมมือ ใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมในการสื่อสาร ให้เท่าทันยุคใหม่ ก้าวทันการเปลี่ยนแปลงของสังคม เพื่อการออกไปเผชิญโลกภายนอกที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างมีประสิทธิภาพ และ 2L ทักษะการเรียนรู้และความเป็นผู้นำ การฝึกให้ผู้เรียนรู้จักแสวงหาความรู้ใหม่ๆ ให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลง การลงมือทำสิ่งต่างๆ ด้วยตนเอง การทำงานแบบร่วมมือ รวมทั้งการฝึกภาวะการเป็นผู้นำให้กับผู้เรียน โดยครูเป็นผู้คอยให้คำชี้แนะและยังชี้ทิศทางของการศึกษาที่จะเปลี่ยนไปไม่ว่าจะอิทธิพลของเทคโนโลยีที่จะเข้ามาปรับเปลี่ยนวิธีการเรียนรู้ โดยรูปแบบชั้นเรียน ครูจะต้องจัดให้มีลักษณะเป็นห้องทำงานปฏิบัติการ (Studio) รวมถึงกระบวนการจัดการเรียนรู้ที่เน้นเรียนเป็นทีมและลงมือทำ (Team
Learning & Active Learning )
ครูในศตวรรษที่ 21 ควรมีทักษะความรู้ อะไรบ้าง
ทักษะที่จำเป็นในศตวรรษที่ 21.
1. ทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรม คิดสร้างสรรค์ ใส่ใจนวัตกรรม มีวิจารณญาณ แก้ปัญหาเป็น สื่อสารดี ... .
2. ทักษะสารสนเทศ สื่อ เทคโนโลยี อัพเดตทุกข้อมูลข่าวสาร รู้เท่าทันสื่อ รอบรู้เทคโนโลยีสารสนเทศ ฉลาดสื่อสาร.
3. ทักษะชีวิตและอาชีพ มีความยืดหยุ่น รู้จักปรับตัว ริเริ่มสิ่งใหม่ ใส่ใจดูแลตัวเอง.
สมรรถนะ ของครูในศตวรรษที่ 21 มี อะไร บ้าง
สมรรถนะหลัก.
สมรรถนะที่ 1 การมุ่งผลสัมฤทธิ์ในการปฏิบัติงาน (Working Achievement Motivation) ... .
สมรรถนะที่ 2 การบริการที่ดี (Service Mind) ... .
สมรรถนะที่ 3 การพัฒนาตนเอง (self- Development) ... .
สมรรถนะที่ 4 การทำงานเป็นทีม (Team Work) ... .
สมรรถนะที่ 5 จริยธรรม และจรรยาบรรณวิชาชีพครู (Teacher's Ethics and Integrity).
สอนอย่างไรในศตวรรษที่ 21
ครูในยุคศตวรรษ ที่ 21 ต้องสอนโดยยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ หมายถึง การที่ครูทำหน้าที่เป็นผู้ ช่วยเหลือ สนับสนุนให้ผู้เรียนพัฒนาตนได้เต็มตามศักยภาพ ใช้เทคโนโลยีมาเป็นแรงกระตุ้น สรรหา เทคนิคการสอนแบบใหม่โดยสอดคล้องกับความจำเป็นเพื่อการดำรงชีวิตในสังคมที่ทันสมัย มนุษย์ในยุค ใหม่ต้องเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ตลอดเวลาครูจะต้องฝึกนิสัยให้ ...
ครูในยุคศตวรรษที่ 21 ควรมีคุณธรรม จริยธรรมและค่านิยมอย่างไรบ้าง เพื่อให้เป็นครูมืออาชีพ และเป็นพลเมืองที่สมบูรณ์
1. สร้างและบูรณาการความรู้ได้ ครูจะต้องสามารถบูรณาการความรู้ต่างๆที่มี มาใช้ในการสร้างสรรค์และพัฒนาองค์ความรู้ใหม่ๆ 2. มีความคิดวิเคราะห์และสร้างสรรค์ ครูจะต้องสอนให้เด็กมีทักษะกระบวนการคิด โดยสามารถคิดวิเคราะห์ในเรื่องต่างๆ และมีความคิดสร้างสรรค์ที่เป็นประโยชน์