สมมติ ว่า กล้าม เนื้อ ซี่โครงและ กระ บัง ลม ของคน หยุด ทํา งาน จะ เกิด เหตุการณ์ ใด ตาม มา

������ش�����Դ�����ҡ�������˵� �� �����, ������ҵ, ����š�����ش��鹷ҧ�Թ ������,�ٴ����ѹ�����ҡ, ���Ѻ���Թ��Ҵ, 俿�Ҵٴ , ����㹷��������ҡ������, �Ҵ��, ������������㨵����º��ѹ,��Ҽ�� �����ͧ���¡�÷ӧҹ�����Ҩҡ���˵ص�ҧ�

����������ش�����¶֧���������¹���ʹ��شŧ���ҧ����ԧ ��觷�Һ��ҡ������ʵ�����ա������͹��� ������ҡ���� ��Ӫվ������� ����ա���������ҧ����繵������ ����������ش�� �Դ��鹨ҡ���˵����� ���ҧ �� ���С�����������㨵����º��ѹ�ҡ��ʹ���ʹ���㨵պ���ͷ�����¡�ѹ���������� �����Ҩ�Դ��� �����ѧ������ش����

นอกจากปัจจัยที่นักเรียนได้ออกแบบการทดลอง ยังมีปัจจัยอื่นที่ส่งผลต่อปริมาตรของ

อากาศที่หายใจออกอีกหรือไม่ อย่างไร

คำ�ตอบอาจมีได้หลากหลาย ขึ้นอยู่กับการออกแบบการทดลองของนักเรียน ปัจจัยที่ส่งผล

ต่อปริมาตรของอากาศที่หายใจออกอาจมีดังนี้ เพศ ขนาดของร่างกาย อาชีพ และ

การออกกำ�ลังกาย

จากนั้นครูให้นักเรียนศึกษาปริมาตรของอากาศภายในปอดขณะหายใจเข้าและหายใจออกที่วัด

ด้วยเครื่องสไปโรมิเตอร์จากรูป 14.16 ในหนังสือเรียน และร่วมกันอภิปรายเพื่อตอบคำ�ถาม

ในการหายใจปกติแต่ละครั้ง ปริมาตรของอากาศในการหายใจเข้าเป็นเท่าไร และปริมาตรของ

อากาศในการหายใจออกเป็นเท่าไร

ปริมาตรของอากาศในการหายใจเข้าเป็น 500 mL และปริมาตรของอากาศในการหายใจออก

เป็น 500 mL

ปริมาตรของอากาศจากการหายใจเข้าเต็มที่และการหายใจออกเต็มที่ต่างกันหรือไม่ อย่างไร

แตกต่างกัน ปริมาตรของอากาศจากการหายใจเข้าเต็มที่จะมีปริมาตรอากาศในปอดสูงสุดที่

ประมาณ 5,800 mL ขณะที่หายใจออกเต็มที่จะมีปริมาตรของอากาศประมาณ 4,600 mL และ

ยังคงมีอากาศตกค้างในปอดประมาณ 1,200 mL

เมื่อหายใจออกปกติจะมีปริมาตรของอากาศที่ตกค้างในปอดเป็นเท่าไร

2,400 mL

มนุษย์สามารถหายใจเอาอากาศออกจากปอดจนหมดได้หรือไม่ เพราะเหตุใด

ไม่ได้ จะมีอากาศที่ตกค้างอยู่ภายในปอดเนื่องจากการทำ�งานของกล้ามเนื้อกะบังลมและ

กล้ามเนื้อระหว่างกระดูกซี่โครงแถบนอกทำ�งานได้จำ�กัด และภายในถุงลมยังคงมีอากาศค้างอยู่

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 14 | ระบบหายใจ

ชีววิทยา เล่ม 4

72

แบบทดสอบ

เรื่อง  ระบบหายใจ

            คำชี้แจง  จงตอบคำถามในแต่ละข้อต่อไปนี้ โดยเลือกคำตอบจากตัวเลือกที่ถูกที่สุดเพียงตัวเลือกเดียว

1.       ในขณะที่คนเราหายใจเข้า ข้อใดกล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างกะบังลมกับกระดูกซี่โครงได้ถูกต้อง

ก.   กะบังลมเลื่อนต่ำลง  กระดูกซี่โครงเลื่อนสูงขึ้น

ข.   กะบังลมเลื่อนสูงขึ้น  กระดูกซี่โครงเลื่อนต่ำลง

ค.   ทั้งกะบังลมและกระดูกซี่โครงเลื่อนสูงขึ้น

ง.    ทั้งกะบังลมและกระดูกซี่โครงเลื่อนต่ำลง

2.       การหายใจจะมีการแลกเปลี่ยนแก๊สที่ใด

ก.   ขั้วปอด

ข.   ผนังปอด

ค.   ถุงลม

ง.    หลอดลม

3.       สมมติว่า  กล้ามเนื้อซี่โครงและกะบังลมของคนหยุดทำงานจะเกิดเหตุการณ์ใดตามมา

ก.   หัวใจหยุดทำงาน

ข.   ถุงลมหยุดทำงาน

ค.   การหายใจเข้าออกหยุด

ง.    การหายใจเข้าออกยังเป็นปกติ

4.       เมื่อออกกำลังกายจนรู้สึกเหนื่อยหอบ จะเกิดการเปลี่ยนแปลงภายในร่างกาย ตรงกับข้อใดมากที่สุด

ก.   หัวใจเต้นเร็วขึ้นในอัตราเฉลี่ย 60 ครั้งต่อนาที

ข.   เหงื่อออกมาก เพื่อระบายแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์สู่ภายนอก

ค.   อัตราการหายใจสูงขึ้น เนื่องจากเนื้อเยื่อต้องการแก๊สออกซิเจนมาก

ง.    เกิดปฏิกิริยาการสลายอาหารในกล้ามเนื้อ เพื่อนำพลังงานไปใช้หลังจากหยุดวิ่งแล้ว

5.       แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ที่เกิดจากปฏิกิริยาเผาผลาญอาหารที่อยู่ในเซลล์นั้น ถูกลำเลียงไปยังปอดด้วยวิธีการใด

ก.   อยู่ในรูปของสารละลายในน้ำเลือด

ข.   อยู่ในรูปของสารละลายในเซลล์เม็ดเลือดขาว

ค.   อยู่ในรูปของแก๊สปะปนอยู่กับน้ำเลือด

ง.    อยู่ในรูปของแก๊สปะปนอยู่ในเซลล์เม็ดเลือดขาว

6.       จากสมการที่กำหนดให้ ปฏิกิริยานี้เกิดขึ้นที่ส่วนใดในร่างกาย

  +   อาหาร  +  6O2   6H2O + 6CO2   + พลังงาน

ก.   ปอด                                          

ข.   หัวใจ

ค.   ผนังเซลล์                                  

ง.    ทุกเซลล์ในร่างกาย

7.       ภายหลังออกกำลังกายเสร็จใหม่ๆ บางคนเกิดอาการกล้ามเนื้อล้า และถ้าเป็นมากอาจเป็นตะคริวได้ บุคคลประเภทใดที่ไม่เกิดอาการข้างต้น

ก.   ผอม

ข.   หัวใจโต

ค.   ปอดใหญ่

ง.    กะบังลมเล็ก

8.       มีนิยายเรื่องหนึ่งกล่าวว่า  นางเอกของเรื่องผิดหวังมากจึงกลั้นใจตาย คำกล่าวนี้เป็นไปได้หรือไม่อย่างไร

ก.   เป็นไปไม่ได้ เพราะทุกคนกลัวตาย

ข.   เป็นไปได้ เพราะเราสามารถควบคุมการหายใจได้

ค.   เป็นไปไม่ได้ เพราะเมื่อเราเป็นลมก็ไม่สามารถควบคุมการหายใจต่อไปได้

ง.    เป็นไปไม่ได้ เพราะการหายใจถูกควบคุมโดยระบบประสาทนอกอำนาจจิตใจ

9.       ทิศทางในการแพร่ของแก๊สออกซิเจนภายในร่างกาย  คือข้อใด

ก.   แพร่จากถุงลมเข้าสู่เลือด

ข.   แพร่จากเซลล์เข้าสู่ถุงลม

ค.   แพร่จากเซลล์เม็ดเลือดเข้าสู่ปอด

ง.    แพร่จากหลอดเลือดเข้าสู่ถุงลม

10.   ข้อใดเป็นผลที่ได้จากกระบวนการหายใจ

ก.   พลังงาน  น้ำ  คาร์บอน

ข.   น้ำ  แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์

ค.   น้ำ  คาร์บอน  แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์

ง.    พลังงาน  น้ำ  แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์