อารยธรรมพุทธศาสนา : ตอน ภูมิศาสตร์โดยทั่วไปของทิเบต
โดย ศุภฤกษ์ ภมรรัตนปัญญา
ทิเบตเหมือนดินเเดนในฝัน มีความมหัศจรรย์หลายอย่าง เป็นอู่อารยธรรมเเละดินเเดนเเห่งพระพุทธศาสนา ชาวทิเบตซึมซับเอาศาสนาเข้าวิถีชีวิต เเม้จะมีอุปสรรคด้านสภาพภูมิอากาศ เเละสภาพเเวดล้อมอื่นๆ เเต่ดูเหมือนชาวชาวทิเบตจะไม่ใส่ใจมากนัก นี้คือความเป็นทิเบต มีคำกล่าวขานว่า " นี้แหละคือสะดือโลก " นี้เเหละคือศูนย์กลางของจักรวาล " ตำนานโบราณบอกว่า ดินเเดนทิเบต อยู่ใต้ทะเลมาก่อน ต่อมาผุดขึ้นมาเหนือน้ำทะเล ปกคลุมด้วยป่าไม้เเละสัตว์ป่า กลายสภาพเป็นทิเบตในปัจจุบัน มีการสำรวจทางธรณีวิทยา บนเทือกเขาชิสสาปังเเละตูลัง บริเวณเทือกเขาหิมาลัย พบซากสัตว์จำพวกปลาทะเล หรือ สัตว์น้ำลึก บางตำนานบอกว่า " เทือกเขาหิมาลัยเเละที่ลาบสูงทิเบตเกิดขึ้นประมาณ ๔ ล้านปีมาเเล้ว " ความจริงน่าจะเป็นเช่นนั้นเพราะ " ที่สูงที่สุดเหนือระดับน้ำทะเลใบปัจจุบัน ครั้งอดีต คือ ทีที่ต่ำที่สุดจากระดับน้ำทะเล " เเต่ทางหลักธรณีวิทยานั้นเป็นเพียงการพลิกกลับตัวของเปลือกโลกเท่านั้นเอง ทิเบตเป็นต้นกำเนิดเเม่น้ำสายสำคัญ เช่น เเม่น้ำพรหมบุตร เเม้น้ำเเยงซี เเม่น้ำโขง เเม่น้ำสาละวิน เเละมีทะเลสาบอีก ๔ เเห่งด้วยกัน มันวิเศษมากครับถ้าใครได้ไปพบเจอมันด้วยตาของเราเอง อาณาเขตของทิเบตติดกับประเทศต่างๆดังนี้ ทิศตะวันออก ทิศเหนือ เเละทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ติดประเทศจีน ทิศตะวันตก ทิศตะวันตกเฉียงใต้ ติดประเทศอินเดียเเละเนปาล โดยมีเทือกเขาหิมาลัยกั้น ส่วนทิศใต้ ติดประเทศสิกขิม ภูฎาน อินเดีย เเละพม่า ด้วยสภาพทางภูมิศาสตร์ดังกล่าว เป็นผลทำให้ทิเบตเป็นเเหล่งนำเข้าวัฒนธรรมจากหลายประเทศ เเต่วัฒนธรรมที่เด่นมี ๒ สาย คือ จีนกับอินเดีย ทิเบตเป็นจุดรวมของวัฒนธรรมที่น่าสนใจเลยทีเดียวครับ สำหรับตอนต่อไป จะนำเอาเรื่องการเมืองที่น่าสนใจของทิเบตมาฝากกันครับอารยธรรมพุทธศาสนา : ในทิเบต
โดย ศุภฤกษ์ ภมรรัตนปัญญา
ทิเบตคือดินแดนแห่งศาสนา ในยุคดั้งเดิม ลัทธิบอนมีบทบาทและอิทธิพลต่อวิถีชีวิตชาวทิเบต ในยุคต่อมา พระพุทธศาสนาเข้าไปมีส่วนร่วมในวิถีชีวิตชาวทิเบต ทำให้มีสีสันแห่งศาสนาหลากหลายยิ่งขึ้น ความเป็นนักบวชกับความเป็นคฤหัสถ์ในทิเบตดูจะไม่แตกต่างกันนัก เพราะแทบจะกำหนดแบ่งแยกไม่ออก แนวคิดพื้นฐานของวัฒนธรรมทิเบตมีว่า"ชีวิตคือศาสนา ศาสนาคือชีวิต" แนวคิดแบบนี้ทำให้ชีวิตของชาวทิเบตเรียบง่ายไม่หรูหราฟุ่มเฟือย แม็ธรรมาชาติจะโหดร้ายรุนแรง ต่อด้วยจิตใจที่กล้าแกร่ง ทำให้ดำรงอยู่ได้อย่างมีสุข ข้อนี้ทำให้สรุปได้ระดับหนุ่งว่า เป็นเพราะอิทธิพลของศาสนาผสมผสานกับลัทธิบอน
ทิเบตรับพระพุทธศาสนาจากอินเดียและจีน เรียกว่าพระพุทธศาสนาตันตรยานหรือมหายานแบบทิเบตนั่นเอง นักศึกษาพระพุทธศาสนาในโลกยุคใหม่โดยเฉพาะชาวตะวันรู้จักพระพุทธศาสนาแบบทิเบตมากกว่าพระพุทธศาสนากระแสหลัก เพราะสาเหตุ ๒ ประการ คือ ประการที่ ๑ ความลึกลับในเชิงทฤษฎี ในขณะเดียวกันก็เรียบง่ายด้านการปฎิบัติและรูปแบบ ประการที่ ๒ ภาพแห่งเมตตากรุณาที่ฉายออกมาในทุกด้านของวัฒนธรรมทิเบตคนที่เข้าไปสัมผัสพระพุทธศสานาแบบทิเบตแล้วเกิดความรู้สึกอย่างจะศึกษาให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้นเพราะสาระสำคัญเน้นแนวคิดเรื่องความกลมกลืนระหว่างพลัง จักรวาล ปัจเจกชนและสังคมในสองฟากฝั่ง คือพลังสถิตกับพลังเคลื่อนไหว พลังลบกับพลังบวก พลังปรัญญากับพลังกรุณา พลังสตรีกับพลังบุตร เรื่องเหล่านรี้อยู่ใกล้ตัวมนุษย์แม้จะดูลึงซึ้งลึกลับซับซ้อนแต่ไม่ใช่เรื่องเพ้อฝัน เพราะมีพื้นฐานความจริงสามารถอนุมานถึงได้
| ˹���á | �ç���¹��¹�Ӽ�� 㹾���ػ����� � | |||||
����ǡѺ���� | ����������ѧ���֡�� ��ʹ�����Ѳ����� | |||||
| ��úѭ | ��ʹ� ���¸��� | ˹�ҷ������ͧ | ���ɰ��ʵ�� | ����ѵ���ʵ�� | ������ʵ�� | Ẻ�֡�Ѵ |
| ��ʹҡѺ�ѧ�� | ���¸��� |
| ���¸��� ���¶֧ ��觷�����������ҧ������ٻ������������� �����ԭ�֧�ش�٧�ش ��������¨ҡ�ش���Դ ��ѧ����dz����դ�����ԭ���¡��� ���������� ����� ���� ����� ��������ѹ ���¶֧ ���ҵ���ҳ �������������������ǵ��ҧ��ջ����� ������������ŧ�ҷҧ�Թ�������������
�繪��ҵԷ���դ�����ԭ�٧���Ҫ��������� �������ѹ�繡����������繵鹡��Դ�ͧ �ѷ�����������Թ������������� ����� ����� ����� �һ�����Ѻ����� ���� ������ ���¸��� ���¸��� �բͺࢵ���˹ �ش������ѡ�Ԫҡ�è�������������� �ҷ� �ѡ��Ѫ�Ҫ�������ѹ���� �����Ŵ� �������� Oswald Spengler ������������ ���¸������ �ѡɳзҧ�ѧ�����ͤ�����ԭ�ҧ�ѭ�Ңͧ���ҵ�㴪ҵ�˹�觷����ԭ�֧����ش�ʹ���������������ش�������Ѻ��� ��ǹ�ѡ����ѵ���ʵ�����ѧ��� ���� �����Ŵ� �. ���칺� Arnold J. Toynbee ������������� ���¸��� ��� �Ѳ�����������������Ѻ��þѲ�Ң���������� � ���֧����ش�ʹ ��ѡ����ҧ��оط���ʹ� �繤�������������ҧ��ҹ�Ե㨷���դ�����ԭ�٧�ش �����Դ��鹺���dz������Թ�����ҳ��������Ш����ѧ�����Ҥ��ҧ � �����š ����鹰ҹ�������ͷ����������˵ؼ�����ö�Ԩ�ó������繨�ԧ�� ��駹��������ʹҾط�����ʹҷ����ѭ��㹷ҧ���ҧ��ä� �͡�ҡ��оط���ʹҨ������¸����ҧ��ҹ�Ե㨷����ԭ�٧�ش�����ѧ���������������¸����ҧ��ҹ�ѵ����� ���¸����ҧ��ҹ���������ҹ��� � �ա�ҡ �ҷ� ��ҹ����֡�� ��ҹ������ͧ��û���ͧ ��ҹ�ѧ�� ��ҹ��������������ླ� �繵� |