ถ้าตามหลักสากล จิตวิทยาแปลมาจากคำศัพท์ภาษาอังกฤษว่า Psychology ซึ่งมีรากศัพท์มาจากคำว่า Psyche + logos (จิตใจ+วิชา) จิตวิทยาจึงหมายถึง วิชาที่ว่าด้วยจิตใจ ปัจจุบันนักจิตวิทยาอธิบายว่า จิตวิทยาเป็นศาสตร์แขนงหนึ่งที่ศึกษาเกี่ยวกับพฤติกรรม และกระบวนการทางจิตของมนุษย์ คำว่า พฤติกรรม (Behavior) หมายถึงการกระทำ ส่วนคำว่า กระบวนการทางจิตนั้นจะเน้นถึงการทำงานของจิตใจของมนุษย์ เช่น การคิด จินตนาการ การฝัน เป็นต้น
แต่ถ้าจะให้พี่อธิบายง่าย ๆ จิตวิทยาเป็นอีกหนึ่งศาสตร์ที่เรียนรู้เกี่ยวกับกระบวนการของจิตใจ ที่ส่งผลต่อการคิด และการใช้ชีวิต ซึ่งการที่คนเราเข้าพบนักจิตวิทยาไม่ได้หมายถึงเป็นคนไม่ปกติ แต่เพียงแค่สารเคมีในสมอง หรือสภาพแวดล้อมส่งผลต่อจิตใจทำให้การใช้ชีวิตของเราเปลี่ยนไปนั่นเอง
คณะจิตวิทยา มีสาขาอะไรบ้าง?- จิตวิทยาทั่วไป
จะเรียนเกี่ยวกับกระบวนการคิด หรือจิตใจที่ส่งผลต่อพฤติกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ โดยจะใช้หลักวิทยาศาสตร์มาอ้างอิง - จิตวิทยาการศึกษา
เป็นการเรียนจิตวิทยาที่เอามาไว้ใช้กับการศึกษา เพื่อพัฒนาการสอน หรือวิธีการต่าง ๆ ที่จะพัฒนาการสอนให้ดีขึ้น - จิตวิทยาพัฒนาการ
เรียนเกี่ยวกับการพัฒนาการด้านต่าง ๆ ของคนในแต่ละรุ่น โดยเป็นการใช้หลักจิตวิทยามาทำความเข้าใจทั้งด้านร่างกาย ความคิด อารมณ์ และสังคม - จิตวิทยาสังคม
เป็นสาขาที่เรียนเกี่ยวกับพฤติกรรมของคนที่มีผลกระทบต่อสังคมไม่ว่าจะทางตรงหรือทางอ้อม - จิตวิทยาอุตสาหกรรม
เป็นการใช้หลักจิตวิทยามาตอบโจทย์กับการทำงาน หรือทำธุรกิจต่าง ๆ เช่น อุตสาหกรรมโรงงาน ธุรกิจการบริการต่าง ๆ เพื่อหาคน หรือการทำงาน ตลอดไปจนสิ่งแวดล้อมที่ส่งผลต่อการทำงานด้วย - จิตวิทยาการทดลอง
เน้นใช้วิธีการทดลองในห้องปฏิบัติการ หรือเป็นกระบวนการทดลองในลักษณะอื่น ๆ เพื่อให้เข้าใจถึงสาเหตุ และผลของพฤติกรรมให้น่าเชื่อถือมากขึ้น - จิตวิทยาปกติ
เป็นการศึกษาสาเหตุ การป้องกัน แก้ไขพฤติกรรมที่มีความผิดปกติของมนุษย์ทั้งทางด้านจิตใจและร่างกาย - จิตวิทยาคลินิก
เป็นการศึกษาถึงการนำจิตวิทยาไปประยุกต์ใช้ในการวินิจฉัยโรค และการให้บริการบำบัดรักษามนุษย์ที่มีปัญหาทางจิต เช่น ปัญหาการก่ออาชญากรรม การติดยาเสพติด เป็นต้น - จิตวิทยาการปรึกษา
ศึกษาเกี่ยวกับการปรึกษาเชิงจิตวิทยาซึ่งเป็นกระบวนการที่มุ่งให้ผู้ที่มีปัญหาได้ทำความเข้าใจเกี่ยวกับปัญหาของตนได้อย่างลึกซึ้งและมองเห็นแนวทางในการแก้ปัญหาด้วยตนเอง โดยนักจิตวิทยาการปรึกษาจะทำหน้าที่เป็นผู้เอื้อให้ผู้มีปัญหาได้เข้าใจปัญหาของตนอย่างชัดเจน ซึ่งนักจิตวิทยาการปรึกษาจะไม่เข้าไปบงการ แนะนำหรือแทรกแซงผู้รับคำปรึกษา เพียงแต่จะช่วยให้สามารถจัดการปัญหาได้ด้วยตัวเองเท่านั้น - จิตวิทยาการแนะแนว
คล้ายกับสาขาจิตวิทยาการปรึกษา แต่จะศึกษาเกี่ยวกับการให้คำปรึกษาเชิงแนะแนวการศึกษา เช่น การแนะแนวเพื่อพัฒนานักเรียน การความเข้าใจเกี่ยวกับเด็กที่มีความต้องการพิเศษ เพื่อช่วยเหลือและพัฒนาได้อย่างเหมาะสม วิธีการและเทคนิคต่างๆ ที่ใช้ในงานแนะแนว เป็นต้น โดยส่วนใหญ่สาขานี้จะซ่อนอยู่ในคณะศึกษาศาตร์เพราะเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับครูหรืออาจารย์
คณะจิตวิทยาที่เปิดสอนในระดับ ป.ตรี จะถูกจัดอยู่ในคณะที่แตกต่างกันออกไปตามหลักสูตรของแต่ละสถาบัน เมื่อเรียนจบจะได้วุฒิวิทยาศาสตรบัณฑิต ( วท.บ ) , ศิลปศาสตรบัณฑิต ( ศศ.บ. ) หรืออื่นๆ ตามหลักสูตรสถาบันนั้นกำหนด ส่วนผลคะแนนที่ใช้คัดเลือกนั้นแตกต่างกันออกไปในแต่ละรอบของ TCAS มีการเปิดรับโดยใช้ผลคะแนนในหลายรูปแบบ เช่น ใช้ GAT 100% หรือบางสถาบันอาจใช้ PAT1 , PAT2 , O-NET หรือ วิชาสามัญร่วมด้วย
- คณะจิตวิทยา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
สาขาวิชาจิตวิทยา
สาขาวิชาวิทยาศาสตร์จิตวิทยา (หลักสูตรนานาชาติ) - คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
สาขาวิชาจิตวิทยา - คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน
สาขาจิตวิทยาชุมชน
สาขาจิตวิทยาคลินิค
สาขาวิชาจิตวิทยาพัฒนาการ
สาขาวิชาจิตวิทยาอุตสาหกรรมและองค์การ - คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
สาขาวิชาจิตวิทยาคลีนิค
สาขาวิชาจิตวิทยาอุตสาหกรรมและองค์การ - คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
สาขาวิชาจิตวิทยา - คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา
สาขาวิชาจิตวิทยา กลุ่มจิตวิทยาอุตสาหกรรมและองค์การ - คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร
สาขาจิตวิทยา - คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
สาขาจิตวิทยา - คณะมนุษศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยสวนดุสิต
สาขาวิชาจิตวิทยาอุตสาหกรรมและองค์การ - คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา
สาขาจิตวิทยา - คณะมนุษศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ในพระบรมราชูปถัมภ์
สาขาวิชาจิตวิทยา (กลุ่มวิชาจิตวิทยาการปรึกษาและการแนะแนว)
สาขาวิชาจิตวิทยา (กลุ่มวิชาจิตวิทยาชุมชน)
สาขาวิชาจิตวิทยา (กลุ่มวิชาจิตวิทยาอุตสาหกรรมและองค์กร) - คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม
สาขาจิตวิทยา - คณะจิตวิทยา (วท.บ.) วิทยาลัยเซนต์หลุยส์
สาขาวิชาจิตวิทยาการปรึกษา
สาขาวิชาจิตวิทยาคลินิก
สาขาวิชาจิตวิทยาอุตสาหกรรมและองค์การ
นักจิตวิทยาด้านสุขภาพ
นักจิตวิทยาด้านสุขภาพ จะดูแลในเรื่องของจิตวิทยา ชีววิทยา และสังคม ที่ส่งผลต่อสุขภาพของคน หน้าที่หลัก ๆ ของนักจิตวิทยาสุขภาพ คือ การช่วยให้ผู้คนหลีกเลี่ยงการเจ็บป่วยและการสนับสนุนให้ผู้คนมีพฤติกรรมทางสุขภาพที่ดี การให้การศึกษาผู้คนเกี่ยวกับสาเหตุของอาการเจ็บป่วยและการส่งเสริมพฤติกรรมทางสุขภาพที่ดีเป็นสิ่งที่นักจิตวิทยาทางด้านสุขภาพอาจทำเป็นประจำ สถานที่ทำงานส่วนใหญ่ เช่น โรงพยาบาล มหาวิทยาลัย หน่วยงานสาธารณสุข และหน่วยงานราชการ
นักจิตวิทยาด้านการทดลอง
น้อง ๆ รักการทำการทดลองทางจิตวิทยาหรือไม่? นักจิตวิทยาด้านการทดลอง ใช้วิธีการทางวิทยาศาสตร์ และการศึกษารูปแบบการวิจัยที่สำรวจถึงหัวข้อต่างๆของจิตวิทยา คนที่ทำงานในสายงานนี้จะเชี่ยวชาญในเรื่อง จิตวิทยาการรู้คิด จิตวิทยาการสอน หรือจิตวิทยาทางบุคลิกภาพ นอกจากนี้ พวกเขามักทำงานในหลากหลายสถานที่ตั้งแต่มหาวิทยาลัย หน่วยงานราชการ สถาบันวิจัย และองค์กรที่ไม่แสวงหาผลกำไร
นักจิตวิทยาอาชญากรรม
น้อง ๆ เคยมีความคิดที่อยากช่วยหยุดอาชญากรรมเหมือนในซีรีย์ หรือหนังบ้างหรือเปล่า? ในขณะที่ศาสตร์ของ จิตวิทยาอาชญากรรม ไม่ได้ถูกถ่ายทอดออกมาเหมือนไม่ต่างกันเลยแบบในโทรทัศน์ หรือภาพยนตร์ สายอาชีพนี้ยังคงสร้างความตื่นตาตื่นใจอยู่มากในทุกครั้ง นักจิตวิทยาอาชญากรรมทำหน้าที่รับผิดชอบหลายอย่าง เช่น การพัฒนาประวัติของผู้ต้องสงสัยที่มีคดีอาชญากรรม ประเมินนักโทษอาชญากรรมเพื่อพิจารณาความเสี่ยงของการกลับมากระทำผิดอีก และช่วยให้การบังคับใช้กฎหมายสามารถจับเหยื่อทางรูปแบบออนไลน์ได้
นักจิตวิทยาการบิน
จิตวิทยาการบินเป็นแขนงย่อยของจิตวิทยาปัจจัยมนุษย์ที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาเรื่องนักบิน เจ้าหน้าที่ควบคุมจราจรทางอากาศ และลูกเรืออื่น ๆ จากรายงานของสมาคมจิตวิทยาการบิน ผู้ที่ทำงานด้านนี้มีหน้าที่ความรับผิดชอบมากมาย ได้แก่ ประเมินบุคลากร ออกแบบห้องนักบิน คัดเลือกและอบรมนักบิน ประเมินความปลอดภัยของเครื่องบิน ตรวจสอบอุบัติเหตุของการบิน สร้างงานวิจัยในเรื่องความปลอดภัยของการบิน
นักจิตวิทยาเกี่ยวกับความชรา
ในตอนนี้ที่สังคมผู้สูงอายุมีมากขึ้นเรื่อย ๆ ความต้องการของบุคลากรที่รักษาสุขภาพจิตก็เพิ่มสูงขึ้นเช่นกัน “นักจิตวิทยาเกี่ยวกับความชราทำทุก ๆ อย่างเพื่อให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพกายและสุขภาพใจแข็งแรงและสดชื่น รวมถึงทำงานกับผู้ที่ป่วยบ่อยหรือมีปัญหาด้านการรับรู้” Deborah DiGilio ผู้อำนวยการของสมาคมสุขภาพจิตแห่งอเมริกาของสำนักงานวัยชราอธิบาย นักจิตวิทยาเกี่ยวกับความชราสามารถทำงานได้หลากหลายหน้าที่ความรับผิดชอบตั้งแต่การให้บริการเกี่ยวกับสุขภาพจิตสำหรับผู้ใหญ่วัยชราจนถึงออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ช่วยให้ชีวิตสำหรับผู้สูงวัยนั้นง่ายขึ้น
นักจิตวิทยาองค์การ
จิตวิทยาอุตสาหกรรม และองค์การเป็นสาขาของจิตวิทยาที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาพฤติกรรมในที่ทำงาน การบริหารทรัพยากรมนุษย์ถือเป็นสายย่อยของงานนี้ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการคัดกรอง และคัดเลือกผู้สมัคร นักจิตวิทยาเหล่านี้มักทำงานที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบข้อสอบคัดกรอง และเป็นที่ปรึกษาเกี่ยวกับการจัดหาบุคลากรที่เหมาะสมกับตำแหน่งงานในบริษัท
นักจิตวิทยาจราจร
จิตวิทยาจราจรเป็นอีกหนึ่งแขนงย่อยของจิตวิทยาที่กำลังได้รับความสนใจซึ่งเกี่ยวข้องกับการใช้หลักการทางจิตวิทยาในการเข้าใจถึงพฤติกรรมของผู้ขับขี่ บางสิ่งที่นักจิตวิทยาจราจรมีหน้าที่รับผิดชอบ ได้แก่ การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างพฤติกรรมของผู้ขับขี่และอุบัติเหตุจราจร การออกแบบยานพาหนะที่ปลอดภัยและสะดวกสบายมากขึ้น การมองหาวิธีในการปรับปรุงความปลอดภัยจราจรและป้องกันอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นโดยฉับพลัน การค้นคว้าวิจัยในวิธีที่ผู้คนใช้การขนส่ง ฯลฯ
นักจิตวิทยาผู้บริโภค
ในเศรษฐกิจที่เหล่านักธุรกิจผู้ค้าปลีกรายใหญ่ต่าง ๆ พยายามแย่งกลุ่มลูกค้า ทำให้ความต้องการนักจิตวิทยาเพื่อทำการวิจัยพฤติกรรมของผู้บริโภค และเพื่อพัฒนาการส่งเสริมการตลาดใหม่ ๆที่มีประสิทธิภาพจะเพิ่มสูงขึ้น นักจิตวิทยาผู้บริโภคไม่ได้ศึกษาเพียงแค่วิธีการ หรือทำไมผู้คนถึงเลือกที่จะซื้อสินค้า และบริการเท่านั้น แต่พวกเขายังต้องวิเคราะห์การใช้ชีวิตในแต่ละสังคม เช่น ครอบครัว เพื่อน ที่ทำงาน ว่าสิ่งเหล่านี้จะส่งผลต่อการเลือกซื้อสินค้า และบริการอย่างไรบ้าง
นักศิลปะบำบัด
เป็นการใช้ประโยชน์ของศิลปะมาช่วยให้ผู้คนรับมือกับความเครียด ทั้งด้านจิตใจ และด้านร่างกาย เพื่อส่งผลให้มีสุขภาพกาย และสุขภาพจิตที่ดีขึ้น ผู้ที่ทำงานในสายงานเหล่านี้ถูกฝึกทั้งในด้านจิตบำบัด และศิลปะ การใช้ศิลปะจะช่วยให้ลูกค้าสามารถสื่อสารผ่านความรู้สึก ถ่ายทอดความคิดสร้างสรรค์ เรียนรู้บุคลิกต่าง ๆ และรับมือกับความเครียด
ศิลปะบำบัดมักถูกใช้ในหลากหลายสถานการณ์รวมถึง บุคคลต่อไปนี้ ผู้ใหญ่ที่ทุกข์ทรมานจากความเครียดเรื้อรังหรือรุนแรง เด็กที่พิการ ผู้ที่ทุกข์ทรมานจากการบาดเจ็บของสมอง ผู้ที่เคยเห็นหรือประสบกับเหตุการณ์บอบช้ำทางจิตใจ
เพิ่มเติม
สำหรับน้อง ๆ คนไหนที่กำลังสับสนว่า นักจิตวิทยา และนักจิตแพทย์ มีความแตกต่างกันยังไง สามารถดูได้จากรูปนี้เลย
และทั้งหมดนี้ คือข้อมูลของ “คณะจิตวิทยา” ที่พี่ได้เตรียมมาให้น้อง ๆ จริง ๆ แล้วในด้านสายงานมีหลากหลายสายมากที่นักจิตวิทยาสามารถร่วมทำได้ และปัจจุบันได้มีการเปิดกว้างกับการพบนักจิตวิทยามากขึ้น ดังนั้น สายงานนี้จึงเป็นอีกหนึ่งสายงานที่น่าสนใจนั่นเอง
และสุดท้ายถ้าน้อง ๆ คนไหนกลัวที่จะพลาดข่าวสารการอัปเดตของมหาวิทยาลัย ไม่ต้องห่วง! เพราะว่าแค่โหลดแอป TCASter ติดไว้ในเครื่อง ก็สามารถเช็กข้อมูลของแต่ละมหาวิทยาลัยได้แล้ว และในช่วงนี้ที่หลาย ๆ คนกำลังเตรียมตัวเรื่องพอร์ต สามารถเขาไปดูเทคนิคการเตรียมตัวเรื่องพอร์ตได้จากที่นี่เลย ข้อควรรู้ก่อนทำพอร์ต (Portfolio)
และสำหรับน้อง ๆ คนไหนที่อยากเตรียมความพร้อมเพื่อเข้าสู่มหาวิทยาลัย ลองมาเตรียมความพร้อมไปพร้อม ๆ กันได้จากที่นี่เลย เตรียมสอบ TCAS65 หรืออยากหาโจทย์เก่า ๆ ทำเพื่อเพิ่มความมั่นใจ ก็เข้ามาที่นี่ได้เลยน้าา คลังข้อสอบ แล้วมาฝึกทำข้อสอบไปพร้อม ๆ กันนะ