หากพูดถึงระบบคลัทช์ในรถมอเตอร์ไซค์ยุคปัจจุบัน เรามักจะเรียกแยกกันว่าระบบคลัทช์แมนวล ที่ต้องสั่งการด้วยมือของผู้ขี่เท่านั้น และรถคลัทช์ออโต้ ที่เราไม่ต้องคลอคลัทช์ใดๆขณะเปลี่ยนเกียร์ หรือเปิด/ปิดคันคันเร่ง เพียงสองอย่างเท่านั้น แต่อันที่จริงในกลุ่มรถคลัทช์ออโตเมติกนั้น ยังสามารถแยกออกได้อีกถึง 3 รูปแบบด้วยกัน ซึ่งแต่ละแบบจะเป็นอย่างไรบ้าง เรามาดูกันเลยครับ
Continuously Variable Transmission หรือเกียร์ออโต CVT ส่วนใหญ่จะเป็นเกียร์ในรถรุ่นใหม่ๆ ระบบเกียร์ CVT คืออะไร ทำงานอย่างไร
ระบบเกียร์ CVT คืออะไร ทำงานอย่างไร
เกียร์ CVT ในรถยนต์ หรือ ระบบเกียร์แปรผัน เป็นเกียร์ที่จะเปลี่ยนแปลงการทำงานตามกำลังที่ส่งมาจากเครื่องยนต์ ซึ่งในชุดเกียร์จะประกอบด้วย พูลเลย์ 2 ตัว ตัวแรกต่อกับเครื่องยนต์เรียกว่า พูลเล่ย์ขับ (DRIVE PULLEY) ส่วนตัวที่ต่อกับเพลาจะเรียกว่า พูลเลย์ตามหรือพูลเล่ย์กำลัง (DRIVEN PULLEY) โดยทั้งสองตัวจะทำงานสอดคล้องกันตามอัตราเร่งและรอบเครื่องยนต์
เกียร์ CVT กับเกียร์ AUTO แบบ TORQUE CONVERTER มีวิธีการสั่งการให้ขับเคลื่อนเหมือนกัน แต่ใส้ในต่างกัน จะมีหลักการปรับเปลี่ยนอัตราทดเหมือนกันคือเปลี่ยนจากเฟืองมาเป็นพูลเล่ย์ ที่จะขยายใหญ่หรือลดขนาดไปตามอัตราทดที่ต้องการ โดยใช้สายพานโลหะเป็นตัวเชื่อมการทำงานของพูลเลย์ทั้ง 2 อันไว้ด้วยกัน ซึ่งระบบการปรับขนาดของพูลเล่ย์นี้มีทั้งแบบทำงานโดยไฟฟ้าและไฮดรอลิก ทำให้ไร้ความรู้สึกในการปรับเปลี่ยนอัตราทดในเกียร์ CVT
ข้อดีคือความนุ่มนวล เพราะเกียร์ CVT จะเปลี่ยนอย่างต่อเนื่องไม่มีรอยต่อการเปลี่ยนเกียร์ จาก 1 ไป 2 ไป 3 เหมือนเกียร์ AUTO ปกติ ดังนั้นจึงทำให้รถยนต์นิ่งไม่มีความรู้สึกถึงการกระชาก หรือกระตุกในจังหวะเปลี่ยนเกียร์ แต่จะค่อย ๆ ไต่ความเร็วขึ้นไปเรื่อย ๆ อย่างนุ่มนวล ในขณะเดียวกันข้อดีของการที่เกียร์ไม่กระชาก จะทำให้รอบเครื่องไม่กระชากตามไปด้วย ส่งผลให้ทำให้อัตราการบริโภคน้ำมันลดลง และไม่มีการลากรอบทิ้งก่อนเปลี่ยนเกียร์เหมือนเกียร์ออโต้
ส่วนข้อเสียส่วนใหญ่เกิดกับคนเท้าหนักหรือคนที่คุ้นเคยกับเกียร์ในแบบที่มีรอยต่อเกียร์ให้รู้สึกลากรอบเพื่อเรียกแรงบิดในเกียร์ออโต้เป็นหลัก เพราะอย่างที่อธิบายไปแล้วว่าเกียร์แบบนี้ ถูกออกแบบมาเพื่อให้การเปลี่ยนเกียร์นุ่มนวลไม่กระชาก ดังนั้นอาจไม่ทันใจขาซิ่งหรือผู้ที่คุ้นเคยกับเกียร์ออโต้แบบเก่า อย่างไรก็ตามในการขับขี่รถยนต์ที่ใช้งานเกียร์ CVT อย่างถูกวิธี จะช่วยยืดอายุของเกียร์ให้มากขึ้นด้วย
ประเภทของเกียร์มอเตอร์ไซค์ในปัจจุบันมีด้วยกันอยู่หลายแบบ แต่มอเตอร์ไซค์ขนาดกลางถึงขนาดเล็กรุ่นใหม่ๆ ส่วนใหญ่จะใช้ระบบเปลี่ยนเกียร์อัตโนมัติแบบ CVT (Continuously Variable Transmission) กันเกือบหมดแล้ว ด้วยความประหยัด ขับง่าย คล่องตัว อีกทั้งยังไม่ต้องกังวลกับการเปลี่ยนจังหวะเกียร์ให้ปวดหัวจึงทำให้ระบบ CVT ได้รับความนิยมมากกว่าเกียร์ประเภทอื่นๆ
แต่นอกจากระบบ CVT ที่หลายๆ คนคุ้นหูกันดีแล้วนั้น ก็ยังมีเกียร์แบบอื่นๆ อีก มาดูกันว่าประเภทของเกียร์มอเตอร์ไซค์นั้นมีอะไรกันบ้าง
ระบบเกียร์ที่นิยมใช้กับรถมอเตอร์ไซค์ในปัจจุบันมีอยู่ 2 แบบหลักๆ คือ
1. แบบใช้คลัตช์ แบบนี้จะต้องกำคลัตช์มือที่แฮนด์ด้านซ้ายทุกครั้งที่เข้าเกียร์ เริ่มตั้งแต่ออกตัวก็ต้องเลี้ยงคลัตช์เพื่อไม่ให้เครื่องยนต์ดับ แบบนี้คล้ายกับในรถยนต์เกียร์ธรรมดา และวิธีการเปลี่ยนตำแหน่งเกียร์อาจดูสับสนสำหรับผู้เริ่มขับใหม่ เพราะการตบคันเกียร์ที่เท้าซ้ายจะเป็นลักษณะเกียร์ที่ 1 จะตบลงก่อน ในเกียร์ที่ 2 จะงัดขึ้นบนโดยจะรู้สึกว่าจังหวะคันเกียร์จะผ่านช่วงเกียร์ว่างแล้วค่อยขึ้นมาตำแหน่งเกียร์ 2 และใช้วิธีการงัดขึ้นเรื่อยๆ จนถึงเกียร์สุดท้าย
สำหรับมอเตอร์ไซค์ที่ใช้ระบบเกียร์มีคลัตช์มือ เช่น BMW HP4, Honda CBR 150R, Kawasaki Z250, Ducati, Triumph เป็นต้น
และเมื่อต้องการลดเกียร์ลงตามความเร็วก็จะต้องตบคันเกียร์ลงตามลำดับไล่จากเกียร์สูงสุดลงมาเรื่อยๆ จนถึงเกียร์ว่าง หรือส่วนมากจะตบลงมาที่เกียร์ 1 ก่อน แล้วงัดขึ้นเบาๆ ให้อยู่ระหว่างเกียร์ 1 กับเกียร์ 2 นั่นคือตำแหน่งเกียร์ว่างพอดี
2. แบบไม่ใช้คลัตช์ แบ่งหลักการทำงานได้เป็น 2 ระบบ
2.1 คลัตช์เปียก จะมีชุดคลัตช์หลายๆ แผ่นแช่น้ำมันเกียร์อยู่ภายในเรือนเกียร์ เมื่อต้องการเข้าเกียร์ 1 สามารถตบคันเกียร์ลงได้ทันทีโดยไม่ต้องใช้คลัตช์ที่แฮนด์ซ้าย (ซึ่งไม่ได้ติดตั้งมาให้) และเมื่อต้องการเข้าเกียร์ 2, 3, 4 ก็ตบลงไปเรื่อยๆ จนถึงจังหวะเกียร์สุดท้าย หากต้องการจะลดเกียร์ลงตามความเร็ว ก็ใช้เท้าตบคันเกียร์ในส่วนด้านหลัง หรือบางคนถนัดใช้เท้างัดคันเกียร์ด้านหน้าขึ้นก็ย่อมได้ จนถึงจังหวะเกียร์ว่าง แต่ในรถรุ่นใหม่ๆ จะเป็นระบบเกียร์วนนั่นคือ เมื่อผู้ขี่ต้องการลดความเร็วลงจนจอดสนิท โดยที่ค้างตำแหน่งเกียร์สุดท้ายเอาไว้ เมื่อรถหยุดสนิทจะสามารถตบคันเกียร์ด้านหน้าลง ระบบเกียร์จะกลับเป็นเกียร์ว่างให้ทันที่ (รถต้องจอดสนิทเท่านั้น)
2.2 ระบบ Continuously Variable Transmission หรือที่เราเรียกกันว่า CVT ระบบนี้ผู้ขี่จะไม่ต้องเข้าเกียร์ กำคลัตช์ เพียงแค่บิดคันเร่งเท่านั้น รถจะไต่ระดับความเร็วตามที่เราบิดคันเร่ง เมื่อต้องการลดความเร็ว ระบบเกียร์ CVT ก็จะลดอัตราแปรผันให้เหมาะสมโดยอัตโนมัติ ดังนั้นผู้ขับขี่จึงเพียงแค่ควบคุมคันเร่ง บังคับรถ และเบรกเท่านั้น ซึ่งเกียร์แบบ CVT นี้จะมีระบบความปลอดภัยมาให้คือ ก่อนสตาร์ตรถจะต้องกำเบรกที่แฮนด์ก่อน (ก้านเบรกที่แฮนด์ซ้าย)
สำหรับมอเตอร์ไซค์ในปัจจุบันที่เป็นคลัตช์เปียกหรือระบบเกียร์วน ก็จะมี Honda Wave, Suzuki Smash, Yamaha Spark เป็นต้น ส่วนมอเตอร์ไซค์ที่ใช้ระบบเกียร์ CVT ตัวอย่างเช่น Honda Scoopy-i, Yamaha Fino, Suzuki Nex, Vespa เป็นต้น
จะเห็นได้ว่า มอเตอร์ไซค์รุ่นใหม่ๆ ในปัจจุบันนั้นมีความสะดวกต่อการใช้งาน มีความคล่องตัวมากขึ้น ขับขี่ง่าย และประหยัดน้ำมันมากขึ้นด้วย ใครสะดวก หรือถนัดกับเกียร์แบบไหนก็เลือกกันได้ตามใจชอบเลย
ขอขอบคุณข้อมูลจาก checkraka
ขอบคุณข้อมูลจาก : //www.chokchaimotor.com/