สถานการณ์โลกในปัจจุบันได้มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ทั้งด้านสังคม การเมือง และที่สำคัญคือ ด้านเศรษฐกิจ โดยเฉพาะเศรษฐกิจจากอุตสาหกรรมที่มีอัตราการเติบโตสูง ซึ่งคงหนีไม่พ้นอุตสาหกรรมดิจิทัลที่มีความแข็งแกร่งและเติบโตอย่างรวดเร็ว แม้อยู่ในช่วงสถานการณ์โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ที่ส่งผลกระทบด้านลบต่อเศรษฐกิจในหลาย ๆ ประเทศทั่วโลก ทำให้เศรษฐกิจทั่วโลกได้รับผลกระทบ แต่กลับกันธุรกิจ e-Sports เป็นธุรกิจที่สามารถปรับตัวและแก้ไขสถานการณ์ทางธุรกิจได้อย่างรวดเร็ว รวมถึงธุรกิจ e-Sports ได้สร้างรายได้อย่างก้าวกระโดดในช่วงสถานการณ์โควิด-19 เพราะปัจจุบันผู้คนทั่วโลกปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต โดยการนำเทคโนโลยีดิจิทัลเข้ามาเกี่ยวข้อง มีการใช้สื่อออนไลน์มากขึ้น ทำให้ธุรกิจ e-Sports ซึ่งเป็น สื่อออนไลน์ที่ผู้คนสามารถเข้าใช้งาน รวมถึงก่อให้เกิดการสร้างรายได้ของภาคธุรกิจและตัวบุคคลมากขึ้น ซึ่งมีให้เห็นได้ทุกสื่อออนไลน์ในปัจจุบัน
จุดเริ่มต้นของคำว่า Metaverse ปรากฎครั้งแรก ในหนังสือนิยายวิทยาศาสตร์เรื่อง "Snow Crash" ของ Neal Stephenson นักเขียนชาวอเมริกัน ในปี 1992 ซึ่งเล่าเรื่องราวของโลกยุคอนาคต ที่มนุษย์และคอมพิวเตอร์ตอบโต้กันผ่านเทคโนโลยีและซอฟต์แวร์ต่าง ๆ โดยอาศัยอยู่ในโลกเสมือนจริงที่ล้ำสมัย เกินจินตนาการของ คนยุค '90s
Metaverse คืออะไร
Metaverse คือ พื้นที่ดิจิทัลที่ถูกสร้างขึ้นให้มีความเหมือนจริง โดยการใช้เทคโนโลยี Virtual Reality: VR และเทคโนโลยี Augmented Reality: AR ผ่านทาง Internet เพื่อเชื่อมโลกจริงกับโลกเสมือนให้เป็นหนึ่งเดียวอย่างแนบเนียน เกิดเป็นประสบการณ์ใหม่ของผู้ใช้งาน
และเพื่อให้เข้าใจมากยิ่งขึ้น จะขออธิบายเพื่อทำความรู้จักกับเทคโนโลยี VR และ AR โดยเทคโนโลยี VR คือ การจำลองภาพให้เสมือนจริง แบบ 360 องศา ซึ่งเทคโนโลยีนี้จะต้องใช้ควบคู่ไปกับแว่นตา VR ผ่านการรับรู้ของเราไม่ว่าจะเป็นการมองเห็น การได้ยิน การสัมผัส และทำให้เราสามารถตอบสนองกับสิ่งที่จำลองนั้นได้ ส่วนเทคโนโลยี AR คือ การนำเทคโนโลยีมาผสานระหว่างโลกแห่งความเป็นจริงและโลกเสมือนจริงเข้าด้วยกัน โดยการใช้ระบบซอฟต์แวร์ร่วมกับอุปกรณ์เชื่อมต่อต่าง ๆ อย่างเช่นโทรศัพท์มือถือ โดยวัตถุเสมือน อาจเป็นภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหว เสียง หรือข้อมูลต่าง ๆ ที่ประมวลผลมาจากคอมพิวเตอร์ โทรศัพท์มือถือ หรืออุปกรณ์สวมใส่ประเภทต่าง ๆ
ภาพที่ 1 ตัวอย่างของเทคโนโลยี VR (ซ้าย) และตัวอย่างของเทคโนโลยี AR (ขวา)
Metaverse กับ 5G
ด้วยเทคโนโลยี 5G ในปัจจุบันที่ทำให้การติดต่อ สื่อสาร เชื่อมต่อ รับ-ส่งข้อมูลมีความรวดเร็วมากขึ้นกว่าแต่ก่อน จึงทำให้สามารถรองรับการทำงานของ Metaverse ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เราจึงได้เห็นการใช้งานของ Metaverse ในหลาย ๆ ด้าน ดังนี้
- เกม ที่ทำให้ผู้เล่นรู้สึกว่าเสมือนอยู่ในอีกโลกที่มีความสมจริง ทั้งภาพ เสียง การเคลื่อนไหว การโต้ตอบจากเกม โดยผู้เล่นจะต้องมีอุปกรณ์ เช่น Joystick แว่นตา VR เป็นต้น
ภาพที่ 2 เกมที่มีการใช้ Metaverse
- การติดต่อ สื่อสารกับผู้อื่น ทำให้เราสามารถติดต่อ สื่อสารกับเพื่อน หรือการเข้าร่วมประชุมแบบเสมือนจริง สามารถแสดงท่าทางราวกับว่าอยู่ในสถานที่เดียวกัน อีกทั้งยังช่วยให้ผู้สูงอายุที่ไม่สะดวกในการเดินทาง สามารถติดต่อกับเพื่อน ญาติ ได้สะดวกมากยิ่งขึ้น
- ห้างสรรพสินค้าเสมือนจริง ที่ให้ลูกค้าได้เดินเลือกซื้อสินค้าแบบไร้กังวลในช่วงการแพร่ระบาดของโควิด-19 อีกทั้งยังสามารถลองชุดได้โดยไม่ต้องเปลี่ยนเสื้อผ้า เพื่อช่วยในการตัดสินใจในเลือกซื้อเสื้อผ้าได้ง่ายขึ้น ไม่ต้องกลัวว่าซื้อแล้วจะใส่ไม่พอดีตัว หรือไม่สามารถใส่ได้
ภาพที่ 3 ห้างสรรพสินค้าเสมือนจริงของ Netflix
- การผ่าตัดเสมือนจริง ช่วยให้แพทย์สามารถผ่าตัดแบบเสมือนจริง โดยมีความแม่นยำสูง รักษาได้ตรงจุด เพิ่มโอกาสของผู้ป่วยที่จะได้รับการรักษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญจากพื้นที่ห่างไกล
- ใช้ในการจำลองการเข้าศึกษาเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์ โบราณสถาน โบราณวัตถุ ทำให้ประหยัดเวลา ในการรอคิว โดยเฉพาะการเข้าชมพิพิธภัณฑ์ที่มีชื่อเสียง หรือเปิดโอกาสผู้ที่อยู่ห่างไกลในต่างประเทศ ไม่มีทุนทรัพย์ ก็สามารถเข้าชมสถานที่ต่าง ๆ ของอีกประเทศหนึ่งได้ อีกทั้งยังช่วยให้สถานที่ หรือวัตถุจัดแสดง ไม่ได้รับความเสียหายจากการเข้าชมของนักท่องเที่ยวได้อีกด้วย
- การจัดคอนเสิร์ตแบบเสมือนจริง แฟนเพลงสามารถเข้าชมคอนเสิร์ตของศิลปินคนโปรดได้อย่างเต็มอารมณ์ได้จากที่บ้าน ไม่ต้องไปรวมตัวกันมาก ๆ ให้เสี่ยงต่อการเป็นโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) และยังเป็นการทำให้ศิลปินได้มีรายได้ในยุค New Normal แต่คงต้องยอมรับว่าอรรถรสในการรับชมยังคงห่างไกลจากการเข้าชมคอนเสิร์ตที่ศิลปินมาแสดงแบบสด ๆ อยู่มากเหมือนกัน
ต่อจากนี้คงได้เห็นผู้ประกอบการอีกหลายธุรกิจ หลายกลุ่มอุตสาหกรรมใช้ Metaverse ในการขับเคลื่อน และขยายธุรกิจ สร้างโอกาสใหม่ ๆ ทางการตลาด เพื่อเพิ่มรายได้ให้แก่กิจการ เพราะ Metaverse สามารถสร้างประสบกาณ์ใหม่ ๆ ให้แก่ลูกค้าได้เป็นอย่างดี
แต่ใช่ว่า Metaverse จะมีแต่ข้อดี เพราะถ้าหากเราอยู่ในโลกของ Metaverse เป็นเวลานานเกินไปจะทำให้เรามีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่นน้อยลง โดยเฉพาะบุคคลในครอบครัว ทำให้ความสัมพันธ์ภายในครอบครัวเปราะบางลง หรืออาจทำให้เกิดการล่อลวง เป็นภัยคุกคามทางไซเบอร์ เนื่องจากในโลกของ Metaverse จะเป็นการจำลองตัวบุคคลขึ้นมา มิใช่บุคคลนั้นจริง ซึ่งเป็นช่องทางที่มิจฉาชีพสามารถใช้ก่อเหตุได้ ทำให้เกิดความเสียหายต่อเศรษฐกิจและสังคม
สำหรับประเทศไทยได้มีหลายหน่วยงานทั้งภาครัฐ และภาคเอกชน ร่วมมือกันพัฒนาทักษะดิจิทัลให้แก่ คนรุ่นใหม่เพื่อให้พร้อมรองรับกับการพัฒนาและต่อยอด รวมถึงการประยุกต์ใช้เทคโนโลยี AR VR Animation Games และเทคโนโลยีอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง อันเป็นส่วนหนึ่งของ Metaverse อาทิ มีการจัดตั้ง Game Online Academy เพื่อให้เกิดบุคลากรดิจิทัลที่สามารถรองรับการพัฒนาอุตสาหกรรมเกม หรือการจัดกิจกรรมการแข่งขันในรูปแบบทีม เพื่อประชันไอเดียในการแก้ไขปัญหาของประเทศในด้านต่าง ๆ เช่น สาธารณสุข เกษตร ท่องเที่ยว ขนส่ง อาหาร เป็นต้น โดยการนำความรู้ด้าน AR VR AI หรือ Data analytics มาประยุกต์ใช้ อันเป็นส่วนหนึ่งในการขับเคลื่อนประเทศให้ก้าวทันต่อเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา
โดยนายสุธี วงศ์ประไพ
ส่วนติดตามและประเมินผล ฝ่ายกลยุทธ์องค์กร
สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล
อ้างอิงจาก :
- //www.prachachat.net/ict/news-786606
- //www.nsm.or.th/other-service/676-online-science/knowledge-inventory/sci-trick/sci-trick-information-technology-museum/3937
- //www.thairath.co.th/lifestyle/tech/2230534
- //adaddictth.com/knowledge/Metaverse-of-business