นึกถึงตลาดทุน นึกถึง ก.ล.ต.
เพราะพันธกิจสำคัญ 3 ประการ ของ สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) นั่นก็คือ กำกับดูแลให้ตลาดทุนมีมาตรฐาน พัฒนาตลาดทุนให้ก้าวหน้า ส่งเสริมให้ตลาดทุนมีความน่าเชื่อถือและยั่งยืน
ก.ล.ต.
ทำหน้าที่อะไร
ก.ล.ต.ทำหน้าที่คุ้มครองผู้ลงทุน ดูแลความเรียบร้อยในตลาดทุน โดยมีงานหลัก คือ
1. อนุญาตออกและเสนอขายหลักทรัพย์/สินทรัพย์ดิจิทัล โดยดูแลให้มีการเปิดเผยข้อมูลที่มีสาระสำคัญต่อการตัดสินใจของผู้ลงทุนอย่างครบถ้วน ถูกต้อง และทันเหตุการณ์ รวมทั้งกำกับดูแลผู้ประกอบวิชาชีพในตลาดทุน เช่น ที่ปรึกษาทางการเงิน ผู้สอบบัญชี ผู้ให้บริการระบบเสนอขายโทเคนดิจิทัล (ICO portal)
2. ให้ใบอนุญาต และกำกับดูแลการประกอบธุรกิจของผู้ประกอบธุรกิจหลักทรัพย์/สัญญาซื้อขายล่วงหน้า/สินทรัพย์ดิจิทัล เช่น บริษัทหลักทรัพย์ บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุน ศูนย์ซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัล
3. กำกับดูแลตลาดหลักทรัพย์ และตลาดรอง ดูแลระบบการซื้อขายหลักทรัพย์และสัญญาซื้อขายล่วงหน้า ติดตามการกระทำอันไม่เป็นธรรมเกี่ยวกับการซื้อขาย เช่น การสร้างราคา การใช้ข้อมูลภายใน ซึ่งตลาดหลักทรัพย์จะเป็นด่านแรกในการติดตามและตรวจสอบเบื้องต้น
ก.ล.ต. ดำเนินการกับผู้กระทำผิดอย่างไร
เมื่อพบว่ามีผู้กระทำความผิดและภายหลังจากพิจารณาพยานหลักฐานทั้งหมดแล้ว หากพบว่ามีน้ำหนักเพียงพอให้เชื่อได้ว่าผู้อยู่ใต้การกำกับดูแลกระทำผิดจริง ก.ล.ต. มีช่องทางบังคับใช้กฎหมาย ดังนี้
เพื่อให้สืบสวนสอบสวนตามกระบวนการยุติธรรมต่อไป ทั้งนี้ สำหรับความผิดที่ไม่รุนแรงมากนัก กฎหมายกำหนดให้คณะกรรมการเปรียบเทียบที่ รมต.คลัง แต่งตั้งมีอำนาจเปรียบเทียบได้
กฎหมายภายใต้การกำกับดูแลของ ก.ล.ต.
1. กฎหมายว่าด้วยหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์
2. กฎหมายว่าด้วยสัญญาซื้อขายล่วงหน้า
3. กฎหมายว่าด้วยการประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล
4. กฎหมายว่าด้วยทรัสต์เพื่อธุรกรรมในตลาดทุน
5. กฎหมายว่าด้วยนิติบุคคลเฉพาะกิจเพื่อการแปลงสินทรัพย์เป็นหลักทรัพย์
6. กฎหมายว่าด้วยกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ
การลงทุนที่อยู่ภายใต้การกำกับดูแลของ ก.ล.ต.
มีทั้ง “หลักทรัพย์" เช่น หุ้น ตราสารหนี้ กองทุนรวม
กองทุนส่วนบุคคล กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ “สัญญาซื้อขายล่วงหน้า" ที่อ้างอิงสินค้าบางประเภท เช่น หลักทรัพย์ ราคาทองคำ รวมทั้ง “สินทรัพย์ดิจิทัล" เช่น สกุลเงินดิจิทัล โทเคนดิจิทัล
...ยกเว้น การลงทุนที่ไม่ได้กำกับดูแล เช่น
X การลงทุนตรงในทองคำ
X การลงทุนตรงในอสังหาริมทรัพย์
และมี 3 เรื่องที่ทำไม่ได้
X เรียกร้องเงินคืนให้ผู้ลงทุน
X ทำให้ความเสี่ยงจากการลงทุนหมดไป
X ให้คำปรึกษาด้านการลงทุน
ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับ ก.ล.ต.
ผู้ลงทุน | คุ้มครอง ให้ความรู้ และดำเนินการเรื่องร้องเรียน |
ตลาดหลักทรัพย์และตลาดรอง | กำกับดูแลการซื้อขาย การชำระราคาและส่งมอบหลักทรัพย์ |
บริษัทหลักทรัพย์/ บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุน/ผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล | ให้ใบอนุญาตและกำกับดูแลการประกอบธุรกิจหลักทรัพย์ สัญญาซื้อขายล่วงหน้า สินทรัพย์ดิจิทัล |
บริษัทจดทะเบียน | อนุญาตให้เสนอซื้อขายหลักทรัพย์ กำกับดูแลการเปิดเผยข้อมูล การทำคำเสนอซื้อกิจการ (takeover) การทำรายการที่เกี่ยวโยง การได้มาจำหน่ายไปซึ่งทรัพย์สิน |
ผู้ประกอบวิชาชีพ | ให้ความเห็นชอบและดูแลการปฏิบัติหน้าที่ อาทิ ผู้สอบบัญชี ที่ปรึกษาทางการเงิน |