ความหมายของระบบเศรษฐกิจ และระบบเศรษฐกิจของโลกและประเทศไทย
ในปัจจุบัน
ระบบเศรษฐกิจคืออะไร ?
ระบบเศรษฐกิจคือระบบที่สังคมหรือประเทศต่างๆ ใช้ในการจัดสรรทรัพยากร ทั้งในเรื่องการผลิต การกระจาย และการบริโภคสินค้าและบริการในสังคมนั้นๆ เราจะทราบว่าระบบเศรษฐกิจที่สังคมนั้นใช้อยู่คือระบบอะไร เราพิจารณาได้จากปัจจัย 4 อย่าง ได้แก่
- ความสามารถของประชาชนและเอกชนในการเป็นเจ้าของทรัพย์สินและปัจจัยการผลิต
- เสรีภาพของประชาชนและเอกชนในเลือกการผลิต กระจาย และบริโภคสินค้าและบริการ
- การใช้กลไกราคามากำหนด ประเภท จำนวน และราคาสินค้าและบริการ กลไกการตลาด คือภาวะที่ราคาสินค้าในตลาดมีการเปลี่ยนแปลงขึ้นลงตามกำลังความต้องการซื้อ (อุปสงค์) และความต้องการขาย (อุปทาน)
- บทบาทของรัฐบาลในการจัดการการผลิต การกระจาย และการบริโภคสินค้าและบริการ
เราสามารถแบ่งระบบเศรษฐกิจได้เป็น 3 ระบบหลัก ๆ ได้แก่ ระบบทุนนิยม ระบบสังคมนิยม และระบบแบบผสม
ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม
- ประชาชนและเอกชนมีกรรมสิทธิ์เป็นเจ้าของทรัพย์สินต่างๆ ได้ตามกฎหมาย
- ประชาชนและเอกชนมีเสรีภาพในการตัดสินใจ
ด้านการผลิต กระจาย และบริโภคสินค้าและบริการ - เนื่องจากประชาชนและเอกชนมีกรรมสิทธิ์เป็นเจ้าของทรัพย์สินต่างๆ และมีเสรีภาพเต็มที่
ผู้ซื้อและผู้ขายใช้กลไกราคาเป็นตัวกำหนดว่าจะมีการผลิตอะไร เท่าไหร่ และเพื่อใคร เช่น ถ้ามีความต้องการซื้อ (อุปสงค์) คอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ ผู้ผลิตก็จะผลิตสินค้านั้นขึ้นมาให้
ผู้ที่ต้องการ ถ้าผลิตมากเกินไปสินค้าจะล้นตลาด ทำให้ผู้ผลิตลดการผลิตลงจนถึงจุดดุลยภาพ - รัฐจะไม่เข้ามาแทรกแซงหรือบังคับเอกชนในการตัดสินใจด้านการผลิต กระจาย และบริโภค สินค้าและบริการ
ระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม
- รัฐบาลเป็นเจ้าของทรัพย์สินและปัจจัยการผลิตในประเทศ ประชาชนและเอกชนไม่มีสิทธิ์เป็นเจ้าของทรัพย์สินและปัจจัยการผลิต
- รัฐบาลไม่ใช้กลไกการตลาดเป็นผู้ตัดสินใจ ว่าจะผลิตอะไร เท่าไหร่ อย่างไร และเพื่อใคร โดยเน้น
มุ่งหมายความเสมอภาคในสังคมเป็นหลัก โดยประชาชนและเอกชนไม่มีเสรีภาพในการตัดสินใจด้วยตัวเอง - ประเทศที่มีระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยมจะมีความเข้มข้นในการเข้าควบคุมของรัฐที่ต่างกัน ในบางประเทศ เช่น เกาหลีเหนือ รัฐบาลจะเข้ามาควบคุมกิจกรรมทั้งการผลิต
การกระจาย และการบริโภคสินค้าและบริการทั้งหมด
แต่ในบางประเทศ เช่น เวียดนาม รัฐอาจครอบครองปัจจัยการผลิตที่สำคัญ เช่น ที่ดิน แต่ให้อิสระกับประชาชนได้เลือกประกอบอาชีพและทำธุรกิจ ตราบใดที่การกระทำนั้นไม่มีผลต่อสวัสดิการของคนส่วนมากในสังคม
ระบบเศรษฐกิจแบบผสม
ประเทศส่วนใหญ่ในโลกขณะนี้รวมถึงประเทศไทยใช้ระบบเศรษฐกิจแบบผสม นั่นคือมีลักษณะผสมระหว่างทุนนิยมและสังคมนิยม โดยเป็นระบบที่
- ประชาชนและเอกชนมีกรรมสิทธิ์เป็นเจ้าของทรัพย์สินส่วนใหญ่ได้ตามกฎหมาย โดยรัฐจะเข้ามาควบคุมเฉพาะส่วนที่มีผลกระทบต่อสังคม เช่น ที่ดินของป่าสงวนรัฐจะปกป้องไม่ให้เอกชนไปใช้ผลประโยชน์
- ประชาชนและเอกชนมีเสรีภาพในการตัดสินใจด้านการผลิต กระจาย และบริโภคสินค้าและบริการ โดยรัฐจะออกกฎหมายควบคุมในส่วนที่กระทบสังคม เช่น
ด้านสิ่งแวดล้อม และรัฐอาจเข้ามาผลิตสาธารณูปโภคที่มีต้นทุนสูง เช่น การไฟฟ้า และการประปาเอง เป็นต้น - กลไกราคาเป็นตัวกำหนดว่า จะมีการผลิตอะไร เท่าไหร่ และเพื่อใคร รัฐจะช่วยดูแลไม่ให้มีการเอารัดเอาเปรียบ เช่น การป้องกันการผูกขาดของเอกชน หรือการตั้งค่าแรงขั้นต่ำเพื่อปกป้องคุณภาพชีวิตของประชาชน
จะเห็นได้ว่ารัฐเข้ามามีส่วนในการควบคุมและตัดสินใจทางเศรษฐกิจร่วมกับภาคเอกชน
ระบบเศรษฐกิจของไทยเป็นระบบเศรษฐกิจแบบใด
ประเทศไทยมีระบบเศรษฐกิจแบบผสม ซึ่งหมายถึงระบบเศรษฐกิจที่มีลักษณะผสมระหว่างระบบทุนนิยม เสรีกับการแทรกแซงและก ากับโดยรัฐกล่าวคือ เศรษฐกิจไทยเป็นระบบที่ยอมรับกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินส่วนบุคคล ภาคเอกชนสามารถประกอบธุรกรรมทางเศรษฐกิจได้โดยเสรีมีการแข่งขันที่ค่อนข้างเสรี หน่วยธุรกิจส่วนใหญ่ทั้งใน ภาคเกษตร อุตสาหกรรม และบริการ ...
ประเภทของระบบเศรษฐกิจ มีกี่ประเภท อะไรบ้าง
ระบบเศรษฐกิจในโลกนี้ที่นิยมแพร่หลายนั้น แบ่งได้ ๔ ระบบคือ ทุนนิยม(หรือเสรีนิยม) คอมมิวนิสต์ สังคมนิยม และระบบเศรษฐกิจแบบผสม โดยรูปแบบของเศรษฐกิจแต่ละระบบก็จะมีความแตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับว่าประเทศไหนจะนิยมเลือกใช้ระบบเศรษฐกิจแบบใดเพื่อที่จะทำให้ประเทศของพวกเขาพัฒนาต่อไป ได้ ซึ่งปกติแล้วระบบเศรษฐกิจจะถูกแบ่งออกด้วย ...
ระบบเศรษฐกิจแบบใดที่เหมาะสมกับประเทศไทย
ระบบเศรษฐกิจของประเทศไทยในปัจจุบันเป็นระบบเศรษฐกิจแบบผสมซึ่งหมายถึงระบบเศรษฐกิจที่มีลักษณะทั้งส่วนที่เป็นแบบทุนนิยมและส่วนแบบที่เป็นสังคมนิยมกล่าวคือ เศรษฐกิจไทยเป็นระบบที่ยอมรับกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินส่วนบุคคลภาคเอกชนสามารถประกอบธุรกรรมทางเศรษฐกิจได้โดยเสรีมีการแข่งขันที่ค่อนข้างเสรีหน่วยธุรกิจส่วนใหญ่ทั้งในภาคเกษตร ...
เพราะเหตุใดประเทศไทยจึงใช้ระบบเศรษฐกิจแบบผสม
ข้อดีของระบบเศรษฐกิจแบบผสม
เป็นการยกฐานะของคนในสังคมให้เท่าเทียมกันและเป็นการแลกเปลี่ยนแปลงจากทุนนิยมเป็นแบบสังคมนิยม โดยสันติวิธีทางรัฐสภา รายได้ถูกนำมาเฉลี่ยให้ผู้ทำงานตามกำลังงานที่ได้กระทำ มิใช่ตามความจำเป็นทำให้แรงจูงใจในการทำงานจึงดีกว่าระบบอื่น ๆ เอกชนมีบทบาททางเศรษฐกิจ มีการแข่งขันสูง สินค้าจึงมีคุณภาพสูง