❞
สีสายไฟ มีอะไรบ้าง?
ปัจจุบัน สีของสายไฟได้เปลี่ยนแปลงไปตามผลบังคับใช้ มอก.11-2553 ซึ่งต้องการเปลี่ยนสีขนาดแรงดัน และชื่อของของสายให้ตรงกับมาตรฐาน IEC code ที่ใช้กันอย่างแพร่หลายทั่วโลก และร่วมถึงประเทศที่อยู่นี้กลุ่ม AEC ด้วย ให้เป็นในแนวทางเดียวกัน สร้างความเข้าใจให้ง่ายมากขึ้น ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลง ดังนี้
- สีดำ (เปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล)
หมายถึง ลวดความร้อน หรือลวดที่มีกระแสไฟฟ้า และนำพลังงานไปสู่วงจรทั้งหมด ส่วนใหญ่จะจ่ายไฟไปยังเต้าเสียบ หรือสวิตซ์ไฟฟ้า
- สีแดง (เปลี่ยนเป็นสีดำ)
หมายถึง ลวดความร้อนสายที่สอง สำหรับเครื่องใช้ไฟฟ้าขนาดใหญ่ เช่น แอร์, เตาอบ, โทรทัศน์ เป็นต้น
- สีน้ำเงิน และสีเหลือง (เปลี่ยนเป็นสีเทา)
หมายถึง ลวดความร้อน ใช้กับอุปกรณ์ไฟฟ้าเคลื่อนที่ ที่ใช้ปลั๊กทั่วไป เช่นพัดลม, โคมไฟ, เครื่องดูดฝุ่น เป็นต้น
- สีขาว หรือสีเทา (เปลี่ยนเป็นสีฟ้า)
หมายถึง สายกลางที่จำเป็น สำหรับความปลอดภัยของเครื่องใช้ไฟฟ้า
- สีเขียว
หมายถึง สายดิน ช่วยป้องกันการเกินไฟฟ้าช็อตได้ ช่วยป้องกันอันตรายจากไฟฟ้าลัดวงจร หรือไฟไหม้
สีสายไฟ ตามมาตรฐานของประเทศไทย สามารถจำแนกสี ได้ดังนี้
ตารางเทียบสีของสายไฟสีเดิมสีใหม่L1ดำน้ำตาลL2แดงดำL3น้ำเงินเทาNเทา / ขาวฟ้าGเขียวเขียวแถบเหลือง
ซึ่งระบบ 1 เฟส และ 3 เฟส จะมีสีสายไฟ แตกต่างกันตามนี้
ระบบ 1 เฟส
- สายเฟส (L) ฉนวนเป็น สีน้ำตาล
- สายนิวทรัล (N) ฉนวนเป็น สีฟ้า
- สายดิน (G) ฉนวนเป็น สีเขียวแถบเหลือง
ระบบ 3 เฟส
- สายเฟส (L1) ฉนวนเป็น สีน้ำตาล
- สายเฟส (L2) ฉนวนเป็น สีดำ
- สายเฟส(L3) ฉนวนเป็น สีเทา
- สายนิวทรัล (N) ฉนวนเป็น สีฟ้า
- สายดิน (G) ฉนวนเป็น สีเขียวแถบเหลือง
จะเห็นได้ว่าสายไฟมีคุณลักษณะหลากหลายประเภท ดังนั้น การจะจำแนกแยะแยะสายไฟแต่ละประเภท ไม่วาจะเป็น สาย THW / สาย VCT / สาย CV หรือสายอื่น ๆ จะแยกเป็นสี เพื่อทำให้ง่ายต่อการทำงาน และมีความปลอดภัยสูงยิ่งกว่าการทำสัญลักษณ์ในรูปแบบอื่น ๆ หากคุณต้องการซ่อมแซมระบบไฟฟ้าภายในบ้าน ควรให้ช่างหรือผู้เชี่ยวชาญระบบไฟฟ้าช่วยดูแลจะปลอดภัยมากกว่า
มาตรฐานสีสายไฟฟ้าบ้าน สำหรับไฟฟ้าแรงดันต่ำ (230/400V) ของเมืองไทยตอนนี้เปลี่ยนแบบใหม่แล้วมาทำความรู้จักกัน สารบัญ สายไฟ คือ ชนิดของสายไฟ มาตรฐานสีสายไฟฟ้า มาตรฐานสีสายไฟฟ้า มอก.11-2553 ระบบ 1 เฟส ระบบ 3 เฟส
รู้จักกับสีสายไฟฟะนแล้วใช่ไหม ทั้งนี้การเปลี่ยน ซ่อมแซม สายไฟ ด้วยตนเอง ยังคงเป็นเรื่องอันตรายอยู่นัก แนะนำว่าให้ใช้ช่างผู้ชำนาญทำการเปลี่ยนให้จะปลอดภัยกว่า แต่ตอนไปเลือกซื้อก็ควรมีความรู้ไว้ติดตัวเช่นกัน ควรเลือกสายไฟที่มีคุณภาพ และให้ช่างผู้ชำนาญการเป็นคนติดตั้งเท่านั้น เพื่อความปลอดภัยของทุกคนในบ้านนั่นเอง 👌💕
สายไฟ คือ
สายไฟฟ้า (ภาษาอังกฤษ : Power Cable) คือ เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ส่งพลังงานไฟฟ้าจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่งโดยกระแสไฟฟ้าจะ เป็นตัวนำพลังงานไฟฟ้าผ่านไปตามสายไฟจนถึงเครื่องใช้ไฟฟ้า สายไฟทำด้วยสารที่ยอมให้กระแสไฟฟ้าผ่านได้ เรียกว่าตัวนำไฟฟ้า และตัวนำไฟฟ้าที่ใช้ทำสายไฟเป็นโลหะที่ยอมให้กระแสไฟฟ้าผ่านได้ดี ลวดตัวนำแต่ละชนิดยอมให้กระแสไฟฟ้าผ่านได้ต่างกัน ตัวนำไฟฟ้าที่ยอมให้กระแสไฟฟ้าผ่านได้มากเรียกว่ามีความนำไฟฟ้ามากหรือมีความต้านทานไฟฟ้าน้อย ลวดตัวนำจะมีความต้านทานไฟฟ้าอยู่ด้วย โดยลวดตัวนำที่มีความต้านทานไฟฟ้ามากจะยอม ให้กระแสไฟฟ้าผ่านได้น้อย
สายไฟมีลักษณะ เป็นโลหะที่ยอมให้กระแสไฟฟ้าผ่านได้ หรือที่เรียกว่า ตัวนำไฟฟ้า โดยตัวนำไฟฟ้าแต่ละชนิดจะยอมให้กระแสไฟฟ้าผ่านได้แตกต่างกัน ส่วนมากวัสดุตัวนำไฟฟ้ามักเป็น ทองแดง และ อลูมิเนียม สายไฟจึงเป็นสิ่งที่สามารถเห็นได้อยู่ทั่วไปในงานระบบไฟฟ้า และถือว่าเป็นวัสดุหลักที่ใช้ควบคู่ไปกับ ท่อร้อยสายไฟ
อย่างไรก็ตาม สายไฟมีหลายสี หลายชื่อ เราจะรู้ได้อย่างไรว่า สายไฟประเภทไหนใช้กับงานอะไร สีของสายไฟสามารถเลือกใช้ได้ตามใจชอบหรือไม่ แล้วสายไฟที่ต้องการใช้งานเรียกว่าอะไร มีสายชนิดไหนที่ไม่ต้องใช้คู่กับท่อร้อยสายไฟบ้าง เรานำความรู้สายไฟเบื้องต้น เพื่อให้ผู้ที่ต้องการใช้งานสามารถเลือกใช้สายไฟได้อย่างเหมาะสมกับงาน
ชนิดของสายไฟ
สายไฟแรงต่ำ หรือ ระบบไฟฟ้าที่มีแรงดันไฟฟ้าระหว่างสายไฟฟ้า ตั้งแต่ 450-750 โวลต์ นิยมใช้ทั่วไปภายในอาคาร หรือ สายไฟฟ้าในบ้าน เป็นชนิดตัวนำทองแดงหุ้มด้วยฉนวนพีวีซี ที่ผลิตตาม มอก. 11-2531 ซึ่งสามารถแบ่งเป็นประเภทตามขนาด ความทนแรงดันไฟและการใช้งานได้
สายไฟฟ้าแรงดันกลาง คือ ระบบไฟฟ้าที่มีแรงดันไฟฟ้าระหว่างสายไฟฟ้า ตั้งแต่ 750-1,000 โวลต์
สายไฟฟ้าแรงสูง คือ ระบบไฟฟ้าที่มีแรงดันไฟฟ้าระหว่างสายไฟฟ้าสูงเกินกว่า 1,000 โวลต์ขึ้นไป ระบบไฟฟ้าที่มีแรงดันไฟฟ้าสูงจะสามารถส่งกระแสไฟฟ้าไปได้ในระยะทางที่ไกล และมีการสูญเสียทางไฟฟ้าต่ำกว่าระบบไฟฟ้าที่มีแรงดันไฟฟ้าต่ำ
มาตรฐานสีสายไฟฟ้า
การเปลี่ยนมาตรฐานและสีของสายไฟนั้น สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) ได้เปลี่ยนมาตรฐานเป็น มอก.11-2553 ซึ่งต้องการเปลี่ยนสีขนาดแรงดันและชื่อของของสายให้ตรงกับมาตรฐาน IEC code ซึ่งมีใช้กันอย่างแพร่หลายทั่วโลก และร่วมถึงประเทศที่อยู่นี้กลุ่ม AEC ด้วย เมื่อมีกฎหมายสีของฉนวนสายไฟชนิดตัวนำทองแดงหุ้มฉนวนพีวีซีเปลี่ยน ตาม มอก.11-2553 นั้น แต่ในส่วนของสายไฟประเภท CV ซึ่งเป็นฉนวนประเภท XLPE นั้นผู้ผลิตได้ทำการเปลี่ยนให้เอง ซึ่งไม่มีกฎหมายบังคับ เพราะเห็นว่าจะทำให้มีสีไปในทางเดี่ยวกัน
ในเมื่อกฎหมายการผลิตสายไฟมีการเปลี่ยน ในส่วนของ วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย (วสท) ซึ่งเป็น สถาบันอิสระที่ทำมาตรฐานต่างๆ เกี่ยวกับด้านวิศวกรรม ซึ่งรวมถึงมาตรฐานการติดตั้งระบบไฟฟ้า สำหรับประเทศไทยด้วย ซึ่งมาตรฐานนี้ไม่ถือเป็นกฎหมายบังคับใช้ แต่หลายๆองค์กร เช่น การไฟฟ้า MEA ,PEA ร่วมทั้งกรมโยธาธิการและผังเมือง และหน่วยงานต่างๆ หรือแม้แต่ในกฎหมายบางมาตราเกี่ยวกับ พรบ. ควบคุมอาคาร ก็ได้นำมาตรฐานนี้มาอ้างอิงและบังคับใช้
ดังนั้นเมื่อมาตรฐานสายไฟมีการปรับปรุง ทางคณะกรรมการ ของ วสท. จึงถือโอกาสนี้ปรับปรุงมาตรฐานใหม่ให้มีมาตรฐานตรงกับมาตรฐานสายไฟใหม่และปรับปรุงเกี่ยวกับการหาขนาดกระแสของสายไฟ ร่วมถึงสายที่ใช้ในวงจรช่วยชีวิต และรายละเอียดปลีกย่อยต่างเพิ่มเติม ร่วมไปในครั้งนี้ด้วย เพื่อคำนึงถึงความปลอภัยในการติดตั้งและการใช้ไฟฟ้าเป็นหลัก นั้นจึงเป็นที่มาของการปรับปรุง มาตรฐาน วสท. ฉบับปี 2556 ครับ
มาตรฐานสีสายไฟฟ้า มอก.11-2553
มาตรฐานสายไฟ มอก. 11-2553 ได้มีการกำหนดการระบุสีของแกนสายไฟฟ้า ว่าการแสดงด้วยสีจะต้องไม่เกิน 5 แกน และต้องหลีกเลี่ยงสี ขาว และแดง ซึ่งให้กำหนดรูปแบบสีดังนี้