หลังจัดฟันเสร็จเรียบร้อยอุปกรณ์ชิ้นต่อไปที่มีความสำคัญเป็นอย่างมากก็คือ รีเทนเนอร์ ซึ่งเป็นเครื่องมือคงสภาพฟันหลังจากถอดอุปกรณ์จัดฟัน การสวมรีเทนเนอร์ตามที่ทันตแพทย์สั่งจะช่วยให้ฟันไม่เคลื่อนตัวกลับไปยังตำแหน่งเดิม แต่หลายคนกัลบหลงลืมและไม่ให้ความสำคัญกับรีเทนเนอร์เพราะเห็นว่าฟันของตัวเองเข้าที่เรียงกันสวยแล้ว ซึ่งผลของการไม่ใช่รีเทนเนอร์เป็นเวลานานๆ จะทำให้เกิดปัญหาฟันล้มหรือพยายามเคลื่อนกลับไปตำแหน่งเดิมจนอาจจะต้องจัดฟันใหม่เลยทีเดียว
ทำไมต้องใส่รีเทนเนอร์
รีเทนเนอร์ เป็นอุปกรณ์ที่ขึ้นตามลักษณะกรามของแต่ละคน หลังจากถอดเครื่องมือจัดฟันแล้วรีเทนเนอร์จะทำหน้าที่ประคองฟันไม่ให้เคลื่อนกลับไปยังตำแหน่งเดิม เพราะตามธรรมชาติของฟันหลังถอดเครื่องมือจัดฟันแล้วสภาพกระดูกและเหงือกหุ้มฟันต้องใช้เวลาในการปรับสภาพให้เข้ากับตำแหน่งใหม่ ซึ่งจะต้องใช้เวลานานพอสมควร รีเทนเนอร์จึงต้องทำหน้าที่พยุงฟันเอาไว้ตรงจุดที่เหมาะสม
ประเภทของรีเทนเนอร์
การเลือกประเภทของรีเทนเนอร์ว่าแบบไหนเหมาะกับคนไข้ต้องขึ้นอยู่กับการพิจารณาของทันตแพทย์ สภาพฟันตั้งต้นและความพึงพอใจของคนไข้เองด้วย โดยรีเทนเนอร์มี 2 ประเภทดังนี้
1. รีเทนเนอร์แบบใส โดยทำมาจากพลาสติกใสครอบลงไปที่ฟัน ลักษณะที่ใส่ทำให้มองยากว่ากำลังใส่รีเทนเนอร์อยู่
2. รีเทนเนอร์แบบลวด โดยตัวฐานจะทำมาจากอะครีลิกออกแบบให้พอดีกับเพดานปาก ด้านหน้าจะเป็นลวดโลหะครอบฟันเอาไว้
ระยะเวลาในการใส่รีเทนเนอร์
ระยะเวลาในการใส่รีเทนเนอร์ของแต่ละคนจะไม่เท่ากัน แต่โดยส่วนใหญ่แล้วในช่วงปีแรกหลังการถอดเครื่องมือจัดฟันต้องใส่รีเทนเนอร์ตลอด 24 ชั่วโมงจะถอดได้เฉพาะตอนแปรงฟันและรับประทานอาหารเท่านั้น
ส่วนหลังจากนั้นทันตแพทย์จะลดเวลาการใส่รีเทนเนอร์ลงตามลักษณะฟันของแต่ละท่าน จนกระทั้งเหลือใส่เฉพาะตอนนอนเท่านั้น แต่หากคนไข้ไม่ปฏิบัติตามคำแนะนำของทันตแพทย์อาจจะต้องกลับไปจัดฟันใหม่ตั้งแต่ต้น
การทำความสะอาดรีเทนเนอร์
1. หลังจากถอดรีเทนเนอร์ควรทำความสะอาดทันทีด้วยแปรงสีฟันที่มีขนนุ่มกับน้ำอุ่นผสมยาสีฟันหรือน้ำยาล้างจานแล้วแปรงทำความสะอาดรีเทนเนอร์เบาๆ จากนั้นล้างด้วยน้ำสะอาดและเช็ดให้แห้ง
2. การทำความสะอาดรีเทนเนอร์ควรทำทุกครั้งหลังรับประทานอาหาร หรือทุกครั้งที่เราถอดเพื่อรับประทานอาหารและแปรงฟัน
3. ควรปรึกษาทันตแพทย์ก่อนที่จะทำรีเทนเนอร์แช่ในน้ำยาบ้วนปากหรือน้ำยาแช่ฟันปลอม หรือควรใช้สารลายพิเศษสำหรับทำความสะอาดรีเทนเนอร์โดยเฉพาะมาแช่แทน
4. ในซอกเล็กที่แปรงสีฟันเข้าไม่ถึงควรควรใช้สำลีขนาดเล็กเช็ดทำความสะอาดอยู่เสมอ เพราะอาจเกิดการสะสมของคราบแบคทีเรียได้
คำแนะนำหลังใส่รีเทนเนอร์
1. รีเทนเนอร์เป็นอุปกรณ์พยุงฟันหลังจากถอดเครื่องมือจัดฟัน คนไข้ต้องใส่รีเทนเนอร์ตามที่ทันตแพทย์บอกอย่างเคร่งครัด เพื่อเลี่ยงโอกาสการเกิดปัญหาฟันล้มหรือฟันพยายามเคลื่อนตัวกลับไปที่เดิม
2. หากหลงลืมใส่รีเทนเนอร์นานๆ เมื่อกลับมาใส่อีกครั้งคนไข้อาจจะรู้สึกแน่น คับปาก ไม่สบายเหมือนใส่ตอนแรก แสดงว่ามีการเคลื่อนตัวของฟันเล็กน้อยแล้ว ยิ่งหากใส่รีเทนเนอร์ไม่ได้เลย ยิ่งต้องรีบกลับไปพบทันตแพทย์โดยเร็วที่สุด เพราะเพียงแค่ 1-2 สัปดาห์ที่ไม่ใส่รีเทนเนอร์ฟันก็สามารถเคลื่อนไปได้มาก โดยเฉพาะช่วง 3 เดือนหลังจากถอดเครื่องจัดฟัน
3. เมื่อถอดรีเทนเนอร์ตอนรับประทานอาหารหรือแปรงฟันควรทำความสะอาดทันทีและเก็บใส่กล่องให้มิดชิด เพราะการวางรีเทนเนอร์ไว้เฉยๆ หรือห่อทิชชู่เอาไว้จะทำให้รีเทนเนอร์เสียหายหรือคนไข้ลืมได้
4. การทำความสะอาดรีเทนเนอร์ไม่ดีหรือไม่ทำความสะอาดรีเทนเนอร์เลยจะทำให้มีแบคทีเรียและคราบหินปูนสะสมที่รีเทนเนอร์ ซึ่งสามารถทำให้เกิดกลิ่นปากและฟันผุได้
5. อย่าให้รีเทนเนอร์อยู่ใกล้ความร้อน น้ำร้อน หรือสารเคมีเพราะอาจทำให้เกิดความเสียหาย ผิดรูป บิดเบี้ยวได้
6. หากทำรีเทนเนอร์ตก เสียหาย ผิดรูป แตกหัก หาย หรือมีคราบสกปรกจนล้างไม่ออก ให้รีบไปพบทันตแพทย์เพื่อทำอันใหม่
7. รีเทนเนอร์ควรเปลี่ยนตามระยะเวลาที่ทันตแพทย์กำหนด โดยรีเทนเนอร์แบบลวดใช้งานได้ 5-10 ปี และรีเทนเนอร์แบบใสใช้งานได้ 6 เดือน – 2 ปี
การใส่รีเทนเนอร์ หลังจัดฟันเสร็จจึงเป็นเรื่องที่คนไข้จะละเลยไม่ได้ เพราะถึงฟันจะเรียงตัวกันอย่างสวยงามแล้ว แต่หากไม่ใส่รีเทนเนอร์ตามที่ทันตแพทย์สั่ง หรือลืมใส่รีเทนเนอร์เป็นประจำก็จะทำให้ฟันเคลื่อนกลับไปยังตำแหน่งเดิมก่อนที่จะมีการจัดฟัน นอกจากนี้ยังสามารถทำให้เกิดฟันล้ม ซึ่งหากเกิดปัญหาเหล่านี้ขึ้นคนไข้ต้องจัดฟันใหม่ตั้งแต่ต้น ซึ่งจะเสียทั้งเวลาและเงินในกระเป๋าของคุณเอง ซึ่งหลังจากใส่รีเทนเนอร์แล้วก็ควรดูแลรักษาความสะอาดเป็นอย่างดี ทั้งตัวรีเทนเนอร์และช่องปากของคุณ ด้วยการแปรงฟันทำความสะอาดรีเทนเนอร์ทุกครั้งที่ถอดหรือแปรงฟัน
“ฟันสวย ยิ้มสดใส ใส่ใจคุณภาพ”
คลินิกทันตกรรม คลินิกจัดฟัน สกายเทรน เด็นทัล กรุ๊ป
www.skytraindental.com